Family Planning Method Usage Status of Married Women in the 15-49 Age Group and Related Factors

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 15 - 33, 12.10.2024

Rukiye Demir

https://doi.org/10.48124/husagbilder.1451440

Öz

The aim of this study is to examine the use of family planning method and the reasons for married women in the age group of 15-49, and the effects of socio-demographic characteristics on their use of family planning. This descriptive study was conducted between April and June 2023. The population of the study consisted of 15-49 women in Turkey, and the study was completed with 290 women (n=290). The data were collected online with the "Descriptive Information Form". 64.8% of the women participating in the study used any family planning method, 41.4% used modern methods, 23.4% used one of the traditional methods, intrauterine device and condom (21.4%) were the most modern methods. and 9.6%, among the traditional methods, they use the withdrawal method the most (20.3%), are in the 15-30 age group, have at least high school graduates, have a large family type, live in the province, have a medium/good income perception, It was determined that women who had at least four pregnancies and living children and who did not have an unplanned pregnancy mostly used modern family planning methods (p <0.05). The use of family planning method by women is insufficient, those who use modern methods are the most reliable, effective, economical and easy to use, those who use traditional methods use this method because it is easy to use, economical and have few side effects. It has been concluded that it is affected by factors such as education status, family type, place of residence, perception of income status, pregnancy, living child and number of unplanned pregnancies.

Anahtar Kelimeler

Birth control, contraception, family planning, woman.

15-49 Yaş Grubundaki Evli Kadınların Aile Planlaması Yöntemi Kullanma Durumları ve İlişkili Faktörler

Öz

Bu araştırmanın amacı; 15-49 yaş grubundaki evli kadınların aile planlaması yöntemi kullanma durumları ve nedenleri ile sosyo-demografik özelliklerinin aile planlaması kullanma durumlarına etkisinin incelenmesidir. Tanımlayıcı türde olan araştırma, Nisan-Aralık 2023 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini Türkiye’deki 15-49 kadınlar oluşturmuş, 290 kadın ile araştırma tamamlanmıştır (n=290). Veriler, “Tanıtıcı Bilgi Formu” ile çevrimiçi ortamda toplanmıştır. Çalışmaya katılan kadınların %64.8’inin herhangi bir aile planlaması yöntemi kullandığı, %41,4’ünün modern, %23,4’ünün geleneksel aile planlaması yöntemlerinden birini kullandığı, modern aile planlaması yöntemlerinden en çok rahim içi araç ve kondomu (%21,4 ve %9,6), geleneksel yöntemlerden ise en çok geri çekme yöntemini (%20,3) kullandığı, 15-30 yaş grubunda olan, en az lise mezunu, geniş aile tipine sahip, ilde yaşayan, gelir durum algısı orta/iyi, en az dört gebeliği ve yaşayan çocuğu olan, planlanmamış gebeliği olmayan kadınların daha çok modern aile planlaması yöntemlerini kullandığı saptanmıştır (p <0,05). Kadınların aile planlaması yöntemi kullanımlarının yetersiz olduğu, modern yöntemleri kullananların en çok güvenilir, etkin, ekonomik ve kolay kullanılır olduğu için, geleneksel yöntem kullananların kullanımı kolay, ekonomik ve yan etkisi az olduğu için bu yöntemi kullandığı, kadınların aile planlaması yöntemlerini kullanma durumlarının yaş, eğitim durumu, aile tipi, yaşadığı yer, gelir durum algısı, gebelik, yaşayan çocuk ve planlanmamış gebelik sayısı gibi faktörlerden etkilendiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Aile planlaması, doğum kontrolü, kadın, kontrasepsiyon.

Kaynakça

• 1. World Health Organization. Family planning and contraception. https://www.who.int/news-room/fact- sheets/detail/family-planning-contraception. 2023’te basıldı. 8 Mart 2023’te erişildi.
• 2. United Nations New York. World contraceptive use. https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/dataset/contracepti on/wcu2017.asp 2017’de basıldı. 10 Nisan 2023’te erişildi.
• 3. Richardson E, Allison KR, Gesink D, Berry A. Barriers to accessing and using contraception in highland Guatemala: the development of a family planning self-efficacy scale. Open Access Journal of Contraception. 2016;7:77-87.
• 4. Egelioğlu Cetişli N, Kahveci M, Işık S, Hacılar A. Kadınların postpartum kontraseptif tercihleri ve tutumları. Journal of Academic Research in Nursing. 2020;6(1):67-72.
• 5. Semachew Kasa A, Tarekegn M, Embiale N. Knowledge, attitude and practice towards family planning among reproductive age women in a resource limited settings of Northwest Ethiopia. BMC Research Notes. 2018;11(1):577. 6. Dönmez S, Gümüşsoy S, Koçak SH. Views of Turkish and Syrian refugee women who are from two different cultures on tubal ligation. Ankara Medical Journal. 2020;(2):298-314.
• 7. Gavas E, İnal S. Türkiye’de kadınların aile planlaması yöntemleri kullanma durumları ve tutumları: Sistematik derleme. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi. 2019;(2):37-43
• 8. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus Sağlık Araştırması 2018 Ana Raporu. Erişim linki: http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2018/rapor/TN SA2018_ana_Rapor.pdf Mart 2023’te erişildi.
• 9. Podolskyi V, Gemzell-Danielsson K, Marions L. Contraceptive experience and perception, a survey among Ukrainian women. BMC Women's Health. 2018;18(1):159-69. 10. Tunç A. Edirne il merkezindeki aile sağlığı merkezlerine kayıtlı 15-49 yaş arası kadınların aile planlaması ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. T.C. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı. Uzmanlık Tezi, Edirne, 2019.
• 11. Radovich E, Dennis ML, Barasa E, Cavallaro FL, Wong KL, Borghi J, et al. Who pays and how much? A cross-sectional study of out-of-pocket payment for modern contraception in Kenya. BMJ Open. 2019;9(2):e022414.
• 12. Alan Dikmen H, Cankaya S, Dereli Yilmaz S. The attitudes of refugee women in Turkey towards family planning. Public Health Nursing. 2019;36(1):45–52. 13. Pazol K, Zapata LB, Dehlendorf C, Malcolm NM, Rosmarin RB, Frederiksen BN. Impact of contraceptive education on knowledge and decision making: An updated systematic review. Am J Prev Med. 2018;55(5):703-15. 14. Ataullahjan A, Mumtaz Z, Vallianatos H. Family planning, Islam and sin: Understandings of moral actions in Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan. Social Science & Medicine. 2019;230:49–56.
• 15. Aydın Avcı I, Cavusoglu F, Aydın M, Altay B. Attitude and practice of family planning methods among Roma women living in northern Turkey. International Journal of Nursing Sciences. 2018;5(1):33-8.
• 16. Wani RT, Rashid I, Nabi SS, Dar H. Knowledge, attitude, and practice of family planning services among healthcare workers in Kashmir- a crosssectional study. Journal of Family Medicine and Primary Care. 2019;8(4):1319-25.
• 17. Azmat SK, Ali M, Ishaque M, Mustafa G, Hameed W, Khan OF, et al. Assessing predictors of contraceptive use and demand for family planning services in underserved areas of Punjab province in Pakistan: results of a cross-sectional baseline survey. Reproductive Health. 2015;2:25.
• 18. Çıtak Bilgin N, Tokur Kesgin M. Kanatlı sektöründe çalışan kadınların aile planlaması ve acil kontrasepsiyona ilişkin bilgi ve tutumlarının belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;29(2):123-32.
• 19. Gür F, Sohbet R. Gaziantep ilinde el beceri kurslarına gelen kadınların aile planlamasına yönelik, bilgi tutum ve davranışları. Medical Sciences. 2017;12(1):10-21.
• 20. Karabulutlu Ö, Ersöz B. Kars ili, Susuz ilçe merkezine bağlı aile planlaması yöntemi kullanan 15- 49 yaş grubu evli kadınlarda kullanılan yöntem ve yöntem seçimini etkileyen faktörler. Caucasian Journal of Science. 2017;4(1):26-44.
• 21. Khaleghinezhad K, Kariman N, Nahidi F, Ebadi A, Nasiri M. Evaluation of reproductive health status among women referring to rural healthcare centers in Neyshabur (Iran) in 2017. Electronic physician. 2018;10(4):6640-6.
• 22. Uçtu K.A, Karakoç H, Özerdoğan N. Evlendirme dairesine başvuran kadınların aile planlaması yöntem kullanımı ve hizmet alımına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2018;7(1):12-21.
• 23. Çubukçu M. Samsun ili 15-49 yaş grubu kadınların aile planlaması yöntemlerini kullanım dağılımı. Ankara Medical Journal. 2018;18(2):207-214.
• 24. Nazik F, Mumcu Ş, Sönmez M, Yılmaz AN, Doğan Yüksekol Ö. 15-49 Yaş evli kadınların aile planlamasına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 2021;4(3):326-36. doi: 10.38108/ouhcd.881578
• 25. Pazol K, Zapata LB, Dehlendorf C, Malcolm NM, Rosmarin RB, Frederiksen BN.Impact of contraceptive education on knowledge and decision making: An updated systematic review. Am J Prev Med. 2018;55(5):703-15.
• 26. Rezk M, Elshamy E, Shaheen AE, Shawky M, Marawan H. Effects of a levonorgestrel intrauterine system versus a copper intrauterine device on menstrual changes and uterine artery Doppler. Int J Gynecol Obstet. 2019;145(1):18-22.
• 27. Staveteig S. Fear, opposition, ambivalence, and omission: Results from a follow-up study on unmet need for family planning in Ghana. PloS One. 2017;12(7):e0182076.
• 28. Karaçalı M, Özdemir R. Karabük ilinde 15-49 yaş grubu evli kadınların aile planlaması hizmetlerine erişimini etkileyen faktörler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi. 2018;16(2):131-45.
• 29. Sultan S, Ali MM, Bardai SS, Kanpurwala MA, Punjwani FS. Knowledge, attitude, and practice of family planning methods among married men and women. Journal of Women’s Health. 2018;7:3.
• 30. Radovich E, Dennis ML, Barasa E, Cavallaro FL, Wong KL, Borghi J, et al. Who pays and how much? A cross-sectional study of out-of-pocket payment for modern contraception in Kenya. BMJ Open. 2019;9(2):e022414.
• 31. Çan G, Geçer N, Üçüncü ŞY, Topbaş M, Beyhun NE, Bulut B. Kadınların acil kontrasepsiyon farkındalığına etki eden faktörler. TAF Prev Med Bull. 2015;14(2):101-06.
• 32. Alan Dikmen H, Cankaya S, Dereli Yilmaz S. The attitudes of refugee women in Turkey towards family planning. Public Health Nursing (Boston, Mass.). 2019;36(1):45–52.
• 33. Ataullahjan A, Mumtaz Z, Vallianatos H. Family planning, Islam and sin: Understandings of moral actions in Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan. Social Science. 2019;230:49–56.
• 34. Semachew Kasa A, Tarekegn M, Embiale N. Knowledge, attitude and practice towards family planning among reproductive age women in a resource limited settings of Northwest Ethiopia. BMC Research Notes.2018;11(1):577.
• 35. Wani RT, Rashid I, Nabi SS, Dar H. Knowledge, attitude, and practice of family planning services among healthcare workers in Kashmir- a crosssectional study. Journal of Family Medicine and Primary Care. 2019;8(4):1319-1325.