Analysis of the effects of knowledge economy on economic growth by panel data method

Yıl 2020, , 101 - 120, 15.06.2020

Gürkan Çalmaşur , Oğuzhan Demir

https://doi.org/10.30855/gjeb.2020.6.2.001

Öz

In this study, knowledge economy and economic growth were examined and the relationship between these two concepts were tried to be explained. In this context, information economy indicators and economic growth values of 37 countries between 2003 and 2016 were analyzed. In the analysis, real gross domestic product in terms of basic prices and USD in 2010; secondary school gross enrollment rate representing economic growth, R&D expenditures, high technology exports, number of patent applications and human capital; represent indicators of knowledge economy. In addition, capital and labor were used as the control variable vector in the model. Gross fixed capital represents capital, while total labor force represents labor. In the light of these variables, panel data method was used to examine the relationship between knowledge economy and economic growth and then some tests were applied. As a result, it was determined that the increase in information economy indicators will make a positive contribution to economic growth.

Anahtar Kelimeler

Knowledge Economy, Economic Growth, Panel Data Analysis

Bilgi ekonomisinin ekonomik büyüme üzerine etkilerinin panel veri yöntemi ile analizi

Öz

Bu çalışmada, bilgi ekonomisi ve ekonomik büyüme kavramları incelenerek, bu iki kavram arasındaki ilişki açıklanmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda, 37 ülkenin 2003 - 2016 yılları arasındaki bilgi ekonomisi göstergeleri ve ekonomik büyüme değerleri incelenmiştir. Analizde 2010 yılı temel fiyatları ile ABD Doları cinsinden reel Gayrisafi Yurt İçi Hâsıla; ekonomik büyümeyi, Ar-Ge harcamaları, yüksek teknoloji ihracatı, patent başvuru sayısı ve beşeri sermayeyi temsilen ortaöğretim brüt okullaşma oranı; bilgi ekonomisi göstergelerini ifade etmektedir. Ayrıca modelde kontrol değişken vektörü olarak sermaye ve emek kullanılmıştır. Sermaye değişkenini Gayrisafi Sabit Sermaye Oluşumu, emek değişkenini ise toplam işgücü temsil etmektedir. Bu değişkenler ışığında bilgi ekonomisi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki incelenirken panel veri yöntemi kullanılmış ve ardından bazı testler uygulanmıştır. Sonuç olarak elde edilen bulgularda, bilgi ekonomisi göstergelerinde meydana gelecek artışın ekonomik büyümeye olumlu bir katkı sağlayacağı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilgi Ekonomisi, Ekonomik Büyüme, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Berber, M. (2011). İktisadi Büyüme ve Kalkınma: Büyüme Teorileri & Kalkınma Ekonomisi (4.Baskı). Trabzon: Derya Kitabevi.
• Berberoğlu, B. (2010). Yaşam Boyu Öğrenme ile Bilgi ve İletişim Teknolojileri Açısından Türkiye'nin Avrupa Birliği'ndeki Konumu. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 5(2), 113-126.
• Chudik, A. ve Pesaran, M. H. (2013). Large Panel Data Models With Cross-sectional Dependence: A Survey, CAFE Research Paper, (13.15).
• Demir, O. (2002). İçsel Büyüme Kapsamında Devletin Değişen Rolü. KOÜ İİBF 1.Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 339-358.
• Erataş, F. ve Başçı Nur, H. (2013). Dış Borç ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yükselen Piyasa Ekonomileri Örneği. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 35(2), 207-230.
• Erataş, F., Başçı Nur, H. ve Özçalık, M. (2013). Feldstein-Horioka Bilmecesinin Gelişmiş Ülke Ekonomileri Açısından Değerlendirilmesi: Panel Veri Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(2), 18-33.
