The Effect on Quality of Life of Sleep Disorders in Cancer Patients

Yıl 2009, Cilt: 11 Sayı: 2, 16 - 27, 01.08.2009

Selda Arslan Çiçek Fadıloğlu

Öz

Purpose: The aim of the study was to investigate the effect on quality of life of sleep disordersand find sleep disorders in patients with cancer.Method: The study was conducted on cancerpatients, between 18-65 years old, literate and recovering in internal medicine, chest and hematology clinics at University hospital of medical faculty in a city at Middle Anatolian of Turkey. Data were collected between the dates of 15 April 15 July 2004, using demographic questionnaireform included 17 questions which was developedby interviwer, Pittsburg Sleep Quality Index andRolls Royce Quality of Life Scale." Data weresummarized with using number, percentage, andstandard deviation.Results: A look into; before illness quality ofsleep bad 11.5%, and good 88.5%. Last week,sleep quality bad 66.2%, and good 33.8%.The patients’ component points of quality of life were founded; 53.80±16.45 general well51.40±17.3 being physical symptoms and activit,56.77±27.2 sleep dysfunction, 64.46±30.45 appetite, 41.04±31.32 sexual dysfunction,66.95±16.62 cognitive function, 42.62±16.56 medical interraction and 44.46±16.32 % socialparticipation and work performance.Conclusions: In this study ıt has been foundedthat sleep disorders of patients with cancer werenegative associated to quality of life

Anahtar Kelimeler

Cancer, sleep, quality of life

KANSERDE UYKU SORUNLARININ YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİSİ

Öz

Amaç: Bu araştırmada, kanserli hastalardaki uyku sorunlarınınsaptanması ve uyku sorunlarının yaşam kalitesi üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Araştırma örneklemi Orta Anadolu’da bir ilimizde yeralan bir üniversite hastanesinin göğüs, hematoloji ve genel dahiliyekliniklerinde 15.04.2004-15.07.2004 tarihleri arasında ayaktan ya dayatarak izlenen kanserli hastalar, görüşmeyi kabul edenler, 18-65 yaşarasında olanlar, okuma yazma bilenlerden oluşmuştur. Araştırma verileri, araştırmacı tarafından oluşturulan 17 soruluk kişisel bilgi formu, Pittsburg Uyku Kalitesi Ölçeği ve Rolls Royce Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Veriler sayı, yüzde ve ortalama±standart sapma kullanılarak özetlenmiştir. Bulgular: Son hafta ve hastalık öncesi uyku kalitesi puanları incelendiğinde, hastalık öncesi uyku kalitesi kötü olanlar % 11.5, iyi olanlar % 88.5’dir. Son hafta uyku kalitesi kötü olanlar % 66.2, iyi olanlar % 33.8 oranında bulunmuştur.Hastaların yaşam kalitesi ölçeği alt skalalarının puan ortalamaları; genel iyilik 53.80±16.45, fiziksel belirti ve aktivite 51.40±17.37,uyku bozukluğu 56.77±27.26, iştah 64.46±30.45, cinsel işlev41.04±31.32, algılama işlev 66.95±16.62, tıbbı etkileşim42.62±16.56, sosyal ilişki ve iş performansı 44.46±16.32 olarak saptanmıştır.Sonuç: Araştırmada kanserli hastaların uyku sorunları ile yaşamkalitesi arasında negatif bir ilişki bulunmuştur

