DİJİTAL HASTALIK BAĞLAMINDA; İZ SÜRME (STALK) VE FOMO İLİŞKİSİ

Year 2022, Volume: 2 Issue: 3, 154 - 166, 01.09.2022

Elif Arslan

Abstract

Günümüzde sosyal medya birçok insanın üzerinde önemli bir yere sahip olmaktadır. Kişiler sosyal medya paylaşımları ile sanal toplum tarafından kabul görülme ve beğenilme duygularını gütmektedir. Buna bağlı olarak kullanıcılar hayatlarında olup biten her şeyi alacakları beğenilere göre yansıtıp bazen gerçeğe uygun olmayan şekilde paylaşım yapmaktadırlar. Sosyal medya platformlarının kullanıcılarına verdiği sanal özgürlük; kişilerin var oldukları hayat ile sahip olmak istedikleri hayat arasında ki farkı izole ederek kendilerini farklı tanıtmalarına olanak sağlamaktadır. Stalk mahremiyet duvarlarımızı yıkmaya çalışan dijital balyozların öncüsü olmaktadır. Gerçekleri ile yüzleşmeyen kişiler kendilerine seçtikleri idol, fenomen ya da tanınmamış kişileri sanal platformlar üzerinden gözetlemektedir. Sosyal medya platformlarında merak veya çıkar duyguları altında seçtikleri kullanıcıların dijital ayak izlerini mahremiyeti gözetmeden iz sürmektedir. Kişiler saplantılı bir şekilde telefonlarını ellerine aldıklarında geçen zamanın farkında olmadan saatlerce profil ve paylaşım inceleyip bilgi toplamaktadır. Bu da kişilerin sosyal medya da geçirdikleri boş zaman aralığını artırmaktadır. Stalk yaparken geçen zamanın farkında olmayan kişiler aslında birer ekran bağımlısı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu makalenin amacı Twitter üzerinden 28 Mayıs – 3 Haziran 2022 tarihleri arasında Türkçe dilinde “stalk” kelimesinin kullanıldığı paylaşımların aldığı, retweet, beğeni sayıları incelenerek nitel araştırma yöntemlerinden biri olan içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmektedir.

Keywords

İz Sürme, Gözetlenme, Sosyal Medya, Instagram, Twitter, Ekran Bağımlılığı, FOMO, stalk

References

• Akmeşe Z., Deniz K. 2017. Stalk, Benliğin İzini Sürmek. Yeni Düşünceler. 8: 23-32
• Aydın H., Yazıcı F. (Ed.) 2020. Popüler Dijital Sorunlar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
• Bağ B. 2012 Bir Şiddet Türü Olarak Saplantılı Takip Etme Hâli. Zfwt Vol. 4, No. 1
• Basalla G. Ç: Soydemir C. 2019 Teknolojinin Evrimi Ankara: Doğu Batı Yayınları
• Binark B. Bayraktutan G. 2013 Ayın Karanlık Yüzü: Yeni Medya Ve Etik İstanbul: Kalkedon Yayınları
• Chayko M. Ç: Bayındır B, Yengin D., Bayrak T. 2018 Süper Bağlantılı İstanbul: Der Yayınevi
• Erdoğan Ş. https://www.youtube.com/watch?v=jSxpYkf-aFg (Erişim 24.03.2020)
• Karadağ H. G. (Ed.) 2019 Dijital Hastalıklar İstanbul: Der Yayınları
• Leonhard G. Ç: Akkartal C. . Akkartal İ. 2018 Teknolojiye Karşı İnsanlık İstanbul: Siyah Kitap
• S. O. Çambay. 2015 Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (2),237-247 245
• Saltık R. 2018 Sosyal Sermaye Ve Armağan Ekonomisi Üzerinden Sosyal Medya Ve Stalk Olgusu: Instagram Üzerinden Bir İnceleme (AKİL) Aralık (30), s. 345-363
• Sarıbay, B, Durgun, G. 2020 Dokunmatik Toplumların Fobileri: Netlessfobi, Nomofobi ve Fomo Kavramları Üzerine Bir İçerik Analizi Çalışması Journal Of Yasar University, 15 (Special Issue), 280-294
• TARMER, 2018 Dijital Dönüşüm ve Toplumsal Etkileri Çalıştayı İAU New Media
• Tatar H. https://www.youtube.com/watch?v=WcjaZuTKezE (Erişim 24.03.2020)
• Twenge J. M. Ç: Gündüz O.2018 İ-Nesli İstanbul: Kaknüs Yayınları
• Yengin D. 2014 Yeni Meya ve Dokunmatik Toplum İstanbul: Der Kitabevi
• ERDOĞAN A. , YILMAZ Y. , HOCAOĞLU Ç. (2021) Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology Vol.3 Issue.3
• ERCENGİZ M. (2020) Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi-International Journal of Society Researches
• GÜVEN A. (2021) Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı 48 s. 99-
• LİVBERBER T. 2018 Sosyal Medyada Mahremiyet Konya: Literatürk Academia
• ŞİMŞEK T. 2019 SOSYAL MEDYADA MAHREMİYETİN İFŞASI “INSTAGRAM ÖRNEĞİ’’ Sosyolojik Düşün Cilt/Volume: 4 – Sayı/Issue: 1
• Yüksel H. 2021 Sosyal Medya Ortamında Mahremiyet Sorunu: Facebook ve WhatsApp Platformları Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi - Sayı 7
• URL 1 Erişim 08.12.2021 https://datareportal.com/reports/digital-2021-global-overview-report
• URL 2 Erişim 08.12.2021https://datareportal.com/reports/digital-2021-global-overview-report
• URL 3 Erişim 10.01.2022 http://www.tdk.gov.tr/.
• Yıldırım S. Kişioğlu A. N. 2918 Teknolojinin Getirdiği Yeni Hastalıklar: Nomofobi, Netlessfobi, FoMO Med J SDU / SDÜ Tıp Fak Derg 2018:25(4):473-480 doi:10.17343/sdutfd.380640
• Yıldız İ. (2021) Sosyal medya ve mahremiyet sorunsalı: Panoptikondan süperpanoptikona mahremiyetin dönüşümü. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 6(11): 122-132.
• Argan, M., & Tokay Argan, M. IUYD’2020 / 11(2)