Relationship Between Psychological Resilience And Early Maladaptive Schemas Of Psychologists Who Worked At Psychological Support Line During Covid-19 Pandemic

Year 2021, , 101 - 118, 30.12.2021

Şengül Altan Arslan , Mertcan Topal

https://doi.org/10.51503/gpd.977511

Cited By: 1

Abstract

The purpose of this study was to examine the relationship between early maladaptive schemas and psychological resilience of psychologist who worked at psychosocial support line during covid-19 pandemic. The sample of the study consists of 99 psychologists working in the Psychological Counseling Centers and Psychotherapy Centers serving the Istanbul Metropolitan Municipality Community Mental Health Services. Demographic information form, Young Schema Questionaire- Short Form 3 and Psychological Resilience Scale were used to collect data. Relationships between variables were examined by regression analysis and simple correlation analysis. Results revealed that there was a significant relationship between ‘Disconnection/Rejection’, ‘schema domains’, ‘Impaired Autonomy’, ‘schema domains’, ‘Punitiveness’, ‘Unrelenting Standards’ and psychological resilience. This study aims to develop mental health services at the IBB and determine the priority or in-service training for psychologists.

Keywords

Early maladaptive schemas, Psychological Resilience, Covid-19

Covid-19 Süresince Psiko-Sosyal Destek Hattında Çalışan Psikologların Psikolojik Sağlamlık Düzeyleri İle Erken Dönem Uyumsuz Şemaları Arasındaki İlişki

Abstract

Bu çalışmanın amacı Covid-19 pandemi sürecinde psiko-sosyal destek hattında çalışan psikologlarda psikolojik sağlamlık ile erken dönem uyumsuz şemaları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın örneklemini, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Toplum Ruh Sağlığı Hizmetleri kapsamında hizmet veren Psikolojik Danışmanlık Merkezleri ve Psikoterapi Merkezlerinde görev yapan 99 psikolog oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak; demografik bilgi formu, Young Şema Ölçeği Kısa Form-3 ve Psikolojik Sağlamlık Ölçeği kullanılmıştır. Psikolojik Sağlamlık ve Erken Dönem Uyumsuz Şemalar arasındaki ilişkiyi incelemek için Pearson Korelasyon ve Basit Regresyon analizleri kullanılmıştır. Regresyon analizi için kurulan modelde bağımsız değişken erken dönem uyumsuz şemalar, bağımlı değişken ise psikolojik sağlamlık olarak belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçların, Psikolojik Sağlamlığın 11 alt şema alanı ile anlamlı bir ilişki gösterdiği, 3 alt şema alanı ile ise anlamlı bir ilişki göstermediği görülmüştür. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, Kopukluk ve Zedelenmiş Otonomi alanlarındaki alt şema basamakları, Diğerleri Yönelimlilik alanındaki “Cezalandırma” alt şema basamağı ve Yüksek Standartlar/Bastırılmışlık şema alanındaki “Yüksek Standartlar” alt şema basamağı ile psikolojik sağlamlık arasında negatif yönde anlamlı ilişki olduğunu göstermiştir. Bu araştırma sonucunda ortaya çıkan bulguların İBB tarafından sunulan toplum ruh sağlığı hizmetlerinin geliştirilmesine ve meslek elemanlarına yönelik yapılacak hizmetiçi eğitimlerin önceliğinin belirlenmesi, ayrıca yapılacak çalışmalara yön vermesi hedeflenmektedir.

