DİJİTAL KİMLİĞİN KARANLIK YÜZÜ: CHARACTERS.Aİ PLATFORMUNUN BENLİK SUNUMU KURAMI İLE ANALİZİ VE PSİKOSOSYAL RİSKLER

Yıl 2025, Cilt: 17 Sayı: 3, 313 - 330, 25.07.2025

Bahadır Adanur , Tamer Bayrak

Öz

Bu çalışma, yapay zekâ tabanlı sohbet platformlarından Characters.ai özelinde, bireylerin dijital ortamda kimlik inşası ve psikososyal etkilerini Erving Goffman’ın Benlik Sunumu Kuramı perspektifinden incelemektedir. Makalede, özellikle çocuk ve ergen yaştaki kullanıcıların platformda oluşturulan yapay zekâ karakterleriyle kurdukları ilişkilerin sosyal izolasyon, yalnızlık ve psikolojik kaçış gibi motivasyonlarla şekillendiği ortaya konmuştur. Reddit paylaşımlarına ve kullanıcı deneyimlerine dayanan tematik analizde, duygusal destek arayışı, sosyal beceri geliştirme, eğlence, romantik/cinsel fantezi ve etik dışı kullanım gibi farklı kullanıcı eğilimleri belirlenmiştir. Ayrıca, platformun içerik filtreleme mekanizmalarının kolayca aşılabildiği, kontrolsüz şekilde oluşturulan ve denetlenmeyen chatbotların çocuk ve gençlerin psikososyal gelişimi üzerinde ciddi riskler doğurabileceği vurgulanmıştır. Özellikle romantik ve cinsel içerikli temaların yoğunluğu, yaşa uygun olmayan içeriklerin yayılması, toplumsal ve etik açıdan yeni tartışmalara yol açmaktadır. Çalışmada, dijital anonimlik ve denetimsizliğin psikolojik ve toplumsal sonuçlarına dikkat çekilmiş; yeni medya okuryazarlığı ve dijital güvenlik konusunda toplumsal farkındalığın artırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Chatbot , Characters.ai , Yapay Zekâ , Benlik Sunumu Kuramı , Yeni Medya

THE DARK SIDE OF DIGITAL IDENTITY: AN ANALYSIS OF THE CHARACTERS.AI PLATFORM THROUGH THE THEORY OF SELF-PRESENTATION AND PSYCHOSOCIAL RISKS

Öz

This study examines the construction of identity and psychosocial impacts of artificial intelligence-based chat platforms, with a focus on Characters.ai, through the lens of Erving Goffman’s Presentation of Self Theory. The article reveals that interactions developed by especially children and adolescent users with AI-generated characters on the platform are shaped by motivations such as social isolation, loneliness, and psychological escape. Thematic analysis of Reddit posts and user experiences identified diverse user tendencies, including seeking emotional support, improving social skills, entertainment, romantic/sexual fantasy, and unethical use. The findings emphasize that the platform’s content filtering mechanisms can be easily bypassed, and uncontrolled, unmoderated chatbots pose significant risks to the psychosocial development of children and young people. Notably, the prevalence of romantic and sexual themes and the dissemination of age-inappropriate content generate new ethical and social debates. The study highlights the psychological and societal consequences of digital anonymity and lack of oversight, concluding that there is an urgent need to increase public awareness about new media literacy and digital safety.

Anahtar Kelimeler

Chatbot , Characters.ai , Artificial İntelligence , Self-Presentation Theory , New Media

Kaynakça

• Baymur, F. (1997). Genel Psikoloji. İnkılâp Kitabevi.
• Çankaya, Z. C. (2009). Autonomy support, basic psychological need sa- tisfaction and subjective well-being: Self-determination theory. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 4(31), 23-31. Cüceloğlu, D. (2010). İnsan ve Davranışı. Remzi Yayınevi.
• Ertürk, Y. D. (2017). Davranışlarımız ve Biz: Sosyal Psikolojik Bakış Açı- sıyla Kalabalık İçinde Ben Olmak. Pozitif Yayıncılık.