Öğrencilerin Sosyal Beceri Düzeyleri İle Ailelerin Ebeveyn Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Year 2022, Volume: 6 Issue: Özel Sayı - Prof. Dr. Hikmet Yıldırım CELKAN Özel Sayısı, 111 - 135, 25.04.2022

Salih Zeki Genç , Emine Merve Uslu

Abstract

Araştırma okul öncesi ve ilkokul dönemi çocukların sosyal becerini ve ailelerinin ebeveyn tutumlarını belirleyerek; çocukların sosyal beceri gelişimleri ile ailelerinin ebeveyn tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacı ile yapılmıştır. Araştırma nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanıldığı karma yöntem araştırmasıdır. Araştırmada öğrencilerin sosyal beceri düzeylerini belirlemek amacıyla Çubukçu ve Gültekin (2008) tarafından geliştirilen “Sosyal Beceriye Sahip Olma Ölçeği” uygulanmıştır. Öğrenci velilerinin ebeveyn tutumlarını belirlemek amacıyla; Karabulut Demir, Şendil (2000) tarafından geliştirilen, “Ebeveyn Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen veriler uygun istatiksel testler ile incelenmiş, farklı değişkenlere göre test edilmiştir. Öğrencilerin sosyal becerileri ile ailelerinin ebeveyn tutumları arasında pozitif yönlü yüksek ilişki olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın nicel araştırma sonuçlarını derinlemesine incelemek ve sonuçları detaylı açıklamak amacıyla, çalışmanın nitel boyutunda 20 öğrenci velisi ile yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığı ile görüşmeler yapılarak veri toplanmıştır. Toplanan nitel araştırma verileri betimsel analiz yoluyla incelenerek sonuçlar belirlenmiştir.

Keywords

Erken Çocukluk Dönemi, İlkokul Düzeyi, Ebeveyn Tutumu

Investigation of the Relationship Between Social Skill Levels of Students and Parental Attitudes of Families

Abstract

The research determines the social skills of preschool and primary school children and their families' parental attitudes; The aim of this study was to examine the relationship between children's social skills development and their families' parental attitudes. The research is a mixed method research in which quantitative and qualitative research methods are used together. In the study, the “Scale of Having Social Skills” developed by Çubukçu and Gültekin (2008) was applied in order to determine the social skill levels of the students. The obtained data were analyzed with appropriate statistical tests and tested according to different variables. It has been determined that there is a high positive correlation between the social skills of the students and the parental attitudes of their families. In order to examine the quantitative research results of the research in depth and to explain the results in detail, data were collected by interviewing 20 students' parents in the qualitative aspect of the study, through a semi-structured interview form. The collected qualitative research data were analyzed through descriptive analysis and the results were determined.

