DEMOKRATİK LİDERLİK ALGISININ YAŞAM DOYUMU ÜZERİNE ETKİSİNDE ÖRGÜTSEL DESTEĞİN ARACI ROLÜ

Year 2025, Volume: 5 Issue: 2, 237 - 259, 24.10.2025

Abdullah Karaçınar , Berrin Filizöz

Abstract

Demokratik liderlik, çalışanların karar alma süreçlerine aktif katılımını destekleyen ve açık iletişimi temel alan bir liderlik biçimi olarak değerlendirilmektedir. Bu yaklaşım, çalışanların kendilerini değerli hissetmelerini sağlayarak yaşam doyumlarını olumlu yönde etkilemektedir. Bununla birlikte, söz konusu ilişkinin gücü, çalışanların algıladıkları örgütsel destek düzeyiyle daha da pekişmektedir. Hem liderlerinden demokratik tutumlar gören hem de kurumlarından destek aldıklarını hisseden çalışanların yaşam doyum düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu bağlamda, örgütsel destek değişkeni, demokratik liderlik ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide aracı bir rol üstlenmektedir.
Araştırma kapsamında, demokratik liderlik algısı ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide örgütsel desteğin oynadığı aracı rol incelenmiştir. Bu amaçla, Bursa ilinde faaliyet gösteren bir üretim işletmesinde çalışan 396 kişiden elde edilen verilerle analiz gerçekleştirilmiştir. Araştırma modelinin test edilmesinde korelasyon analizleri ve aracı etki için macro process model 4 yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, örgütsel desteğin bu ilişki üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde bir aracı etki oluşturduğunu göstermiştir (F = 221,42, p < 0,001). Ayrıca, demokratik liderliğin yaşam doyumu üzerindeki dolaylı etkisi anlamlı bulunmuş (X→M→Y = 0,1676, güven aralığı: 0,0583-0,2791) ve bu liderlik biçiminin yaşam doyumunu hem doğrudan hem de örgütsel destek aracılığıyla dolaylı olarak artırdığı tespit edilmiştir. Bu araştırma demokratik liderlik algısının yaşam doyum üzerindeki olumlu etkisini ve örgütsel desteğin bu ilişkideki kritik rolünü ortaya koymaktadır.

Keywords

Liderlik , Demokratik Liderlik , Yaşam Doyumu , Örgütsel Destek

The Medıatıng Role Of Organızatıonal Support In The Effect Of Democratıc Leadershıp Perceptıon On Lıfe Satısfactıon

Abstract

Democratic leadership is a style that encourages employees to actively participate in decision-making processes and is based on open communication. This approach positively impacts employees' life satisfaction by making them feel valued. However, the strength of this relationship is further reinforced by the level of organizational support that employees perceive. Employees who perceive democratic attitudes from their leaders and feel supported by their organization have higher life satisfaction. In this context, organizational support plays a mediating role in the relationship between democratic leadership and life satisfaction.
This study examined the mediating role of organizational support in the relationship between the perception of democratic leadership and life satisfaction. To this end, an analysis was conducted using data collected from 396 employees of a manufacturing company operating in Bursa Province. Correlation analyses were used to test the research model, and the macro process model 4 method was used to test the mediating effect. The findings showed that organizational support had a statistically significant, positive mediating effect on this relationship (F = 221.42, p < 0.001). Additionally, the indirect effect of democratic leadership on life satisfaction was significant (X→M→Y = 0.1676, confidence interval: 0.0583–0.2791), indicating that this leadership style increases life satisfaction directly and indirectly through organizational support. This study reveals the positive effect of democratic leadership perception on life satisfaction and the critical role of organizational support in this relationship.

