Research Article
BibTex RIS Cite

An Evaluation of the Undergraduate Curriculum of the Geography Department (Tokat Gaziosmanpaşa University Sample)

Year 2022, Volume: 12 Issue: 2, 445 - 458, 31.08.2022
https://doi.org/10.5961/higheredusci.1106674

Abstract

This study investigated geography students’ views of the curriculum. The sample/study group consisted of 55 students (37 women and
18 men) from the geography department of Tokat Gaziosmanpaşa University in the 2019-2020 academic year. Data were collected using
a questionnaire and interview form.
It was concluded that the participants did not find the curriculum of the geography department fully sufficient and intense in general. It
was also determined that the difficulty of the curriculum varied from class to class and that the courses fell short of moving from general
to specific and providing sufficient knowledge. It was concluded that the curriculum was limited in terms of practice and that distance
education was not useful for the delivery of the compulsory courses of The Council of Higher Education (Turkish Language, Atatürk’s
Principles and History of Revolution, Foreign Language). Moreover, the number and variety of human and economic geography courses in the curriculum are considered more sufficient than physical geography courses. For participants, the hardest compulsory course was
“biogeography.” To them, the most unnecessary elective course was “Ottoman language.” They also believed that map and field studies
should be included more in the curriculum. Moreover, the difficulty levels of the courses are imbalanced in terms of grade levels and
semesters. We think that these results will contribute to the development of the geography department curriculum in Turkey. Further
research is warranted to improve the geography teaching curriculum.

