Üniversite Öğrencilerinin Uzaktan Eğitime İlişkin Görüşleri İle Covid-19 Fobisine ve Kişisel İyi Oluşuna Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 31, 1 - 24, 04.12.2023

Birgül Çiçek , Zeynep Çopur , Sibel Erkal , Ayfer Aydıner Boylu

https://doi.org/10.52528/genclikarastirmalari.1239272

Öz

Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin Covid-19 pandemi sürecinde uzaktan eğitimde yaşadıkları sorunlara yönelik görüşleri ile Covid-19 fobisine ve kişisel iyi oluşuna etki eden faktörlerin belirlenmesi amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini Türkiye’de çeşitli üniversitelerde lisans düzeyinde öğrenim gören farklı sosyo-demografik özelliklere sahip öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise kartopu örnekleme yöntemiyle ulaşılan ve Google formlar aracılığıyla hazırlanan ankete çevrim içi katılmayı kabul eden 1552 öğrencidir. Çalışmaya katılan öğrencilere sosyal medya platformları aracılığıyla ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; üniversite öğrencilerinin Covid-19 sürecinde hanehalkı gelirinin (%52,6) ve sosyal yaşamlarının (%91,9) azaldığı, öğrencilerin uzaktan eğitim sistemi ile verilen teorik ve uygulamalı derslerin verimliliği konusunda endişeli olduğu belirlenmiştir. Covid-19 Fobisi Ölçeği’nin Psikosomatik alt boyutundan yüksek puan alanların düşük puan alanlara göre, not ortalaması 2.00 ve altında olan öğrencilerin not ortalaması 3.01-4.00 arasında olanlara göre, kalabalık ailelerde yaşayan öğrencilerin aile üyesinin daha az sayıda olduğu öğrencilere göre kişisel iyi oluşu daha düşüktür. Bununla birlikte öğrencilerin hanehalkı aylık geliri arttıkça ve Covid-19 sürecinde sosyal yaşamı devam ettikçe kişisel iyi oluşlarının yükseldiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca Kişisel İyi Oluş Ölçeği’nden yüksek puan alanların daha az koronavirüs fobisi yaşadıkları, kız öğrencilerin erkeklere, yaşı küçük olanların büyüklere göre daha fazla koronavirüs fobisi yaşadıkları belirlenmiştir. Covid-19 sürecinde geliri azalanların ve sosyal yaşamının çok azaldığını belirtenlerin de daha fazla koronavirüs fobisi yaşadıkları sonucuna varılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgular salgın öncesinde ve salgın döneminde konuyla ilgili yapılan çalışmalarla tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

üniversite öğrencileri, uzaktan eğitim, Covid-19 fobisi, kişisel iyi oluş

Determination of University Students' Views on Distance Education and Factors Affecting Covid-19 Phobia and Personal Well-Being

Öz

This study was planned and carried out in order to get the opinions of university students about the problems they experience in distance education during the covid-19 pandemic process and to determine the factors affecting their personal well-being and coronavirus phobia. The population of the study consists of students with different socio-demographic characteristics who are studying at various universities in Turkey at the undergraduate level. The sample of the study is comprised of 1552 students who agreed to participate in the online survey which was prepared through Google forms. The participants were selected by using the snowball sampling method. The students participating in the study were reached through social media platforms. According to the results of the study, the students’ household income (52.6%) decreased and their social life (91.9%) deteriorated during the Covid 19. It was determined that both the female students and male students are concerned about the efficiency of the theoretical and applied courses given by the distance education system. In addition, the personal well-being score of the students who scored high in the psychosomatic sub dimension in the Covid-19 Phobia Scale is lower than that of the students who scored low; the personal well-being score of the students with a grade point average of 2.00 and below is lower than that of the students with a grade point average of 3.01-4.00 and the personal well-being score of the students living in crowded families is lower than that of the students living in smaller families. In addition, it was concluded that as the household monthly income of the students increased and their social life continued during the Covid-19, their personal well-being increased. It was also determined that those who scored high on the Personal Well-Being Scale have less coronavirus phobia and that the female students have more coronavirus phobia than boys, and younger students have more coronavirus phobia than older ones. It was concluded that those whose income decreased during the Covid-19 process and those who stated that their social life deteriorated a lot have more coronavirus phobia. The findings are discussed in relation to the related literature and directions for future research are suggested.

