Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Kariyer Planlamaları ile Ailelerinin Liderlik Yönelimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 2, 123 - 144

Batıkan Karavelioğlu , Adnan Ersoy , Mihri Barış Karavelioğlu

https://doi.org/10.70631/gesd.1514976

Öz

Bu çalışma, spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin kariyer planlamaları ile ailelerinin liderlik yönelimleri arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır.
Araştırma, nicel araştırma modeli kullanılarak gerçekleştirilmiş ve tarama deseni tercih edilmiştir. Dumlupınar Üniversitesi’nde eğitim gören 131 öğrenci (65 kadın, 66 erkek) kolayda örneklem yöntemi ile seçilmiştir. Veriler, Google Form üzerinden toplanmış ve SPSS 24.0 programı ile analiz edilmiştir.
Ekonomik liderlik, kariyer planlaması üzerinde en güçlü etkiye sahip liderlik türü olarak belirlenmiştir. Sosyal liderlik ve kültürel liderlik de anlamlı etkiler göstermiştir. Politik liderlik ise daha düşük bir etkiye sahip olmuştur. Cinsiyet açısından yapılan analizlerde, erkek öğrencilerin aile liderlik yönelimlerinden daha fazla etkilendiği gözlenmiştir. Korelasyon analizlerinde, ekonomik liderlik ile kariyer farkındalığı arasında en yüksek korelasyon bulunmuştur.
Araştırma, aile liderlik yönelimlerinin öğrencilerin kariyer planlamalarını önemli ölçüde etkilediğini göstermektedir. Ailelerin liderlik tarzlarının, öğrencilerin kariyer hedeflerine ulaşmalarında kritik bir rol oynadığı sonucuna varılmıştır. Eğitim kurumları ve kariyer danışmanlarının, ailelerin bu önemli rolünü dikkate alarak öğrencilere yönelik rehberlik ve destek programlarını aile katılımını teşvik edecek şekilde tasarlamaları önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kariyer, Aile, Planlar

