Gebelikte Bulantı-Kusmanın Öz Bakım Gücüne ve Yaşam Kalitesine Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 1,2,3, 1 - 16, 17.05.2023

Feyza Çalışır , Derya Yüksel Koçak

Öz

Amaç: Bu araştırma gebelikte bulantı ve kusmanın öz bakım gücüne ve yaşam kalitesine etkisinin belirlenmesi amacıyla yapıldı.
Yöntem: Kesitsel tipteki araştırmanın örneklemini Türkiye’nin batı Karadeniz bölgesinde bulunan bir ildeki eğitim ve araştırma hastanesinin kadın doğum polikliniklerine bulantı ve kusma şikâyeti ile başvuran 278 gebe oluşturdu. Veriler tanıtıcı bilgi formu, Öz Bakım Gücü Ölçeği ve Yaşam Kalitesi Ölçeği (SF-36) kullanılarak toplandı. Verilerin değerlendirmesinde tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra Mann Whitney U Testi, Bağımsız İki Örneklem t Testi, Tek Yönlü ANOVA ve Kruskall Wallis Testi kullanıldı.
Bulgular: Araştırmaya dâhil edilen gebelerin yaş ortalaması 27,45±5,16 yıldır. Gebelerin %56,5’i 25-34 yaş aralığındadır. Gebelerin %32,4’ü son 12 saatte 2-3 kez bulantı, %14’ü 2-3 kez kusma, %24,1’i 2-3 kez öğürme yaşadığını belirtmiştir. Gebelerin %62,2’si BK sebebiyle günlük işlerinin olumsuz etkilendiğini, %42,4’ü ise cinsel yaşamının olumsuz etkilendiğini belirtmiştir.
Sonuç: Daha önceki gebeliklerinde bulantı ve kusma yaşayan, desteğe ihtiyaç duyan, günlük işlerinin ve cinsel yaşamının olumsuz etkilendiğini belirten gebelerin yaşam kalitesi daha düşüktür. Bulantı ve kusma süresi, sıklığı arttıkça yaşam kalitesi düşmektedir. Önceki gebeliklerinde bulantı ve kusma yaşayan, yetersiz sosyal desteğe sahip gebelerin öz bakım gücü daha düşüktür.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, bulantı ve kusma, yaşam kalitesi, öz bakım gücü

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

The Effect of Nausea-Vomiting on Self-Care and Quality of Life in Pregnancy

Öz

Objective: This study was conducted to determine the effects of nausea and vomiting during pregnancy on self-care power and quality of life.
Method: The sample of the cross-sectional study consisted of 278 pregnant women who applied to the obstetrics and gynecology outpatient clinics of a training and research hospital in a province in the western Black Sea region of Turkey with complaints of nausea and vomiting. Data were collected using the descriptive information form, the Self-Care Scale and the Quality of Life Scale (SF-36). In addition to descriptive statistics, Mann Whitney U Test, Independent Two-Sample t-Test, One-Way ANOVA and Kruskall Wallis Test were used in the evaluation of the data.
Results: The mean age of the pregnant women included in the study was 27.45± 5.16 years. 56.5% of pregnant women are between the 25-34 ages. 32.4% of the pregnant women stated that they experienced 2-3 times nausea, 14% 2-3 times vomiting, 24.1% 2-3 times retching in the last 12 hours. 62.2% of the pregnant women stated that their daily work was adversely affected by the UK, while 42.4% stated that their sexual life was adversely affected.
Conclusion: The quality of life of pregnant women who experienced nausea-vomiting in their previous pregnancies, needed support, and stated that their daily work and sexual life were negatively affected. As the duration of nausea and vomiting increases, the quality of life decreases. Pregnant women who experienced nausea and vomiting in their previous pregnancies and had insufficient social support had lower self-care power.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, bulantı ve kusma, yaşam kalitesi, öz bakım gücü

