HALİTOZİS HEMŞİREYE ÇOK ŞEY SÖYLER Mİ?

Year 2019, Volume: 2 Issue: 1, 26 - 42, 30.05.2019

Zöhre Kıyançiçek Özden Dedeli Çaydam

Abstract

Halitozis
(ağız kokusu) hem bireyi hem de çevresindekileri rahatsız edebilen nefesteki
kokudur. Burun yoluyla çıkarılan havanın da halitosise dahil olduğu
belirtilmektedir. Halitozis bireylerde sosyal izolasyon, düşük benlik saygısı,
kişilerarası ilişkilerde bozulma gibi birçok sosyal ve psikolojik sorunlar
ortaya çıkarmaktadır. Halitozise neden olabilecek spesifik bir durum
tanımlanamamakla birlikte özellikle ağız mukozası, dil, dişler, dişeti,  kulak, burun, boğaz hastalıkları ile diyabet,
böbrek ve karaciğer yetersizliği gibi bazı sistemik hastalıkların da halitozise
neden olabildiği vurgulanmaktadır. Halitozis, yaşamı tehdit edici olmamasına
rağmen yaşam kalitesini olumsuz etkilediği bildirilmektedir. Oral kavitede bir
değişiklik, hasar ya da ağız hastalıkları, endokardit ve pnömoni gibi
enfeksiyon hastalıklarına, malnutrisyona, kilo kaybına ve halitozise neden
olabilmektedir. İyi bir ağız hijyeninin ve yeterli ağız bakımının sağlığın
sürdürülmesinde önemli olduğu vurgulanmaktadır. Oral mükoz membran bütünlüğünün
sağlanması ve sürdürülmesi, oral kavitenin değişimine neden olabilecek
faktörlerin hemşire tarafından tanılanması gerekmektedir. Hemşirelerin oral
hijyenin sağlanması, oral ülser, stomatit, diş eti inflamasyonu ve halitozis
gibi durumların önlenmesinde önemli sorumlulukları bulunmaktadır. Bu derlemede
konuya ilişkin son literatür doğrultusunda halitozis ve hemşirelik bakımı
üzerine genel bir değerlendirme yapılması amaçlandı.

