Halk Arasında Diyabete Karşı Kullanılan Bitkiler Türkiye -II

Year 2012, Issue: 2, 179 - 208, 01.06.2012

Zekiye Ceren Arıtuluk Nurten Ezer

Abstract

Diyabet, yüksek kan şekeri seviyesi ile karakterize metabolik bir hastalıktır. Gelişmiş ülkelerde yaygındır, gelişmekte olan ülkelerde ise yaygınlığı gittikçe artmaktadır. Bu derlemede, Türkiye’de diyabete karşı kullanılan bitkiler; familyaları, Latince ve yöresel isimleri, kullanılan kısımları, hazırlanış şekilleri ve kullanıldıkları yöreler ile birlikte verilmiştir. Ülkemizde diyabete karşı kullanılan 47 familyaya ait 179 tür ve tür altı takson belirlenmiştir. Bu bitkilerden bazılarının etkinliği bilimsel araştırmalar ile de gösterilmiştir.

Keywords

Diyabet, Halk ilaçları, Tıbbi bitkiler

Plants Used as Folk Medicine Against Diabetes Turkey -II

Abstract

Diabetes is a metabolic disorder characterized by high level of sugar in the blood. It is still more common in developed countries and it is rapidly increasing in developing countries. In this review, plants used as folk medicine against diabetes are given with their families, species and local names, parts used, preparations and locality informations. 179 taxa belong to 47 families are used against diabetes in Turkey. Recent scientific investigations have confirmed the efficacy of some of these plants.

