GOD’S HELP İN THE CONTEX OF CLASSİCAL AND MODERN APPROACHES TO SURAH ELEPHANT

Yıl 2021, Sayı: 9, 166 - 209, 15.06.2021

Osman Kaya

Öz

Anyone who reads the Qur'an by trying to understand it knows very well that Allah Almighty has told a number of stories about past peoples and nations many times to be an example to people. He described some of these stories as the most beautiful story when he told them. In describing some stories, he emphasized the good behavior of the nations in question as a model and an example of the fate they suffered as a result of their bad behavior. Sometimes such historical events are described in great detail, and sometimes events are presented in a short way.
The Elephant incident, which is briefly described in the Quran, is one of them. The event has historical significance as it took place shortly before the Quran's coming. Sura Elephant, which is the 105th Sura of the Quran, handles this incident very succinctly.
In this study, we will explain the views and thoughts in classical and modern commentaries on how the Elephant event occurred; We will explain what the lessons and lessons to be taken from this should be, and we will also present our thoughts on the conditions under which God's help comes.

Anahtar Kelimeler

Elephant, Elephant Companions, Abraha, Ebabil Birds, Siccil

Fil Suresine Klasik ve Modern Yaklaşımlar Bağlamında Allah’ın Yardımı

Öz

Kur'an-ı Kerim'i anlamaya çalışarak okuyan herkes gayet iyi bilir ki, Cenab-ı Allah, insanlara ibret olması için birçok kez, geçmiş kavim ve milletler hakkında bir takım kıssalar anlatmıştır. Bu kıssalardan bazılarını anlatırken en güzel kıssa diye nitelendirmiştir. Bazı kıssaları anlatırken, söz konusu milletlerin iyi davranışları model, yaptıkları kötü davranışlar neticesinde uğradıkları akıbetleri ibret olsun diye vurgulamıştır. Bazen bu tür tarihi olaylar, gayet detaylıca anlatılırken, bazen de olaylar kısa şekilde sunulmuştur.
Kur'an-ı Kerim'de kısaca anlatılan Fil olayı da bunlardan birisidir. Olay, Kur'an-ı Kerim'in nüzulünden kısa bir süre önce vuku bulduğundan tarihsel bir önemi vardır. Kur'an-ı Kerim'in 105. Suresi olan Fil Suresi, bu olayı gayet veciz ele almıştır.
Bu çalışmamızda Fil olayının nasıl meydana geldiğine dair klasik ve modern tefsirlerdeki görüş ve düşünceleri anlatacak; bundan alınması gereken ders ve ibretlerin ne olması gerektiğini izah edecek, ayrıca Allah’ın yardımının hangi şartlarda vaki olduğu konusunda düşüncelerimizi sunacağız.

