AHISKA TÜRKLERİ İLE AHISKA YURDUNUN TÜRİYE İÇİN ÖNEMİ

Year 2017, Volume: 3 Issue: 6, 97 - 120, 01.12.2017

Selim Kurt

Abstract

SSCB’nin dağılmasının ardından bağımsızlığını kazanan Türk Cumhuriyetleri, Türkiye’nin ilgisinin Orta Asya ve Kafkaslar bölgesine yönelmesine neden olmuştur. Akrabalık bağları dolayısıyla başlayan ilişkiler bölge ülkelerinin zengin enerji kaynaklarına sahip olduğunun anlaşılmasıyla daha da gelişmiş ve kısa sürede bu enerji kaynaklarının uluslararası pazarlara taşınması hususu da gündeme gelmiştir. Bu çerçevede, TürkiyeGürcistan sınırında yer alan ve sınır boyunca Acara Özerk Bölgesi’nden Ermenistan’a kadar uzanan alanı kapsayan Ahıska yurdunun jeo-politik ehemmiyeti ön plana çıkmaktadır. Özellikle Türkiye’nin Ermenistan ile siyasi ilişkilerinin olmadığı hususu da göz önünde bulundurulduğunda ülkenin Kafkaslar üzerinden Orta Asya’ya erişimi açısından bölge son derece stratejik bir konumdadır. Halen faaliyette olan Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Bakü-TiflisErzurum boru hatları Ahıska topraklarından geçmekte olup, planlama ve uygulama aşamasındaki Bakü-Tiflis-Karsdemiryolu ile TRACECA ulaşım koridorunun da anılan bölgeden geçmesi planlamaktadır. Ancak tarihsel süreçte uygulanan göç ve asimilasyon politikaları nedeniyleAhıska Türklerinin anılan bölgedeki varlığı önemli ölçüde azalmış olup, göçe tabi tutulan Ahıskalılar halen büyük ölçüde Kafkas ve Orta Asya ülkerinin yanı sıra Rusya Federasyonu, Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri’nde dağınık bir vaziyette yaşamlarını devam ettirme mücadelesi vermektedirler. Diğer taraftan son yıllarda yaşanan gelişmeler sonucunda Ahıska Türkleri’nintarihsel yurtlarına dönüş için bir umut ışığı belirmiş olup, bu umut kendisi için büyük bir önem arz eden iki bölge olan Kafkaslar ile Orta Asya’ya erişimde dar koridorlara mahkûm edilmek istenen Türkiye tarafından da desteklenmelidir

Keywords

Ahıska Türkleri, Gürcistan, Kafkaslar, Sürgün, Cavaheti Sorunu

THE IMPORTANCE OF MESKHETIAN TURKS AND THEIR LAND FOR TURKEY

Abstract

The emergence of Turkish republics following to collapse of USSR has caused to returning of Turkey’s attention to Central Asia and Caucasus regions. The relations started by the relationship by affinity and developed by discovery of rich energy resources of the region’s states. Soon after that the subject of transportation of these resources to the international markets was added to agenda. In this context geo-political importance of the Meskhetian land, which settled in Turkish-Georgia border and lies from Ajaria Autonomous Region to Armenia through the borderline, is remarkable.Aspecially considering of there is no political relations between Turkey and Armenia, Meskhetian land has highly strategic position for Turkey in the point of accessing Middle Asia through Caucasus. Baku-TbilisiCeyhan and Baku-Tbilisi-Erzurum pipelinesare passing through Meskhetian land and the Baku-Tbilisi-Karsrailway and TRACECA transportation coridor projectsareplaning to passing through the land, as well. But the presence of the Meskhetian Turks in this region decreased considerably because of the immigration and assimilation policies in historical process. The migrating Meskhetians are struggling for life now majorly in Caucasian and Middle Asian countries in addition to Russia Federation, Turkey and United States of America. But there is a hope now for returning back to their home lands in the context of some developments occured in recent years. And this hope should be support by Turkey, who was tried to be convicted narrow corridors accessing to Caucasus and Middle Asia regions