Keywords

Diabetes, Folk medicine, Medicinal Plants

References

• Gürhan, G., Ezer, N.: Halk arasında hemoroit tedavisinde kullanılan bitkiler-I, Hacette- pe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 24 (1), 37 (2004).
• Mandrup-Poulsen, T.: Recent advances: Diabetes, BMJ, 316, 1221 (1998).
• Başkal, N., “Diabetes Mellitus’un Sınıflandırılması”, Erdoğan, G. (Eds.), Koloğlu En- dokrinoloji Temel ve Klinik, MN Medikal&Nobel, (2005), 342.
• World Health Organisation: Definition, diagnosis and classification of diabetes mellitus and its complications. Report of a WHO Consultation: Part 1 Diagnosis and classifica- tion of diabetes mellitus, WHO, Geneva (1999).
• Yönem, A., Özata, M., “Diabetes Mellitus: Tanısı, Sınıflaması, Klinik Özellikler”, Özata, M., Yönem, A. (Eds.), Endokrinoloji: Metabolizma ve Diabet, İstanbul Medikal Yayıncılık, (2006), 275.
• King, H., Aubert, R.E., Herman, W.H.: Global burden of diabetes, 1995-2025: Preva- lence, numerical estimates, and projections, Diabetes care, 21 (9), 1414 (1998).
• Tüzün, M., “Diabetes Mellitus”, Kabalak, T., Yılmaz, C. ,Tüzün, M. (Eds.), Endokrinoloji El Kitabı, İzmir Güven Kitabevi, (2004), 609.
• Satman, İ., Yılmaz, T., Şengül, A., Salman, S., Salman, F., Uygur, S., Baştar, İ., Tütün- cü, Y., Sargın, M., Dinççağ, N., Karşıdağ, K., Kalaça, S., Özcan, C., King, H.: Popula- tion-based study of diabetes and risk characteristics in Turkey, Diabetes care, 25 (9), 1551 (2002).
• The Expert Committee on the Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus: Report of the Expert Committee on the diagnosis and classification of diabetes mellitus, Dia- betes care, 26 (1), 5 (2003).
• American Diabetes Association: Diagnosis and classification of diabetes mellitus, Dia- betes care, 31 (1), 55 (2008).
• Conget, I.: Diagnosis, classification and pathogenesis of diabetes mellitus, Revista española de cardiología, 55 (5), 528 (2002).
• Yönem, A., Özata, M., “Tip 2 Diabetes Mellitusun Tedavisi”, Özata, M. ,Yönem, A. (Eds.), Endokrinoloji: Metabolizma ve Diabet, İstanbul Medikal Yayıncılık, (2006), 307.
• Orhan, N., Aslan, M.: Diyabet tedavisinde kullanılan bitkisel ürünler ve gıda destekleri, MİSED, 23-24, 27 (2010).
• Marles, R.J., Farnsworth, N.R.: Antidiabetic plants and their active constituents, Phytomedicine, 2 (2), 137 (1995).
• Öztürk, M., Dinç, M.: Nizip (Aksaray) bölgesinin etnobotanik özellikleri, OT Sistematik Botanik Dergisi, 12 (1), 93 (2005).
• Kahraman, A., Tatlı, A.: Umurbaba dağı (Eşme-Uşak) ve çevresindeki bazı bitkilerin mahalli adları ve etnobotanik özellikleri, OT Sistematik Botanik Dergisi, 11 (2), 147 (2004).
• Yapıcı, İ., Hoşgören, H., Saya, Ö.: Kurtalan (Siirt) ilçesinin etnobotanik özellikleri Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 191 (2009).
• Keklik Koçoğlu, T., Çubukçu, B., Özhatay, N.: Konya ve Karaman illeri halk ilaçları, Geleneksel ve Folklorik Droglar Dergisi, 3 (1), 1 (1996).
• Sadıkoğlu, N., Alpınar, K.: Etnobotanik açıdan Bartın, 13. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı (İstanbul, 20-22 Eylül 2000) “Bildiri kitabı”, Gürkan, E. ,Tuzlacı, E. (Eds.), M.Ü. Ezc. Fak. Yay. No: 17, 87, İstanbul (2001).
• Karaman, S., Kocabaş, Y.Z.: Traditional medicinal plants of K. Maraş (Turkey), The Sciences, 1 (3), 125 (2001).
