YOKSULLUKLA MÜCADELEDE YEREL YÖNETİMLERİN ROLÜ: ELAZIĞ BELEDİYESİ HAYIR ÇARŞISI ÖRNEĞİ

Year 2021, Volume: 8 Issue: 15, 21 - 42, 17.05.2021

Ömer Şükrü Yusufoğlu

Abstract

Yoksulluk dünyadaki en temel ve çözülmesi en zor problemlerden biridir. Genel nedenleri olduğu kadar bireysel nedenlerinin de olması konuyla ilgilenen uzmanların işini zorlaştırmaktadır. Her türlü zorluğa rağmen yoksullukla mücadele dünya genelinde küresel, ulusal ve yerel düzeyde yapılmaktadır. Verilen mücadele yoksulluk sorununu ortadan kaldırmasa bile yoksulların ihtiyaçlarını karşılayarak onların yükünü hafifletmektedir. Yoksullukla mücadelede en önemli aktörlerden biri yerel yönetimlerdir. Yerel yönetimler yoksulların temel ihtiyaçlarını karşılayarak onları çeşitli risk ve problemlerden kurtarmaktadır. Özellikle gıda bankacılığı uygulaması mutlak yoksulluğu ciddi şekilde azaltmaktadır.
Yoksullukla mücadelede yerel yönetimin rolünü inceleyen bu çalışma Elazığ ilinde Belediyeye bağlı bir kuruluş olan “Hayır Çarşısı” modelini incelemektedir. Bu amaçla 1 birim sorumlusu ve 10 yoksulla mülakat yapılmış ve alınan yanıtlar çalışma kapsamında yorumlanmıştır. Birim sorumlusuna 10 yoksullara ise 7 sorudan oluşan mülakat formu sunulmuştur.
Yapılan araştırma sonucunda Hayır Çarşısının yardımları oldukça düzenli yaptığı, genel olarak en muhtaç aileleri seçtiği görülmüştür. Yoksulların ise aldıkları yardımlardan memnun oldukları sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Yoksulluk, Yoksullukla mücadele, Yerel yönetimler, Hayır Çarşısı

References

• Açıkgöz, Reşat, (2013), Yoksullukla Mücadele ve Üçüncü Sektör, Ankara: Argonot Yayınevi
• Açıkgöz, Reşat ve Yusufoğlu, Ömer Şükrü (2018), “Yoksullukla Mücadele İçin Alternatif Bir Yaklaşım Önerisi: Çoklu Katılımcı Yaklaşım” (ed. G. Cerev & B. Yenihan), Bursa: Dora-Basım Yayın Dağıtım, s.151-184
• Akgül, Aziz (2004), Açlığın Önlenmesinde Gıda Bankacılığı, Türkiye İsrafı Önleme Vakfı Türkiye’nin Sorunlarına Çözüm Serisi:12, Ankara.
• Aksan, Gamze (2018), “Türkiye’de Yoksulluk ve Sosyal Yardımlar” Yoksulluk ve Sosyal Hizmet (Ed. Bülent Şen & Mustafa Özcan TAŞKESEN), Konya: Eğitim Yayınevi s.164-196
• Bacak, Bünyamin ve Uzunay, Şaziye Ceren (2018), “Yoksulluk Sorununa Karşı Yürütülen Sosyal Politikalarda Yerel Yönetimlerin Rolü” Yoksulluk Farklı Boyutlarıyla (ed. Gökçe Cerev & Bora Yenihan), Bursa: Dora-Basım Yayın Dağıtım, s.115-132
• Bozkır Serdar, Aysu (2016), “Sosyal Politika Kavramı, Tarihsel Gelişimi ve Türkiye’de Sosyal Politika” Sosyal Politika (Ed. Aysen Tokol & Yusuf Alper), Bursa: Dora-Basım Yayın Dağıtım, s. 1-36
• Buğra, Ayşe (2008), Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika, İstanbul: İletişim Yayınları
• Gül, Hüseyin ve Şen, Bülent (2018), “Yoksulluk: Tanım, Olgu ve Yaklaşımlar” İç. Yoksulluk ve Sosyal Hizmet (Ed. Bülent Şen & Mustafa Özcan TAŞKESEN), Konya: Eğitim Yayınevi, s.11-29
• Güler, Mahmut (2013), “Toplumcu Belediyeciliğin Doğuş Koşulları Üzerine” Toplumcu Belediyecilik (der. İhsan Kamalak & Hüseyin Gül) s.125-158
• https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Gelir-ve-Yasam-Kosullari-Arastirmasi-2019-33820 Son Erişim Tarihi: 26.02.2021
• https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3294.pdf Son Erişim Tarihi: 26.02.2021
• https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5393.pdf Son Erişim Tarihi: 28.02.2021
• Karakaş, Mehmet (2010), Küresel Yoksulluğun Öteki Yüzü: Yeni Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi / Cilt: XII, Sayı: 2, s.1-16
• Öztürk, Hasret ve Gül Hüseyin (2012), Sosyal Belediyecilik Sosyal Devlete ve Sosyal Haklara Bir Alternatif Mi? IV. Sosyal Haklar Ulusal Sempozyumu
• Öztürk, Nazım ve Öztürk, Yasin (2010), Yoksullukla Mücadelede Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları, Ankara: Palme Yayıncılık.
• Robert, Jean ve Rahnema, Macit (2011), Yoksulların Gücü, (Çev. Ş. Ünsaldı), Ankara: Maki Basın Yayın
• Salim, Muammer (2018), “Yasal Düzenlemeler Çerçevesinde Türkiye’de Yoksullara Yönelik Sosyal Hizmet Uygulamaları” Yoksulluk ve Sosyal Hizmet (Ed. Bülent Şen & Mustafa Özcan TAŞKESEN), Konya: Eğitim Yayınevi s.197-234
• Şahin Taşğın, Neşe (2017), Yoksulluk, İnsan Hakları ve Sosyal Hizmet, Ankara: Nika Yayınevi
• Şen Bülent, Ekim Serdar (2018), Yoksulluk ve Mesleki Pratik: Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları’nın Sosyal Yardım Görevlileri Odağından Değerlendirilmesi” Yoksulluk ve Sosyal Hizmet (Ed. Bülent Şen & Mustafa Özcan TAŞKESEN), Konya: Eğitim Yayınevi s.235-254
• Şen, Bülent (2018), “Küreselleşme, Yoksulluk ve Sosyal Hizmet” Yoksulluk ve Sosyal Hizmet (Ed. Bülent Şen & Mustafa Özcan TAŞKESEN), Konya: Eğitim Yayınevi s.31-48
• Şengün, Esin & Akman Çiğdem (2020), Türkiye’de Sosyal Belediyecilik, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
• TESEV, (2007), Yerel Yönetişim Yoluyla Yoksulluğun Azaltılması.
• Wahl, Asbjorn (2015), Refah Devletinin Yükselişi ve Düşüşü, (Çev. H. Ünal ve B. Öztürk), İstanbul: h2o Kitap.
• Yurttagüler, Laden (2010), “Yoksullukla Mücadelede STK’ların Rolü: Hizmet Verme ve Sosyal Hak Anlayışı Arasındaki Gerilim”, İnsan Hakları İhlali Olarak Yoksulluk, (Der. P. U. Semerci), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 71-92.
• Yüksel Arabacı, Rabihan (2016), “Gelir Dağılımı ve Yoksulluk” Sosyal Politika (Ed. Aysen Tokol & Yusuf Alper), Bursa: Dora-Basım Yayın Dağıtım, s. 178-205