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Aydemir, H. (2014). Maternal Obezitenin Gebelikte Oluşan Yakınmalara ve Öz-Bakım Gücüne Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Bai, G., Korfage, I.J., Groen, E.H., Jaddoe, V.W., Mautner, E., Raat, H. (2016). Associations Between Nausea, Vomiting, Fatigue and Health-Related Quality of Life of Women In Early Pregnancy: The Generation R Study. PLoS One, 11(11):1-17.
• Balaban CD, Yates BJ. What is nausea? A historical analysis of changing views. Auton Neurosci. 2017; 202:5–17. doi: 10.1016/j.autneu.2016.07.003C
• Chan, O.K., Sahota, D.S., Leung, T.Y., Chan, L.W., Fung, T.Y., Lau, T.K. (2010). Nausea and Vomiting in Health‐related Quality of Life Among Chinese Pregnant Women. Australian and New Zealand Journal of Obstetrics and Gynaecology, 50(6):512-518.
• Çetin, F.C., Demirci, N., Çalık, K.Y., & Akıncı, A.Ç. (2017). Gebelikte Olağan Fiziksel Yakınmalar. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 48(4):135-141.
• Dereli Yılmaz, S., Kızılkaya Beji, N. (2010). Gebelikte Öz-bakım Gücünün Değerlendirilmesi. Genel Tıp Dergisi, 20(4):137-142.
• Ege, E., Eryılmaz, G. (2000). Erken Gebelik Dönemi Bulantı Kusması Olan Gebelerin Günlük Yaşam Aktivitelerinin Etkilenme Durumunun İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 3(1):1-8.
• Heitmann, K., Nordeng, H., Havnen, G.C., Solheimsnes, A., & Holst, L. (2017). The Burden of Nausea and Vomiting During Pregnancy: Severe Impacts on Quality of Life, Daily Life Functioning and Willingness to Become Pregnant Again–Results from A Cross-Sectional Study. BMC Pregnancy and Childbirth, 17(1):1-12.
• Hirose, M., Tamakoshi, K., Takahashi, Y., Mizuno, T., Yamada, A., Kato, N. (2020). The Effects of Nausea, Vomiting, and Social Support on Health-Related Quality of Life During Early Pregnancy: A Prospective Cohort Study. Journal of Psychosomatic Research, 136: 110168.
• İşbir, G.G., Mete, S. (2013). Experiences with Nausea and Vomiting During Pregnancy in Turkish Women Based on Roy Adaptation Model: A Content Analysis. Asian Nursing Research, 7(4):175-181.
• Kıratlı, D., & Yavan. T. (2021). Gebelikte Bulantı Kusma Yaşama Durumu, Etkileyen Faktörler ve Baş Etme Yöntemlerinin Belirlenmesi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 6(2):21-29.
• Lacasse, A., Rey, E., Ferreira, E., Morin, C., Be´rard, A. (2008). Nausea and Vomiting of Pregnancy: What About Quality of Life? BJOG, 115(12):1484-1493.
• Lagadec, N., Steinecker, M., Kapassi, A., Magnier, A.M., Chastang, J., Robert, S., Gaouaou, N., Ibanez, G. (2018). Factors Influencing the Quality of Life of Pregnant Women: A Systematic Review. BMC Pregnancy and Childbirth, 18(1):1-14.
• Laitinen, L., Nurmi, M., Ellilä, P., Rautava, P., Koivisto, M., & Polo-Kantola, P. (2020). Nausea and vomiting of pregnancy: associations with personal history of nausea and affected relatives. Archives of Gynecology and Obstetrics, 302(4), 947-955.
• Liu, M.C., Kuo, S.H., Chou, F.H., Chan, T.F., Yang, Y.H. (2010). Transformation of Quality of Life in Prenatal Women with Nausea and Vomiting. Women and Birth. 32(6):543-548.
• Liu, C., Zhao, G., Qiao, D., Wang, L., He, Y., Zhao, M., ... & Jiang, E. (2022). Emerging progress in nausea and vomiting of pregnancy and hyperemesis gravidarum: challenges and opportunities. Frontiers in Medicine, 8, 2940.