Keywords

Early Childhood, Primary School Level, Parental Attitude

References

• Akbaş, İ. (2020). Farklı sosyoekonomik çevrede eğitim alan 60-72 aylık okul öncesi dönem çocuklarının sosyal becerilerinin ve akran oyunlarının incelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], İstanbul Aydın Üniversitesi.
• Akduman ,G., Günündi, Y. & Türkoğlu, D. (2015). Okul öncesi dönem çocukların sosyal beceri düzeyleri ile davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 37(8), 673-683.
• Aktaş Özkafacı, A. (2012). Annenin çocuk yetiştirme tutumu ile çocuğun sosyal beceri düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ar-el Üniversitesi.
• Alpoğuz, D. U. (2014). Algılanan ana-baba tutumlarının ilköğretim öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarına ve Türkçe dersi akademik başarılarına etkisi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ahi Evran Üniversitesi.
• Arabacıoğlu, B. (2019). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Okula Uyum Düzeyleri İle Ebeveyn Tutumları Ve Çocuğun Mizaç Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Uludağ Üniversitesi.
• Arabacıoğlu, B. & Bağçeli Kahraman, P. (2021). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Okula Uyum Düzeyleri Ve Ebeveyn Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 25 (1) , 175-192.
• Arnott, B., & Brown, A. (2013). An exploration of parenting behaviours and attitudes during early infancy: Association with maternal and infant characteristics. Infant and Child Development, 22(4), 349–361.
• Altay F. & Güre A. (2012). Okulöncesi kuruma (devlet-özel) devam eden çocukların sosyal yeterlik ve olumlu sosyal davranışları ile annelerinin ebeveynlik stilleri arasındaki ilişkiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2699-2718.
• Atmaca, R. N., Gültekin Akduman, G., & Şepitci Sarıbaş, M. (2021). Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal beceri düzeylerinin annelerinin empati becerileri ile ilişkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (77), 134-151. DOI: 10.17755/esosder.734518
• Avşar, A.H. 2013. Ergen Bireylerde Sosyal Beceri Düzeyinin Kardeşli Ve Tek Çocuk Olma Açısından İncelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Arel Üniversitesi.
• Aydoğdu, F., & Dikmen, M. (2016). Ebeveyn tutumlarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 569-585.
• Aydoğdu, F. & Gürsoy, F. (2019). Ortaokulların Altıncı ve Yedinci Sınıfında Öğrenim Gören Çocukların Sosyal Uyum Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 8 (2), 119-128.
• Bakhla, A. K., Sinha, P., Sharan, R., Binay, Y., Verma, V., ve Chaudhury, S. (2013). Anxiety in school students: Role of parenting and gender. Industrial Psychiatry Journal, 22(2), 131-137.
• Belsky, J., Pasco Fearon, R.M.P. & Bell, B. (2007). Parenting, attention and externalizing problems: testing mediation longitudinally, repeatedly and reciprocally. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 48(12), 1233–1242.
• Braza, P. et. al. (2015). Negative maternal and paternal parenting styles as predictors of children’s behavioral problems: Moderating effects of the child’s sex. Journal of Child & Family Studies, 4(24), 847-856.
• Bronstein, M.H. & Zlotnik, D. (2008). Parenting styles and their effects. M. M. Haith ve J.B.Benson (Ed.), Infant and Early Childhood Development (1rd edition, ss. 496-509,) Elsevier Inc.
• Darling, N., & Steinberg, L. (1993). Parenting style as context: An integrative model. Psychological Bulletin, 113(3), 487–496. doi:10.1037/0033-2909.113.3.487
• Daunic, A. P.; Smith, S. W.; Robinson, T. R.; Miller, M. D. and Landry, K. L. (2000), School-wide conflict resolution and peer mediation programs: Experiences in three middle schools. Intervention in School and Clinic, 36(2) 94-100.
• Demir, T., Karabay Ocak, Ş. & Ası Şahin D. (2017). 5 Yaş Çocuklarının Sosyal Duygusal Uyumları İle Ebeveynlerinin Tutumları Arasındaki İlişki. Disiplinlerarası Eğitim ve Araştırma Dergisi, 1(2), 1-14.
• Deniz, U. H. (2019). 60 - 72 Aylık Çocukların Sosyal Becerilerinin Problem Çözme Becerilerini Yordama Gücü [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
• DePlanty, J., Coulter-Kern, R., & Duchane, K. A. (2007). Perceptions of parent involvement in academic achievement. The Journal of Educational Research, 100(6), 361–368.
• Derman, M. T., Türen, Ş., & Buntürk, T. (2020). Okul Öncesi Çocukların Empati Bölümleri İle Annelerinin Ebeveyn Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 4(2), 331-362.
