İslam Tarihi’nde 'Esmâu Resulillah Resulullah’ın İsim ve Künyeleri ' Geleneği ve İbn Fâris’in Esmâü Resulillah ve Meânîhâ Adlı Risalesi

Year 2019, Issue: 20, 253 - 278, 01.10.2019

Zehra Efe

Abstract

Resulullah’ın isimleri konusuna birçok hadis ve siyer kitabında yer verilmesinin yanında, şemail kitaplarında bu konuya has bölümlerin ayrıldığı görülmektedir. Bu bölümlerin yanında, Esmâ-i Hüsnâ’da olduğu gibi, Resulullah’ın isimleri için de müstakil eserler yazılmıştır. Esmâ-i Resulullah konusunda yazılan en önemli eserlerden birisi Kûfe dil mektebine mensup dil ve edebiyat âlimi İbn Fâris’in ö. 395-1004 “Esmâü Resulillah ve Meânîhâ” adlı risalesidir. Bu risalede, Resulullah’ın isimlerinin senetlerine ve bu isimlerin kelime anlamlarına ayrıntılı bir şekilde yer verilmiştir. Çalışmamızda bu risale tercüme ve tahkik edilmiştir. Risale’de Resulullah’ın meşhur isimleri verilmiştir. Bu eserde Resulullah’ın meşhur isimleri, sözlük manası ve Resulullah’a verilmesi sebeplerine değinilmiştir. Ayrıca Kur’an-ı Kerim ve hadislerden kaynak verilerek, Resulullah’ı temsil etmesi yönünden değerlendirilmiştir. Bunun yanında, sözcüklerin Arap şiirinden örneklerle açıklanması suretiyle konu zenginleştirilmiştir. Eser bu konuda yazılan müstakil eserler arasında ve hicri IV. asırda yapılmış olmasından dolayı önemlidir.

Keywords

Esmâ-i Hüsnâ, esmâ-i Resulillah, İbn Fâris, Resulullah’ın isimleri, Allah’ın isimleri.

The Tradition of Asma Rasulillah Name and Persons in the Islamic History and the Risala of Ibn Faris Asma Rasulillah wa Maaniha

Abstract

The names of the Rasulullah are included in many hadith and cleric books, and the chapters in this book are divided into sections. In addition to these sections, as for asma al-husna, for the names of the messenger of Allah, separate works were written. One of the most important works written about asma Rasulillah is the “Asma Rasulillah wa Maaniha” tractate, which is Ibn Faris d. 395-1004 . In this tractate, the notes of the names of the Rasulullah and the word meanings of these names are detailed. In our study, this treaty was translated and analyzed. The famous names of the Rasulullah are given in tractate. In this work, the famous names of the Rasulullah, the meaning of the dictionary and the reasons given to the Rasulullah were addressed. Also, sources from the Quran and hadiths were given and they were evaluated in terms of representing the Rasulullah. Besides, the subject is enriched by explaining the words with examples from Arabic poetry. The work is important because it was written in Hijri 4th century between the independent works written on this subject. It is important because it was written in the century.

Keywords

Asma al-husna, asma Rasulillah, Ibn Faris, names of Rasulallah, names of Allah.

References

• Ateş, Ali Osman. Oryantalistlerin Hz. Peygamber İle İlgili İddialarına Cevaplar. İstanbul: Beyan Yayınları, 1996.
• el-Belâzûrî, Ebu’l-Hasan Ahmed b. Yahya b. Câbir b. Dâvud. Ensâbu’l- Eşraf. edited by Muhammed Hamidullah. Mısır: yy, trz.
• Belenkuyu, Bekir. "Edebiyatımızda Esmâ-i Nebi- Peygamberimiz (Sav)’in İsimleri- ve Esmâ-i Nebi Metinleri." Turkish Studies 10, Sayı. 4 (2015): 167-196.
• Çelik, Celalettin. "Kültürel Sembol Sistemi Olarak İsimler: İsim Sosyolojisine Giriş." Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6, Sayı. 2 (2006): 39-61.
• Fâris, İbn. Esmâü Resulillah ve Meânîhâ. Thk. Macid Zehebî. Kahire: Daru’l-Kütüb, 2010.
• İbn Hibban. es-Siretü’n-Nebeviyye ve Ahbaru’l-Hulefa. Beyrut: Dairetü’l- Maarifi’l-Osmaniye, 2000.
• İbn Hişam, Ebu Muhammed Abdülmelik. Siret-i İbn Hişam. Beyrut: yy, 2012.
• İbn İshak, Muhammed. Siretü İbn İshak. byy: yy, trz.
• İbn Sa’d. Kitâbü't-Tabakâti'l-Kebîr. Kahire: Mektebetü’l-Hanci, 2011.
• Köksal, M. Asım. İslam Tarihi. İstanbul: Şamil Yayınları, 1987.
• Reynolds, Gabriel Said. "Muhammed’i Düşünmek." Kelam Araştırmaları 11, Sayı. 2 (2013): 299-316.
• Sürücü, İbrahim. "Kur’an’da Kişilik Eğitimi Üzerine." Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 6, Sayı. 2 (2017): 406- 425.
• Topaloğlu, Bekir. "Esma-i Hüsnâ." Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 404-418. İstanbul: TDV, 1995.
• Tural, Hüseyin. "İbnFâris." Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 479-481. İstanbul: TDV, 1999.
• Yardım, Ali. Peygamberimiz’in Şemâili. İstanbul: Damla Yayınevi, 2005.
• Yeniterzi, Emine. Divan Şiirinde Nât. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1993.