Anahtar Kelimeler

Kanser, uyku, yaşam kalitesi

Kaynakça

• Ağargün MY, Kara H, Anlar Ö (1996) Pittsburgh uyku kalitesi indeksi’nin geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 7, 107-15.
• Akgül A(2003) İki Grupta Uygulanan Hipotez Test- leri, Tıbbı Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri- SPSS Uygulamaları, 2. Baskı, 187-224, Emek Ofset, İs- tanbul.
• Akyol Durmaz A(1993) Yaşam kalitesi ve yaklaşım- ları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 9, 2, 75-80.
• Bahar Z (2002) Verilerin Çözümlenmesinde İstatis- tiksel Yöntemler. In İ. Erefe (ed), Hemşirelikte Araştırma. 211-223, Odak Ofset Baskı, İstanbul.
• Beck SL, Schwartz AL, Towsley G, Dudley W, Barsevick A(2004) Psychometric evaluation of the pitts- burgh sleep quality ındex in cancer patients. Journal of Pain and Symptom Management, 27, 2, 140-147.
• Bektaş HA, Özer ZC, Cebeci F, Sağıroğlu M (2004) Periton diyalizi uygulayan hastaların yaşam kali- telerinin belirlenmesi. Dahili Tıp Bilimleri Dergisi, 10, 4, 379-386.
• Berlin RM (1984) Management of Insomnia in Hos- pitalized Patients. Annals of ınternal medicine, 100, 3, 398-404.
• Birand AL& Knop JM (1998) Kanserin Görülme Sıklığı ve Epidemiyolojisi. In N Platin (Ed), Kanser El Ki- tabı. 10-21, T.C. Sağlık Bakanlığı Kanser Savaş Daire Başkanlığı, IV. Akşam Sanat Okulu Matbaası, Ankara.
• Carter PA& Chang BL(2000) Sleep and depresyon in cancer caregivers. Cancer Nursing, 23, 6, 410-415.
• Davidson JR, MacLean AW, Brundage MD, Schul- ze K(2002) Sleep disturbance in cancer patients. Social Science-Medicine, 54, 9, 1309-1321.
• Doğan O, Ertekin Ş, Doğan S (2005) Hastanede ya- tan hastalarda uyku kalitesinin değerlendirilmesi. Journal of Clinical Nursing, 14, 1, 107–113.
• Engstrom C, Strohl R, Rose L, Lewandowski L, Stefanek M (1999) Sleep alterations in cancer patients. Cancer Nursing, 22, 2, 143-148.
• Fadıloğlu Ç (1996) Kanserli hastada yaşam kalitesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12, 3, 173-192.
• Fortner BV, Stepanski EJ, WangSC, Kasprowicz S, Durrence MS (2002) Sleep and quality of life in bre- ast cancer patients. Journal of Pain and Symptom Mana- gement, 24, 5, New York, 471-480.
• Işıkhan V, Güner P, Kömürcü Ş, Özet A, Arpacı F, Özbek B (2001) The relationship between disease featu- res and quality of life in patients with cancer-I. Cancer Nursing, 24, 6, 490-495.
• Kızılcı S (1999) Kemoterapi gören kanserli hastalar ve yakınlarının yaşam kalitesini etkileyen faktörler. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 3, 2, 18-26.
• Merritt SL(1993) Sleep. In PA Potter, AG Perry (eds), Fundamentals of Nursing. (Third Edition), 1128- 1150, Philadelphia, Mosby Year Book.
• Nunnally JC(1978) Psychometrie Theory. Mmc Graw Hill. New York.
• Özyılkan Ö, Karaağaçoğlu E, Topeli A, Kars A, Baltalı E, Tekuzman G, Fırat D (1995) A questionnaire for the assessment of quality of life in cancer patients in Turkey. Materia Medica Polona, 27, 4, 153-156.
• Rainer S, Deck R, Marx BC(2004) Sleep manage- ment training for cancer patients with insomnia. Suppor- tive Care in Cancer, Springer Verlag, 520, Germany.
• Solak M, Başer G (2003) Meme ve meme dışı kan- serli kadın hastaların umutsuzluk ve yaşam kalitesi düzeylerinin incelenmesi. Hemşirelik Forumu Dergisi, 6, 6, 38-47.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Kanser Savaş Daire Baş- kanlığı (2000) Kanser Bildirimlerinin Değerlendirilmesi, Yayın no: 618, Ankara.