References

  • Arı, Y. (2020a). Coğrafya lisans programlarında arazi çalışmaları: Uygulayıcı öğretim üyelerinin görüşlerine dayalı nitel bir analiz. Doğu Coğrafya Dergisi 25(43), 13-30. https://doi.org/10.17295/ataunidcd.715591
  • Arı, Y. (2020b). Fieldwork in geography undergraduate degree programmes of Turkish Universities: Status, challenges and prospects. Journal of Geography in Higher Education, 44(2), 285-309. https://doi.org/10.1080/03098265.2019.1698016
  • Eroğlu, F., & Kalaycı, N. (2020). Üniversitelerdeki Zorunlu Ortak Derslerden Yabancı Dil Dersinin Uzaktan ve Yüz Yüze Eğitim Uygulamalarının Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(1), 236-265. https://doi.org/10.37217/tebd.683250
  • Garipağaoğlu, N. (2001). Gezi-gözlem metodunun coğrafya eğitimi ve öğretimindeki yeri (Die Rolle der Expeditionellen Methode İm Geographie-Unterricht). Marmara Coğrafya Dergisi. 3(2), 13-30. https://dergipark.org.tr/en/pub/marucog/issue/451/566974
  • Geçit, Y., & Tokdemir, M. A. (2016). Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Mezunlarının Coğrafyaya Yönelik Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 71-90. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefad/issue/59426/853561
  • Gülersoy, A. E. (2013). Doğal mirasın korunması açısından sosyal bilgiler (ortaokul) ve coğrafya (orta ve yükseköğretim) müfredat programlarının değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(14), 315-354. https://doi.org/10.14520/adyusbd.631
  • Gümüş, N., & İlhan, A. (2013). Küreselleşmenin Türkiye üniversiteleri coğrafya öğretmenliği ve bölümleri yapısı üzerinde etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 47-71. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/deusosbil/issue/4631/63137
  • Gümüşçü, O., & Karakaş Özür, N. (2016). Türkiye’de modern coğrafyanın kuruluşu ve örgütlenmesi (1915-1941). Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi. 32(93), 105-148. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/aamd/issue/44029/542432
  • İlhan, A. (2007). Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi coğrafya lisans ders programı ile Cambridge Üniversitesi Coğrafya Bölümü lisans ders programının karşılaştırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 22, 152-162.
  • İlhan, A., Gülersoy, A. E., & Gümüş, N., (2013). Coğrafya bölümü ve coğrafya öğretmenliği anabilim dalı mezunlarının mezuniyet sonrası karşılaştıkları istihdam sorunu. Turkish Studies. 8(9), 1585-1602. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5507
  • Kayan, İ. (2000). Türkiye üniversitelerinde coğrafya eğitimi: Amaç, yeni hedefler, sorunlar ve öneriler. Ege Coğrafya Dergisi. 11, 7-22. Koçman, A. (1999). Cumhuriyet döneminde yüksek öğretim kurumlarında coğrafya öğretimi ve sorunları. Ege Coğrafya Dergisi. 10(1), 1-14. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ecd/issue/4884/66957
  • Özçağlar, A. (2020). Türkiye’de Coğrafya Literatürünün Gelişmesinde Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Coğrafya Bölümü’nün Rolü ve Önemi. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18(35), 215-254. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/talid/issue/55005/754752
  • Özgüngör, S., & Duru, E. (2014). Öğretim Elemanları ve Ders Özelliklerinin Öğretim Elemanlarının Performanslarına İlişkin Değerlendirmelerle İlişkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 175-188. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/hunefd/issue/7788/101814
  • Pirog, D. (2012). Changes to the conception of geography curricula within university education in Poland in the 21st century in the face of labour market challenges. European Journal of Geography, 3(2), 24-41. Retrieved from http://eurogeojournal.eu/articles/Pirog_Poland%20korekta%20-%20EN_last_FINAL.pdf
  • Plano Clark, V. L., & Ivankova, N. V. (2018). Karma Yöntemler Araştırması Alana Yönelik Bir Kılavuz / Mixed Methods Research A Guide to The Field, (Ö. Çokluk Bökeoğlu, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. (1. Basımdan Çeviri 2016)
  • Sözcü, U., & Aydınözü, D. (2020). Analysing the awareness of geography department students on natural disasters in the scope of spatial thinking, Erciyes Journal of Education, 4(1), 1-19. https://doi.org/10.32433/eje.666511
  • Şahin, V., & Özey, R. (2012). İngiltere’de lisans düzeyinde coğrafi arazi çalışmaları. Marmara Coğrafya Dergisi, 25, 1-17. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/marucog/issue/472/3851
  • Şahin, V. (2017). First-Year Student Views on Geography as a Department and as a Profession/Coğrafya Bölümü Birinci Sınıf Öğrencilerinin Coğrafya Bölümüne ve Mesleğine Yönelik Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1651-1658. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue/30766/332536
  • Şeremet, M. (2017). Coğrafya lisans programı ve istihdama yönelik karşılaştırmalı bir değerlendirme: Türkiye ve İngiltere örnekleri. Marmara Coğrafya Dergisi. 36, 327-340. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/marucog/issue/30253/330020
  • TDK (2022). Retrieved March 03, 2022 from https://sozluk.gov.tr/
  • Tekindal, S. (2021). Nicel, Nitel, Karma Yöntem Araştırma Desenleri ve İstatistik-Tasarımı ve Yürütülmesi Eğitim, Psikoloji ve Sosyoloji Alanları İçin, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • TOGÜ (2021). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Programı. Retrieved December 10, 2021 from https://obs.gop.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac&curUnit=00&curSunit=2001241#
  • Yasak, Ü., Özav, L., & Oğan, O. (2020). Coğrafya eğitiminde yeni yaklaşımlar bağlamında Uşak ve Pecs Üniversitesi coğrafya bölümlerinin karşılaştırmalı analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(4), 1951-1975. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunisosbil/issue/59389/769069
  • Yazıcı, Ö. (2015). Coğrafya Bölümü Öğrencilerinin Üç Boyutlu Görsel Materyal Geliştirmelerine Yönelik Deneyimleri: Karabük Üniversitesi Örneği. Marmara Coğrafya Dergisi. 31, 98-131. https://doi.org/10.14781/mcd.16007
  • Yiğit, İ., Ataol, M., & Dinç, A. (2011). Coğrafya Bölümlerindeki CBS Eğitimi ve CBS’nin Gerekliliği. Marmara Coğrafya Dergisi, 24, 312-331. https://dergipark.org.tr/en/pub/marucog/issue/471/3842
  • YÖK (1981). Yükseköğretim Kanunu, Retrieved December 14, 2021 from https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2547.pdf
  • YÖK (1983). Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanunu, Retrieved December 14, 2021 from https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2809.pdf
  • YÖK (2022). Retrieved January 02, 2022 from https://uluslararasi.yok.gov.tr/uluslararasilasma/bologna/temel-bilgiler/bologna-sureci-nedir

