XIXTH CENTURY FOREIGN COMPANIES IN THE OTTOMAN STEAM TRANSPORT NETWORK: SOURCES AND PROBLEMS

Year 2022, , 145 - 154, 20.01.2022

M.emre Kılıçaslan

https://doi.org/10.53718/gttad.981130

Cited By: 1

Abstract

Bu araştırma buharlı şirketleri üzerine tarihsel bir çalışma yapılırken dikkat edilmesi gereken temel hususlar üzerinde durulacaktır. Osmanlı deniz nakliyatında büyük yer işgal eden buharlı şirketleri konusunda araştırma yapılırken bu alana ait özel bir metodoloji kullanılmalıdır. Osmanlı Tarihi araştırmalarında kullanılacak temel kaynaklar yanında ne gibi kaynaklar kullanılması gerektiği, kaynakların hangi sırayla değerlendirileceği gibi materyal sorunları tartışılacaktır. Yabancı buharlı kumpanyalarının Osmanlı Devleti’yle çeşitli düzlemlerde münasebetleri bulunması dolayısıyla elde edilecek verileri sağlıklı bir şekilde analiz edebilmek için başvurulacak farklı alanlar konusunda bilgi verilecektir

Keywords

Osmanlı, denizcilik, nakliyat, buharlı nakliyat kumpanyaları, metodoloji.

XIX. YÜZYIL OSMANLI BUHARLI NAKLİYAT AĞINDA YABANCI KUMPANYALAR: KAYNAKLAR VE PROBLEMLER

Abstract

Bu araştırma buharlı şirketleri üzerine tarihsel bir çalışma yapılırken dikkat edilmesi gereken temel hususlar üzerinde durulacaktır. Osmanlı deniz nakliyatında büyük yer işgal eden buharlı şirketleri konusunda araştırma yapılırken bu alana ait özel bir metodoloji kullanılmalıdır. Osmanlı Tarihi araştırmalarında kullanılacak temel kaynaklar yanında ne gibi kaynaklar kullanılması gerektiği, kaynakların hangi sırayla değerlendirileceği gibi materyal sorunları tartışılacaktır. Yabancı buharlı kumpanyalarının Osmanlı Devleti’yle çeşitli düzlemlerde münasebetleri bulunması dolayısıyla elde edilecek verileri sağlıklı bir şekilde analiz edebilmek için başvurulacak farklı alanlar konusunda bilgi verilecektir

Keywords

Osmanlı, denizcilik, nakliyat, buharlı nakliyat kumpanyaları, metodoloji.

