İNFERTİLİTE TEDAVİSİ BAŞARISIZ OLAN HASTANIN JOYCE TRAVELBEE’NİN İNSAN İNSANA İLİŞKİ MODELİ’NE GÖRE İNCELENMESİ: OLGU SUNUMU

Year 2024, Volume: 7 Issue: 2, 191 - 204, 30.09.2024

Rukiye Dikmen , Emine İlkin , Sena Kaplan , Sevil Şahin

https://doi.org/10.52538/iduhes.1400480

Abstract

İnfertilite tedavisi çiftlerde tıbbi, psikolojik ve sosyal sorunlara neden olan bir yaşam krizidir. Bu yaşam krizi; eşler arasındaki ilişkinin bozulmasına, damgalanmaya, suçluluk ve kızgınlık duygularına, tedaviyi bırakma ve cinsel sağlık sorunları gibi ciddi sonuçlara neden olabilmektedir. Bu olgunun amacı zorlu bir süreç olan infertilite tedavisinde bireylerin yaşadıklarını ve hemşirelik bakımını Joyce Travelbee’nin modeline göre somutlaştırmaktır. Çalışmada veriler, hastadan sözlü ve yazılı onam alındıktan sonra “Gordon’un Fonksiyonel Sağlık Örüntü Modeli’’, ‘’Vizüel Analog Skalası’’, ‘’İnfertilite Damgalanma Ölçeği (İDÖ)’’ ve ‘’İnfertilite Etkilenme Ölçeği’’ kullanılarak elde edilmiştir. Veriler araştırmacılar tarafından; Travelbee’nin “İnsan İnsana İlişki Modeli” doğrultusunda değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır. Hemşirelik bakım planı, NANDA-I, NIC, NOC sistemleri kullanılarak sunulmuştur. Olgu 29 yaşındadır. Nedeni bilinmeyen infertilite tanısı ile takip edilmektedir. İnfertilite tedavisi için bireye iki kez klomifen sitrat tedavisi ve Histerosalpingografi (HSG) uygulanmıştır. HSG işlem sonrası vajinal kanama miktarında artış ve ağrı nedeniyle hastaneye başvurmuştur. Model kapsamında olguya ‘’akut ağrı, vajinal kanama, aile içi süreçlerin devamlılığında bozulma, sosyal ilişkilerde bozulma, baş etmede eksiklik’’ gibi hemşirelik tanıları konulmuştur. Olgunun bakım ve izleminde ağrı ve vajinal kanama miktarının azaldığı, bireyin yaşadığı deneyimden anlam bulmasını sağladığı, infertilitenin getirmiş olduğu sorunlarla baş etmesini kolaylaştırdığı ve umudunu güçlendirdiği gözlemlenmiştir. Bu olguda, infertilite problemi yaşayan hasta ve ailesinin hemşirelik bakımı Travelbee’nin ‘’İnsan İnsana İlişki Modeli’’ doğrultusunda ele alınmış bütüncül bir bakım verilmiştir. Bu sayede infertil bireylerin yaşadığı zorluklar daha iyi anlaşılarak, etkin destek sistemleri sunularak tedavide devamlılık sağlanılabilecektir. Ayrıca infertilite problemi yaşayan çiftlere hizmet veren hemşireler için bakımın güçlendirilmesine katkı vereceği düşünülmektedir.

Keywords

İnfertilite, İletişim, Etkileşim, Hemşirelik, Travelbee

Ethical Statement

Olguya çalışmanın amacı hakkında bilgi verilmiştir. Olgunun sözlü ve yazılı onamı alınmıştır.

Supporting Institution

Herhangi bir kurum tarafından desteklenmemektedir.

Thanks

Araştırmaya katılmayı kabul eden hastamıza teşekkür ederiz.

AN ANALYSIS OF A PATIENT WITH UNSUCCESSFUL INFERTILITY TREATMENT ACCORDING TO JOYCE TRAVELBEE'S HUMAN-TO-HUMAN RELATIONSHIP MODEL: CASE REPORT

Abstract

Infertility treatment is a life crisis that causes medical, psychological and social problems in couples. This life crisis can lead to serious consequences such as deterioration of the relationship between spouses, stigmatization, feelings of guilt and anger, discontinuation of treatment and sexual health problems. The aim of this case study is to concretize the experiences of individuals in infertility treatment, which is a challenging process, and nursing care according to Joyce Travelbee's model. In the study, data were obtained by using "Gordon's Functional Health Pattern Model", "Visual Analog Scale", "Infertility Stigma Scale (ISS)" and "Infertility Affect Scale" after obtaining verbal and written consent from the patient. The data were evaluated and interpreted by the researchers in line with Travelbee's "Human to Human Relationship Model". The nursing care plan was presented using NANDA-I, NIC, NOC systems. The case is 29 years old. She is being followed up with a diagnosis of infertility of unknown cause. Clomiphene citrate treatment and Hysterosalpingography (HSG) were performed twice for infertility treatment. She was admitted to the hospital due to increased vaginal bleeding and pain after the HSG procedure. Within the scope of the model, nursing diagnoses such as "acute pain, vaginal bleeding, disruption in the continuity of domestic processes, disruption in social relations, lack of coping" were made. In the care and follow-up of the case, it was observed that the amount of pain and vaginal bleeding decreased, the individual found meaning in her experience, made it easier for her to cope with the problems brought by infertility and strengthened her hope. In this case, the nursing care of the patient and her family with infertility problems was handled in line with Travelbee's "Human to Human Relationship Model" and a holistic care was provided. In this way, the difficulties experienced by infertile individuals can be better understood and continuity in treatment can be ensured by offering effective support systems. It is also thought to contribute to the strengthening of care for nurses serving couples with infertility problems.