• DiPrete, T. A. & Jennings, J. L. (2009). Social behavioral skills and the gender gap in early educational achievement. Sociology of Education, 83(2),135-159.
• Durmuş, R. (2006). 3-6 yaş arası çocuğu olan ebeveynlerin kişilik özellikleri ile anne baba tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Durmuşoğlu Saltalı, N., & Arslan, E. (2012). Ebeveyn tutumlarının anasınıfına devam eden çocukların sosyal yetkinlik ve içe dönüklük davranışını yordaması. İlköğretim Online, 11 (3), 729-737.
• Eisenberg, N., & Mussen, P. H. (1989). The Roots of prosocial behavior in children. Cambridge University Press. https://doi.org/DOI: 10.1017/CBO9780511571121
• Eisenberg, N., Chang, L., Ma, Y., & Haung, X. (2009). Relations of parenting style to Chinese children’s effortful control, ego resilience and maladjustment. Development and Psychopathology, 21(2), 455–477.
• Eisenberg, N., Zhou, Q., Spinrad, T. L., Valiente, C., Fabes, R. A., & Liew, J. (2005). Relations Among Positive Parenting, Children’s Effortful Control and
• Externalizing Problems: A Three Wave Longitudinal Study. Child Development, 76(5), 1055-1071.
• Fidan, S. (2019). Okul öncesi eğitime devam eden 5 - 6 yaş grubu çocukların ve anne babalarının sosyal beceri düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Filiz, Z., & Yaprak, B. (2009). A Study on Classifying Parenting Styles Through Discrinant Analysis. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 5(2), 195-209.
• Greene, J. C., Kreider, H., & Mayer, E. (2005). Combining qualitative and quantitative methods in social inquiry. Research methods in the social sciences, 1, 275-282.
• Gültekin Akduman G., Günindi Y., & Türkoğlu D. (2015). Okul öncesi dönem çocukların sosyal beceri düzeyleriyle davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 37(8), 673-683.
• Günalp, A. (2007). Farklı Anne Baba Tutumlarının Okul Öncesi Eğitim Çağındaki Çocukların Özgüven Duygusunun Gelişimine Etkisi (Aksaray İli Örneği). [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi], Selçuk Üniversitesi.
• Günindi, N. (2008). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden Altı Yaş Çocuklarının Sosyal Uyum Becerileri İle Anne-Babalarının Empatik Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Gazi Üniversitesi.
• Güven, E. 2017. 12-14 Yaş grubu çocukların müziğe ilişkin tutumlari ile sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Başkent Üniversitesi.
• Halcomb, E., & Hickman, L. (2015). Mixed methods research. Nursing Standard: promoting excellence in nursing care, 29(32), 41-47.
• Haapasalo, J. ve Pokela, E. (1999). Child-rearing and child abuse antecedents of criminality. Agression and Violent Behavior, 4(1), 107-127.
• Hibbard, D. R., ve Walton, G. E. (2014), Exploring the Development of Perfectionism: The Influence of Parenting Style and Gender. Social Behavior and Personality, 42(2), 269-278.
• Huang , G. H. C., & Gove, M. (2015). Asian parenting styles and academic achievement: Views from eastern and western perspectives. Education, 135(3), 389-397.
• Izzo, C. V., Weissberg, R. P., Kasprow, W. J., & Fendrich, M. (1999). A longitudinal assessment of teacher perceptions of parent involvement in children's education and school performance. American Journal of Community Psychology, 27(6), 817-839.
• Jamyang Tshering, K. (2004). Social competence in preschoolers: An evaluation of the psychometric properties of the preschool Social Skills Rating System (SSRS). [Unpublicated doctoral dissertation]. Pace University.
• Jeynes, W. (2005). A meta-analysis of the relation of parental involvement to urban elementary school student academic achievement. Urban Education, 40(3), 237-269.
• Johnson, W. David, Johnson, T. Roger & Anderson, Douglas. (1978). Student Cooperative, Competitive and Individualistic Attitudes and Attitudes Toward Schooling. Published as a Separate and in the Journal of Psyvhology, 100, 183-199.
• Johnson, R. B., & Onwuegbuzie, A. J. (2004). Mixed methods research: A research paradigm whose time has come. Educational Researcher, 33(7), 14-26.
• Kapıkıran, N.A., İvrendı̇, A., & Adak, A. (2006). Okul Öncesi Çocuklarında Sosyal Beceri: Durum Saptaması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(19), 19-27.
• Karabulut Demir, E. (2007). Ebeveyn tutum ölçeği (ETÖ) [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Koçak, N. Ve Tepeli, K. (2004). 4-5 Yaş Çocuklarının Sosyal İlişkiler Ve İşbirliği Davranışlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Egitim Fakültesi I. Uluslararası Okul Öncesi Eğitimi Kongresi. Kongre Kitabı. (2), 9-13.