References

• Ahmed Reşid, “Memleketimizde Ecnebi Postahaneleri”, İstişare, no. 16, (1 Kanun-ı sani 1324, 14 Ocak 909, Perşembe): 721-728.
• Akyıldız, Ali, Haliç’te Seyrüsefer: Haliç Vapurları Şirketi, (İstanbul, İş Bankası Yay., 2007).
• Berneron-Couvenhes, Marie-Françoise, Les Messageries Maritimes: L'essor D'une Grande Compagnie De Navigation Française, 1851-1894, (Paris, PUPS, 2007).
• Bois, Paul, Le Grand Siecle Des Messageries Maritimes, Cambre de Commerce et d’Industrie Marseille-Provence, (Marsilya 1991).
• Colin Ambroise, La Navigation Commerciale au XIXe Siecle, (Paris 1901).
• Coons, Ronald E. “Steamships and Quarantines at Trieste, 1837-1848”, The Journal of the History of Medicine and Allied Science, C. 44, no. 1, (Ocak-1989): 28-55.
• Coons, Ronald E., Steamships, Statesmen and Bureaucrats: Austrian Policy Towards the Steam Navigation Company of the Austrian Lloyd 1836-1848, (Wiesbaden, Franz Steiner Verlag GMBH, 1975).
• Demir, Tanju, “Osmanlı İmparatorluğu'nda Deniz Posta Taşımacılığı ve Vapur Kumpanyaları”, OTAM, no. 17, (Ankara 2006): 1-17.
• Düzcü, Levent, Yelkenliden Buharlıya Geçişte Osmanlı Denizcilği (1825-1855), Dan. Hale Şıvgın, Ankara, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012).
• Düzcü, Levent, “Osmanlıların Sanayi Çağında Adım Atışına Denizcilikten Bir Örnek: Buharlı Gemiye Geçişte Başlıca Parametreler (1828-1856)”, History Studies, C. 5, no. 1, (Ocak 2013): 113-127.
• Ekinci, İlhan, “XIX. Yüzyılda Osmanlı Deniz Ticareti’nde Değişim ve Tepkiler”, Tarih İncelemeleri Dergisi, C. XXI, no. 2, (Aralık 2006): 35-76.
• Ekinci, İlhan, “Son Dönem Osmanlı Deniz Ticaretini Kurtarma Çareleri”, Karadeniz Araştırmları, no. 10, (Bahar 2006): 25-54.
• Ekinci, İlhan, “Hamidiye Vapur İdaresi Fırat ve Dicle’de Osmanlı İngiliz Rekabeti”, Devr-i Hamid Sultan II. Abdülhamid, C. II, (Kayseri 2011): 459.460.
• Ekinci, İlhan, Fırat ve Dicle’de Osmanlı-İngiliz Rekabeti (Hamidiye Vapurlar İdaresi), Asil Yay., (Ankara 2007).
• Ekinci, İlhan, “Hacı David Vapur Kumpanyası ve Amerikan Boykotu”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, S. 9, (İstanbul 2003): 53-78.
• Ekinci, İlhan, “Yabancı Vapur Kumpanyaları ve İmajları Hakkında” no.21, Kebikeç, (Ankara 2006): 73-96.
• Fletcher, R. A., Steam-ships The Story of Their Development to the Present Day, (Londra 1910).
• Fünfundsiebzig Jahre Österreicher Lloyd 1836-1911, (Trieste 1911).
• Giuseppe, Stefani, Bruno Astori, İl Lloyd Triestino: Contributo Alla Storia İtaliana della Navigazione Marittima, (Verona 1938).
• Hajnal, Henrik, The Danube: Its Historical, Political and Economic Importance, (Martinus Nijhoff Pub. 1920).
• Harcourt, Freda, Flagships of Imperialism: The P&O Company and the Politics of Empire from Its origins to 1867, (Manchester, Manchester Unv. Pres, 2006).
• İbn-ûz-Ziya, "Memleketimizde Ecnebi Postahaneleri," İstişare, no. 17, (7 Kanunu-ı sani 1324, 20 Ocak 1909, Perşembe): 769-774.
• İlgürel, Mücteba, “Buharlı Gemi Teknolojisini Osmanlı Devletinde Kurma Teşebbüsleri”, Çağını Yakalayan Osmanlı, Osmanlı Devleti’nde Modern Haberleşme ve Ulaştırma Teknikleri, (İstanbul, IRCICA, 1995): 143-158.
• Karakulak, Mesut, Osmanlı Sularında Rus Vapurları Buharlı Çağında Rus Vapur ve Ticaret Kumpanyası (1856-1914), TTK, Ankara 2019.
• Karakulak, Mesut, “Türk Denizciliğine Dair Bir Rus Literatür Taraması: Morskoy Sbornik, Türk Tarihine Dair Yazılar I, Gece Yay., Ankara 2017, ss., 369-371.
• Kılıçaslan, M. Emre, Osmanlı Kıyılarındaki Batı: Avusturya Lloyd Buharlı Kumpanyası, Libra Yay. İstanbul 2019.
• Kılıçaslan, M. Emre, "Avusturya Lloyd Vapur Şirketi'nin İstanbul'un Yolcu ve Eşya Taşımacılığındaki Yeri" Büyük İstanbul Tarihi, C. VI., (İstanbul, İBB Kültür Yay., 2015): 480-492.
• Kılıçaslan, M. Emre, "Osmanlı Tunası'nda Avusturya Buharlıları", Osmanlı Devleti'nde Nehirler Göller Sempozyumu Bildiriler Kitabı, C. 1, (Kayseri 2015): 673-69.
• Kuran, Ercüment, “XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Deniz Ulaşım: İdare-i Mahsusa’nın Kuruluşu ve Faaliyeti”, Çağını Yakalayan Osmanlı, Osmanlı Devleti’nde Modern Haberleşme ve Ulaştırma Teknikleri, (İstanbul, IRCICA, 1995): 159-165.
• Kütükoğlu, Mübahat, “Osmanlı Buharlı Gemi İşletmeleri ve İzmir Körfezi Hamidiye Şirketi”, Çağını Yakalayan Osmanlı, Osmanlı Devleti’nde Modern Haberleşme ve Ulaştırma Teknikleri, (İstanbul, IRCICA, 1995): 165-206.