Hadis Tarihindeki Anlamı ve Kullanımı Bakımından Yedi Hâfız Kavramı ve Dönemi

Year 2013, Volume: 11 Issue: 1, 27 - 51, 30.06.2013

Ayşe Esra Şahyar

Abstract

İbnu’s-Salâh, sahabeden kendi dönemine kadar hadis râvilerini beş tabakaya ayırmıştır.

Hicri dört ve beşinci yüzyıllara tekabül eden beşinci tabakada ise yedi hâfızın varlığından söz

etmiştir. İbnu’s-Salâh’a göre bu yedi hâfız, en iyi eserlere sahip olan, kendilerinden çokça

istifade edilen kişilerdir. İbnu’s-Salâh’ın bu yaklaşımı sonraki hadis usulü yazarlarınca da benimsenmiştir.

Çağımız hadis tarihi müellifi İzmirli İsmail Hakkı ise hadis tarihini dönemlere

ayırdığında, bu yedi hâfızın yaşadığı çağdan “yedi hâfız devri” olarak söz etmiştir. Nitekim

bu yedi hâfızın eserleri arasında hadis edebiyatının ilkleri olan birçok tür bulunduğu gibi,

sonraki yüzyıllarda hadis alanında kaleme alınan eserlerde bu kişilere çokça atıfta bulunulduğu

dikkat çeker. Dolayısıyla yedi hâfız kavramının, aynı altı imam kavramı gibi bir döneme

adını verecek nitelikte olduğu, hadis tarihi çalışmalarında böyle bir isimlendirme ile dört ve

beşinci asırlardan bahsetmenin dönemi daha iyi anlamaya imkân vereceği söylenebilir.

Keywords

Hadis tarihi , hadis edebiyatı , yedi Hâfız , tevârîhu’r-ruvât , Darekutnî , Hâkim en-Nîsâbûrî , el-Ezdî , Ebû Nu‘aym , Beyhakî , Hatîb el-Bağdâdî , İbn Abdülber

References

• Hadis Tetkikleri Dergisi, (HTD), XI/1, 2013.