Keywords

Erken Dönem Uyumsuz Şemalar, Psikolojik Sağlamlık, Covid-19

References

• Adıgüzel, C., Dümenci Bapoğlu, S. & Topal, M. (2019). Çekingenlik Davranışının Tespiti ve Giderilmesine İlişkin Şema Yaklaşımı İle Büyük Ebeveyn – Ebeveyn ve Çocuk İlişkisi. Gelişim ve Psikoloji Dergisi (GPD), 1(1), 17-25.
• American Psychological Association. (2014). The road to resilience. Washington: American Psychological Association. Erişim adresi http://www.apa.org/helpcenter/road-resilience.aspx.
• Arden, M.A. & Chilcot, J. (2020). Health Psychology And The Coronavirus (COVID-19) Global Pandemic: A Call For Research. British Journal of Helath Psychology, 25(2), 231-232. doi.org/10.1111/bjhp.12414.
• Aydın, B. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Zeka ve Umut Düzeyleri İle Psikolojik Sağlamlıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Aydın, M. & Egemberdiyeva, A. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlık Düzeylerinin İncelenmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, 3(1), 37-53.
• Bahadır, E. (2009). Sağlıkla İlgili Fakültelerde Eğitime Başlayan Öğrencilerin Psikolojik Sağlamlık Düzeyleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Bilge, Y. ve Bilge, Y. (2020). Koronavirüs Salgını Ve Sosyal İzolasyonun Psikolojik Semptomlar Üzerindeki Etkilerinin Psikolojik Sağlamlık Ve Stresle Baş Etme Tarzları Açısından İncelenmesi.Klinik Psikiyatri , 3(Ek 1), 38-51.
• Bonanno, G. A., Galea, S., Bucciarelli, A., &Vlahov, D. (2007). What Predicts Psychological Resilience After Disaster? The Role Of Demographics, Resources, And Life Stress. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 75(5), 671-682.
• Bozdağ, F. (2020). Pandemi Sürecinde Psikolojik Sağlamlık. Turkish Studies, 15(6), 247,257.
• Bozgeyikli, H. & Şat, A. (2014). Öğretmenlerde Psikolojik Dayanıklılık Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi: Özel Okul Örneği. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3 (5), 172-191.
• Calvete, E., Orue, I., ve Hankin, B. L. (2015). A Longitudinal Test Of The Vulnerability-Stress Model With Early Maladaptive Schemas For Depressive And Social Anxiety Symptoms İn Adolescents. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 37(1), 85–99. https://doi.org/10.1007/s10862-014-9438-x
• Calvete, E., & Camara, M. (2011). The Role Of Coping With Social Stressors İn The Development Of Depressive Symptoms: Gender Differences. Anxiety, Stress & Coping: An International Journal, 24(4), 387–406.
• Camara. M, ve Calvete, E. (2011). Early maladaptive schemas as moderators of the impact of stressful events on anxiety and depression in university students. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 34,58-68.
• Connor, K. M., & Davidson, J. R.T. (2003). Development Of A New Resilience Scale: The Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC). Depression and Anxiety, 18(2), 76–82. https://doi.org/10.1002/da.10113
• De Carlo, L. T. (1997), On The Meaning And Use Of Kurtosis. Psychological Methods, (2), 292-307.
• Doğan, T. (2015). Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği’nin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Journal of Happiness & Well-Being, 3:93-102.
• Dulmus, C. N. ve Hilarski, C. (2003). When stress constitutes trauma and trauma constitutes crisis: The Stress-Trauma-Crisis continuum. Brief Treatment and Crisis Intervention, 3(1), 27–35.
• Eberhart, N. K., Auerbach, R. P., Bigda-Peyton, J., & Abela, J. R. Z. (2011). Maladaptive Schemas And Depression: Tests Of Stress Generation And Diathesis-Stress Models. Journal of Social and Clinical Psychology, 30(1), 75–104. https://doi.org/10.1521/jscp.2011.30.1.75.
• Ergüner Tekinalp, B., & Terzi, Ş. (2012). Terapötik Bir Araç Olarak Bağışlama: İyileştirici Etken Olarakbağışlama Olgusunun Psikolojik Danışma Sürecinde Kullanımı. Eğitim Ve Bilim, 37(166), 14-24.
