ARCHEOLOGY IN THE FIRST YEARS OF THE REBUPLIC AND ARCHEOLOGIST MUHİBBE DARGA’S LIFE STORY

Year 2019, Volume: 2 Issue: 2, 122 - 137, 31.12.2019

Ece Yüksel

Abstract

Anatolia has been home to many
civilizations since the Neolithic period. The works left by these civilizations
have an important place in world cultural history. In the last period of the
Ottoman Empire, the works carried out by the Ottoman Hamdi Bey continued after
the proclamation of the Republic.

Ekrem Akurgal, who was sent abroad
with the scholarship granted by the state, received education in the fields
such as Sedat Alp, Halet Çambel, Muazzez İlmiye Çığ, Archeology and
Hittitology. After returning to Turkey, these names have been educated by their
own students in different departments such as Archeology and Hittitology
established within the Faculty of Language, History and Geography of Ankara
University. 

Muhibbe Darga,
II. The grandson of Darugazade Mehmet Emin Bey, the Chief Chief Officer of
Abdulhamid. She is the daughter of Mr. Sait. He was born in 1921. He is a
graduate of Istanbul University, Department of Archeology. He became a doctor
in 1947, associate professor in 1965 and professor in 1973. He participated in
the Karatepe, Gedikli and Değirmentepe excavations and headed the Şemsiyetepe
excavations. Muhibbe Darga, Professor The. Bosset, Dr. Prof. Bahadır Alkım and
Prof.Dr. Dr. He analyzed the Hittite hieroglyphs in the Karatepe excavations
together with Halet Çambel.

During the
1989-1991 excavation period, he worked as the head of excavation at the
Dorylaion ruins together with the Eskişehir Museum. Darga is a member of the
Turkish Historical Society and the German Archaeological Institute. Muhibbe
Darga, one of the first female archaeologists in Turkey, passed away on March
6, 2018.

Keywords

Muhibbe Darga, Republic, Archeology, Museology, Women Archeologists

CUMHURİYET’İN İLK YILLARINDA ARKEOLOJİ VE ARKEOLOG MUHİBBE DARGA’NIN YAŞAM ÖYKÜSÜ

Abstract

Anadolu,
Neolitik dönemden itibaren pek çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bu
medeniyetlerin bırakmış olduğu eserler dünya kültür tarihinde önemli bir yere
sahiptir. Osmanlı imparatorluğunun son dönemlerinde, Osmanlı Hamdi Bey’in
başlattığı çalışmalar Cumhuriyet’in ilanından sonra da devam etmiştir.

Devletin
verdiği burs ile yurtdışına gönderilen Ekrem Akurgal, Sedat Alp, Halet Çambel,
Muazzez İlmiye Çığ, Arkeoloji, Hititoloji gibi dallarda eğitim almıştır. Bu
isimler yurda döndükten sonra Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi
bünyesinde kurulan Arkeoloji, Hititoloji gibi farklı bilim dallarında açılan
kürsülerde kendi öğrencilerini yetiştirmiştir.

Muhibbe
Darga, II. Abdülhamit ‘in Başmabeyincisi Darugazade Mehmet Emin Bey’in torunu,
Dr. Sait Bey’in kızıdır. 1921 doğumludur. İstanbul Üniversitesi Arkeoloji
bölümü mezunudur. 1947’de doktor, 1965’te doçent ve 1973’te profesör unvanını
almıştır. Karatepe, Gedikli, Değirmentepe kazılarına katılmış, Şemsiyetepe
kazılarına başkanlık etmiştir.  Muhibbe
Darga, Prof. Th.  Bosset, Prof. Dr.
Bahadır Alkım ve Prof. Dr. Halet Çambel ile birlikte Karatepe kazılarında,
Hitit hiyerogliflerini çözümlemiştir.

1989-1991
kazı döneminde Eskişehir Müzesi ile beraber Dorylaion ören yerinde kazı başkanı
olarak çalışmıştır. Darga, Türk Tarih Kurumu ve Alman Arkeoloji Enstitüsü
üyesidir. Ülkemizin ilk kadın arkeologlarından Muhibbe Darga, 6 Mart 2018
tarihinde vefat etmiştir.

