Hanefî Fıkıh Usûlü ve Hadis Usûlüne Göre Manevî İnkıtâ‘ ve İttisâl

Year 2016, Volume: 14 Issue: 2, 77 - 94, 30.12.2016

Yusuf Suiçmez

Abstract

Hanefî fıkıh usûlü âlimlerinin geliştirmiş olduğu manevî inkıtâ‘ anlayışı ile hadis usûlü

içinde gelişen inkıtâ‘ anlayışının kavramsal bir ihtilaf mı yoksa metot ihtilafı mı olduğu tartışma

konusu olmuştur.

Bu çalışmamızda manevî inkıtâ‘ düşüncesinden doğan ihtilafın kavramsal olduğu; ancak aynı

konu kapsamında Hanefî ulemâsının mürsel hadise yaklaşımlarının kavramsal bir ihtilafın

ötesinde metot farklılığı içerdiği sonucuna vardık.

Mutasavvıfların manevî ittisal ya da inkıtâ‘ anlayışları ise bir hadis ya da fıkıh usûlü konusu

olmaktan çok epistemoloji ile alakalı bir sorundur. Bundan dolayı hem hadis hem de Hanefî

fıkıh usûlü âlimleri konuyu hadis ya da fıkıh usûlü kapsamında değerlendirmemişlerdir.

Aksine manevî ittisal ve inkıtâ‘ düşüncesinin etkisi ile manevî ittisal ile ilgili kavramların üretilmesinden

kaçınmışlardır. Bu çalışmamızda bu konular etrafındaki tartışmaları, karşılaştırma

yöntemini kullanarak çözmeye çalıştık.

Keywords

Hadis usûlü , Inkıtâ‘ , Hanefî âlimler , Usûl-I fıkh , Mukayese metodu

References

• Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD), XIV/2, 2016.