Kalsiyumun Çok Yönlü İşlevselliğinde TRPC İyon Kanallarının Rolü

Year 2008, Issue: 2, 161 - 184, 01.06.2008

Yasemin Eraç Çiğdem Selli Metiner Tosun

Abstract

İlk defa 1986 yılında meyve sineği D. melanogaster görme sisteminde varlığı gösterilen “Transient receptor potential, trp” iyon kanal proteinlerinin memeli homologlarının bulunması yeni bir kalsiyum homeostaz mekanizmasını gündeme getirmiştir. Başlangıçta sadece uyarılamayan hücrelerin kalsiyum homeostazında işlevsel olduğu düşünülen bazı TRP kanal proteinlerinin aracılık ettiği depo-kontrollü Ca+2 girişi “store-operated calcium entry, SOCE”nin uyarılabilen hücreler için de kritik olduğu bulunmuştur. SOCE’de işlev gören TRP’ler hücre içi Ca+2 depolarının boşalması ile uyarılmaktadır. Bu da hücrenin geleneksel olarak dış uyarıların yanı sıra içsel gereksinimler doğrultusunda da membran iyon geçirgenliğini değiştirebileceği olgusunu ortaya koymuştur. SOCE’ye katılan Ca+2 kanalları diğer katyon kanallarından farklı olarak altbirim bileşimini yer ve zamana bağlı olarak değiştirme yeteneğine sahiptir. SOCE’yi farklı kılan bu özellik bize fizyolojik ve patofizyolojik sinyal yolaklarının araştırılmasında önemli bir fırsat vermiştir. Proliferatif ve antiapoptotik süreçlerle ilişkili olduğu gösterilen TRP üyeleri ise klinikte yeni hedeflerin belirlenmesine aracılık etmektedir. Çeşitli duyusal algılama, proliferasyon ve apoptotik süreçlerdeki önemlerine ilişkin artan kanıtların varlığına karşın bu derlemenin kapsamı içinde sadece klasik TRP iyon kanal proteinleri olan TRPC’lerin vasküler düz kas ve endotel hücre membranlarının özelleşmiş bölgelerindeki işlevsellikleri tartışılmıştır.

Keywords

depo kontrollü kalsiyum, L-NAME, siklopiazonik asit, torasik aort

Role of Endothelium on Cyclopiazonic Acid-induced Vascular Contractions in Rat Aorta

Abstract

This study investigates the mechanism of action of store-operated calcium entry SOCE on vascular responses in isolated rat thoracic aorta. For this purpose, effects of cyclopiazonic acid CPA , a selective blocker of sarcoplasmic-endoplasmic reticulum Ca2+ ATPase SERCA were tested by the use of nitric oxide synthase NOS and cyclooxygenase enzyme inhibitors in intact as well as in endotheliumdenuded tissues. In intact vessels, the transient contractile response induced by CPA, at concentrations 10 M that reportedly deplete the intracellular Ca2+ stores, was elevated drastically in the presence of LNAME whereas it was inhibited by indomethacin. On the other hand, CPA elicited persistent and significant contractions in deendothelialized vessels despite the presence of both enzyme inhibitors. The data show that while CPA-induced store-operated calcium entry stimulates the release of vasoconstricting substances from endothelium and smooth muscle it also reverses the vasoconstriction via activating NOS. In conclusion, aging- or disease-related SERCA down-regulation accompanied by endothelial dysfunction may lead to detrimental vasospasms.

Keywords

store-operated calcium, L-NAME, cyclopiazonic acid, thoracic aorta