Keywords

Infertılıty, Communicatian, Interaction, Nursing, Travelbee

References

• Ackley, B.J, Ladwig, G.B., Makic, M.B.F. (2019). Hemşirelik Tanıları El Kitabı Bakım Planlamasında Kanıta Dayalı Rehber. 11. Baskı. (Çev Ed: Gürhan N, Fidancı BE, Polat ÜG.). Ankara Nobel Tıp Kitabevleri, s. 1-1016.
• Aimagambetova, G., Issanov, A., Terzic, S., Bapayeva, G., Ukybassova, T., Baikoshkarova, S., Terzic, M. (2020). The effect of psychological distress on IVF outcomes: Reality or speculations? PLoS One, 15(12), e0242024. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0242024
• Akyüz, A., Gürhan, N., Bakir, B. (2008). Development and validation of an infertility distress scale for Turkish women. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 7(6), 469-476.
• Bijur, P.E., Silver, W., Gallagher, E.J. (2001). Reliability of the visual analog scale for measurement of acute pain. Academic Emergency Medicine, 8(12), 1153-1157. https://doi.org/10.1111/j.1553-2712.2001.tb01132.x
• Bulechek, G.M., Butcher, H.K., Dochterman, J.B., Wagner, C. (2017). Hemşirelik girişimleri sınıflaması (NIC). 6. Baskı. (Çev Ed: Erdemir F, Kav S, Akman Yılmaz A.). Nobel Tıp Kitabevleri, s.107-434.
• Çapık, A., Aksoy, M., Yılmaz, E., Yılmaz, F. (2019). Infertility Stigma Scale: A psychometric study in a Turkish sample. Perspectives İn Psychiatric Care, 55(2),328-335.
• Dağ, H., Yigitoglu, S., Aksakal, B.I., Kavlak, O. (2015). The association between coping method and distress in infertile woman: A cross-sectional study from Turkey. Pakistan Journal of Medical Sciences, 31(6), 1457-1462.
• Daibes, M.A., Safadi, R.R., Athamneh, T., Anees, I.F., Constantino, R.E. (2018). ‘Half a woman, half a man; that is how they make me feel’: a qualitative study of rural Jordanian women’s experience of infertility. Culture, Health and Sexuality, 20(5), 516-530. https://doi.org/10.1080/13691058.2017.1359672
• Dancet, E.A.F., Van Empel, I.W.H., Rober, P., Nelen, W.L.D.M., Kremer, J.A.M., D'Hooghe, T.M. (2011). Patient-centred infertility care: a qualitative study to listen to the patient's voice. Human Reproduction, 26(4), 827-833. https://doi.org/10.1093/humrep/der022
• Demir Çaltekin, M., Başer, E., Aydoğan Kırmızı, D., Onat, T., Kara, M.,Yalvaç, E.S. (2019). İnfertilitenin Sosyokültürel ve Ekonomik Durumla İlişkisi. The Relationship Between Infertility With Sociocultural and Economic Situation. Bozok Tıp Dergisi, 9(4), 117-123.
• Erbaş, N., Demirel, G. (2016). Kadın sağlığının değerlendirilmesinde bir model: fonksiyonel sağlık örüntüleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(2), 84-91.
• Fu B, Qin N., Cheng, L., Tang, G., Cao, Y., Yan, C., Lei, J. (2015). Development and validation of an infertility stigma scale for Chinese women. Journal of Psychosomatic Research, 79(1), 69-75. https://doi.org/10.1016/j.jpsychores.2014.11.014
• Gameiro, S., Boivin, J., Domar, A. (2013). Optimal in vitro fertilization in 2020 should reduce treatment burden and enhance care delivery for patients and staff. Fertility and sterility, 100(2), 302-309. https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2013.06.015
• Gipson, J.D., Bornstein, M.J., Hindin, M.J. (2020). Infertility: a continually neglected component of sexual and reproductive health and rights. Bulletin of the World Health Organization, 98(7), 505–506. https://doi.org/10.2471/BLT.20.252049
• Grill, E. (2015). Role of the mental health professional in education and support of the medical staff. Fertility and Sterility, 104(2), 271-276. https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2015.05.027
• Hasanpoor-Azghdy, S.B., Simbar, M., Vedadhir, A. (2015). The Social Consequences of Infertility among Iranian Women: A Qualitative Study. International journal of fertility and sterility, 8(4), 409–420. https://doi.org/10.22074/ijfs.2015.4181
• Hocaoglu, C. (2019). The psychosocial aspect of infertility. (Ed: Sultan Sheriff D.). Infertility, Assisted Reproductive Technologies And Hormone Assays. IntechOpen.