Keywords

Meskhetian Turks, Georgia, Caucasus, Deportation, Cavaheti Conflict

References

• ALKAN, Akın (2006),21. Yüzyılın İlk Çeğreğinde Karadeniz Güvenliği, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• ARMAOĞLU, Fahir (2010), 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi, 6. Baskı, İstanbul: Alkım Yayınevi.
• ASLAN, Kıyas (1995), Ahıska Türkleri, Ankara: Ahıska Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği.
• ASLANLI, Araz (2011), “Kafkasya’da Güvenlik ve İstikrara En Büyük Tehdit”, Cavid Veliev ve Araz Aslanlı (Ed.), Güney Kafkasya: Toprak Bütünlüğü, Jeopolitik Mücadeleler ve Enerji, 1. Baskı içinde (153-193), Ankara: Berikan Yayınevi.
• AYDINGÜN, Ayşegül (2002), Ahiska (Meskhetian) Turks: Source of Conflict in theCaucasus?,The International Journal of Human Rights, 6 (2): 49-64
• AYDINGÜN, Ayşegül ve diğerleri (2006), “Meskhetian Turks: An Introduction to Their History, Culture and Resettlement Experience”,Culture Profile (20): 1-37.
• BM (2015), “The Repatriation Question of The Meskhetian Turks to Their Homeland in Georgia”, https://www.ecoi.net/file_upload/ 1930_1443084042_g1520228.pdf (10.05.2017).
• BUNTÜRK, Seyfettin (2007), Rus-Türk Mücadelesinde Ahıska Türkleri, Ankara: Berikan Yayınevi.
• ÇELİKPALA, Mitat (2010), “Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner Dış Politikadan Proaktif Ritmik Diplomasiye Geçiş”,Uluslararası İlişkiler Dergisi 7 (25): 93-126.
• Diplomatik Gözlem (2005), 61 Yıl Geçti…Ahıskalılar Hala Vatansız!, http://www.diplomatikgozlem.com/TR/belge/1-7570/61-yil-gectiahiskalilar-halavatansiz.html?vurgu=ah%c4%b1ska (01.03.2014).
• Diplomatik Gözlem (2005),Ahıska Türkleri Yurtlarına Geri Dönecek,http://www.diplomatikgozlem.com/TR/belge/1-7568/ahiska -turkleri-yurtlarinageri-donecek.html?vurgu=ah%c4%b1ska (01.03.2014).
• Diplomatik Gözlem (2006),Ahıska Türkleri ve Ermeni Gerçeği, http://www.diplomatikgozlem.com/TR/belge/1-6007/ahiska-turkleri-ve-ermenigercegi.html?vurgu=ah%c4%b1ska (01.03.2014).
• EveryCulture (t.y.),Meskhetians – Orientation, http://www.everyculture.com/ Russia-Eurasia-China/Meskhetians-Orientation.html (12.03.2014).
• GANİYEVA, Salimya (2012), “Ahıska Türklerinin Türkiye’ye Göç Etmesi ve Türk Vatandaşlığına Alınmasıyla İlgili Hukuki Sorunlar”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakiltesi Dergisi, 1 (20): 175-199.
• HASANOĞLU, İbrahim (2016), “Ahıska Türkleri: Bitmeyen Bir Göç Hikâyesi”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 16 (1): 1-20.
• KAHRAMAN, Selver Özözen ve İBRAHİMOV, Aydın (2013), “Kafkaslar’dan Sürgün Bir Toplumun Bitmeyen Göçü: Çanakkale’de Ahıska Türkleri”,Ege Coğrafya Dergisi 22 (2): 77-90.
• KARAGİANNİS, Emmanuel (2004), “TheTurkish–Georgian Partnership And The Pipeline Factor”, Journal of Southern Europe andtheBalkans Online, 6 (1): 13-26.
• KARAGÖZ, Betül (2011), Toplumsal Adalet ve Totalitarizm, İstanbul: Divan Kitap.
• KHAZANOV, Anatoly M. (1992), “Meskhetian Turks in Search of Self Identity”, Central AsianSurvey, 11 (4): 1-16.
• KOLUKIRIK, Suat (2011), “Sürgün, Toplumsal Hafıza ve Kültürel Göç: ABD’deki Ahıska Türkleri Üzerine Bir Araştırma”,Bilig (59): 167-190.
• OVERLAND, Indra (2002), “TheCo-Ordination of ConflictPreventionand Development Aid in Southern Georgia”, Conflict, Security & Development, 2 (1), 81-98.
• PENTİKÄİNEN, OskariveTRİER, Tom (2004), “Between Integration and Resettlement: The MeskhetianTurks”,ECMI WorkingPaper (21): 1-54.
• SEFEROV, Rehman ve AKIŞ, Ayhan (2008), “Sovyet Döneminden Günümüze Ahıska Türklerinin Yaşadıkları Coğrafyaya Göçlerle Birlikte Genel Bir Bakış”,Türkiyat Araştırmaları Dergisi (24):393-411.
• TAŞDEMİR, Tekin (2005),Türkiye’nin Kafkasya Politikası’nda Ahıska ve Sürgün Halk Ahıskalılar, İstanbul: IQ Kültür-Sanat Yayıncılık.
• ÜREN, Mustafa (2016), “Çıkar ve Güç Dengesi Kıskacındaki Ahıska Türkleri Sorunu”, Üsküdar Sosyal Bilimler Dergisi 2 (2): 1-41.
• YEMELYANOVA, Galina (2015), “Georgia’sEuropeanQuest: The Challenge of the MeskhetianTurks, Caucasus International, 3 (5), 77-87.
• ZEYREK, Yunus (2001), Ahıska Bölgesi ve Ahıska Türkleri, Ankara, Yayınlanmamış Kitap Çalışması.