FİZİKSEL AKTİVİTE, UYKU KALİTESİ VE UYKULULUK HALİNİ ETKİLER Mİ?

Year 2023, Volume: 1 Issue: 1, 14 - 19, 27.07.2023

Burak Atik , İdil Özkoç

Abstract

Amaç: Bu çalışmada amaç fiziksel aktivite düzeyi ve uyku kalitesi ile uykululuk durumu arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Yöntem: Çalışma Aralık 2021- Ocak 2022 tarihleri arasında yapıldı. Uyku kalitesi Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği (PUKİ) ile değerlendirilirken uykululuk durumu Ephworth Uykululuk Ölçeği ile değerlendirildi. Bu ölçekler internet aracılığı ile katılımcılara gönderildikten sonra, katılımcılar bu ölçekleri doldurdu. 18 yaş üzeri 110 kişi çalışmaya katıldı. Sonuçlar: Bireylerde düzenli fiziksel aktivitede bulunma, antrenman süresi ve sıklığı ile uyku kalitesi arasında anlamlı bir görülmedi(p>0.05); ancak spor türü ile uyku kalitesi arasında anlamlı sonuçlar elde edildi(p≤0.05). Uykululuk durumu ile fiziksel aktivitede bulunma, spor türü, antrenman süresi ve sıklığı arasında anlamlı fark gözlenmedi(p>0.05). Uyku kalitesi ve uykululuk durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir sonuç bulunmadı(p>0.05). Tartışma: Düzenli fiziksel aktivitede bulunmanın uyku kalitesi ve uykululuk durumu üzerinde istatistiksel olarak bir ilişki bulunmamıştır. Fiziksel aktivite düzeyi değerlendirilirken yaş, yapılan fiziksel aktivitenin türü ve sıklığı da sorgulanmalıdır.