Anahtar Kelimeler

Fil, Fil Ashabı, Ebrehe, Ebabil Kuşları, Siccil

Kaynakça

• Abduh, Muhammed. Tefsiru’l Kur’ani’l Kerim Tefsiru’l Cüz-i Amme, Matbaatu Mısır, 1341.
• ……………… Fatiha Sûresi ve Amme Cüzü Tefsiri (Trc) Ömer Aydın, İşaret Yayınları, İstanbul, 2012.
• Alusî,Şihabu’Din Mahmud İbn Abdullah, el-Huseynî,el-Alusî. Ruhu’l Meânî fi Tefsiri’l Kur’ani’l Azim ve’s-Sebu’l Mesanî (Thk. Ali Abdulbari Atiyye, Daru’l Kutubi’l İlmiyye: Beyrut,1415.
• Ateş, Süleyman. Kur’an-i Kerim Tefsiri, Yeni Ufuklar Neşriyat: İstanbul, 1995.
• Azimli, Mehmet, Siyeri Farklı Okumak, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2018.
• Bayram, Mikâil. Fil Olayı ve Fil Suresi hakkında yeni bir yorum, I. Kur’an Sempozyumu, Bilgi Vakfı,1-3 Nisan, 1994.
• el-Câbirî, Muhammed Abid. Fehmü’l-Kur’âni’l-Hakîm, Mağrib: Dâru’n-Neşr, el-Mağribiyye, 2008.
• Cevâd, Ali. el-Mufassal fî Târîhi’l-Arab Kable’l-İslâm, Dâru’s-Sâkî, 2001.
• Çanga, Mahmut. Kur’an-i Kerim Lûgatı,İstanbul: Timaş Yayınları, 2016.
• Derveze, Muhammed İzzet, Et-Tefsiru’l Hadis, Kahire:Daru’l İhya-i Kutubi’l Arabiyye, 1383.
• ……………………., Et-Tefsiru’l Hadis, çev., Ekrem Demir-Şaban Karataş, Mehmet Baydaş, vd., İstanbul:Ekin Yayınları, 1998.
• Esed, Muhammed. Kur'an Mesajı, Meal-Tefsir, çev. Cahit Koytak, Ahmet Ertürk, İstanbul: İşaret Yayınları, 2000.
• Ebû Hafs, Sirâcüddîn Ömer b. Ali en-Nu’mânî. el-Lübâb fî Ulûmi’l Kitâb, thk. Adil Ahmed b. Abdülmevcûd ve Ali Muhammed Muavvız, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1998.
• Ebû Muhammed Sehl b. Abdullah, et-Tüsterî. Tefsîru’t-Tüsterî, (thk. Muhammed Bâsil Uyûn es-Sûd,) Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2002.
• Ebû Muhammed, Abdurrahman b. Ahmed b. Ebî Hâtim er-Râzî. Tefsîru İbn Ebî Hâtim, (thk. Esad Muhammed et-Tayyib Suûd) Mektebetü Nizâr Mustafa el-Bâz, 1998.
• Ebu’l-Leys, es-Semerkandî. Bahru’l-Ulûm (b.y.: y.y., ts.)
• el-Ferâhî, Abdulhamîd. Tefsîru Nizâmı’l-Kur’ân ve Te’vîlu’l-Furkân bi’l-Furkân, Azamgarh: ed-Dâiratu’l-Hamîdiyye, 2008.
• Heykel, Muhammed Hüseyin. Hayatu Muhammed, trs, Baskı Yeri yok.
• İbnu’l Arabî, Ebu Bekir. Ahkamu’l Kur’an, Beyrut: Daru’l Kutubi’l İlmiyye, 2003.
• İbn Ebu Şeybe. Kitabu’l Meğazî, Riyad:1999.
• İbn Hanbel, Ahmed. el-Müsned, İstanbul:Çağrı Yayınları, 1992.
• İbnu’ Esir, el-Kâmil fi’t-Tarih, çev. Abdullah Köse, İstanbul:1989.
• İbn Hibban, Ebu Hatim Muhammed es-Sire, Beyrut: 2000.
• İbn,Hişâm, Abdulmelik. es-Sîretü’n-Nebeviyye, thk. Cura Muhammed Cura, Daru’l, İbn Heysmer, Kahire: 1427/2006.
• İbn İshak, Muhammed. Sîretü İbn İshak, (Thk. Muhammed Hamidullah) Konya,1401/1981.
• İbn Kesîr, Ebu’l Fida İsmail el-Kureşî ed-Dımeşkî. Tefsîru’l Kur’ani’l Azîm, Beyrut: Dar’ul-Marife, 1982.
• İbn Kesir, Ebu’l Fida İsmail İbn Kesir. el-Bidaye ve’n Nihaye, thk. Ali Şiyrî, Daru’l İhya-i Turasi’l Arabî, 1988.
