Sekreterlerin Yıldırmaya Maruz Kalma Düzeyleri: Bir Üniversite Hastanesi Örneği

Yıl 2017, Cilt: 19 Sayı: 2, 655 - 675, 08.09.2017

Ebru Büyükaydın Gülcan Şantaş , Sıdıka Kaya

https://doi.org/10.26745/gaziuiibfd.418583

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı, bir üniversite
hastanesinde görev yapan sekreterlerin yıldırmaya maruz kalma düzeylerini
belirlemek ve yıldırmaya maruz kalma düzeylerinin çeşitli demografik
özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymaktır. Çalışmada veri
toplama aracı olarak “LIPT (Leymann Inventory of Psychological Terrorization)
Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel
yöntemler, iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi, tek yönlü varyans
analizi (ANOVA), Tukey testi, Kruskal Wallis varyans analizi ve çoklu doğrusal
regresyon analizinden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda, hastanede çalışan
sekreterlerin yıldırmaya maruz kalma düzeyleri (4,52±0,60) genel olarak düşük
düzeyde bulunmuştur. Sekreterlerin iletişim kurma olanağını hedef almaya
yönelik davranışlara maruz kalma düzeylerinin (4,21±0,81) en yüksek ve doğrudan
sağlığını etkileyen davranışlara maruz kalma düzeylerinin (4,86±0,32) en düşük
olduğu tespit edilmiştir. Çoklu doğrusal regresyon analizi sonucunda, sosyal
hayatı hedef almaya yönelik davranışlar boyutu dışındaki diğer 5 modelin
istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmüştür (F=1.929; p<0.005). Analiz
sonucunda, lisans eğitim düzeyinde olanların lise eğitim düzeyine göre,
bekârların evlilere göre ve poliklinik ve kliniklerde çalışanların diğer
birimlerde çalışanlara göre yıldırmaya maruz kalma düzeyleri daha düşük bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sekreter, Yıldırma, Üniversite, Hastane, Sağlık Sektörü)