Coğrafya Bölümü Lisans Öğretim Programına İlişkin Bir Değerlendirme (Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği)

Year 2022, Volume: 12 Issue: 2, 445 - 458, 31.08.2022
https://doi.org/10.5961/higheredusci.1106674

Abstract

Bu araştırmada amaç, Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü öğrencilerinin eğitim ve öğretim faaliyetlerinin temelini oluşturan
bölüm öğretim programına ilişkin düşüncelerini belirlemektir. Araştırma 2019-2020 akademik yılında 37’si kadın, 18’i erkek olmak
üzere 55 öğrenciyle Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Coğrafya Bölümünde yürütülmüştür. Veriler, anket ve görüşme formu yardımıyla
toplanmıştır.
Katılımcıların genel anlamda coğrafya bölümü öğretim programını tam anlamıyla yeterli görmediği ve yoğun bulmadığı sonucuna
ulaşılmıştır. Ayrıca programının zorluğunun sınıftan sınıfa farklılaşması yanında derslerinin genelden özele gidişi ve yeterli bilgi birikimi
sağlama konusunda eksiklikleri olduğu tespit edilmiştir. Özellikle uygulama açısından öğretim programının sınırlı kaldığı ve YÖK zorunlu
derslerinin (Türk Dili, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Yabancı Dil) uzaktan eğitimle verilmesinin yararlı bulunmadığı sonucuna
ulaşılmıştır. Ayrıca programda yer alan beşeri ve ekonomik coğrafya derslerinin sayı ve çeşitliliği, fiziki coğrafya derslerine kıyasla
daha yeterli görülmektedir. Öğretim programında öğrencilerin en zorlandığı zorunlu ders “biyocoğrafya”, en gereksiz görülen seçmeli
ders “Osmanlıca” olarak belirlenmiştir. Öte yandan, harita ve arazi çalışmalarının öğretim programında daha fazla yer alması gerektiği
düşünülmektedir. Öğretim programı derslerinin zorluk düzeyinin sınıf ve dönemlere dağılımı konusunda da dengesizlikler olduğu
tespit edilmiştir. Elde edilen bu sonuçların, Türkiye’deki coğrafya bölümü öğretim programı geliştirme çalışmalarına katkı sağlayacağı
umulmaktadır. Coğrafya öğretim programının iyileştirilip geliştirilmesi amacıyla gelecekte yeni araştırmalara ihtiyaç vardır.