• Keskin, M., Alpınar, K.: Kışlak (Yayladağı-Hatay) hakkında etnobotanik bir araştırma, OT Sistematik Botanik Dergisi, 9 (2), 91 (2002).
• Sürmeli, B., Sakçalı, S., Öztürk, M., Serin, M.; Kilis ve çevresinde halk hekimliğinde kullanılan bitkiler, 13. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı (İstanbul, 20-22 Eylül 2000) “Bildiri kitabı”, Gürkan, E. ,Tuzlacı, E. (Eds.), M.Ü. Ezc. Fak. Yay. No: 17, 211, İstanbul (2001).
• Sayar, A., Güvensen, A., Özdemir, F., Öztürk, M.: Muğla (Türkiye) ilindeki bazı türlerin etnobotanik özellikleri, Ot Sistematik Botanik Dergisi, 2(1), 151 (1995).
• Orhan, N., Aslan, M., Hoşbaş, S., Deliorman Orhan, D.: Antidiabetic effect and antioxi- dant potential of Rosa canina fruits, Pharmacognosy Magazine, 5 (20), 309 (2009).
• Bnouham, M., Merhfour, F.Z., Ziyyat, A., Mekhfi, H., Aziz, M., Legssyer, A.: Antihypergl- ycemic activity of the aqueous extract of Urtica dioica, Fitoterapia, 74 (7-8), 677 (2003).
• Erdurak Kılıç, C.S., “Morus nigra L. (Karadut)”, Demirezer, L.Ö., Ersöz, T., Saraçoğlu, İ., Şener, B. (Eds.), Tedavide Kullanılan Bitkiler “FFD Monografları”, MN Medikal&Nobel, (2010), 417.
• Deliorman Orhan, D., Aslan, M., Şendoğdu, N., Ergun, F., Yeşilada, E.: Evaluation of the hypoglycemic effect and antioxidant activity of three Viscum album subspecies (European mistletoe) in streptozotocin-diabetic rats, J Ethnopharmacol, 98 (1-2), 95 (2005).
• Aslan, M., Orhan, N., Deliorman Orhan, D., Ergun, F.: Hypoglycemic activity and anti- oxidant potential of some medicinal plants traditionally used in Turkey for diabetes, J Ethnopharmacol, 128 (2), 384 (2010).
• Orhan, N., Berkkan, A., Deliorman Orhan, D., Aslan, M., Ergun, F.: Effects of Junipe- rus oxycedrus ssp. oxycedrus on tissue lipid peroxidation, trace elements (Cu, Zn, Fe) and blood glucose levels in experimental diabetes, J Ethnopharmacol, 133, 759 (2011).
• Aslan, M., Deliorman Orhan, D., Orhan, N., Sezik, E., Yeşilada, E.: In vivo antidiabetic and antioxidant potential of Helichrysum plicatum ssp. plicatum capitulums in strepto- zotocin-induced-diabetic rats, J Ethnopharmacol, 109 (1), 54 (2007).
• Aslan, M., Sezik, E., Yeşilada, E.: Effect of Hibiscus esculentus L. seeds on blood gluco- se levels in normoglycaemic, glucose-hyperglycaemic and streptozotocin-induced dia- betic rats, Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 20 (1), 1 (2003).
• Can, Ö.D., Öztürk, Y., Öztürk, N., Sagratini, G., Ricciutelli, M., Vittori, S., Maggi, F.: Effects of treatment with St. John’s Wort on blood glucose levels and pain perceptions of streptozotocin-diabetic rats, Fitoterapia, 82, 576 (2011).
• Kavalali, G., Tuncel, H., Göksel, S., Hatemi, H.H.: Hypoglycemic activity of Fruits of Juglans regia L. on streptozotocin diabetic rats, Acta Pharmaceutica Turcica, 44, 243 (2002).
• Aslan, M., Sezik, E., Yeşilada, E.: Hypoglycaemic and antidiabetic effect of Punica gra- natum L. fruits in normal and alloxan-induced diabetic rats, Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 20 (1), 9 (2003).
• Özbek, H., Ceylan, E., Kara, M., Özgökçe, F., Koyuncu, M.: Hypoglycemic effect of Rhe- um ribes roots in alloxan induced diabetic and normal mice, Scand. J. Lab. Anim. Sci., 31 (2004).
• Sepici, A., Gürbüz, İ., Çevik, C., Yeşilada, E.: Hypoglycaemic effects of myrtle oil in normal and alloxan-diabetic rabbits, J Ethnopharmacol, 93, 311 (2004).