• Fletcher, D., & Sarkar, M. (2013). Psychological Resilience: A Review And Critique Of Definitions. Concepts, And Theory, 18(1), 12–23. https://doi.org/10.1027/1016-9040/a000124
• Folkman, S., Lazarus, R.S., Pimley, S. ve diğ. (1987). Age Differences İn Stress And Coping Processes. Psychology and Aging, 2(2), 171-184.
• George, D. & Mallery, P. (2010). SPSS For Windows Step By Step: A Simple Guide And Reference 17.0 Update (10th Edition). Boston: Allyn ve Bacon.
• Gizir, CA. (2007). Psikolojik Sağlamlık, Risk Faktörleri Ve Koruyucu Faktörler Üzerine Bir Derleme Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3, 113-128.
• Gör, N., Yiğit, İ., Kömürcü, B. & Şenkal Ertürk, İ. (2017). Geçmişin Mirası Ve Geleceğin Haritası: Erken Dönem Uyumsuz Şemalar. Nesne, 5(10), 197-217.
• Groeneveld, R. A., & Meeden, G. (1984), Measuring skewness and kurtosis. The Statistician, (33), 391-399.
• Hjemdal, O., Hagen, R., Ottesen Kennair Leif, E., Solem, S., Wells, A., Nordahl, H. (2014). Resilience and metacognitions as predictors of outcome in a randomized controlled treatment trial of generalized anxiety disorder. In MEDIMOND. Proceedings of the Second World Congress on Resilience: From Person to Society (Ed S Ionescu), 1083. May 8-10 2014, Timisoara, Romania.
• Huber M., Knottnerus A.J., & Green L. (2011). How should we define health?. BMJ, 343 doi.org/10.1136/bmj.d4163.
• Hortaçsu, N. (2003). İnsan ilişkileri. Ankara: İmge Kitapevi.
• İlmen, Z. (2020). Evli Bireylerin Psikolojik Doğum Sırası, Evlilik Uyumu Ve Psikolojik Sağlamlıkları Arasındaki Yordayıcı İlişkiler. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Kalkan, M., & Odacı, H. (2010). Psikolojik Doğum Sırası Ve Ana Babaya Bağlanma: Okul Öncesi Öğretmen Adayları Üzerine Bir Çalışma . Education Sciences , 5 (3) , 810-819.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (26.baskı). Ankara Nobel Yayınevi.
• Kavi, E. & Karakale, B. (2018). Çalışan Psikolojisi Açısından Psikolojik Dayanıklılık. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 7(17): 55-77. DOI: 10.31199/hakisderg.391826.
• Kent M., Davis C.M. & Reich J.W. (Ed.).(2013). The Resilience Handbook ‘Approaches to Stress and Trauma’. New York, Routledge.
• Keyes M.L. (2009). Risk and Resilience in Human Development: An Introduction. Research in Human Development. 1(4). 223-227. doi.org/10.1207/s15427617rhd0104_1.
• Khademi, M.H. ve Sabbaghi, R.S. (2017). Comparison between Three Types of Ammonia Synthesis Reactor Configurations in Terms of Cooling Methods. Chemical Engineering Research and Design, 128, 306-317. doi.org/10.1016/j.cherd.2017.10.021.
• Kımter, N. (2020). Covid-19 Günlerinde Bireylerin Psikolojik Sağlamlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 2020; (Özel Sayı): 574-605 DOI: 10.21733/ibad.805481.
• Killgore, W. D. S., Taylor, E. C., ve Cloonan, S. A. (2020). Psychological resilience during the COVID-19 lockdown. Psychiatry Research, 291, 113216. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.113216.
• Klevens, J., Restrepo, O. & Roca, J.( 2000) .Some Factors for Explaining Resilience Among Young Men in Colombia. Rev. salud pública [online], 2(2), 165-172. ISSN 0124-0064.
• Kömürcü B. (2014). Erken Dönem Uyumsuz Şemalar, Ebeveynlik Biçimleri Ve Psikolojik Belirtiler İle Psikolojik Dışlanmanın Tehdit Ettiği İhtiyaçlar Arasındaki İlişkiler. (Yaynınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Liu, N., Zhang, F., Wei, C., Jia, Y., Shang, Z., Sun, L., Wu, L., Sun, Z., Zhou, Y., Wang, Y., & Liu, W. (2020). Prevalence and predictors of PTSS during COVID-19 outbreak in China hardest-hit areas: gender differences matter. Psychiatry Res. ;287 doi: 10.1016/j.psychres.2020.112921.
• Lumley, M. N., & Harkness, K. L. (2007). Specificity in the relations among childhood adversity, early maladaptive schemas, and symptom profiles in adolescent depression. Cognitive Therapy and Research, 31(5), 639–657. https://doi.org/10.1007/s10608-006-9100-3.