Keywords

Halitozis, ağız sağlığı, hemşirelik bakımı

References

• Aguiar, MCE., Pinheiro, GCN., Marcelino, PK., Lima, CK. (2017). Halitosis and associated factors in institutionalized elderly persons. Revista Brasileira de Geriatria e Gerontologia, 20(6): 15-22.
• Akaji, E., Folaranmi, N., Ashiwaju, O. (2014). Halitosis: A review of the literature on its prevalence, impact and control. Oral Health & Preventive Dentistry, 12:297-304.
• Alkadhi, OH. (2015). The management of physiological halitosis: A 20-year systematic review of the literatüre. Saudi Journal of Oral Sciences. 2(1): 3-9.
• Alligood, MR., Marriner-Tomey, A. (2014). Nursing theorists and their work: Utilization&application, Elsevier Health Sciences, 2:281-293.
• Armstrong, BL., Michelle, LS., Stoltenber, LJ. (2010). Halitosis: A Review of Current Literature. The Journal of Dental Hygiene, 84(2): 65-74.
• Asokan, S., Kumar, RS., Emmadi, P., Raghuraman, R., Sivakumar, N. (2011). Effect of oil pulling on halitosis and microorganisms causing halitosis: A randomized controlled pilot trial. J Indian Soc Pedod Prev Dent. 29: 90-4.
• Bodrumlu, E., Köprülü, H., Sümer, P. (2005). Halitozis: Teşhis, sınıflama ve tedavi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Diş Hekim Fak. Derg, 6 (2): 115-21.
• Bollen, MLC., Beikler, T. (2012). Halitosis: the multidisciplinary approach. International Journal of Oral Science, 39(4): 55–63.
• Borden, LC., Chaves, ES., Bowman, JP., Fath, BM., Hollar, GL. (2002). The effect of four mouthrinses on oral malodor. Compend Contin Educ. Dent, 23: 531-6.
• Carvalho, MD., Tabchoury, CM., Cury, JA., Toledo, S., Nogueira-Filho, GR. (2004). Impact of mouthrinses on morning bad breath in healthy subjects. J Clin Periodontol, 31(2):85-90.
• Chen, Xi., Zhang, YU., Lu, HX., Feng, XP. (2016). Factors associated with halitosis in white-collar employees in Shanghai, China. Journals Plos One, 11(5): 1-13.
• Dadamio, J., Van Tournout, M., Teughels, W., Dekeyser, C., Coucke, W., Quirynen, M. (2013). Efficacy of different mouthrinse formulations in reducing oral malodour: A randomized clinical trial. J Clin Periodontol,40: 505-13.
• de Jong, A., van Wijk, AJ., Horstman, M., de Baat, C. (2014). Attitudes towards individuals with halitosis: An online cross sectional survey of the Dutch general population. British Dental Journal, 216(4):1-4.
• de Jong, A., de Baat, C., Horstman, M. (2012). Psychosocial aspects of halitosis. Nederlands tijdschrift voor tandheelkunde. 119(9): 436-40.
• De Luca-Monasterios, F., Chimenos-Küstner, E., López-López, J. (2014). Effect of chewing gum on halitosis. Med Clin (Barc), 143: 64-7.
• Dikmen, Y. (2017). Yoğun bakım hastalarında ağız bakımı yönetimi: Kanıta dayalı uygulamalar çerçevesinde literatür incelemesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(1): 45-52.
• Farina, LP., Lima, AP., Balducci, I., Brandao, AA. (2012). Effects of the medicinal plants Curcuma zedoaria and Camellia sinensis on halitosis control. Braz Oral Res, 26: 523-9.
• Faveri, M., Hayacibara, MF., Pupio, GC., Cury, JA., Tsuzuki, CO., Hayacibara, RM. (2006). A cross-over study on the effect of various therapeutic approaches to morning breath odour. J Clin Periodontol, 33: 555-60.
• Frascella, J., Gilbert, R., Fernandez, P. (1998). Odor reduction potential of a chlorine dioxide mouthrinse. J Clin Dent, 9: 39-42.
• Frascella, J., Gilbert, RD., Fernandez, P., Hendler, J. (2000). Efficacy of a chlorine dioxide-containing mouthrinse in oral malodor. Compend Contin Educ Dent, 21: 241-4.
• Gülşen, M. (2012). Ağız kokusu (halitosis): Güncel Gastroenteroloji Dergisi, 16(3): 199-211.
• Hammad, M., Darwazeh, AMG., Al-Waeli, H., Tarakji, B., Alhadithy, TT. (2014). Prevalence and awareness of halitosis in a sample of Jordanian population. Journal of International Society of Preventive and Community Dentistr, 4(3): 178-86.
• Kapoor, U., Sharma, G., Juneja, M., Nagpal, A. (2016). Halitosis: Current concepts on etiology, diagnosis and management. Europan Journal of Dentist, 10(2): 292–300.
• Kasap, E., Zeybel, M., Yüceyar, H. (2009). Halitosis (ağız kokusu). Güncel Gastroenteroloji Dergisi, 13(2): 72-6.
• Kılıçkaya, M. (2015). Halitosisin güncel tanı ve tedavisi. Düzce Tıp Fakültesi Dergisi, 17(2): 85-88.