Keywords

fiziksel aktivite , uyku kalitesi , uykululuk

References

• Aktaş, H., Şaşmaz, C. T., Kılınçer, A., Mert, E., Gülbol, S., Külekçioğlu, D., Kılar, S., Yüce, R. Y., İbik, Y., Uğuz, E., & Demirtaş, A. (2015). Yetişkinlerde fiziksel aktivite düzeyi ve uyku kalitesi ile ilişkili faktörlerin araştırılması Study on the factors related to physical activity levels and sleep. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilim Dergisi, 8(2), 60–70.
• Çalik, I., & Algun, C. (2013). Yaşlılarda fiziksel aktivite ile uyku kalitesi arasındaki ilişki. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 24(1), 110–117.
• Carter, J. R., Gervais, B. M., Adomeit, J. L., & Greenlund, I. M. (2020). Subjective and objective sleep differ in male and female collegiate athletes. Sleep Health, 6(5), 623–628. https://doi.org/10.1016/j.sleh.2020.01.016
• Chennaoui, M., Arnal, P. J., Sauvet, F., & Léger, D. (2015). Sleep and exercise: A reciprocal issue? Sleep Medicine Reviews, 20, 59–72. https://doi.org/10.1016/j.smrv.2014.06.008
• Corbin, C. B. (2002). — Invited Paper — Physical Activity for Everyone : About Promoting Lifelong Physical Activity. Journal of Teaching in Physical Education, 21(April 1999), 128–144.
• Derg, U. (2017). An Assement of Daytime Sleepiness Among Students of a Vocational School of Health Using the Epworth Sleppiness Scale. 3(3), 354–369.
• Farah, N. M. F., Yee, T. S., & Rasdi, H. F. M. (2019). Self-reported sleep quality using the malay version of the pittsburgh sleep quality index (PSQI-M) in Malaysian adults. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(23), 1–10. https://doi.org/10.3390/ijerph16234750
• Hawkins, M., Marcus, B., Pekow, P., Rosal, M. C., Tucker, K. L., Spencer, R. M. C., & Chasan-Taber, L. (2019). Physical activity and sleep quality and duration among Hispanic postpartum women at risk for type 2 diabetes: Estudio PARTO. Sleep Health, 5(5), 479–486. https://doi.org/10.1016/j.sleh.2019.04.003
• Journal, K. M. (2012). Adolesanlarda uyku kalitesi ve etkileyen faktörler. 1, 93–102.
• Jurado-Fasoli, L., De-la-O, A., Molina-Hidalgo, C., Migueles, J. H., Castillo, M. J., & Amaro-Gahete, F. J. (2020). Exercise training improves sleep quality: A randomized controlled trial. European Journal of Clinical Investigation, 50(3), 1–11. https://doi.org/10.1111/eci.13202
• Karahan, G., SUVAK, Ö., & Görpelioğlu, S. (2021). Evaluatıon of the Effect Of Physıcal Actıvıty on Sleep Qualıty and Cardıovascular Dısease Rısk in Women in the Postmenoposal Perıod in Turkey. Konuralp Tıp Dergisi, 13(3), 504–510. https://doi.org/10.18521/ktd.770869
• Kazoğlu, M., & Yürük, Z. Ö. (2020). Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda uyku kalitesi, ağrı, yorgunluk ve fiziksel uygunluk düzeylerinin karşılaştırılması. Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation, 7(2), 145–153.
• Kersu, Ö., & Balcı Alparslan, G. (2020). Geriatrik Bireylerin Fiziksel Aktiviteleri ve Uyku Kaliteleri Arasındaki İlişki. STED / Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 29(1), 24–30. https://doi.org/10.17942/sted.637022
• Krystal, A. D., & Edinger, J. D. (2008). Measuring sleep quality. Sleep Medicine, 9(SUPPL. 1), 10–17. https://doi.org/10.1016/S1389-9457(08)70011-X
• Kubala, A. G., Buysse, D. J., Brindle, R. C., Krafty, R. T., Julian, F., Hall, M. H., & Kline, C. E. (2021). The association between physical activity and a composite measure of sleep health. 24(3), 1207–1214. https://doi.org/10.1007/s11325-019-02007-x.The
• Mollayeva, T., Thurairajah, P., Burton, K., Mollayeva, S., Shapiro, C. M., & Colantonio, A. (2016). The Pittsburgh sleep quality index as a screening tool for sleep dysfunction in clinical and non-clinical samples: A systematic review and meta-analysis. Sleep Medicine Reviews, 25, 52–73. https://doi.org/10.1016/j.smrv.2015.01.009
• Paw, M. C. A., Singh, A., te Velde, S., Verloigne, M., van Mechelen, W., & Brug, J. (2016). Physical activity and sedentary behaviour in youth. In Routledge Handbook of Youth Sport. https://doi.org/10.4324/9780203795002
• Purani, H., Friedrichsen, S., Allen, A., Country, S., & Drive, C. (2020). Sleep quality in cigarette smokers: Associations with smoking_related outcomes and exercise. 71–76. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2018.10.023.Sleep
• Rodriguez-Blanque, R., Sánchez-García, J. C., Sánchez-López, A. M., Mur-Villar, N., & Aguilar-Cordero, M. J. (2018). The influence of physical activity in water on sleep quality in pregnant women: A randomised trial. Women and Birth, 31(1), e51–e58.
• Setyowati, A., & Chung, M. H. (2021). Validity and reliability of the Indonesian version of the Pittsburgh Sleep Quality Index in adolescents. International Journal of Nursing Practice, 27(5), 1–7. https://doi.org/10.1111/ijn.12856
• Shen, J., Barbera, J., & Shapiro, C. M. (2006). Distinguishing sleepiness and fatigue: Focus on definition and measurement. Sleep Medicine Reviews, 10(1), 63–76. https://doi.org/10.1016/j.smrv.2005.05.004
• Verhoeven, F., Tordi, N., Prati, C., Demougeot, C., Mougin, F., & Wendling, D. (2016). Physical activity in patients with rheumatoid arthritis. Joint, Bone, Spine : Revue Du Rhumatisme, 83(3), 265–270.
• Yan, D. Q., Huang, Y. X., Chen, X., Wang, M., Li, J., & Luo, D. (2021). Application of the Chinese Version of the Pittsburgh Sleep Quality Index in People Living With HIV: Preliminary Reliability and Validity. Frontiers in Psychiatry, 12(July), 1–8. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2021.676022