Anahtar Kelimeler

university students, distance education system, Covid-19 phobia, personal well-being

Kaynakça

• • Aktaş, Ö. Büyüktaş, B. Gülle, M. ve Yıldız, M. (2020). COVID-19 virüsünden kaynaklanan izolasyon günlerinde Spor Bilimleri öğrencilerinin uzaktan eğitime karşı tutumları. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-9.
• • Altun-Ekiz, M. (2020). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğrencilerinin karantina dönemindeki uzaktan eğitim ile ilgili görüşleri (Nitel bir araştırma). Spor ve Rekreasyon Araştırmaları Dergisi, 2(ÖS1), 1-13.
• • Arpacı, I., Karataş, K. ve Baloğlu, M. (2020). The development and initial tests for the psychometric properties of the COVID-19 Phobia Scale (C19P-S). Personality and Individual Differences, 164, 110108.
• • Arslan, İ. ve Bayar, İ. (2020). Covid-19 salgını, ekonomik etkileri ve küresel ekonominin geleceği. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19 (COVID-19 Özel Sayısı), 87-104 . https://doi.org/10.21547/jss.773356
• • Balcı, A. (2018). Sosyal Bilimlerde araştırma yöntem ilke ve teknikler. Pegem Akademi.
• • Biçer, İ., Çakmak, C., Demir, H., ve Kurt, M. E. (2020). Koronavirüs Anksiyete Ölçeği kısa formu: Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 25(1), 216-225.
• • Bilgiç, H. G. ve Tüzün, H. (2015). Yükseköğretim kurumları web tabanlı uzaktan eğitim programlarında yaşanan sorunlar. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 1(3), 26-50.
• • Bozkurt, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) pandemi süreci ve pandemi sonrası dünyada eğitime yönelik değerlendirmeler: Yeni normal ve yeni eğitim paradigması. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(3), 112-142.
• • Çağlayan-Tunç, A., Zorba, E., ve Çingöz, Y. E. (2020). Covid 19 salgını döneminde egzersizin yaşam kalitesine etkisi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 127-135.
• • Çamur, G., Ersanlı, E., Abukan, B., ve Canım, F. (2022). Covid-19 pandemisinde üniversite öğrencilerinin değişen yaşamları ve online (çevrimiçi) eğitimleri üzerine bir araştırma. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 247-266.
• • Çallı, F. (2001). Uzaktan öğretim ve ders içeriği geliştirme [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• • Diener, E. (2012). New findings and future directions for subjective well-being research. American Psychologist, 67(8), 590-7. https://doi.org/10.1037/a0029541
• • Dinler, E., Badat, T., Kocamaz, D. ve Yakut, Y. (2020). Evaluation of the physical activity, sleep quality, depression, and life satisfaction of university students during the COVID-19. International Journal of Disabilities Sports and Health Sciences, 3(2), 128-139. https://doi.org/10.33438/ijdshs.770346
• • Elcil, Ş. ve Şahiner, D. S. (2014). Uzaktan eğitimde iletişimsel engeller. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 6(1), 21-33.
• • Ercan, Ş. ve Keklicek, H. (2020). COVID-19 pandemisi nedeniyle üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeylerindeki değişimin incelenmesi. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 69-74.
• • Ermiş, A., Ermiş, E. ve İmamoğlu, O. (2022). Psychological well-being and its effect on perceived stress in university students during the coronavirus process. The Online Journal of Recreation and Sports (TOJRAS), 11(4), 10-21.
• • Evli, M. ve Şimşek, N. (2022). The effect of COVID-19 uncertainty on internet addiction, happiness and life satisfaction in adolescents. Archives of Psychiatric Nursing, 41, 20-26. https://doi.org/10.1016/j.apnu.2022.07.008
• • Güler, B. K. ve Emeç, H. (2016). Yaşam memnuniyeti ve akademik başarıda iyimserlik etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 129-149.
• • Han, F. ve Demirbilek, N. (2021). Üniversite öğrencilerinin Covid-19 salgını süresince yürütülen zorunlu uzaktan eğitime ilişkin görüşleri. International Journal of Eurasia Social Sciences, 12(44), 182-203.