• Moors, J. J. A. (1986). The Meaning Of Kurtosis: Darlington Reexamined. The American Statistician, (40), 283-284.
• Oktan, V., Odacı, H., ve Berber-Çelik, Ç. (2014). Psikolojik Doğum Sırasının Psikolojik Sağlamlığın Yordanmasındaki Rolünün İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 140-152.
• Örücü, E. & Boz, H. (2014). Konaklama İşletmelerinde İşe Alıştırma Eğitiminin Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Yönetim ve Ekonomi, 21(1). 61-76
• Öz, F. & Yılmaz E.B. (2009). Ruh Sağlığının Korunmasında Önemli Bir Kavram: Psikolojik Sağlamlık. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 16(3). 82-89.
• Özer, E. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlık Düzeylerinin Duygusal Zeka Ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Açısından İncelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Parmaksız, İ. (2020). İyimserlik, Özgecilik ve Medeni Durumun Psikolojik Dayanıklılık Üzerindeki Etkileri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(-), 285 – 302.
• Rhein, D. & Sukawatana, P. (2015). Thai University Student Schemas And Anxiety Symptomatology. International Education Studies, 8(7), 108-126.
• Roberts, A. R. (2005). Bridging The Past And Present To The Future Of Crisis İntervention And Crisis Management. In A. R.Roberts (Ed.), Crisis intervention handbook: Assessment, treatment, and research (3rd ed., pp. 3–34). New York: Oxford University Press.
• Rutter, M. (2006). Implications Of Resilience Concepts For Scientific Understanding. Annals New York Academy of Sciences, 1094(1), 1–12.
• Smith, B. W., Tooley, E. M., Christopher, P., & Kay, V. S. (2010). Resilience As The Ability To Bounce Back: A Neglected Personal Resource?. Journal of Positive Psychology, 5, 166-176.
• Soygüt, G., Karaosmanoğlu, A. ve Çakır, Z. (2009). Erken Dönem Uyumsuz Şemaların Değerlendirilmesi: Young Şema Ölçeği Kısa Form-3'ün Psikometrik Özelliklerine İlişkin Bir İnceleme. Türk Psikiyatri Dergisi, 20(1):75-84.
• Şahin, S. (2018). Yaşam Deneyimlerinin Yetişkinlerdeki Benlik Saygısı, Psikolojik Sağlamlık Ve Hayata Verilen Anlam İle İlişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Kocaeli.
• T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2020). Salgın dönemlerinde psikolojik sağlığımızı korumak. Ankara: Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. 3 Mayıs 20202 tarihinde http://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_03/30112459_ailecocuk.pdf adresinden erişildi.
• Terzi, Ş. (2008). Üniversite Ögrencilerinin Kendini Toparlama Gücünün İçsel Koruyucu Faktörlerle İlişkisi. Hacettepe Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 35, 297–306.
• Traş, Z.ve Aydın, E.( 2019). Üniversite öğrencilerinde benlik saygısı ile kendini toparlama gücü arasındaki ilişkinin incelenmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 71-78.
• Ülker Tümlü, G. ve Recepoğlu, E., (2013). Üniversite Akademik Personelinin Psikolojik Dayanıklılık ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişki. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(3), 205-213.
• Vella, C.S-L ve Pai, B.N. (2019). A Theoretical Review of Psychological Resilience: Defining Resilience and Resilience Research over the Decades. Archives of Medicine and Health Sciences, 7(2), 233-239.
• Young, J.E., Klosko J.S., & Weishaar, E.M. (2003). Şema Terapi (Çev. TV Soylu), İstanbul:Litera.
• Young, J.E., & Klosko, J.S. (2013). Hayatı Yeniden Keşfedin. (Çev. Ed.:H.A. Karaosmanoğlu, E. Tuncer). 3.basım, İstanbul:Psikonet.
• Young, J. E. (1994). Cognitive Therapy For Personality Disorders: A Schema-Focused Approach. Sarasota: Professional Resource.
• Zadahmad, M. & Torkan, H. (2016). Investigation Of The Multiple Relationships Between Early Maladaptive Schemas And Coping Styles With Anxiety. International Journal of Educational and Psychological Researches, 2(1), 49-53