Etik Beyan

Mevcut

Kaynakça

• Alimo, M. & Lyfe, M. (2005). Leadership development: The importance of understanding the relationship between leadership and career development. Journal of Leadership Studies, 1(1), 15-29.
• Anafarta, N. (2001). Orta Düzey Yöneticilerin Kariyer Planlamasına Bireysel Perspektif, Akdeniz İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2): 1-17
• Baloğlu, N. & Bulut, M. B. (2016). Aile Liderlikyönelimi Ölçeği (Alyö): Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Journal Of International Social Research, 9(42).
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman.
• Barutçugil, İ. (2004). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: Kariyer Yayıncılık
• Bektemür, G., Demiray, S., Özdemir Ürkmez, D. (2016). Hemşirelerin Kariyer Planlaması: Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği. Okmeydanı Tıp Dergisi, 32(1),7-13.
• Bernhard, F. & O'driscoll, M. P. (2011). Psychological Ownership İn Small Family-Owned Businesses: Leadership Style And Nonfamily-Employees’ Work Attitudes And Behaviors. Group and Organization Management, 36(3), 345-384.
• Betz, N. E. & Klein, K. L. (1996). The relationship of career self-efficacy to career decision-making. Journal of Counseling Psychology, 43(4), 287-296.
• Brousseau, K. R. (2006). The career beliefs inventory: A test of the model of career self-efficacy. Journal of Vocational Behavior, 68(3), 435-453.
• Bulut, M. B. & Baloğlu, N. (2016). Aile Liderlik Yöneliminin Sosyal Girişimcilik Üzerindeki Etkileri: Üniversite Öğrencilerinin Görüşleri Kapsamında Bir Nicel Çalışma.
• Bulut, M. B. & Baloğlu, N. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Aile Liderlik Yönelimleri İle Bazı Demografik Değişkenler Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 495-508.
• Büyükyılmaz, O., Ertaç, S., Gökerik, M. (2016). Öğrencilerin Kariyer Planlama Tutumlarının Demografik Faktörler Açısından Değerlendirilmesi: Karabük Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5 (7), 2065-2076.
• Chaston, I. (2012). Recession and Family Firm Performance: An Assessment Of Small U.K. Family-Owned Hotels
• Coetzee, M. & Harry, N. (2015). Gender And Hardiness As Predictors Of Career Adaptability: An Explotary Study Among Black Call Centre Agents. South African Journal Of Psychology, 45 (1), 81-92. Conant, D. D. (2007). Exploring Leadership Style, Organizational Culture, And Financial Performance İn Family Firms. Gonzaga University.
• Çatır, O. & Karaçor, M. (2016). İnsan Kaynaklarında Kariyer Planlama: Turizm Öğrencileri Üzerinde Bir Alan Araştırması. Uluslararası Turizm Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 201‐220
• Çavuş, Ş. & Kaya, A. (2015). Turizm Lisans Eğitimi Alan Öğrencilerin Kariyer Planları Ve Turizm Sektörüne Yönelik Tutumu. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(5), 101-117.
• Demirbanka, M. (2017). Örgütsel Sosyalleşme Ve Kariyer Planlaması Arasındaki İlişki: Bankacılık Sektöründe Bir Alan Çalışması. Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi. Kahramanmaraş.
• Demirtaş, Z. (2010). Okul Kültürü İle Öğrenci Başarısı Arasındaki İlişki. Eğitim Ve Bilim, 35(158).
• Eagly, A. H. & Carli, L. L. (2007). Through the labyrinth: The truth about how women become leaders. Harvard Business Press.
• Eagly, A. H. & Johannesen-Schmidt, M. C. (2001). The leadership styles of women and men. Journal of Social Issues, 57(4), 781-797.
• Ege, C. (2021). Spor Örgütlerinde Mükemmelliyetçilik Algısı İle Kariyer Planlama Tutumları Arasındaki İlişki (Spor İstanbul Örneği). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi. İstanbul.
• Foxman, Caretta D., Walter, L. Polsky, (1990), “Career Counsclor”, Personnel Journal, September, 20 -30.
• Galbraith, K. A. & Schvaneveldt, J. D. (2005). Family Leadership Styles And Family Well-Being. Family And Consumer Sciences Research Journal, 33(3), 220-239
• Glick, P. & Modaff, D. P. (2012). The gender gap in leadership: The impact of gender stereotypes on women’s career advancement. In D. E. Wilcox (Ed.), Leadership in a Diverse Society (pp. 55-78). New York: Routledge.
• Gül, H., Maksüdünov, A., Yamaltdinova, A., Abdildaev, M. (2019). Öğrencilerin Demografik Özelliklerinin Kariyer Uyumluluğu Ve İyimserliği İle İlişkisi: Kırgızistan Örneği. Kmü Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 21(36), 34-46.
