ULUS-DEVLET DÜŞÜNCESİ VE ÇOKKÜLTÜRLÜLÜK

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 3, 106 - 120, 31.12.2019

İbrahim Halil Menek , Emel Topçu

Öz

Tarihsel olarak imparatorlukların bünyesinde varlık gösteren
çokkültürlülük, Vestfalya antlaşmasından itibaren ortaya çıkan milliyetçi
akımlar sebebi ile imparatorluklardaki yaşam alanını kaybetmeye başlamış ve
ulus-devletlerin hâkim konuma yükselmesi ile birlikte birkaç yüzyıl boyunca
etkisini neredeyse tamamen kaybetmişti. Ancak küreselleşme süreci ile birlikte,
ulus-devlet düşüncesine bir meydan okuma biçimde yeniden ortaya çıkan
çokkültürlülük, modern dönemde, ulus-devletlerin yetersiz kaldığı noktalarda
alternatif üretebilmeyi amaçlayan yeni bir siyaset fikri olarak ortaya çıkmıştır.
Bu düşünce ile şekillenen çalışmamızda, çokkültürlülüğün ara dönemi olarak
adlandırılan ulus-devlet düşüncesi ve milliyetçiliğin yükselişine, akabinde ise
çokkültürlülüğün modern dönemde yeniden sahneye çıkışı ve gelişimine temas
edilmesi amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çokkültürlülük, tarihsel çokkültürlülük, ulus-devlet, modern dönem

Kaynakça

• ALTAŞ, N. (2003). Çokkültürlülük ve Din Eğitimi, Nobel Yayınları, Ankara.
• ANDERSON, B. (2007). Hayali Cemaatler, Çev: İskender Savaşır, Metis Yay., İstanbul, s. 20.
• BAUMANN, G. (2006), Çokkültürcülük Bilmecesi, Ulusal, Etnik ve Dinsel Kimlikleri Yeniden Düşünmek, çev: Işıl Demirakın, Dost Kitabevi, Ankara.
• BENHABİB, Ş. (2006). Ötekilerin Hakları, Yabancılar, Yerliler, Vatandaşlar, Çev: Berna Akkıyal, İletişim Yayınları, İstanbul, s. 14.
• BERSON, A.B. (2011). European metropolis and multiculturalism: Degree of compatibility. Contemporary Europe, 1, 57-70.
• BREUİLLY, J. (2000). Nationalism and The History of Ideas. British Academy. No:105.187-223.
• BRYSON, B. (2005). Making Multiculturalism Boundaries and Meaning. Stanford California: Stanford University Press.
• COLOMBO, E. (2014). Multiculturalisms, (Editorial Arrangement of Sociopedia.isa), University of Milan, Milan. s. 4.
• DELEUZE G. ve GUATTARİ F. (2014) A Thousand Plateaus Capitalism and Schizophrenia (B. Massumi Trans.). London: Bloomsbury Publishing Plc.
• EİSEİNSTADT, N. S., (1983). "Development, modernization and the dynamics of civilization", Cultures et développement, vol. 15, no 2, p. 217-252.
• FEDOSEEV, A. (2015). The Crash of Multiculturalism in Europe. Sozidatel’: Informational and analytical portal. Direct access: http://sozidatel.org/articles/analitika/3811 krahmultikulturalizma-v-evrope.html.
• FOUCAULT, M. (2004). Toplumu Savunmak Gerekir. (Çev. Ş. Aktaş). 3. Baskı, Yapı Kredi Yayınları. İstanbul. s. 152.
• FRELAS, A. ve ELLİOTT, J. L. (1992), Multiculturalism in Canada (The Challenge of Diversity) Nelson Canada Pub. Toronto, s. 56-59.
• GUIBERNAU, M. (1997), Milliyetçilikler 20. Yüzyılda Ulusal Devlet ve Milliyetçilikler, (Çev.) Neşe Nur Domaniç, İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• HARVEY, David, (1997). Postmodernliğin Durumu, (Çev: Sungur Savran), Metis Yayınları, İstanbul.
• HEYWOOD, A. (2007). Siyaset. (B. Kalkan editörlüğünde, B. B. Özipek, B. Şahin vd. Çev.). Adres Yayınları. Ankara.
• JAFFRELOT, C. (1998). Bazı Ulus Teorileri. Uluslar ve Milliyetçilikler. (Çev. S. İdemen.) Haz. Jean Leca, Metis Yayınları. İstanbul.
• JUPP, J. ve CLYNE, M. (2011). Multiculturalism & Integration: A Harmonious Relationship, Anu E Press, Australia, pp. 89-100.
• KARYELİOĞLU, S. (2012), “Ulus Devlet ve Milliyetçiliğin Tarihsel Dayanakları ve Küreselleşmenin Ulus Devlet ve Milliyetçilik Üzerindeki Etkileri”, Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, Cilt: 5, Sayı: 1, ss. 137-169.
• KYMLİCKA, W. (1998), Çokkültürlü Yurttaşlık, Azınlık Haklarının Liberal Teorisi, Ayrıntı Yayınları, İstanbul. s. 38.
• LECA, J. (1998). Neden Söz Ediyoruz? Uluslar ve Milliyetçilikler (Çev. S. İdemen.) Metis Yayınları. İstanbul. s. 13-14.
• LERNER, D. (1964). The Passing of Traditional Society, New York, USA.
• MODOOD, T. (2014). Çokkültürcülük: Bir Yurttaşlık Tasarımı, Çev. İsmail Yılmaz, Phoenix Yayınevi, Ankara, s. 20.
• MOMİN, A. (2010). Çoğulculuk ve Çokkültürcülük: İslami Bir Bakış Açısı, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 38 (2010/1), 203-230.
• NASSEHİ, A. (2011). Soziologie. Zehn Einführende Vorlesungen. Wiesbaden: VS Verlag. s. 24.
• PAREKH, B. (2002). Çokkültürlülüğü Yeniden Düşünmek: Kültürel Çeşitlilik ve Siyasi Teori, Çev: Bilge Tanrıseven, Phoenix Yayınevi, Ankara.
• RAZ, J. (1995). Ethics in the Public Domain: Essays in the Morality of Law and Politics, Revised Edition, Oxford, Clarendon Press. s. 176-184.
• TAYLOR, C. (2005), “Tanınma Politikası”, (çev. Yurdanur Salman), Çokkültürcülük: Tanınma Politikası, (yay. hzl. Amy Gutmann), İstanbul: Yapı Kredi Yay. s. 42-84.
• UZUN, T. (2003). Ulus, Milliyetçilik ve Kimlik Üzerine Bir Değerlendirme. Kimlikler. Doğu Batı Düşünce Dergisi. Sayı: 23. s. 131-154.
• VAN DEN BERGE, P. (1973). "Pluralism" in J.J Honigmann ed. Handbook of Social and Culıural Anıhropology, Chicago, USA.
• VATANDAŞ, C. (2002). Çokkültürlülük, Değişim Yayınları, İstanbul.
• WİMMER, A. & FEİNSTEİN, Y. (2010). The Rise of the Nation-State across the World, 1816 to 2001, American Sociological Review 75(5) 764–790.
• ZİZEK, S. (2001). “Çokkültürcülük ya da Çokuluslu Kapitalizmin Kültürel Mantığı”. Defter, Yıl: 14, Sayı: 44, s. 144-175.