Oryantalist Bakışın İnşasında Resimlerden Yansıyan Karşılaşmalar Kesişen Dünyalar: Elçiler Ve Ressamlar Sergisi’ni Edward Said Perspektifinden Gezmek

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 1, 22 - 39, 30.06.2025

Yeliz Okay

https://doi.org/10.62001/gsijses.1624422

Öz

16. Yüzyıldan itibaren Doğu- Batı arasına diplomatların, bilim adamlarının ve gezginlerin seyahatleriyle karşılaşmalar başlamış ve karşılıklı ilk izlenimler ardından Batı’nın kendini tanımlamasına yönelik Doğu imajını inşa etme süreci bir bakış açısından çıkıp politikaya dönüşmüştür. Batı kültürünün bütününde ve güzel sanatlarda resim, müzik, edebiyat alanlarında bu politikanın haklılaştırılması için türler araç halini almış ve estetik bir tutum belirmiştir. Edebiyat alanında seyahatnameler başta olmak üzere denemeler ve öykülerde kendini gösteren Doğu imgesi müzik söz konusu olduğunda resimden daha çok Edward Said tarafından ele alınmıştır. Ayrıca resim sanatında oryantalist tasavvurun bir anlamda hayal edilen Doğu’nun ete kemiğe bürünmüş tasvirleri tablolarda kompozisyonlara dönüşmüş olmasına rağmen Edward Said’in konuya mesafeli duruşu eleştiri konusu olmuştur. Edward Said’in Batı’nın şark anlayışlarını, şarkın temsil biçimlerini ortaya koyduğu Şarkiyatçılık, Doğu’nun yanlış temsil ve yorumlarını izah etme yaklaşımı olarak aynı zamanda güzel sanatlarda dönemin yaygın eğilimlerini açıklamaya da kısmen ayna olmuştur ancak Said eleştirileri Oryantalizm’e ara yorumlar yeni perspektifler kazandırmış olması yönüyle bu yorumlar da Edward Said çevresinde şekillenmiştir. Bu bildiride Pera Müzesi’nin Kesişen Dünyalar: Elçiler ve Ressamlar sergisinde yer alan eserler oryantalizm düşüncesinin resim sanatındaki izlerine bakarken Edward Said’e bu konuda yöneltilen eleştirileri değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

resim , Edward Said , Şarkiyatçılık , Edward Said Eleştirisi

ENCOUNTERS REFLECTED IN PAINTINGS IN THE CONSTRUCTION OF THE ORIENTALIST GAZEVISITING INTERSECTING WORLDS: AMBASSADORS AND PAINTERS EXHIBITION FROM THE PERSPECTIVE OF EDWARD SAID

Öz

tFrom the 16th century onwards, encounters began between East and West with the travels of diplomats, scientists, and travelers, and after mutual first impressions, the process of constructing the image of the East for the self-definition of the West came out of a point of view and became a policy. In the fields of painting, music and literature in the whole of Western culture and fine arts, genres have become tools to justify this policy and have turned into an aesthetic attitude. In the field of literature, the image of the East, which manifests itself in essays and stories, especially in travelogues, has also become evident in music. In addition, the fleshed depictions of the East, which are imagined in a sense of the orientalist imagination in the art of painting, have become compositions in paintings. Orientalism, in which Edward Said revealed the oriental understandings of the West and the representation forms of the song, has also been a mirror to explain the common tendencies of the period in fine arts as an approach to explaining the misrepresentations and interpretations of the East. In this paper, the works in the Pera Museum's Intersecting Worlds: Ambassadors and Painters exhibition aim to look at the traces of Orientalism in the art of painting.

Anahtar Kelimeler

Orientalism , Painting , Edward Said , Criticism of Edward Said

Kaynakça

• Ataseven, G.(2002) “Oryantalizmin Doğuşu”,.Marifet,(3).
• Germaner, S./İnankur, Z.(1989). Ortyantalizm ve Türkiye. Türk Kültürüne Hizmet Vakfı Yayınları
• Hentsch, T.(2008). Hayali doğu. Metis Yayınları, 2008.
• Hentsch, T.(2008). Hayali doğu. Metis Yayınları, 2008.
• Kerr, M.(1980). “Orientalism by Edward Said”. The Journal of Middle East Studies. 12(4). 544-547.