References

  • Arı, Y. (2020a). Coğrafya lisans programlarında arazi çalışmaları: Uygulayıcı öğretim üyelerinin görüşlerine dayalı nitel bir analiz. Doğu Coğrafya Dergisi 25(43), 13-30. https://doi.org/10.17295/ataunidcd.715591
  • Arı, Y. (2020b). Fieldwork in geography undergraduate degree programmes of Turkish Universities: Status, challenges and prospects. Journal of Geography in Higher Education, 44(2), 285-309. https://doi.org/10.1080/03098265.2019.1698016
  • Eroğlu, F., & Kalaycı, N. (2020). Üniversitelerdeki Zorunlu Ortak Derslerden Yabancı Dil Dersinin Uzaktan ve Yüz Yüze Eğitim Uygulamalarının Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(1), 236-265. https://doi.org/10.37217/tebd.683250
  • Garipağaoğlu, N. (2001). Gezi-gözlem metodunun coğrafya eğitimi ve öğretimindeki yeri (Die Rolle der Expeditionellen Methode İm Geographie-Unterricht). Marmara Coğrafya Dergisi. 3(2), 13-30. https://dergipark.org.tr/en/pub/marucog/issue/451/566974
  • Geçit, Y., & Tokdemir, M. A. (2016). Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Mezunlarının Coğrafyaya Yönelik Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 71-90. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefad/issue/59426/853561
  • Gülersoy, A. E. (2013). Doğal mirasın korunması açısından sosyal bilgiler (ortaokul) ve coğrafya (orta ve yükseköğretim) müfredat programlarının değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(14), 315-354. https://doi.org/10.14520/adyusbd.631
  • Gümüş, N., & İlhan, A. (2013). Küreselleşmenin Türkiye üniversiteleri coğrafya öğretmenliği ve bölümleri yapısı üzerinde etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 47-71. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/deusosbil/issue/4631/63137
  • Gümüşçü, O., & Karakaş Özür, N. (2016). Türkiye’de modern coğrafyanın kuruluşu ve örgütlenmesi (1915-1941). Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi. 32(93), 105-148. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/aamd/issue/44029/542432
  • İlhan, A. (2007). Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi coğrafya lisans ders programı ile Cambridge Üniversitesi Coğrafya Bölümü lisans ders programının karşılaştırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 22, 152-162.
  • İlhan, A., Gülersoy, A. E., & Gümüş, N., (2013). Coğrafya bölümü ve coğrafya öğretmenliği anabilim dalı mezunlarının mezuniyet sonrası karşılaştıkları istihdam sorunu. Turkish Studies. 8(9), 1585-1602. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5507
  • Kayan, İ. (2000). Türkiye üniversitelerinde coğrafya eğitimi: Amaç, yeni hedefler, sorunlar ve öneriler. Ege Coğrafya Dergisi. 11, 7-22. Koçman, A. (1999). Cumhuriyet döneminde yüksek öğretim kurumlarında coğrafya öğretimi ve sorunları. Ege Coğrafya Dergisi. 10(1), 1-14. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ecd/issue/4884/66957
  • Özçağlar, A. (2020). Türkiye’de Coğrafya Literatürünün Gelişmesinde Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Coğrafya Bölümü’nün Rolü ve Önemi. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18(35), 215-254. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/talid/issue/55005/754752
  • Özgüngör, S., & Duru, E. (2014). Öğretim Elemanları ve Ders Özelliklerinin Öğretim Elemanlarının Performanslarına İlişkin Değerlendirmelerle İlişkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 175-188. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/hunefd/issue/7788/101814
  • Pirog, D. (2012). Changes to the conception of geography curricula within university education in Poland in the 21st century in the face of labour market challenges. European Journal of Geography, 3(2), 24-41. Retrieved from http://eurogeojournal.eu/articles/Pirog_Poland%20korekta%20-%20EN_last_FINAL.pdf
  • Plano Clark, V. L., & Ivankova, N. V. (2018). Karma Yöntemler Araştırması Alana Yönelik Bir Kılavuz / Mixed Methods Research A Guide to The Field, (Ö. Çokluk Bökeoğlu, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. (1. Basımdan Çeviri 2016)
  • Sözcü, U., & Aydınözü, D. (2020). Analysing the awareness of geography department students on natural disasters in the scope of spatial thinking, Erciyes Journal of Education, 4(1), 1-19. https://doi.org/10.32433/eje.666511
  • Şahin, V., & Özey, R. (2012). İngiltere’de lisans düzeyinde coğrafi arazi çalışmaları. Marmara Coğrafya Dergisi, 25, 1-17. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/marucog/issue/472/3851
  • Şahin, V. (2017). First-Year Student Views on Geography as a Department and as a Profession/Coğrafya Bölümü Birinci Sınıf Öğrencilerinin Coğrafya Bölümüne ve Mesleğine Yönelik Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1651-1658. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue/30766/332536
  • Şeremet, M. (2017). Coğrafya lisans programı ve istihdama yönelik karşılaştırmalı bir değerlendirme: Türkiye ve İngiltere örnekleri. Marmara Coğrafya Dergisi. 36, 327-340. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/marucog/issue/30253/330020
  • TDK (2022). Retrieved March 03, 2022 from https://sozluk.gov.tr/
  • Tekindal, S. (2021). Nicel, Nitel, Karma Yöntem Araştırma Desenleri ve İstatistik-Tasarımı ve Yürütülmesi Eğitim, Psikoloji ve Sosyoloji Alanları İçin, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • TOGÜ (2021). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Programı. Retrieved December 10, 2021 from https://obs.gop.edu.tr/oibs/bologna/index.aspx?lang=tr&curOp=showPac&curUnit=00&curSunit=2001241#
  • Yasak, Ü., Özav, L., & Oğan, O. (2020). Coğrafya eğitiminde yeni yaklaşımlar bağlamında Uşak ve Pecs Üniversitesi coğrafya bölümlerinin karşılaştırmalı analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(4), 1951-1975. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunisosbil/issue/59389/769069
  • Yazıcı, Ö. (2015). Coğrafya Bölümü Öğrencilerinin Üç Boyutlu Görsel Materyal Geliştirmelerine Yönelik Deneyimleri: Karabük Üniversitesi Örneği. Marmara Coğrafya Dergisi. 31, 98-131. https://doi.org/10.14781/mcd.16007
  • Yiğit, İ., Ataol, M., & Dinç, A. (2011). Coğrafya Bölümlerindeki CBS Eğitimi ve CBS’nin Gerekliliği. Marmara Coğrafya Dergisi, 24, 312-331. https://dergipark.org.tr/en/pub/marucog/issue/471/3842
  • YÖK (1981). Yükseköğretim Kanunu, Retrieved December 14, 2021 from https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2547.pdf
  • YÖK (1983). Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanunu, Retrieved December 14, 2021 from https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2809.pdf
  • YÖK (2022). Retrieved January 02, 2022 from https://uluslararasi.yok.gov.tr/uluslararasilasma/bologna/temel-bilgiler/bologna-sureci-nedir
There are 28 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Studies on Education
Journal Section Research Articles
Authors

