Muğla ili Menteşe yöresi orman yangını risk potansiyeli haritasının coğrafi bilgi sistemleri ile belirlenmesi

Year 2022, Volume: 7 Issue: 1, 10 - 16, 15.04.2022

Mehmet Hanifi Alkayış Asena Karslıoğlu Mehmet İnanç Onur

https://doi.org/10.29128/geomatik.791545

Cited By: 5

Abstract

Orman yangınları, farklı sebeplerle başlayıp geniş alanlara yayılabilen büyük bir çevre felaketidir. Ülkemizde Akdeniz ve Ege bölgeleri, başta olmak üzere yaklaşık 12 milyon hektar ormanlık alan yangın konusunda potansiyel risk taşımaktadır. Orman yangını risk bölgeleri, yangının kolayca başlayabileceği ve diğer alanlara hızlıca yayılabileceği yerler olarak bilinmektedir. Doğayı kontrol etmek imkânsızdır, fakat orman yangını risk bölgelerini haritalayarak yangın yayılımını en aza indirmek ve hasarı azaltmak mümkündür. Orman Genel Müdürlüğü’nün 2018 yılı verilerine göre ülkemizde toplam 2167 adet orman yangını olduğu ve 299 adet orman yangınıyla Muğla ilinin 1.sırada olduğu görülmektedir. Menteşe, Kavaklıdere, Ula, Yatağan, Milas, Marmaris, Datça ve Bodrum ilçelerini kapsayan Menteşe yöresinde ise bu yangınların yaklaşık yarısı gerçekleşmiştir. Bu çalışmanın amacı Muğla ili Menteşe yöresinin yangın risk haritasının hazırlanmasıdır. Çalışma için yola ve yerleşime olan uzaklık, bakı, eğim ve vejetasyon temel parametreler olarak belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tabanlı orman yangını risk haritası hazırlanmıştır. Yangın risk haritasına göre; alanın %11,86’sı yüksek riskli, %18,32’si riskli, %25,23’ü orta riskli, %20,40’ı düşük riskli, %24,19’u ise risksizdir. Çalışma sonuçlarının orman yangınlarına karşı planlama, tedbir ve yönetim çalışmalarında yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

Keywords

Doğal Afetler, Orman Yangını, CBS, Yangın Risk Haritası

References

• Akbulak C, Tatlı H, Aygün G & Sağlam B (2018). Forest fire risk analysis via integration of GIS, RS and AHP: The Case of Çanakkale, Turkey. Journal of Human Sciences, 15(4), 2127-2143.
• Akkaş M E, Bucak C, Boza Z, Eronat H, Bekereci A, Erkan A, Cebeci C (2008). Büyük Orman Yangınlarının Meteorolojik Veriler Işığında İncelenmesi, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Ege Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, Yayın No:333, Müdürlük Yayın No: 048.
• Asri İ, Çorumluoğlu Ö & Özdemir E (2015). CBS destekli orman yangını risk dagılım analizi; Antalya örneği, Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı.
• Avila-Flores D, Pompa-Garcia M, Antonio-Nemiga X, Rodriguez-Trejo D., Vargas-Perez E., Santillan-Perez J. (2010). Driving factors for forest fire occurrence in Durango State of Mexico: a geospatial perspective. Chin Geograph Sci 20(6):491–497. doi:10.1007/s11769-010-0437-x
• Başaran M A, Sarıbaşak H & Cengiz Y (2004). Yangın söndürme planı temel esaslarının belirlenmesi (Manavgat örneği). Çevre ve Orman Bakanlığı Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü.
• Bingöl B (2017). Determination of Forest Fire Risk Areas in Burdur Province Using Geographical Information Systems. Turkish Journal Of Forest Science, 1(2), 169-182.
• Eron Z (1988). Orman Yangınları Ve Mücadele Yöntemleri, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Muhtelif Yayınlar Serisi, 5-6 Ekim 1988, Ankara.
• Erten E, Kurgun V & Musaoğlu N (2005). Uzaktan algılama ve CBS kullanarak orman yangını bilgi sisteminin kurulması, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı-2005, Ankara.
• Ertuğrul M (2005). Orman Yangınlarının Dünyadaki Ve Türkiye’deki Durumu. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 7(7), 43-50.
• Jaiswal R K, Mukherjee S, Raju K D & Saxena R (2002). Forest fire risk zone mapping from satellite imagery and GIS. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 4(1), 1-10.
• Joaquım G, Bahaaeddın A & Josep R (2007). Remote Sensing Analysis to Detect Fire Risk Locations, Canada.
• Karabulut M, Karakoç A, Gürbüz M, Kızılelma Y (2013). Coğrafi bilgi sistemleri kullanarak başkonuş dağında (Kahramanmaraş) orman yangını risk alanlarının belirlenmesi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 24.
• Sharma D, Hoa V, Cuong T V, Tuyen T & Sharma N (2009, October). Forest fire risk zonation for Jammu district forest division using remote sensing and GIS. In 7th FIG Regional Conference, Spatial Data Serving People: Land Governance and the Environment–Building the Capacity. Hanoi, Vietnam (pp. 19-22).
• Sharples J, McRae R, Weber R, Gill A (2009). A simple index for assessing fire danger rating. Environmental Modelling and Software, 24(6): 764-774.
• Türkeş M & Altan G (2013). İklimsel Değişimlerin ve Orman Yangınlarının Muğla Yöresi'ndeki Doğal Çevre, Doğa Koruma Alanları ve Biyotaya Etkilerinin bir Ekolojik Biyocoğrafya Çözümlemesi. Ege Coğrafya Dergisi, 22(2), 57-75.
• URL-1, Tarım ve Orman Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, https://www.mgm.gov.tr, [Erişim 2018]
• URL-2, Tarım ve Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü,https://www.ogm.gov.tr/ekutuphane/Sayfalar/Istatistikler.aspx [Erişim 28 Haziran 2019]
• URL-3, Tarım ve Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Muğla Orman Bölge Müdürlüğü, https://muglaobm.ogm.gov.tr [Erişim 2018]
• WRI, Dünya Kaynakları Enstitüsü, https://www.wri.org/, [Erişim 2019]