• Erdoğan, S. ve Canbay, Ş. (2016). İktisadi Büyüme-Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) Harcamaları İlişkisi Üzerine Teorik Bir İnceleme. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 29-43.
• Eser, K. ve Gökmen, Ç. E. (2009). Beşeri Sermayenin Ekonomik Gelişme Üzerindeki Etkileri: Dünya Deneyimi ve Türkiye Üzerine Gözlemler. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(2), 41-56.
• Eurostat (2018), Eurostat Indicators On High-Tech Industry And Knowledge. Erişim, 02 Haziran 2019 http://ec.europa.eu/eurostat/cache/metadata/Annexes/htec_esms_an3.pdf
• Freire-Serén, M. J. (1999). Aggregate RD Expenditure and Endogenous Economic Growth. UFAE and IAE Working Papers, No. WP 436.99.
• Gardner, M. D., Johnson, F., Lee, M. ve Wilkinson, I. (2000). A Contingency Approach to Marketing High Technology Products. European Journal of Marketing, 34(9/10), 1053-1077.
• Goel, K. R. ve Ram, R. (1994). Research and Development Expenditures and Economic Growth: A Cross-country Study. Economic Development and Cultural Change, 42(2), 403-411.
• Guellec, D. ve Pottelsberghe, B. P. (2004). From R&D to Productivity Growth: Do the Institutional Settings and the Source of Funds of R&D Matter?. Centre Emile Bernheim Working Paper, 353-378.
• Gülmez, A. ve Akpolat, A. G. (2014). Ar-Ge, İnovasyon ve Ekonomik Büyüme: Türkiye ve AB Örneği İçin Dinamik Panel Veri Analizi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 1-17.
• Gülmez, A. ve Yardımcıoğlu, F. (2012). OECD Ülkelerinde Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi (1990-2010). Maliye Dergisi, 163(1), 335-353.
• Hasan, I. ve Tucci, C. L. (2010). The Innovation–Economic Growth Nexus: Global Evidence. Research Policy, 39(10), 1264-1276.
• Işık, N., Engeloğlu, Ö. ve Kılınç, E. C. (2016). Araştırma ve Geliştirme Harcamalarının, Kârlılık ve Satışlar Üzerindeki Etkisi: Borsa İstanbul Firmaları Üzerine Bir Uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (47), 27-46.
• Işık, N. ve Kılınç, E. C. (2013). Bilgi Ekonomisi ve İktisadi Büyüme: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Uygulama. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(26), 21-54.
• İncekara, A. ve Savrul, M. (2011). Küreselleşme, Büyüme ve Ekonomik Entegrasyonlar: Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 61(2), 3-22.
• Koçbulut, Ö. ve Altıntaş, H. (2016). İkiz Açıklar ve Feldstein-Horioka Hipotezi: OECD Ülkeleri Üzerine Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Yapısal Kırılmalı Panel Eşbütünleşme Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (48), 145-174.
• Küçükaksoy, İ. ve Akalın, G. (2017). Fisher Hipotezi'nin Panel Veri Analizi İle Test Edilmesi: OECD Ülkeleri Uygulaması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35(1), 19-40.
• Manga, M., Bal, H., Algan, N. ve Kandır, E. D. (2015). Beşeri Sermaye, Fiziksel Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: BRICS Ülkeleri ve Türkiye Örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 45-60.
• Mercan, M. (2014). Feldstein-Horioka Hipotezinin AB-15 ve Türkiye Ekonomisi için Sınanması: Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Yapısal Kırılmalı Dinamik Panel Veri Analizi. Ege Academic Review, 14(2), 231-245.
• Nonneman, W. ve Vanhoudt, P. (1996). A Further Augmentation of the Solow Model and the Empirics of Economic Growth for OECD Countries. The Quarterly Journal of Economics, 111/3, 943-953.