• Altun, L.M., Özbek, H., Saltan Çitoğlu, G., Sever Yılmaz, B., Bayram, İ., Cengiz, N.: Hepatoprotective and hypoglycemic activities of Viburnum opulus L., Turkish J. Pharm. Sci, 7 (1), 35 (2010).
• Sever Yılmaz, B., Saltan Çitoğlu, G.: Hepatoprotective and hypoglycemic activity of Vi- burnum lantana L., Turkish J. Pharm. Sci, 3 (3), 151 (2006).
• Akçoş, Y., Ezer, N.: Antidiabetik aktiviteli bitkilerin araştırılmasında kullanılan biyolo- jik yöntemler, Farmasötik Bilimler Dergisi, 19, 111 (1994).
• Shukla, R., Sharma, S.B., Puri, D., Prabhu, K.M., Murthy, P.S.: Medicinal plants for treatment of diabetes mellitus, Indian Journal of Clinical Biochemistry, 15, 169 (2000).
• Kavalali, G., Tuncel, H., Göksel, S., Hatemi, H.H.: Hypoglycemic activity of Urtica pilu- lifera in streptozotocin-diabetic rats, J Ethnopharmacol, 84 (2-3), 241 (2003).
• Al-Azzawie, H.F., Alhamdani, M.S.S.: Hypoglycemic and antioxidant effect of oleurope- in in alloxan-diabetic rabbits, Life Sciences, 78 (12), 1371 (2006).
• Sezik, E., Aslan, M., Yeşilada, E., Ito, S.: Hypoglycaemic activity of Gentiana olivieri and isolation of the active constituent through bioassay-directed fractionation techniques, Life Sci, 76 (11), 1223 (2005).
• Orhan, N., Aslan, M., Pekcan, M., Deliorman Orhan, D., Bedir, E., Ergun, F.: Identifi- cation of hypoglycaemic compounds from berries of Juniperus oxycedrus subsp. oxy- cedrus through bioactivity guided isolation technique, J Ethnopharmacol, 139 (1), 110 (2012).
• Li, W.L., Zheng, H.C., Bukuru, J., De Kimpe, N.: Natural medicines used in the tradi- tional Chinese medical system for therapy of diabetes mellitus, J Ethnopharmacol, 92 (1), 1 (2004).
• Kültür, Ş.: Medicinal plants used in Kırklareli province(Turkey), J Ethnopharmacol, 111 (2), 341 (2007).
• Ecevit Genç, G., Özhatay, N.: An ethnobotanical study in Çatalca (European part of Istanbul) II, Turkish J. Pharm. Sci, 3 (2), 73 (2006).
• Sezik, E., Yeşilada, E., Honda, G., Takaishi, Y., Takeda, Y., Tanaka, T.: Traditional me- dicine in Turkey X. Folk medicine in Central Anatolia, J Ethnopharmacol, 75 (2-3), 95 (2001).
• Öztürk, F., Ölçücü, C.: Ethnobotanical features of some plants in the district of Şemdinli (Hakkari-Turkey), International Journal of Academic Research, 3 (1), 117 (2011).
• Özgökçe, F., Özçelik, H.: Ethnobotanical aspects of some taxa in east Anatolia, Turkey, Economic Botany, 58 (4), 697 (2004).
• Altundağ, E., Öztürk, M.: Ethnomedicinal studies on the plant resources of East Ana- tolia, Turkey, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 19, 756 (2011).
• Koyuncu, O., Yaylacı, Ö.K., Tokur, S.: Geyve (Sakarya) ve çevresinin etnobotanik açıdan incelenmesi, OT Sistematik Botanik Dergisi, 16 (1), 123 (2009).
• Uğurlu, İ., Başlar, S., Yörek, N., Doğan, Y.: The investigation and quantitative ethno- botanical evaluation of medicinal plants used around Izmir province, Turkey, J Med Plants Res, 3 (5), 345 (2009).
• Sarper, F., Akaydın, G., Şimşek, I., Yeşilada, E.: An ethnobotanical field survey in the Haymana district of Ankara province in Turkey, Turk J Biol, 33, 79 (2009).
• Yazıcıoğlu, A., Tuzlacı, E.: Folk medicinal plants of Trabzon (Turkey), Fitoterapia, 67 (4), 307 (1996).