Şevki Babacan 0000-0003-3909-2021

Publication Date August 31, 2022
Published in Issue Year 2022 Volume: 12 Issue: 2

Cite

APA Babacan, Ş. (2022). Coğrafya Bölümü Lisans Öğretim Programına İlişkin Bir Değerlendirme (Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği). Yükseköğretim Ve Bilim Dergisi, 12(2), 445-458. https://doi.org/10.5961/higheredusci.1106674
AMA Babacan Ş. Coğrafya Bölümü Lisans Öğretim Programına İlişkin Bir Değerlendirme (Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği). J Higher Edu Sci. August 2022;12(2):445-458. doi:10.5961/higheredusci.1106674
Chicago Babacan, Şevki. “Coğrafya Bölümü Lisans Öğretim Programına İlişkin Bir Değerlendirme (Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği)”. Yükseköğretim Ve Bilim Dergisi 12, no. 2 (August 2022): 445-58. https://doi.org/10.5961/higheredusci.1106674.
EndNote Babacan Ş (August 1, 2022) Coğrafya Bölümü Lisans Öğretim Programına İlişkin Bir Değerlendirme (Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği). Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 12 2 445–458.
IEEE Ş. Babacan, “Coğrafya Bölümü Lisans Öğretim Programına İlişkin Bir Değerlendirme (Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği)”, J Higher Edu Sci, vol. 12, no. 2, pp. 445–458, 2022, doi: 10.5961/higheredusci.1106674.
ISNAD Babacan, Şevki. “Coğrafya Bölümü Lisans Öğretim Programına İlişkin Bir Değerlendirme (Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği)”. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 12/2 (August 2022), 445-458. https://doi.org/10.5961/higheredusci.1106674.
JAMA Babacan Ş. Coğrafya Bölümü Lisans Öğretim Programına İlişkin Bir Değerlendirme (Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği). J Higher Edu Sci. 2022;12:445–458.
MLA Babacan, Şevki. “Coğrafya Bölümü Lisans Öğretim Programına İlişkin Bir Değerlendirme (Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği)”. Yükseköğretim Ve Bilim Dergisi, vol. 12, no. 2, 2022, pp. 445-58, doi:10.5961/higheredusci.1106674.
Vancouver Babacan Ş. Coğrafya Bölümü Lisans Öğretim Programına İlişkin Bir Değerlendirme (Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği). J Higher Edu Sci. 2022;12(2):445-58.