• Kotil, Ç. (2010). Okul öncesi eğitim kurumuna yeni başlayan 5 yaş çocukların sosyal duygusal uyum düzeylerine annenin ebeveyn öz yeterlik algısı ile okul beklentilerine uyum düzeyinin etkisi. [ Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Kurt, H. ve Aslan, D. (2020). Okul Öncesi Dönem Çocuğu Olan Annelerin Öz-Yeterlik, Psikolojik Sağlamlık ve Ebeveyn Tutumlarının İncelenmesi. Kadem Kadın Araştırmaları Dergisi 6(2), 211-240.
• Laible, D., Carlo, G., Torquati, J. ve Ontai, L. (2004). Children‟s perceptions offamily relationships as assessed in a doll story completion task: links to parenting, social competence, and externalizing behavior. Social Development,13(4), 551 -569.
• Maccoby, E. E., & Martin, J. (1983). Socialization in the context of the family: Parent child interaction. In E. M. Hetherington (Ed.), P. H. Mussen (Series Ed.), Hand book of child psychology: Socialization, personality, and social development (4rd edition, ss. 1-101). New York: Wiley.
• McLeod, B. D., Wood J. J., & Weisz, J. R. (2007). Examining the association between parenting and childhood anxiety: A meta analysis. Clinical Psychology Review, 27(8), 986-1003.
• Mercurio, C. M. (2003). Guiding boys in the early years to lead healthy emotional lives. Early Childhood Education Journal. 30(4), 255-258.
• Mıles, B. M. Ve Huberman, A. M. (2016). Nitel Veri Analizi. S. Akbaba Akgül ve A. Ersoy (Çev.), Pegem Akademi Yayıncılık.
• Moon, S. S., & Lee, J. (2009). Multiple predictors of Asian American children’s school achievement. Early Education and Development, 20(1), 129-147.
• Mutlu Onuk, M. & Tekin, U. (2018). İlköğretim 10-13 yaş öğrencilerinin sosyal becerilerinin anne-baba tutumları açısından incelenmesi: Eyüp ilçesi örneği. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, 13(52), 17-32.
• Panfilis, C., Salvatore, P., Marchesi, C., Cazzolla, R., Tonna, M., & Maggini, C. (2008). Parental bonding and personality disorder: the mediating role of alexithymia. Journal of Personality Disorders, 22(5), 496-508.
• Perry Craig J., Jensen L., Adams Gerald, R. (2001). The relationship between parents attitudes toward child rearing and the sociometric status of their preschool children, The Journal of Psychology, 7/9(6), 567-574.
• Ramey, S.L., Lanzi, R.G., Phillips, M.M., & Ramey, C.T. (1998). Perspectives of former Head Start children and their parents on school and the transition to school. The Elementary School Journal, 98(4), 311-327.
• Rocha Lopes, D., Van Putten, C. M., & Moormann, P. P. (2015). The impact of parental styles on the development of psychological complaints. Europe’s Journal of Psychology, 11(1), 155-168.
• Rubin, K. H., & Burgess, K. (2002). Parents of aggressive and withdrawn children (2rd edition). M. Bornstein (Ed.). Handbook of Parenting. Hillsdale, NJ: Sage
• Rubin, K. H., Burgess, K. B., Dwyer, K. M. & Hastings, P. D. (2003). Predicting Preschoolers’ Externalizing Behaviors from Toddler Temperament, Conflict, And Maternal Negativity. Developmental Psychology, 39(1), 164–176.
• Ogelman, H. G. , Önder, A. , Seçer, Z. & Erten, H. (2013). Anne Tutumlarının 5-6 Yaş Çocuklarının Sosyal Becerilerini ve Okula Uyumlarının Yordayıcı Etkisi . Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(29), 143-152 .
• Oprea, L.M. (1998). The relationship of authoritative parenting style of head start families and the development of appropriate social skills in preschool children [Unpublished doctoral dissertation].University of New Orleans.
• Orçan, M., ve Deniz, M. E. (2006). “Anaokuluna devam eden 6 yaş çocuklarının sosyal uyumlarının incelenmesi. Marmara Üniversitesi” I. Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Kongresi, , 2, 310-321 İstanbul: Ya-pa Yayınları.
• Özyürek, A. (2004). Kırsal Bölge Ve Şehir Merkezinde Yaşayan 5-6 Yaş Grubu Çocuğa Sahip Anne-Babaların Çocuk Yetiştirme Tutumlarının İncelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Özyürek, A. ve Tezel Şahin, F., (2015). Anne-Çocuk İlişkisinin ve Baba Tutumlarının Çocukların Ahlaki ve Sosyal Kural Anlayışları Üzerine Etkisi. Eğitim ve Bilim, 40(177), 161-174.
• Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Atlı, S., & Şahin, B. K. (2015). Okul Öncesi Dönem: Anne- Baba Tutumları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 972-991.
• Sarı, E. (2007). Anasınıfına Devam Eden 5-6 Yaş Grubu Çocukların, Annelerinin Çocuk Yetiştirme Tutumlarının, Çocuğun Sosyal Uyum ve Becerilerine Etkisinin İncelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Gazi Üniversitesi.
