MİKOTOKSİNLER: Toksik Etkileri, Degredasyonları, Oluşumlarının Önlenmesi ve Zararlı Etkilerinin Azaltılması

Year 2008, Issue: 1, 63 - 92, 01.01.2008

Suna Atasayar Sabuncuoğlu Terken Baydar Belma Giray Gönül Şahin

Abstract

Küf mantarlarının gıdalarda meydana getirdiği mikotoksin olarak adlandırılan metabolitleri toplum sağlığı için önemli tehlike oluşturmaktadır. Çeşitli toksik etkileri nedeniyle oluşturdukları ciddi sağlık sorunlarının yanında ekonomik kayıplara da neden olmaktadır. Mikotoksinler, karsinojenik, teratojenik ve mutajenik etkilerinin yanı sıra, hepatotoksisite, hepatokarsinojenite, nefrotoksisite, immün sistemin bozulması ile hastalıklara karşı yatkınlık, büyümenin yavaşlaması, üreme fonksiyonlarının bozulması gibi pekçok toksik etkiye neden olabilirler. Başta gelişmekte olan ülkeler olmak üzere tüm dünyada önemli bir sorun oluşturan bu toksinlerin oluşumlarının önlenmesi ve zararlı etkilerinin azaltılması amacıyla tüm dünyada araştırmalar yapılmaktadır. Mikotoksinlerle ilgili olarak zararlı etkileri önleme veya oluşturabilecekleri riskleri azaltma ve toksinlerin degredasyonlarına yönelik olarak yapılan çalışmalarda fiziksel teknikler, doğal veya sentetik kaynaklı kimyasal maddeler ve biyolojik yöntemler kullanılmaktadır. Bu derlemede başlıca mikotoksinlerin ana toksik etkileri ve bunların degredasyonları, oluşumlarının önlenmesi ve zararlı etkilerinin azaltılması ile ilgili çalışma ve yaklaşımlar özetlenmiştir.

Keywords

mikotoksinler, degredasyon, toksik etki, önleme

MYCOTOXINS: Toxic effects, degradations, prevention of the occurrence, and decreasing of the harmful effects

Abstract

In food, molds produce metabolites called the mycotoxins that are hazardous to public health. Together with their toxic and adverse effects on public health; they also bring economic burden on the population. Mycotoxins have carcinogenic, teratogenic, and mutagenic effects; furthermore they cause several toxic effects such as hepatotoxicity, nephrotoxicity, immune system disorders, growth retardation, and dysfunction in reproductive system. Investigations are performed to diminish their harmful effects and to prevent the formation of these toxins which cause a cardinal problem in the developing countries and the whole world. There are physical techniques, natural or synthetic chemicals and biologic methods that are used to prevent harmful effects and risks that originate from mycotoxins as well as prevention of their occurrence. In the present review, current literature related to major toxic effects of primary mycotoxins, degradations, prevention of the occurrence and decreasing of their harmful effects are summarized.

Keywords

mycotoxins, degradation, toxic effect, prevention