• Yeşilada, E., Honda, G., Sezik, E., Tabata, M., Fujita, T., Tanaka, T., Takeda, Y., Takais- hi, Y.: Traditional medicine in Turkey. V. Folk medicine in the inner Taurus Mountains, J Ethnopharmacol, 46 (3), 133 (1995).
• Özgen, U., Coşkun, M., Ilıca (Erzurum) ilçesine bağlı köylerde halk ilacı olarak kullanılan bitkiler, 13. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı (İstanbul, 20-22 Eylül 2000) «Bildiri kitabı», Gürkan, E. ,Tuzlacı, E. (Eds.), M.Ü. Ezc. Fak. Yay. No: 17, 135, İstanbul (2001).
• Özgen, U., Kaya, Y., Houghton, P.: Folk medicines in the villages of Ilıca district (Erzurum, Turkey), Turk J Biol, 35, In Press (2011).
• Çakılcıoğlu, U., Türkoğlu, İ.: An ethnobotanical survey of medicinal plants in Sivrice (Elazığ-Turkey), J Ethnopharmacol, 165 (2010).
• Çakılcıoğlu, U., Khatun, S., Türkoğlu, İ., Hayta, S.: Ethnopharmacological survey of medicinal plants in Maden (Elazığ-Turkey), J Ethnopharmacol, 137, 469 (2011).
• Akalın, E., Alpınar, K.: Tekirdağ’ın tıbbi ve yenen yabani bitkileri hakkında bir araştır- ma, Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 2 (1), 1 (1994).
• Akalın, E.: Tekirdağ ili halk ilaçları ve gıda olarak kullanılan yabani bitkiler, Geleneksel ve Folklorik Droglar Dergisi, 5, 1 (1998).
• Özuslu, E.: Sof dağı (Gaziantep) yöresindeki bazı bitkilerin etnobotanik özellikleri ve mahalli adları, Kırsal Çevre Yıllığı, 7 (2005).
• Çakılcıoğlu, U., Şengün, M.T., Türkoğlu, İ.: An ethnobotanical survey of medicinal plants of Yazıkonak and Yurtbaşı districts of Elazığ province, Turkey, J Med Plants Res, 4 (7), 567 (2010).
• Tuzlacı, E., Alparslan, D.F.: Turkish folk medicinal plants, Part V: Babaeski (Kırklareli), İstanbul Eczacılık Fakültesi Mecmuası, 39, 11 (2007).
• Tuzlacı, E., Doğan, A.: Turkish folk medicinal plants, IX: Ovacık (Tunceli), Marmara Pharmaceutical Journal, 14, 136 (2010).
• Yıldırım, B., Terzioğlu, Ö., Özgökçe, F., Türközü, D.: Ethnobotanical and pharmacolo- gical uses of some plants in the districts of Karpuzalan and Adıgüzel (Van-Turkey), J Anim Vet Adv, 7, 873 (2008).
• Tuzlacı, E., Alparslan İşbilen, D., Bulut, G.: Turkish folk medicinal plants, VIII: Lalapa- şa (Edirne), Marmara Pharmaceutical Journal, 14, 47 (2010).
• Şimşek, I., Aytekin, F., Yeşilada, E., Yıldırımlı, Ş.: Ankara Gölbaşı’nda yabani bitkilerin kullanılış amaçları ve şekilleri üzerinde bir araştırma, Ot Sistematik Botanik Dergisi, 8 (2), 105 (2001).
• Tuzlacı, E., Emre Bulut, G.: Turkish folk medicinal plants, Part VII: Ezine (Çanakkale), İstanbul Eczacılık Fakültesi Mecmuası, 39, 39 (2007).
• Gençler Özkan, A.M., Koyuncu, M.: Traditional medicinal plants used in Pınarbaşı area (Kayseri-Turkey), Turkish J. Pharm. Sci, 2 (2), 63 (2005).
• Ertuğ, F.: An ethnobotanical study in central Anatolia (Turkey), Econ Bot, 54 (2), 155 (2000).
• Yeşil, Y., Akalın, E.: Folk medicinal plants in Kürecik area (Akçadağ/Malatya-Turkey), Turkish J. Pharm. Sci, 6 (3), 207 (2009).
• Fujita, T., Sezik, E., Tabata, M., Yeşilada, E., Honda, G., Takeda, Y., Tanaka, T., Takais- hi, Y.: Traditional medicine in Turkey VII. Folk medicine in middle and west Black Sea regions, Econ Bot, 49 (4), 406 (1995).
• Çubukçu, B., Atay, M., Sarıyar, G., Özhatay, N.: Aydın ili halk ilaçları, Geleneksel ve Folklorik Droglar Dergisi, 1 (1), 1 (1994).