• • Harper, C. A., Satchell, L. P., Fido, D. ve Latzman, R. D. (2020). Functional fear predicts public health compliance in the Covid19 pandemic. International Journal of Mental Health Addiction, 19(5), 1875-1888. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00281-5
• • Harte, R. (2022). Perceived stress and life satisfaction among bachelor and master students during the Covid-19 pandemic [Master thesis]. Utrecht University https://studenttheses.uu.nl/handle/20.500.12932/42310
• • International Wellbeing Group. (2006). Personal Wellbeing Index (Manual). Melbourne: Deakin University, Australian Centre on Quality of Life. https://www.acqol.com.au/members#International-Wellbeing-Group adresinden 05 Haziran 2020 tarihinde alınmıştır.
• • İşman, A. (2011). Uzaktan Eğitim (4.Baskı). Pegem Akademi. https://docplayer.biz.tr/11901-Uzaktan-egitim-gelistirilmis-4-baski.html
• • Kaya, B. (2020). Pandeminin ruh sağlığına etkileri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23(2), 123-124.
• • Kırali, F.N. ve Alcı, B. (2016). Üniversite öğrencilerinin uzaktan eğitim algısına görüşleri. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 30, 55-83.
• • Kırmacı, Ö. ve Acar, S. (2018). Kampüs öğrencilerinin eşzamanlı uzaktan eğitimde karşılaştıkları sorunlar. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 14(3), 276-291.
• • Kürtüncü, M. ve Kurt, A. (2020). Covid-19 pandemisi döneminde hemşirelik öğrencilerinin uzaktan eğitim konusunda yaşadıkları sorunlar. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 7(5), 66-77.
• • Lathabhavan, R. (2022). Fear of COVID-19, psychological distress, well-being and life satisfaction: A comparative study on first and second waves of COVID-19 among college students in India. Current Psychology, 42, 20203-20210. https://doi.org/10.1007/s12144-022-03207-7
• • Le, H. T., Lai, A. J. X., Sun, J., Hoang, M. T., Vu, L. G., Pham, H. Q., Nguyen, T. H., Tran, B. X., Latkin, C. A., Le, X. T. T., Nguyen, T. T., Pham, Q. T., Ta, N. T. K., Nguyen, Q. T., Ho, R. C. M. ve Ho, C. S. H. (2020). Anxiety and depression among people under the nationwide partial lockdown in Vietnam. Frontiers in Public Health, 8, 589359. https://doi.org/10.3389/fpubh.2020.589359
• • López-Ortega, M., Torres-Castro, S. ve Rosas-Carrasco, O. (2016). Psychometric properties of the Satisfaction with Life Scale (SWLS): Secondary analysis of the Mexican Health and Aging Study. Health Qual Life Outcomes. 14(1), 170. https://doi.org/10.1186/s12955-016-0573-9
• • Meral, B. F. (2014). Kişisel İyi Oluş İndeksi-Yetişkin Türkçe Formunun psikometrik özellikleri. The Journal of Happiness & Well-Being, 2(2), 119-131.
• • Memiş-Doğan, M. ve Düzel, B. (2020). Covid-19 özelinde korku-kaygı düzeyleri. Electronic Turkish Studies, 15(4), 739-752.
• • Öz-Ceviz, N., Tektaş, N., Basmacı, G. ve Tektaş, M. (2020). Covid 19 pandemi sürecinde üniversite öğrencilerinin kaygı düzeylerini etkileyen değişkenlerin analizi. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 3(2), 312-329.
• • Pascoe, M. C., Hetrick, S. E. ve Parker, A. G. (2020). The impact of stress on students in secondary school and higher education. International Journal of Adolescence and Youth, 25(1), 104-112.
• • Pavot, W. ve Diener, E. (2008). The Satisfaction With Life Scale and the emerging construct of life satisfaction. The Journal of Positive Psychology, 23(2),137-52. https://doi.org/10.1080/17439760701756946
• • Ren, Z., Xin, Y., Ge, J., Zhao, Z., Liu, D., Ho, R. C. M. ve Ho, C. S. H. (2021). Psychological impact of COVID-19 on college students after school reopening: A cross-sectional study based on machine learning. Frontiers in Psychology, 12, 641806. https://doi.org/10. 3389/fpsyg.2021.641806
• • Rogowska, A.M., Kuśnierz, C. ve Bokszczanin, A. (2020). Examining anxiety, life satisfaction, general health, stress and coping styles during covid-19 pandemic in Polish sample of university students. Psychology Research and Behavior Management, 13, 797-811. https://doi.org/10.2147/PRBM.S266511
• • Sahu, P. (2020). Closure of universities due to Coronavirus Disease 2019 (COVID-19): Impact on education and mental health of students and academic staff. Cureus, 12(4),e7541. https://doi.org/10.7759/cureus.7541