• Kozlovsky, A., Goldberg, S., Natour, I., Rogatky-Gat, A., Gelernter, I., Rosenberg, M. (1996). Efficacy of a 2-phase oil: Water mouthrinse in controlling oral malodor, gingivitis, and plaque. J Periodontol, 67: 577-82.
• Liu, XN., Shinada, K., Chen, XC., Zhang, BX., Yaegaki, K., Kawaguchi, Y. (2006). Oral malodor-related parameters in the Chinese general population. J Clin Periodontol. 33: 31-6.
• Lu, XH., Tang, C., Chen, X., Hong, MCM., Ye, W. (2014). Characteristics of patients complaining of halitosis and factors associated with halitosis. Oral diseases, leading in oral, maxillofacial, head and neck medicine, 20(2): 119-126.
• Malhotra, S., Yeltiwar, RK. (2011). Evaluation of two mouth rinses in reduction of oral malodor using a spectrophotometric technique. J Indian Soc Periodontol, 15: 250-4.
• Malkin, B. (2009). The importance of patients’ oral health and nurses’role in assessing and maintaining it. Nursing Times, 105(17): 19-23.
• Nadanovsky, P., Carvalho, LB., Ponce de Leon, A. (2007). Oral malodour and its association with age and sex in a general population in Brazil. Oral Dis, 13: 105-9.
• Nohno, K., Yamaga, T., Kaneko, N., Miyazaki, H. (2012). Tablets containing a cysteine protease, actinidine, reduce oral malodor: A crossover study. J Breath Res, 6(1): 1-5.
• Odai, CD., Azodo, CC., Osazuwa-Peters, N., Obuekwe, ON. (2010). Characteristics and treatment outcome of patients with halitosis at a sub-urban health facility. Int J Biomed Health Sci, 6: 181–90.
• Oliveira-Neto, JM., Sato, S., Pedrazzi, V. (2013). How to deal with morning bad breath: A randomized, crossover clinical trial. J Indian Soc Periodontol, 17: 757-61.
• Porciani, PF., Grandini, S. (2012). The effect of zinc acetate and magnolia bark extract added to chewing gum on volatile sulfur-containing compounds in the oral cavity. J Clin Dent, 23: 76-9.
• Quirynen, M., Avontroodt, P., Soers, C., Zhao, H., Pauwels, M., Coucke, W., et al. (2002). The efficacy of amine fluoride/stannous fluoride in the suppression of morning breath odour. J Clin Periodontol, 29: 944- 54.
• Seemann, R., Kison, A., Bizhang, M., Zimmer, S. (2001). Effectiveness of mechanical tongue cleaning on oral levels of volatile sulfur compounds. J Am Dent Assoc, 132: 1263-7.
• Thaweboon, S., Thaweboon, B. (2011). Effect of an essential oil-containing mouth rinse on VSC-producing bacteria on the tongue. Southeast Asian J Trop Med Public Health, 42: 456-62.
• Van Steenberghe, D., Avontroodt, P., Peeters, W., Pauwels, M., Coucke, W., Lijnen, A., et al. (2001). Effect of different mouthrinses on morning breath. J Periodontol, 72: 1183-91.
• Wilhelm, D., Gysen, K., Himmelmann, A., Krause, C., Wilhelm, KP. (2010). Short-term effect of a new mouthrinse formulation on oral malodour after single use in vivo: A comparative, randomized, single-blind, parallel-group clinical study. J Breath Res, 4(3): 1-7.
• Wigger-Alberti, W., Gysen, K., Axmann, EM., Wilhelm, KP. (2010). Efficacy of a new mouthrinse formulation on the reduction of oral malodour in vivo. A randomized, double-blind, placebo-controlled, 3 week clinical study. J Breath Res, 4(1): 1-10.
• Winkel, EG., Roldán, S., Van Winkelhoff, AJ., Herrera, D., Sanz, M. (2003). Clinical effects of a new mouthrinse containing chlorhexidine, cetylpyridinium chloride and zinc-lactate on oral halitosis. A dual-center, double-blind placebocontrolled study. J Clin Periodontol, 30: 300-6.
• Wilhelm, D., Himmelmann, A., Axmann, EM., Wilhelm, KP. (2012). Clinical efficacy of a new tooth and tongue gel applied with a tongue cleaner in reducing oral halitosis. Quintessence Int, 43: 709-18.
• Woodrow, P., Elliot, J., Beldon, P. (2013). Assessment and care of tissue viability, and mouth eye hygiene needs. In: Mallet JJ, Albarran A, Richardson (Eds). Crital care manuel of clinical procedures and competencies. 1th Edition. John Willey & Sons, pp. 397-400.
• Yavuz Karamanoğlu, A., Yavuz, M.(2015). Ağız sağlığı hemşirelik değerlendirmesinde kanıtlar ve uygulama önerileri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 31(1 ):131 -43.
• Zellmer, M., Gahnberg, L., Ramberg, P. (2016). Prevalence of halitosis in elderly living in nursing homes. International Journal of Dental Hygiene, 14(4): 295-300.
• Zürcher, A., Filippi, A. (2012). Findings, diagnoses and results of a halitosis clinic over a seven year period. Schweiz Monatsschr Zahnmed, 122(3): 205-16.