Kaynakça

• Acar, A. B. & Dündar, G. (2008). İşyerinde psikolojik yıldırmaya (mobbing) maruz kalma sıklığı ile demografik özellikler arasındaki ilişkinin incelenmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37(2), 111-120.
• Aytac, S., Dursun, S., & Gokce, A. (2017). Mobbing as a Psycho-social Risk at Work: A Study in Turkey. In Advances in Social & Occupational Ergonomics (pp. 369-376). Springer International Publishing.
• Baran, H. S., Zincirkıran, M., & Tiftik, H. (2014). Hastanelerde çalışan hekimlerin tıbbi sekreterlere yönelik tutumları üzerine bir araştırma: Ankara örneği. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 51(588), 97-106.
• Beech, B., & Leather, P. (2006). Workplace violence in the health care sector: A review of staff training and integration of training evaluation models. Aggression and Violent Behavior, 11(1), 27-43.
• Björkqvist, K. (2001). Social defeat as a stressor in humans. Physiology & Behavior, 73, 435-442.
• Carnero, M. A., Martínez, B., & Sánchez-Mangas, R. (2010). Mobbing and its determinants: The case of Spain. Applied Economics, 42(29), 3777-3787.
• Çevik Akyıl, R., Tan, M., Sarıtaş, S., & Altuntaş, S. (2012). Levels of mobbing perception among nurses in Eastern Turkey. International Nursing Review, 59(3), 402-408.
• Cobanoglu, S. (2005). Mobbing, İşyerinde Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri. İstanbul: Sistem Matbaacılık.
• Çakıroğlu, E., & Tengilimoğlu, D. (2014). Mobbing (Yıldırma) davranışlarının tıbbi sekreterlerin tükenmişliği üzerine etkisi. Electronic Journal of Vocational Colleges, 4(3), 167-188.
• Çarıkçı, İ. H., & Yavuz H. (2009). Çalışanlarda mobbing (psikolojik şiddet) algısı: Sağlık sektörü çalışanları üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10(2), 47-62.
• Çöl, S.Ö. (2008). İşyerinde psikolojik şiddet: Hastane çalışanları üzerine bir araştırma, Çalışma ve Toplum, 19(4), 107-134.
• Davenport, N., Swartz, R.D., & Elliot, G.P. (2003). Mobbing İşyerinde Duygusal Taciz. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Dikmetaş, E., Top, M., & Ergin, G. (2011). Asistan hekimlerin tükenmişlik ve mobbing düzeylerinin incelenmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 22(3), 137-149.
• Duffy, M., & Sperry, L. (2007). Workplace mobbing: Individual and family health consequences. The Family Journal, 15(4), 398-404.
• Ferrinho, P., Biscaia, A., Fronteira, I., Craveiro, I., Antunes, A. R., Conceição, C., Flore, I., & Santos, O. (2003). Patterns of perceptions of workplace violence in the Portuguese health care sector. Human Resources for Health, 1(1), 1-11.
• Hecker, T. E. (2007). Workplace mobbing: A discussion for librarians. The Journal of Academic Librarianship, 33(4), 439-445.
• Hegney, D., Plank, A. & Parker, V. (2003). Workplace violence in nursing in Queensland, Australia: A self reported study. International Journal of Nursing Practice, 9(4), 261–268.
• Hubert, A. B., & Van Veldhoven, M. (2001). Risk sectors for undesirable behaviour and mobbing. European Journal of Work and Organizational Psychology, 10(4), 415-424.
• İbicioğlu, H., Çiftçi, M., & Derya, S. (2009). Örgütlerde yıldırma (Mobbing): Kamu sektöründe bir inceleme. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(2), 25-38.
• Josipović-Jelić, Ž., Stoini, E., & Celić-Bunikić, S. (2005). The effect of mobbing on medical staff performance. Acta Clinica Croatica, 44(4), 347-352.
• Karsavuran, S. (2014). Sağlık sektöründe mobbing: Hastane yöneticileri üzerinde bir uygulama/mobbıng in healthcare: An application to hospital managers. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(26), 271-296.
• Kingma, M. (2001). Workplace violence in the health sector: A problem of epidemic proportion. International Nursing Review, 48, 129-130.
• Koç, M. & Bulut, H. U. (2009). Ortaöğretim öğretmenlerinde mobbing: Cinsiyet yaş ve lise türü değişkenleri açısından incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 1(1), 64-80.
• Köse, S. & Uysal Ş. (2010). Kamu personelinin yıldırma (mobbing) ve boyutları hakkındaki düşünceleri üzerine bir çalışma: Manisa Tarım İl Müdürlüğü örneği, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 261-276.
• Leymann, H. (1990). Mobbing and psychological terror at workplaces. Violence and Victims, 5, 119-126.
• Moreno Jimenez, B., Rodriguez Munoz, A., Salin, D., & Morante, M. E. (2008), Workplace bullying in Southern Europe: Prevalence, Forms and Risk Groups in a Spanish Sample, International Journal of Organizational Behaviour, 13(2), 96-109.
• Okanlı, A., Karakaş, S. A., & Özkan, H. (2011). The relationship between mobbing and assertiveness in nurses. Journal of Society for Development in New Net Environment in B&H, 5(3), 609-615.
• Öztürk, H., Sökmen, S., Yılmaz, F., & Çilingir, D. (2008). Measuring mobbing experiences of academic nurses: Development of a mobbing scale. Journal of the American Academy of Nurse Practitioners, 20(9), 435-442.
• Picakciefe, M., Acar, G., Colak, Z., & Kilic, I. (2015). The relationship between sociodemographic characteristics, work conditions, and level of mobbing of health workers in primary health care. Journal of Interpersonal Violence, 1-26. doi: 10.1177/0886260515586360
• Polat, O. & Pakiş, I. (2012). Mobbing: İşyerinde psikolojik taciz, Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(4), 211-217.
• Quine, L. (1999). Workplace bullying in NHS community trust: Staff questionnaire survey. BMJ, 318(7178), 228-232.
• Somani, R., Karmaliani, R., Farlane, J. M., Asad, N., & Hirani, S. (2015). Prevalence of bullying / mobbing behaviour among nurses of private and public hospitals in Karachi, Pakistan. International Journal of Nursing Education, 7(2), 235-239.
• Takaki, J., Tsutsumi, A., Fujii, Y., Taniguchi, T., Hirokawa, K., Hibino, Y., Lemmer, RJ., Nashiwa, H., Wang, D.H., & Ogino, K. (2010). Assessment of workplace bullying and harassment: reliability and validity of a Japanese version of the negative acts questionnaire. Journal of Occupational Health, 52(1), 74-81.
• Tengilimoğlu, D. & Köksal, A. (2013). Tıp Sekreterliği. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tengilimoğlu, D. & Mansur, F. (2009). İşletmelerde uygulanan mobbingin (psikolojik şiddet) örgütsel bağlılığa etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 1(3), 69-84.
• Tınaz, P. (2006). İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Üye, C. (2009). Hemşirelerin yöneticileri tarafından mobbing davranışları ile karşılaşma durumlarının belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi, İstanbul.
• Ünal, Ö. F., & Karaoğul, Z. (2013). Psikolojik şiddetin örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Büro sekreterleri üzerine bir araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Büro Yönetimi Özel Sayısı, 175-192.
• Zukauskas, P., & Vveinhardt, J. (2015). Diagnosis of mobbing as discrimination in employee relations. Engineering Economics, 64(4), 103-113.