• • Sarı, H. İ. (2020). Evde kal döneminde uzaktan eğitim: Ölçme ve değerlendirmeyi neden karantinaya almamalıyız?. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 3(1), 123-128.
• • Schleicher, A. (2020). The impact of covid-19 on education insights from education at a glance 2020. https://www.oecd.org/education/the-impact-of-covid-19-on-education-insights-education-at-a-glance-2020.pdf adresinden 05 Haziran 2021 tarihinde alınmıştır.
• • Sekban, G. ve İmamoğlu, O. (2021). Life satisfaction and psychological well-being of university educated students during the COVID-19 pandemic. Apuntes Unıversitarios, 11(4), 384-398. https://doi.org/10.17162/au.v11i4.819
• • Serçemeli, M. ve Kurnaz, E. (2020). COVID-19 pandemi döneminde öğrencilerin uzaktan eğitim ve uzaktan muhasebe eğitimine yönelik bakış açıları üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademik Araştırmalar Dergisi, 4(1), 40-53.
• • Sezgin, S. (2021). Acil uzaktan eğitim sürecinin analizi: Öne çıkan kavramlar, sorunlar ve çıkarılan dersler. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 273-296.
• • Shpakou, A., Naumau, I.A., Krestyaninova, T.Y,. Znatnova, A.V., Lollini, S.V., Surkov, S. ve Kuzniatsou, A. (2022). Physical Activity, life satisfaction, stress perception and coping strategies of university students in Belarus during the COVID-19 Pandemic. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(14), 8629. https://doi.org/10.3390/ijerph19148629
• • T. C. İçişleri Bakanlığı. (2020). T. C. İçişleri Bakanlığı Genelgesi. https://www.icisleri.gov.tr/65-yas-ve-uzeri20- yas-altikronik-rahatsizligi-bulunan-kisilerin-sokaga-cikma-kisitlamasi-istisnasi-genelgesi adresinden 05 Eylül 2022 tarihinde alınmıştır.
• • T. C. Sağlık Bakanlığı. (2020a). https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/covid-19-yeni-koronavirus-hastaligi-nedir adresinden 15 Eylül 2022 tarihinde alınmıştır.
• • T. C. Sağlık Bakanlığı. (2020b). COVID-19 (SARS-CoV-2 Enfeksiyonu) Rehberi. https://toraks.org.tr/site/sf/nmf/pre_migration/0cd6655ae86e94eec61e88ab75cc757d8eaa1df39ce43d3c871b3d715afde5b6.pdf adresinden 1 Ekim 2022 tarihinde alınmıştır.
• • Uşun, S. (2006). Uzaktan eğitim. Nobel Yayın Dağıtım.
• • World Health Organization (WHO). (2020). Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Situation Report–51. https://www.who.int/publications/m/item/situation-report---51 adresinden 12 Ekim 2022 tarihinde alınmıştır.
• • Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK). (2020). Koronavirüs (Covid-19) Bilgilendirme Notu: 1 (13 Mart 2020). https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2020/coronavirus_bilgilendirme_1.aspx
• • Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK). (2022a). 2021-2022 Eğitim Öğretim Döneminde Verilecek Eğitime İlişkin Basın Açıklaması. https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2021/2021-2022-egitim-ogretim-doneminde-verilecek-egitime-iliskin-aciklama.aspx adresinden 1 Ekim 2022 tarihinde alınmıştır.
• • Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK). (2022b). Yükseköğretim Kurumlarında Uzaktan Öğretime İlişkin Usul ve Esaslar. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Uzaktan_ogretim/yuksekogretim-kurumlarinda-uzaktan-ogretime-iliskin-usul-ve-esaslar.pdf adresinden 11 Mayıs 2022 tarihinde alınmıştır.
• • Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK). (2022c). Yüksek Öğretim Bilgi Sistemi, Öğrenci Sayıları, https://istatistik.yok.gov.tr/adresinden 11 Mayıs 2022 tarihinde alınmıştır.
• • Zarei, S. ve Fooladvand, K. (2022). Does family functioning contribute to the satisfaction with life among Iranian university students during COVID-19 Outbreak? Research Square, 1-18. https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-2022482/v1
• • Zeidi, F. ve Azar, L. (2020, Nisan). Öğrencilerin koronavirüs salgını sürecinde bilgi edinme kaynakları ve uzaktan eğitim ile ilgili görüşlerinin incelenmesi [Doktora Ders Kaynağı]. İstanbul Üniversitesi.