• Mirghafourvand, M., Zandinava, H., SehhattiShafaei, F., Mohammad-Alizadeh-Charandabi, S., Ghanbari-Homayi, S. (2019). Effectiveness of Self-care Training on Pregnancy Consequences in Gestational Diabetes: A Randomized Controlled Clinical Trial. Shiraz E-Medical Journal. 20(6): e82704.
• Motlagh, A.E., Babazadeh, R., Akhlaghi, F., Esmaily, H. (2019). Effect of an Educational Intervention Program Based on Bandura's Self-efficacy Theory on Self-care, Self-efficacy, and Blood Sugar Levels in Mothers with Pre-diabetes During Pregnancy. Evidence Based Care Journal, 9(2):53-64.
• Nahcivan, N., & Tuncel, N. (1993). Sağlıklı Gençlerde Öz-Bakım Gücü Ve Aile Ortamının Etkisi. Florence Nightingale Journal of Nursing, 12(45), 49-60.
• Nicoloro-SantaBarbara, J., Rosenthal, L., Auerbach, M.V., Kocis, C., Busso, C., & Lobel, M. (2017). Patient-Provider Communication, Maternal Anxiety, and Self-care in Pregnancy. Social Science & Medicine, 190:133-140.
• Özcan, H., Şahan, Ö., Gunay, M., Şimşek, H. (2022). Self-care agency in pregnancy. Clinical and Experimental Health Sciences, 12(4): 787-792.
• Pınar, R. (1995). Sağlık Araştırmalarında Yeni Bir Kavram; Yaşam Kalitesi, Bir Yaşam Kalitesi Ölçeğinin Kronik Hastalıklarda Geçerlilik ve Güvenirliğinin İncelenmesi. Hemşirelik Bülteni, 9(38):85-95.
• Rasouli, M., Pourheidari, M., Gardesh, Z.H. (2019). Effect of Self-care Before and During Pregnancy to Prevention and Control Preeclampsia in High-risk Women. International Journal of Preventive Medicine, 12(10):21.
• Sis Çelik, A., Aksoy Derya, Y. (2019). Gebelerin Öz Bakım Gücü ile Sağlık Uygulamaları Düzeylerinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Gümüşhane University Journal of Health Sciences, 8(1):111-119.
• Şahan, Ö., & Ege, E. (2020). Erken Gebelik Döneminde Yaşanan Bulantı Kusmanın Sıklığı ve Yaşam Kalitesine Etkisi. Journal of Nursing Science, 3(1):7-11.
• Şahin, B. M. (2020). Investigation of factors associated with nausea and vomiting in pregnant women. Journal of Health Sciences and Medicine, 4(4):457-461.
• Tan, A., Lowe, S., Henry, A. (2018). Nausea and Vomiting of Pregnancy: Effects on Quality of Life and Day-to-day Function. Australian and New Zealand. Journal of Obstetrics and Gynaecology, 58(3):278-290.
• Türkmen, H. (2020). The Effect of Hyperemesis Gravidarum on Prenatal Adaptation and Quality of Life: A Prospective Case–Control Study. Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology. 2020;41(4):282-289.
• Ware, J.E., Sherbourne, C.D. (1992). The Mos 36-Item Short-form Health Survey (SF-36), I. Conceptual Framework and Item Selection. Med Care. 30(6):473-83.
• Yıldız, A. (2020). Gebelerin Öz Bakım Gücü ile Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Arasındaki İlişki.Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Yılmaz, E., Tokgöz, B., Soysal, Ç., Şahin Aker, S., Küçüközkan, T. (2018). Nausea and Vomiting in Pregnant Adolescents: Impact on Health-Related Quality of Life. The European Research Journal. 4(4):390-398.
• Zhang, H., Wu, S., Feng, J., & Liu, Z. (2020). Risk Factors of Prolonged Nausea and Vomiting During Pregnancy. Risk Manag Healthc Policy, 13:2646-2654.
• Zhianian, A., Zareban, I., Ansari-Moghaddam, A., Rahimi, S.F. (2015). Improving Self-care Behaviours in Pregnant Women in Zahedan: Applying Self-efficacy Theory. Caspian Journal of Health Research, 1(1):18-26.