Keywords

Cumhuriyet, Muhibbe Darga, Arkeoloji, Müzecilik, Kadın Arkeologlar

References

• 4.KAYNAKÇAArşiv Belgeleri
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi
• BOA YPRK AZJ Yıldız Parakende Evrakı Arzuhal Jurnal Dosya No: 22 Gömlek No :89
• BOA YPRK HH Yıldız Parakende Evrakı Hazine-i Hassa Dosya No: 10 Gömlek No: 51
• BOA YPRK HH Yıldız Parakende Evrakı Hazine-i Hassa Dosya No: 12 Gömlek No: 34
• BOA YPRK SRN Yıldız Parakende Evrakı Serkuranalık Evrakı Dosya No: 2 Gömlek No: 21
• Kitaplar Bayram, F. (2008). Uluslararası Kazı Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu 30. Yılı Anısına, Türkiye Arkeolojisi, No: 128, Ankara: T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Ana Yayını.
• Çaykara, E. (2007). Arkeolojinin Delikanlısı, Muhibbe Darga, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2007.
• Darga, M. (2007). İstanbul’dan Asya’yı Vusta’ya Seyahat, Everest Yayınları, İstanbul.
• İnan, A. (1950) . Hatıralar ve Belgeler, Türkiye İş Bankası Yayınları, Yeni Baskıya Hazırlayan Arı İnan, Ankara, 2007.
• Özkan, S. (2009). Osmanlı Devleti’nde Arkeolojik Kazı Çalışmaları, Ege Üniversitesi Basımevi ,İzmir.
• Uluskan, S. (2010). Atatürk’ün Sosyal ve Kültürel Politikaları, Ankara: AKDTYK. Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara.
• Wendy, M.K S. (2004). Osmanlı Müzeciliği, Müzeler, Arkeoloji ve Tarihin Görselleştirilmesi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Atatürk’ün Tamim Telgraf ve Beyannameleri, Cilt I- IV (Açıklamalı Dizin İle) Konya’dan Başbakan İnönü’ye Telgraf Atatürk Kültür Dil Ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara: 2006,Madde 603 ve 678
• Makaleler Atasoy, N. Y (2018) Arkeoloji Delikanlısını Yitirdi: A. Muhibbe Darga (1921-2018) ,Sanat Tarihi Yıllığı, Journal Art of History “ ,Sayı: 27, s.319-331.
• Atik, Ş.(2006) “Prof .Dr Muhibbe Darga ile Söyleşi” ,İdol Arkeologlar Dergisi, Cilt :8 Sayı: 28 , s.4-13.
• Birinci, A. (2006), Asya’yı Vusta Seyyahı Kurena Mehmet Emin Bey’in Hikâyesi, Türk Yurdu Dergisi, Cilt :26 ,Sayı : 223 , Mart 2006, ISSN:1300-233 ,s. 72-76
• Çığ, M. İ . (1996). Mustafa Kemal Atatürk ve Türkiye’de Arkeoloji, Erdem Atatürk Kültür Merkezi Dergisi, Aydın Sayılı Özel Sayısı II, Cilt: 9 Sayı: 26, s.621-627.
• İğdemir, U. (1967). Türk Tarih Kurumu Binasının Giriş Holündeki Atatürk Büstü ’nün Öyküsü, Belleten, Cilt. XXXI ,Sayı:124 ,1967, (Ekim 1967)'den ayrı basım ,ss .657-660.Kabapınar, Y. (1992). Başlangıcından Günümüze Türk Tarih Tezi ve Lise Kitaplarına Etkisi, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırma Dergisi, s.143-177.
• İnternet Kaynakları
• http://hititoloji.edebiyat.istanbul.edu.tr/tr/content/akademik-kadro/emekli-ogretim-uyeleri(E.T 18.09.2018)
• http://t24.com.tr/haber/ataturk-hitit-tarihi-icin-sponsor-olmus,128775(E.T 18.09.2018)
• http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ilber-ortayli/muhibbe-darga-40767999 (E.T 18.09.2018)
• https://www.gazeteduvar.com.tr/hayat/2018/03/06/prof-dr-muhibbe-darga-kimdir/(E.T. 26.06.2019)