• Ünsal, Ç., Vural, H., Sarıyar, G., Özbek, B., Ötük, G.: Traditional medicine in Bilecik province (Turkey) and antimicrobial activities of selected species, Turkish J. Pharm. Sci, 7 (2), 139 (2010).
• Tuzlacı, E., Erol, M.: Turkish folk medicinal plants. Part II: Eğirdir (Isparta), Fitoterapia, 70 (6), 593 (1999).
• Honda, G., Yeşilada, E., Tabata, M., Sezik, E., Fujita, T., Takeda, Y., Takaishi, Y., Ta- naka, T.: Traditional medicine in Turkey VI. Folk medicine in West Anatolia: Afyon, Kütahya, Denizli, Muğla, Aydın provinces, J Ethnopharmacol, 53 (2), 75 (1996).
• Akçiçek, E., Vural, M.: Kumalar dağı (Afyon) ve çevresindeki bazı bitkilerin yöresel ad- ları ve etnobotanik özellikleri, OT Sistematik Botanik Dergisi, 10 (2), 151 (2003).
• Tuzlacı , E., Sadıkoğlu, E.: Turkish folk medicinal plants, Part VI: Koçarlı (Aydın), İs- tanbul Eczacılık Fakültesi Mecmuası, 39, 25 (2007).
• Tabata, M., Sezik, E., Honda, G., Yeşilada, E., Fukui, H., Goto, K., Ikeshiro, Y.: Tradi- tional medicine in Turkey III. Folk medicine in east Anatolia, Van and Bitlis provinces, Pharm Biol, 32 (1), 3 (1994).
• Uğurlu, E., Seçmen, O.: Medicinal plants popularly used in the villages of Yunt Moun- tain (Manisa-Turkey), Fitoterapia, 79 (2), 126 (2008).
• Yeşilada, E., Sezik, E., Honda, G., Takaishi, Y., Takeda, Y., Tanaka, T.: Traditional me- dicine in Turkey IX: Folk medicine in north-west Anatolia, J Ethnopharmacol, 64 (3), 195 (1999).
• Bulut, G.: Folk medicinal plants of Silivri (İstanbul, Turkey), Marmara Pharmaceutical Journal, 15, 25 (2011).
• Yeşilada, E., Honda, G., Sezik, E., Tabata, M., Goto, K., Ikeshiro, Y.: Traditional medi- cine in Turkey IV. Folk medicine in the Mediterranean Subdivision, J Ethnopharmacol, 39 (1), 31 (1993).
• Türkan, Ş., Malyer, H., Özaydın, S., Tümen, G.: Ordu ili ve çevresinde yetişen bazı bit- kilerin etnobotanik özellikleri, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10 (2), 162 (2006).
• Yücel, E., Tülükoğlu, A.: Gediz (Kütahya) çevresinde halk ilacı olarak kullanılan bitkiler, Çevre Koruma ve Araştırma Vakfı Dergisi, 9 (36), 12 (2000).
• Uzun, E., Sarıyar, G., Adsersen, A., Karakoç, B., Ötük, G., Oktayoğlu, E., Pırıldar, S.: Traditional medicine in Sakarya province (Turkey) and antimicrobial activities of selec- ted species, J Ethnopharmacol, 95 (2-3), 287 (2004).
• Tuzlacı, E., Aymaz Eryaşar, P.: Turkish folk medicinal plants, Part IV: Gönen (Balıkesir), Fitoterapia, 72 (4), 323 (2001).
• Tuzlacı, E., Şenkardeş, İ.: Turkish folk medicinal plants, X: Ürgüp (Nevşehir), Marmara Pharmaceutical Journal, 15, 58 (2011).
• Akan, H., Aslan, M., Balos, M.: Şanlıurfa kent merkezindeki semt pazarlarında satılan bazı bitkiler ve kullanım amaçları, OT Sistematik Botanik Dergisi, 12 (2), 43 (2005).
• Koçyiğit, M., Özhatay, N.: Wild plants used as medicinal purpose in Yalova (Northwest Turkey), Turkish J. Pharm. Sci, 3 (2), 91 (2006).
• Ezer, N., Mumcu Arısan, Ö.: Folk medicines in Merzifon (Amasya, Turkey), Turk J Bot, 30, 223 (2006).
• Saçlı, S., Akalın, E.: Preliminary ethnobotanical study from Kaz dağı (Balıkesir/Çanak- kale) I: Uses and vernacular names, İstanbul Eczacılık Fakültesi Mecmuası, 34 (2), 9 (2001).
• Tuzlacı, E., Tolon, E.: Turkish folk medicinal plants, part III: Şile (Istanbul), Fitoterapia, 71 (6), 673 (2000).
• Doğru Koca, A., Yıldırımlı, Ş.: Ethnobotanical properties of Akçakoca district in Düzce (Turkey), Hacettepe Journal of Biology and Chemistry, 38 (1), 63 (2010).
