Klâsik Türk Edebiyatında Şairlerin Kaleminden Gaziantep

Year 2020, Volume: 3 Issue: 1, 64 - 76, 21.07.2020

Esra Yavuz

Abstract

Mekân, şairleri zihniyet, irfan ve beğeni yetisi geliştirme açısından etkilemektedir. Klâsik Türk edebiyatı şairlerinin ilmî birikimi hayatını sürdürdükleri şehirlerde biçimlenmiştir. Şehirler doğasıyla, güzellikleriyle, mimari yapısıyla ve meşhur özellikleriyle klâsik Türk edebiyatı şairlerinin önemli referanslarındandır. Klâsik Türk edebiyatına ait eserler şehir yaşamını ve ulusal kültürün izlerini aksettirmesi nedeniyle kaleme alındıkları devri betimleyen argümanlardır. Türkçe divanlar klâsik Türk edebiyatı incelemelerinin en önemli bilgi kaynaklarındandır. Bu çalışmada, Gaziantep şehrinin klâsik Türk edebiyatı şiirlerinde yer alıp almadığının saptanması, beyitlerle kanıtlanması, verileri belirlemek için Türkçe divanların taranması, belirlenen verilerin sınıflandırılması ve bunların belirli çerçevede yorumlanarak yargıda bulunulması amaçlanmıştır. Gaziantep şehrinin manevî suretinin söyleyişlerde hangi biçimde kullanıldığının ortaya konmasının klâsik Türk şiiri incelemelerine katkı getirmesi beklenmektedir. Çoğunlukla şehirlerle ilgili yapılan çalışmalarda tarihi, coğrafi ve mimari kitaplardan yararlanılmaktadır. Bu sayede edinilen birikimler genel olarak mimarlık, coğrafya ve tarih alanlarından bakış açısı yansıtmaktadır. Yapılan bu çalışmada, Gaziantep hakkındaki beyitler derlenerek edebiyatın şehrin vizyonuna sunduğu katkılarla araştırmacılara takdim edilmektedir.

Keywords

Gaziantep, Klâsik Türk Edebiyatı, şair

References

• Altun,Mustafa,(2017), İbrâhim İbn-i Bâlî'nin Hikmet-nâme'si,http://ekitap.kulturturizm.gov.tr, 01.11.2019.
• Ataç, Mehmet Beşir, (2007), Ayıntablı Hafız Abdülmecidzade Divanı, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Bilkan, Ali Fuat, (2011), Nabi Divanı, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Dinçerler, Vehbi, (2011), Antepli Mehmed Şakir ve Enîsü’l-Uşşâk Divânı, Epa-Mat Basım, Ankara.
• Ergeç R.; Yelken H., (2016), Bir Başka Gaziantep, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Epa-Mat Basım, Ankara.
• Evliya Çelebi, (2011), Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi: Kütahya, Manisa, İzmir, Antalya, Karaman, Adana, Halep, Şam, Kudüs, Mekke, Medine, Haz. Seyit Ali Kahraman, 9. Kitap, 1. Cilt, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Mermer, Ahmet, (2004), Rahimi Divanı, Metin Bankası, Sahhaflar Kitap Sarayı Yayınları, İstanbul.
• Özdeğer, Hüseyin, (1996), “Gaziantep”, Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA), C. XIII, s. 466- 469, İstanbul.
• Tosun, Cengiz, (2006), Ali Rıza Erhan'ın Hayatı, Edebi Şahsiyeti ve Divanının İncelenmesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Urfalı Hafız Muhammed Hilmi Divanı, Metin Bankası.
• Yakar, Halil İbrahim, (2012), Ayıntablı Hamdi Baba Divanı, Palet Yayınları, Konya.
• Yakar, Halil İbrahim, (2012), Ayıntablı Mahremî Divanı, Palet Yayınları, Konya.
• Yakar, Halil İbrahim, (2013), Antepli Divan Şairleri, Kayhan Matbaacılık, İstanbul.