• OECD (2001). The Well-Being Of Nations The Role of Human and Social Capital. Erişim, 09 Eylül 2019 http://www.oecd.org/site/worldforum/33703702.pdf
• OECD (2002). Frascati Kılavuzu 2002: Araştırma ve Deneysel Geliştirme Taramaları İçin Önerilen Standart Uygulama. Erişim, 23 Temmuz 2019 https://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/BTYPD/kilavuzlar/frascati_tr.pdf
• Oğuz, S. (2011). Bilgi Ekonomisi Büyüme İlişkisinde Eşik Etkisinin İncelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Öğüt, A., Akgemci, T., Şahin, E. ve Kocabacak, A. (2007). İşletmelerde Düşünce Aşamasından Patent Aşamasına Uzanan Süreçte Yenilik Stratejileri Ve Buluş Yönetimi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 414-415.
• Özer, M. ve Çiftçi, N. (2009a). Ar-Ge Tabanlı İçsel Büyüme Modelleri ve Ar-Ge Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: OECD Ülkeleri Panel Veri Analizi. Selçuk Üniversitesi İ.İ.B.F Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(16), 219-240.
• Özer, M. ve Çiftçi, N. (2009b). Ar-Ge Harcamaları ve İhracat İlişkisi: OECD Ülkeleri Panel Veri Analizi. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, (23), 39-50.
• Özsağır, A. (2014). Bilgi Ekonomisi, Seçkin Yayınevi.
• Pece, A. M., Olivera Ecaterina Oros, S. ve Florina, S. (2015). Innovation and Economic Growth: An Empirical Analysis for CEE Countries. Procedia Economics and Finance, (26), 461-467.
• Pesaran, M. H. (2004). General Diagnostic Tests for Cross section Dependence in Panels. Working paper, University of Cambridge, United Kingdom.
• Saatçioğlu, C. (2005). Yeni Ekonomi ve Finansal Piyasalar Üzerindeki Etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1), 151-165.
• Soyyiğit, S. (2018). OECD Kurucu Ülkelerinde Ekonomik Kompleksite Düzeyi ile Kişi Başına Düşen GSYH Arasındaki İlişki: Panel Eşbütünleşme Analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 21(2), 374-392.
• Şimşek, M. ve Kadılar, C. (2010). Türkiye’de Beşeri Sermaye, İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Nedensellik Analizi. CÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1), 115-140.
• Şit, M. ve Şit, A. (2016), Türkiye’de Bilgi Ekonomisi ve İstihdama Katkısı. Journal of Life Economics, 43-60.
• Teixeira, A. A. C. ve Fortuna, N. (2010). Human Capital, R&D, Trade, and Long-Run Productivity. Testing the Technological Absorption Hypothesis for the Portuguese Economy, 1960–2001. Research Policy, 39, 335-350.
• Türker, M. T. (2009). İçsel Büyüme Teorilerinde İçsel Büyümenin Kaynağı ve Uluslararası Ticaret Olgusuyla İlişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (25), 87-94.
• Ülkü, H. (2004). R&D, Innovation, and Economic Growth: An Emprical Analysis. IMF Working Paper, No:04/185.
• Yalçınkaya, Ö. (2016). G-20 Ülkelerinde Satın Alma Gücü Paritesi Teorisinin Geçerliliği: Panel Birim Kök Testinden Kanıtlar (1994: Q1-2015: Q4). Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(3), 145-162.
• Yaşgül, Y. Ş. (2015). Patent Koruması İleri Teknoloji İçeren Ürünlerin İthalatını Artırıyor mu? Türkiye Örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 16(1), 51-63.
• Yaylalı, M. ve Lebe, Fuat (2011). Beşeri Sermaye ile İktisadi Büyüme Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi. Marmara University Journal of the Faculty of Economic & Administrative Sciences, 30(1), 23-51.
• Yener Ercan, N. (2002). İçsel Büyüme Teorisi: Genel Bir Bakış. Planlama Dergisi, No: Özel Sayı, 129-138.
• Yücel, Y. (2018). Bilgi Ekonomisi Ve Dış Ticaret İlişkileri: Yükselen Ekonomiler Örneği. Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(6), 33-55.