• Kargıoğlu, M., Cenkci, S., Serteser, A., Evliyaoğlu, N., Konuk, M., Kök, M.Ş., Bağcı, Y.
• An ethnobotanical survey of Inner-West Anatolia, Turkey, Hum Ecol, 36 (5), 763 (2008).
• Özüdoğru, B., Akaydın, G., Erik, S., Yeşilada, E.: Inferences from an ethnobotanical field expedition in the selected locations of Sivas and Yozgat provinces (Turkey), J Eth- nopharmacol, 137, 85 (2011).
• İlçim, A., Varol, Ö.: Hatay ve K. Maraş (Türkiye) illerindeki bazı bitkilerin etnobotanik özellikleri, OT Sistematik Botanik Dergisi, 3 (1), 69 (1996).
• Ezer, N., Avcı, K.: Çerkeş (Çankırı) yöresinde kullanılan halk ilaçları, Hacettepe Üniver- sitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 24, 67 (2004).
• Yazıcıoğlu, A., Alpınar, K.: Trabzon’un tıbbi ve yenen bitkileri hakkında bir araştırma, Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 1 (2), 89 (1993).
• Duran, A., Satıl, F., Tümen, G.: Balıkesir yöresinde yenen yabani meyveler ve etnobo- tanik özellikleri, Ot Sistematik Botanik Dergisi, 8 (1), 87 (2001).
• Duran, A.: Akseki (Antalya) ilçesindeki bazı bitkilerin yerel adları ve etnobotanik özel- likleri, OT Sistematik Botanik Dergisi, 5 (1), 77 (1998).
• Elçi, B., Erik, S.: Güdül (Ankara) ve çevresinin etnobotanik özellikleri, Hacettepe Üni- versitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 26 (2), 57 (2006).
• Çubukçu, B., Melikoğlu, G.: Giresun ili bitkileri ve halk ilaçları, Geleneksel ve Folklorik Droglar Dergisi, 6 (1), 1 (1999).
• Çakılcıoğlu, U., Türkoğlu, İ.: Çitli Ovası (Elazığ) ve çevresinin etnobotanik özellikleri, e-Journal of New World Sciences Academy, 4 (2), 81 (2009).
• Işık, S., Gönüz, A., Arslan, Ü., Öztürk, M.: Afyon (Türkiye) ilindeki bazı türlerin etnobo- tanik özellikleri, Ot Sistematik Botanik Dergisi, 2 (1), 161 (1995).
• Sezik, E., Yeşilada, E., Tabata, M., Honda, G., Takaishi, Y., Fujita, T., Tanaka, T., Ta- keda, Y.: Traditional medicine in Turkey VIII. Folk medicine in east Anatolia; Erzurum, Erzincan, Ağrı, Kars, Iğdır provinces, Econ Bot, 51 (3), 195 (1997).
• Gümüş, İ.: Ağrı yöresinde yetişen bazı faydalı bitkilerin yerel adları ve kullanılışları, Turk J Bot, 18, 107 (1994).
• Akan, H., Korkut, M., Balos, M.: Arat dağı ve çevresinde (Birecik, Şanlıurfa) etnobo- tanik bir araştırma, Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20 (1), 67 (2008).
• Keskin, M.: Kavak (Samsun) ilçesine bağlı bazı köylerde etnobotanik bir araştırma, OT Sistematik Botanik Dergisi, 15 (1), 141 (2008).
• Koçak, S., Özhatay, N., Karaman ilinden etnobotaniğe katkılar, XIII. Bitkisel İlaç Ham- maddeleri Toplantısı (İstanbul, 20-22 Eylül 2000) “Bildiri kitabı”, Gürkan, E. ,Tuzlacı, E. (Eds.), M.Ü. Ezc. Fak. Yay. No: 17, 275, İstanbul (2001).
• Vural, M., Karavelioğulları, F., Polat, H.: Çiçekdağı (Kırşehir) ve çevresinin etnobotanik özellikleri, OT Sistematik Botanik Dergisi, 4 (1), 117 (1997).
• Yıldırımlı, Ş., Doğru Koca, A., Dinç, M., The Turkish folk plant names and some uses, IVth International Congress of Ethnobotany (ICEB 2005) (Istanbul-Turkey, 21-26 Au- gust 2005) “Bildiri Kitabı”, Ertuğ, Z.F. (Eds.), Ege Yayınları, 613, İstanbul (2006).
• Güneş, F., Özhatay, N.: An ethnobotanical study from Kars (Eastern) Turkey, Biological Diversity and Conservation, 4 (1), 30 (2011).