• İbn Nedim, Ebü’l-Ferec Muhammed, el-Fihrist, Beyrut: 1978.
• İsfahanî, er-Rağıb. el-Müfredat, Beyrut: trs.
• İsfahanî, Ragıb. Kur’an Istılahları Sözlüğü, çev. Abdülbaki Güneş, Mehmet Yolcu, İstanbul:Çıra Yay., 2006.
• İslâmoğlu, Mustafa. Hayat Kitabı Kur’an Gerekçeli Meal ve Tesiri, İstanbul: Düşün Yayıncılık, 2009,
• Jansen, J. J. G.,Kur’ân’a Yaklaşımlar, Ankara:Fecr Yayınları,1993.
• Kurtubî, Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Ebibekir. El-Cami’ul Ahkami’l Kur’an, thk. İmad Zeki el-Bardudî-Hayri Said, Kahire: Daru’l Kutubi’l Mısriyye, 2012.
• Kutub, Seyyid. Fîzilâli’l Kur’an, çev. M. Emin Saraç, İ. Hakkı Şengüler, Bekir Karlığa, İstanbul: Hikmet Yayınları, trs.
• El-Merağî, Ahmed b.Mustafa.Tefsiru’l Merağî, Mısır: Şeriketu Mektebei ve Matbaati Mustafa el-Babî el-Halebî ve Evladuhu 1365/1946.
• Mevdudî,Tefhimü’l Kur’an, çev., Muhammed Han Kayanî vd. İstanbul:İnsan Yayınları, 2003.
• Muhammed Ferid Vecdî. el-Mushafü’l-Müfesser b.y., Matba’tü’l-Ulûm, 1948.
• Özel, Recep Orhan. Fil Sûresi İle İlgili Modern Yorumların Kritiği, Tefsir araştırmaları Dergisi, Cilt IV, Sayı 2, Ekim, 2020.
• er-Razi, Fahreddin, Ebu Abdullah Fahreddin Muhammed b. Ömer. Tefsir-i Kebir Mefatihü'l-Gayb, nşr. Beyrut: Darü'l-Fikr, 2005.
• Said, Havva. el-Esas fi’Tefsir, Trc. Abdusselam Arı, , İstanbul: Şamil Yayınları,1992.
• es-San’ânî, Ebû Bekir Abdürrezzâk b. Hemmâm. Tefsîru Abdirrazzâk, thk. Mahmud Muhammed Abduh, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1998.
• Es-Suheylî, Ebu’l Kasım Abdurrahman ibn Abdullah ibn Ahmed es-Suheylî,Revdu’l Unf fî Şerh es-Siretu’n Nebevviyye Li İbn Hişam, Beyrut: Daru’l İhya-i Turasi’l Arab, 1421/2000.
• Şevkani, Muhammed b. Ali, b. Muhammed b. Abdullah eş-Şevkanî. Fethu’l-Kadir, Beyrut:Daru İbn Kesir, Daru’l-Kelimi Tayyib, 1414.
• Şibli, Mevlana. Asr-ı Saadet, trc. Ömer Rıza Doğrul, İstanbul:Eser Neşriyat, ,1977.
• Taberi, Ebu Cafer Muhammed b. Cerir. Cami’ul Beyan fi Te’vili’l Kur’an, thk. Ahmed Abdurrezak el-Bekrî, Muhammed Adil Muhammed, Muhammed Abdullatif Halef Mamud Mursî Abdu’l Hamid, Kahire: Daru’s Selam, 1433/2012.
• Tantavî, Muhammed Seyyid. Tefsiru’l Vesît, Baskı yok,1987.
• Tirmizî, Ebu İsa Muhammed b. İsa. Sünen-u Tirmizî, Thk. Ahmed Muhammed, Şakir,Daru’l İhya-i Turasi’l Arab,Trs.
• Tokay, Ayşe. Nahvin Doğuşu, Ankara:Gece Kitaplığı, 2020.
• Yıldırım, Celal. İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, İstanbul: Anadolu Yayınları, trs.
• Yazır, Elmalılı Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, Eser Yayınları, trs.
• Yolcu, Mehmet, Ragıb el-İsfahani ve el-Müfredat fi Garibi'l-Kur'an'ı, Hikmet Yurdu, 2008, cilt: I, sayı: 1.
• Zemahşerî, Ebu’l Kasım Mahmud b. Ahmed ez-Zemahşerî. el-Keşşaf An Hakaiki Ğevamidi et-Tenzil, Beyrut:1407.