• Seçer, S., Çeliköz, N. Ve Yasa, S. (2008). Okul Öncesi Eğitim Kurumuna Devam Eden Çocukların Annelerinin Ebeveynliğe Yönelik Tutumları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 14, 414–428.
• Sepetçi Sarıbaş, M. & Akduman, G. G. (2019). 5-6 yaş çocuklarının okula uyum becerilerinin bazı aile özelliklerine göre incelenmesi. Zeıtschrıft Für Dıe Welt Der Türken / Journal Of World Of Turks, 11(2), 271-293.
• Slot, P. L., & Bleses, D. (2018). Individual children's interactions with teachers, peers, and tasks: the applicability of the inclass pre-k in danish preschools. Learning and Individual Differences, 6(9), 68-76.
• Spinrad, T. L., Eisenberg, N., Gaertner, B., Popp, T., Smith, C. L., Kupfer, A., Greving, K., Liew, J., & Hofer, C. (2007). Relations of maternal socialization and toddlers' effortful control to children's adjustment and social competence. Developmental Psychology, 43(5), 1170–1186. https://doi.org/10.1037/0012-1649.43.5.1170
• Suzuki, S., Holloway, S. D., Yamamoto, Y., & Mindnich, J. D. (2009). Parenting self-efficacy and social support in Japan and the United States. Journal of Family Issues, 30(11), 1505-1526.
• Sümer, N., Gündoğdu Aktürk, E., ve Helvacı, E. (2010). Anne-Baba Tutum ve Davranışlarının Psikolojik Etkileri: Türkiye’de Yapılan Çalışmalara Toplu Bakış. Türk Psikoloji Yazıları, 13(25), 42-59.
• Şanlı, D. (2007). Annelerin çocuk yetiştirme tutumlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Tezel Şahin, F. & Özyürek, A. (2008). 5-6 yaş grubu çocuğa sahip ebeveynlerin demografik özelliklerinin çocuk yetiştirme tutumlarına etkisinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 395-414.
• Thompson, A., Hollis, C., & Richards, D. (2003). Authoritarian parenting attitudes as a risk for conduct problems: Results from a British national cohort study. European Child & Adolescent Psychiatry, 12(2), 84-91.
• Toktamış, A., (2008). Erinlik Dönemi Öğrencilerin Ebeveyn Tutumları ile Sosyal Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. [Yayılamamış Yüksek Lisans Tezi]. Yeditepe Üniversitesi
• Tutkun, C. (2012). 60-72 aylık çocukların sosyal becerilerinin anne ve öğretmen değerlendirmelerine göre incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Uslu, E.M. & Genç, S.Z. (2021). Öğretmenlerin Sosyal Beceriye Yönelik Algılarının Belirlenmesi. International Journal of Innovative Approaches in Education, 5(1), 63-86. doi: 10.29329/ijiape.2021.333.5
• Uykan, E. ve Akkaynak, M. (2019). Ebeveyn Tutumları İle Çocukların Öz Düzenlemeleri Arasındaki İlişki İncelenmesi. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 6(3), 1620-1644.
• Von Der Lippe, A. (1999). The impact of maternal schooling and occupation on child rearing attitudes and behaviours in low income neighbourhoods in Cairo, Egypt. International Journal of Behavioral Development, 23(3), 703-729.
• Yaşar Ekici, F. (2015). Okul öncesi eğitime devam eden çocukların sosyal becerileri ile aile özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2). 1-33
• Yavuzer, H. (2001). Yaygın Ana Baba Tutumları. Ana Baba Okulu (9.basım). Remzi Kitabevi.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık
• Yıldız, S. (2018). Üstün Yetenekli Çocukların Ve Akranlarının Algıladıkları Ebeveyn Tutumları, Psikososyal Sorunlar Ve Yaşam Kalitesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Gazi Üniversitesi.
• Yılmaz Bolat, E. (2018). Anne Baba Tutumlarının Çocukların Sosyal Becerileri Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergisi (ÇEDAR) , 2(2), 32-38 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/chedar/issue/42042/482900
• Yılmaz, M. (2020). Okul öncesi eğitime devam eden 57-68 aylık çocukların okul kaygıları ile sosyal becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Yılmaz Bolat, E. & Kahveci, D. (2016). 4-6 Yaş Grubu Çocukların Bazı Değişkenlere Göre Sosyal Becerilerinin Karşılaştırılması. Turkish Journal of Primary Education , 1(1) , 14-25 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tujped/issue/32340/369997
• Yoleri, S. , Işıkoğlu Erdoğan, N. & Tetik, G. (2017). Ebeveyn Tutumlarının Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların Mizaç Özellikleri İle İlişkisinin İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(42) , 226-239. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/maeuefd/issue/30534/330333
• Yurdakavuştu, Y. (2012). İlköğretim Öğrencilerinde Duygusal Zekâ ve Sosyal Beceri Düzeyleri.[Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi