Dönüştürülemeyen Mekân: İzmir Limanı Arkası

Mümtaz Peker

Araştırma Makalesi

Dönüştürülemeyen Mekân: İzmir Limanı Arkası

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 18, 1 - 31, 30.06.2023

Mümtaz Peker

Öz

2000 yılına kadar hiçbir sosyal bilimcinin ilgilenmediği liman arkası alanı yenileştirme için, yerel yönetim “İzmir Yeni Kent Merkezi Planlama Çalışması’na” (İYKMPÇ) başlamıştı. Yerel yönetim şehirciliğini felsefi bütünlüğü içinde plan olarak onaylanmıştı. Ne ki 2012 ve sonrası yıllarda merkezi yönetim tarafından yapılan yasal düzenlemeler bunu engelledi. Bölgedeki müteahhit şehirciliğinin önünü açtı. Bu süreçte yurttaşı, Türkiye Mimar ve Mühendisler Odaları Birliğinin denetimini etkisiz konuma getirdi. Getiren yasal düzenlemeler bölge bağlamında toprak rantını belirginleştirdi. İzmir’de yaşanan 2020 depremi sonucu, yerel yönetim bölgede ayrıntılı çalışmalar yaptırmaya başladı. Çalışmalar bölgedeki fayları, fayların yenileme zamanlarını ve deprem üretme potansiyellerini ortaya koymaya çalışıyor. Çalışma zemin olarak değil, jeolojik ve jeofizik çalışmaları da içeriyor. Deprem kentlerinde belediye başkanının mikro bölgeleme verilerine göre ne yapması gerektiğini belirliyor. Çalışmayı yapanlar hedef olarak “ovalardan çekilmemizi, dağın eteklerine yamaçlarına gitmemizi söylüyor. İzmir’i yeniden şekillendirecek bu uygulama önerimiz olan “Ulusal Kurtuluş Müzesi ve Parkını hayata geçirebilir. Öte yandan halen bölgede yaşayan gece nüfusunun kentle bütünleşmesini sağlayacak yapılaşmayı gerçekleştirebilir.

Anahtar Kelimeler

İzmir, Kent Planlama, Ulusal Kurtuluş Müzesi, Şehircilik, Deprem

Kaynakça

ANSAL 1999, Hacer Ansal, “75 Yılda Başı Çeken Sektörlerden: Tekstil”, 75 Yılda Çarklardan Chip’lere, Bilanço ’98, içinde, Tarih Vakfı yayını, İstanbul.
ATAY 1997, Çınar Atay, İzmir’in İzmir’i, ESİAD Yayını, No:93, İzmir. BEYRU 1973, Rauf Beyru, 18 ve 19. Yüzyıllarda İzmir, İzmir.
BİRİŞCİ, TÜREL, ALKAN 2017, Tanay Birişci, Hatice Sönmez Türel, Merve Özeren Alkan, Kültürpark’ın Ağaççık ve Çalılıkları, İzmir Belediyesi yayını, İzmir.
DEVLET İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ1994, Devlet İstatistik Enstitüsü, Sosyal ve Ekonomik Yönleriyle Genel Nüfus Sayımı, DİE yayını, Ankara.
ERCAN 2021, Övgün Ahmet Ercan, Bayraklar Asılı Kaldı, Doğu Kitabevi, İstanbul.
GÖRÜR 10 Şubat 2023, Naci Görür, “İzmir’in Durumu” Cumhuriyet Gazetesi, İstanbul.
KAHRAMAN 10 Şubat 2023, İlker Kahraman “İzmir’in Durumu Kötü” Cumhuriyet Gazetesi, İstanbul.
KIRAY 1972, Mübeccel B. Kıray, Örgütleşemeyen Kent, İzmir’de İş Hayatının Yapısı ve Yerleşme Düzeni, Sosyal Bilimler Derneği Yayınları: A-1, Ankara.
KISH 1968, Leslie Kish, Survey Sampling, John Wiiley, London.
KÜTÜKOĞLU 2000, Mübahat S. Kütükoğlu, XV ve XVI Asırlarda zmir Kazasının Sosyal ve İktisadi Yapısı, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Kitaplığı, İzmir.
LEFEBVRE 2015, Henri Lefebvre, Şehir Hakkı, çeviren Işık Ergüden, Sel Yayıncılık, İstanbul.
MİMARLAR ODASI ANKARA ŞUBESİ 1971, Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Türkiye’de Kentleşme, Ankara.
OGUR 2019, Erdinç Ogur, İzmir’in Endemik ve Nadir Bitkileri, Ege Tarımsal Araştırma Müdürlüğü yayını, İzmir.
ÖNEN 2022, Engin Önen, Köylerden Şehre Narlıdere Göçün Bin Bir Hali, İzmir.
PEKER 2001, Mümtaz Peker, Liman Çevresindeki İnsan Kaynaklarının Genel Bir Değerlendirmesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi için yapılan araştırmanın çoğaltılmış raporu, İzmir.
PEKER 2023, Mümtaz Peker, Hasan Topal’la özel görüşme, İzmir.
PEKER 2001, Mümtaz Peker, Atilla Uluğ’la özel görüşme, İzmir.
PEKER 1998, Mümtaz Peker, Murat Güvençle özel görüşme, Ankara.
PEKER 2017, Mümtaz Peker, Sahil Kasabasından Büyükşehire Evrimleşme Sürecinde İzmir’e Göç, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Kitaplığı, No: 104, İzmir.
POLİTİS 1994, Kozmas Politis, Yitik Kentin Kırk Yılı, Belge yayınları, İstanbul.
SCHUMPETER 1942, Joseph A. Schumpeter, Capitalism, Socialism, and Democracy, Harper and Brothers, New York.
SEVGİ 1988, Cezmi Sevgi, Kentleşme Sürecinde İzmir ve Gecekondular, Konak Belediyesi Kültür Yayını, İzmir.
SÖZBİLİR 12 Şubat 2023, Hasan Sözbilir, “Sınıfta Kalırlar” Cumhuriyet Gazetesi, İstanbul.
ÜNER 1982, Sunday Üner, Türkiye’de Göçler (1970-1980), Basılmamış Doçentlik tezi, Hacettepe Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ankara.

Toplam 24 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Konular	Kent Tarihi
Bölüm	Araştırma Makalesi
Yazarlar	Mümtaz Peker Bu kişi benim
Yayımlanma Tarihi	30 Haziran 2023
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2023 Cilt: 9 Sayı: 18

Kaynak Göster

Chicago	Peker, Mümtaz. “Dönüştürülemeyen Mekân: İzmir Limanı Arkası”. İzmir Araştırmaları Dergisi 9, sy. 18 (Haziran 2023): 1-31.

Kapak Resmi İndir

Makale Dosyaları

Tam Metin