• İldan Çalım, S., Saruhan, A. (2019). Travelbee kuramı’na göre verilen kişilerarası iletişim eğitiminin ebelerin iletişim becerilerine ve annelerin doğum memnuniyetine etkisi. Life Sciences,14 (4), 104-121.
• Küçükdurmaz, F., Taşkıran, M., Akbulut, F.M, Gökçe, A. (2015). Erkek infertilitesi ve cinsel fonksiyon ilişkisi. Erkek Üreme Sağlığı, 17(63), 285-288.
• McDowell, S., Murray, A. (2011). Barriers to continuing in vitro fertilisation–why do patients exit fertility treatment? Australian and New Zealand Journal of Obstetrics and Gynaecology, 51(1), 84-90.
• McKenna, H., Pajnkihar, M., Murphy, F. (2014). Fundamentals of Nursing Models, Theories and Practice, with Wiley E-Text. Second Edition. John Wiley and Sons, p.143-160.
• Meleis, A.I. (2011). Theoretical nursing: Development and progress. Fifth edition. Lippincott Williams and Wilkins, p.258-263.
• Mirblouk, F., Asgharnia, M., Solimani, R., Fakor, F., Salamat, F., Mansoori, S. (2016). Comparison of sexual dysfunction in women with infertility and without infertility referred to Al-Zahra Hospital in 2013-2014. International Journal of Reproductive BioMedicine, 14(2), 117-124.
• Murray, S.S, Mckinney, E.S. (2006). Infertility. In: Foundations of MaternalNewborn and Women Health Nursing. 6th Edition. Saunders Elsevier, p. 731-748.
• Nelson, S. (2011). Theories Focused on Interpersonal Relationships. Butts JB, Rich KL, edıtors. Philosophies and theories for advanced practice nursing. Fourth Edıtıon. Jones and Bartlett Publishers, p.295-298.
• Özkan, B. (2017). Joyce Travelbee: İnsan İnsana İlişkiler Modeli. Karadağ A, Çalışkan N, Baykara ZG, edıtors. Hemşirelik teorileri ve modelleri. 1. Baskı. Akademi Basın ve Yayıncılık, s. 224-238.
• Peden, AR., Staal, J., Rittman, M., Gullett, D.L. (2015). Nurse–Patient Relationship Theories: Hildegard Peplau, Joyce Travelbee and Ida Jean Orlando. Parker ME, Smith MC, edıtors. Nursing Theories and Nursing Practice. Fourth Edition. FA Davis Company, p.67-81.
• Pedro, J., Canavarro, M.C, Boivin, J., Gameiro, S. (2013). Positive experiences of patient-centred care are associated with intentions to comply with fertility treatment: findings from the validation of the Portuguese version of the PCQ-Infertility tool. Human Reproduction, 28(9), 2462-2472.
• Shelton, G. (2016). Appraising Travelbee’s human-to-human relationship model. Journal Of The Advanced Practitioner İn Oncology, 7(6), 657-661. doi: 10.6004/jadpro.2016.7.6.7
• Şirin, A. (2001). Tüp bebek uygulaması ve bu uygulamalardan yararlanan çiftlere yaklaşım. İzmir: Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Yayınları, s.2-54.
• Travelbee, J. (1969). Intervention in psychiatric nursing: process in the one-to one relationships. Philadelphia: F.A. Davis Company, p.1-294.
• Travelbee, J. (1971). Interpersonal aspects of nursing. Second Edition. Philadelphia: F.A. Davis Company, p.1-258.
• Vander Borght, M., Wyns, C. (2018). Fertility and infertility: Definition and epidemiology. Clinical Biochemistry, 62, 2-10.
• Velioğlu, P. (1999). Hemşirelikte kavram ve kuramlar. İstanbul, Alaş Ofset, s.1-120.
• Velioğlu, P. (2012). Hemşirelikte kavram ve kuramlar. 2. Baskı. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık, s. 234-258.
• World Health Organizatıon (WHO). (2020). İnfertility. Erişim Adresi: https://www.who.int/news-room/factsheets/detail/infertility Erişim Tarihi: 19.03.2023.
• Wu, A.K., Odisho, A.Y, Washington III, S.L., Katz, P.P., Smith, J.F. (2014). Out-of-pocket fertility patient expense: data from a multicenter prospective infertility cohort. The Journal Of Urology, 191(2), 427-432.
• Yılmaz, B., Şahin, N. (2020). İnfertilite stresi ile bireysel baş etme yöntemleri: bir sistematik derleme. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(1), 84-85.
• Yılmaz, E., Kavak, F. (2019). The effect of stigma on depression levels of Turkish women with infertility. Perspectives in Psychiatric Care, 55(3), 378-382.
• Zegers-Hochschild, F., Adamson, G.D., Dyer, S., Racowsky, C., De Mouzon, J., Sokol, R., Van Der Poel, S. (2017). The international glossary on infertility and fertility care, 2017. Human Reproduction, 32(9), 1786-1801.