Usûl İlminde Rivâyet ve Şehâdet

Year 2015, Volume: 13 Issue: 2, 27 - 43, 30.12.2015

Mansur Koçinkağ

Abstract

Rivâyet ve şehâdet daha ziyade hadîs usûlü konusu olmakla birlikte, furû-ı fıkhın birçok

meselesiyle de doğrudan alâkalıdır. Zira öncelikle âlimin, bir meselede taaddüdün şart

koşulup koşulmayacağını belirtmesi meselenin şehâdet mi, rivâyet mi olduğunu tespit etmesine

bağlıdır. Karâfî ve İbn Kayyim gibi bazı âlimler, konunun önemine vurgulasalar da

üzerinde yeteri kadar durulmamıştır. Bu çalışmada, Mu•tezile’nin başlattığı, İmâm Şâfiî’nin

ele alıp tartıştığı, Karâfî’nin ise sekiz yıl boyunca üzerinde çalıştığı; fakat Mâzerî’nin açıklamalarıyla

konuyu çözdüğünü iddia ettiği rivâyet ve şehâdetin mâhiyeti üzerinde durulacak,

tartışmanın çıktığı dönem tespit edilmeye çalışılacak ve Şâfiî ile muârızı arasında bu

hususta geçen diyaloglara yer verilecektir. Akabinde rivâyeti şehâdetle mukayese edip onda

da taaddüdü şart koşanların kimler olduğuna ve onların öne sürdükleri delillere temas edilecektir.

Son olarak rivâyet ve şehâdet ihtimâli olan fıkhî meseleler ve aralarındaki temel

farkların neler olduğu üzerinde durulacaktır.

Keywords

Usûl-ı fıkıh , Furû-ı fıkıh , Şehâdet , Rivâyet , Mâzerî , Karâfî , Ta‘addüd , Mu‘tezile

References

• Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD), XIII/2, 2015