• Güldü, Ö & Kart, M. E. (2017). Kariyer Planlama Sürecinde Kariyer Engelleri Ve Kariyer Geleceği Algılarının Rolü. Ankara Üniversitesi Sbf Dergisi, 72(2), 377-400.
• Gürdoğan, A. & Atabey, S. (2015). Öğrencilerin Meslek Stajından Memnuniyet Düzeylerinin Kariyer Hedeflerine Etkisi. Ekonomi Ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 91-113.
• Howe, A. & Ives, G. (2001). Does Community-Based Experience Alter Career Preference? New Evidence From A Prospective Longitudinal Cohort Study Of Undergraduate Medical Students, Medical Education, 35, 391-397.
• Hu, S. & Wang, X. (2017). The relationship between career belief and career awareness among college students. Journal of Career Development, 44(1), 34-47.
• İlter, İ. (2020). Relationships Between Academic Achievement, Awareness About The Postgraduate Study And Postgraduate Study Intentions. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt 53 (1), 117 – 156.
• Koçer, G. (2019). Gençlik ve Spor Bakanlığı’nda Görev Yapan Uzmanların Birey-Örgüt Uyumları İle Bireysel Kariyer Planlamaları Arasındaki İlişkilerin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi. Manisa.
• Korkmaz, M. (2006). The Relationship Between Organizational Health And Robust School Vision İn Elementary Schools. Educational Research Quarterly, 30(1), 14-36.
• Lee, S. & Koo, J. (2018). The role of economic leadership in shaping career paths. Journal of Economic Psychology, 62, 52-63.
• Morton, K. L., Wilson, A. H., Perlmutter, L. S., ve Beauchamp, M. R. (2012). Family Leadership Styles And Adolescent Dietary And Physical Activity Behaviors: A Cross-Sectional Study. International Journal Of Behavioral Nutrition And Physical Activity, 9(1), 1.
• O’Neil, D. A. & Bilimoria, D. (2005). Women’s leadership development: A system view. In K. E. M. (Ed.), Leadership and Gender: A perspective from the organizational sciences (pp. 73-92). New York: Routledge.
• Pişkin, M. (2011). Kariyer Gelişim Sürecini Etkileyen Faktörler. (B. Yeşilyaprak Ed.) Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığ: Kuramdan Uygulamaya, (S.43-78.)., Ankara: Pegem Akademi.
• Schultheiss, D. E. P., Palma, T. L., ve Manzi, A. J. (2001). Career decision-making and career counseling: The role of career beliefs and self-efficacy. Journal of Counseling Psychology, 48(4), 401-412.
• Seçer, H. (2013). Bireysel Kariyer Planlama ve Kişisel Başarı Algısı Arasındaki İlişki Ve Pamukkale Üniversitesi’nde Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi. Denizli.
• Smith, J. L., et al. (2015). Economic leadership and its impact on career choices in college students. Journal of Business and Psychology, 30(2), 271-284.
• Sorenson, R. L. (2000). The Contribution Of Leadership Style And Practices To Family And Business Success. Family Business Review, 13(3), 183-200. Taşlıyan, M., Arı, Ü. N., Duzman, B. (2011). İnsan Kaynakları Yönetiminde Kariyer Planlama ve Kariyer Yönetimi: İibf Öğrencileri Üzerinde Bir Alan Araştırması. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 231-241.
• Tosun, Ü. & Güntaş, S. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Beklentileri ve Empati Eğilimleri: KKTC Örneği. European Journal Of Managerial Research Dergisi, 2(2), 23-38
• Tracey, T. J. G. & Leong, F. T. L. (2016). The importance of self-efficacy in career decision-making. Journal of Vocational Behavior, 96, 15-27.
• Uslu, B. (2015). Lisansüstü Eğitim Gören Öğrencilerde Kişisel Başarı ile Bireysel Kariyer Planlama Arasındaki Etkileşim: Bir Vakıf Üniversitesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Türk Hava Kurumu Üniversitesi. Ankara.
• Ward J. L. (2011) Keeping The Family Business Healthy. How To Plan For Continuing Growth, Profitability, And Family Leadership. Family Business Consulting Group Pablications. Palgrave Macmillan, Ny
• Wong, C. S. (2016). Gender differences in leadership styles and the impact of gender stereotypes on career choices. Leadership Quarterly, 27(2), 293-306.
• Yavuz Eroğlu, S. (2020). Career Planning Levels: A Study On Students Of Physical Education And Sports School, International Journal Of Education Technology And Scientific Researches, Vol: 5, Issue: 11, Pp. (596-630).
• Yukl, G. (2010). Leadership İn Organizations. Ny: Pearson.
• Zaccaro, S. J. (2004). The nature and effect of leader traits on leader effectiveness. In J. Antonakis, A. T. Cianciolo, ve R. J. Sternberg (Eds.), The nature of leadership (pp. 101-124). Thousand Oaks, CA: Sage.