Keywords

Leadership , democratic leadership , life satisfaction

References

• Ağaoğlu, Ceyda (2012). “Cinsiyetleri Farklı Üniversite İkinci Sınıf Öğrencilerinin İyilik Hali Boyutlarına Göre Özyeterlik ve Sürekli Öfkelerinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Alat, Hüsna (2021). “Örgütsel Destek Algısının, Çalışanların Gelişmeleri Kaçırma Korkusu ve İçsel İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi” Yüksek Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• Arıkan, Semra (2001). “Otoriter ve Demokratik Liderlik Tarzları Açısından Atatürk' ün Liderlik Davranışlarının Değerlendirilmesi”, H.Ü. İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 231-257.
• Arslan, R., ve Demir, G. (2022). G-POWER ve MINITAB uygulamalı örnekleme yöntemleri. Nobel Yayınları.
• Bağdiken, Ezgi (2021). “Otantik Kişilik ve Öznel İyi Oluş Arasındaki İlişkide Duygusal Zekânın Aracı Rolü”, Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Cora, Kadıoğlu Derya (2021). “Algılanan Örgütsel Destek İle Hemşirelerin İşten Ayrılma Eğilimi Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi”, Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı, Antalya.
• Dessler, Gary (1998). “Management”, Prentice Hall, Usa. (1998).
• Diener, Ed (2000). “Subjective Well-Being: The Science Of Happiness And A Proposal For A National Index”. American Psychologist, 55(1), 34-43.
• Diener Ed, Lucas Richard. E. ve Oishi Shigehiro (2002). Subjective Well-Being: The Science of Happiness and Life Satisfaction. (C. R. Snyder & S. J. Lopez, Ed.), Handbook of Positive Psychology (s. 63–73). Oxford University Press.
• Duru Erdinç ve Türkdoğan Turgut (2012). “Üniversite Öğrencilerinde Öznel İyi Oluşun Yordanmasında Temel İhtiyaçların Karşılanmasının Rolü”. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 12(4), 2429-2446.
• Dökel, Umut (2009). “Katılımcı Liderlik Konusunda Bir Uygulama: Çaycuma OYKA Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Eisenberger Robert, Huntington Robin, Hutchison S. ve Sowa D. (1986). “Perceived Organizational Support”. Journal Of Applied Psychology, 71(3), 500-507.
• Eisenberger, R., Armeli, S., Rexwinkel, B., Lynch, P. D., & Rhoades, L. (2001). “Reciprocation of perceived organizational support”. Journal of Applied Psychology, 86(1), 42–51. https://doi.org/10.1037/0021-9010.86.1.42
• Eren, Erol (2001-2004-2012). “Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi”, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Ergun, Turgay (1981). “Türk Kamu Yönetiminde Önderlik Davranışı”, Todaie Yayın No:191.
• Eryılmaz Ali ve Ercan Leyla (2010). “Öznel İyi Oluş İle Algılanan Kontrol Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, İlköğretim Online Dergisi, 9(3), 952-959.
• Gelbard Roy ve Carmeli Abraham (2009). “The İnteractive Effect Of Team Dynamics And Organizational Support On Ict Project Success”. International Journal Of Project Management, 27(5), 464-470.
• Gouldner Alvin W. (1960). “The Norm Of Reciprocity: A Preliminary Statement” American Sociology Review, 25(2), 161-78.
• Helliwel John F., Layard Richard, Sachs Jeffrey ve De Neve Jan Emmanuel (2020). “Happınes and subjective well-beıng”. World Happiness Report 2020.
• Hoyraz Manyas, Fatma (2019). “Otokratik Ve Demokratik Liderlik Türleri İle Tükenmişlik İlişkisinin Sınırsız Kariyer Yönetimine Etkisi: Turizm Sektöründe Bir Uygulama”. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İzgören, Ahmet Şerif (2005). “Gelecegin Organizasyonunu Yaratmak”, Elma Yayınevi.
• Karaca, Ömer Faruk (2017). “Sağlık Kuruluşlarında Yöneticilerin Otoriter ve Demokratik Liderlik Davranışlarının Çalışanların Motivasyonu Üzerindeki Etkileri”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Koçel, T. (2021). “İşletme yöneticiliği: Yönetim ve organizasyon, organizasyonlarda davranış, klasik-modern-postmodern yaklaşımlar” (18. baskı). Beta Yayıncılık.
• Köse, Akif (2015). ‘’İşe Angaje Olma İle Örgütsel Destek Algısı Ve Örgüt İklimi Arasındaki İlişki (Kahramanmaraş İli Örneği)’’ Doktora Tezi, Zirve Üniversitesi Ve Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Krause, D. E. (2017). “Leader behaviors, team performance, and trust: The mediating role of team trust”. Leadership & Organization Development Journal, 38(2), 208–224. https://doi.org/10.1108/LODJ-09-2015-0206
• Kurt, Mehmet Fatih (2020). “Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algısı Ve Örgütsel Sessizliği Arasındaki İlişkinin İncelenmesi’’, Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Kurtessis, J. N., Eisenberger, R., Ford, M. T., Buffardi, L. C., Stewart, K. A., & Adis, C. S. (2017). Perceived organizational support: A meta-analytic evaluation of organizational support theory. Journal of Management, 43(6), 1854–1884.
• Luthans, F. (2002). “Positive organizational behavior: Developing and managing psychological strengths”. Academy of Management Executive, 16(1), 57–72. https://doi.org/10.5465/ame.2002.6640181
• Lyubomirsky, S., Dickerhoof, R., Boehm, J. K., & Sheldon, K. M. (2007). How and why positive activities work to boost well-being: An experimental longitudinal investigation of regularly practicing optimism and gratitude.
• Maddux, James E. (2018). “Subjective Well-Being and Life Satisfaction: An Introduction to Conceptions”, Theories, and Measures. (J. E. Maddux, Ed.), Subjective Well-Being and Life Satisfaction (s. 3-31). New York and London: Routledge Taylor & Francis Group.
• Malkoç, Asude (2011). “Öznel İyi Oluş Müdahale Programının Üniversite Öğrencilerinin Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi.
• Öğretici, Ramazan (2006). “Katılımcı Liderlik ve Katılımcı Liderlik Uygulamalarına İlişkin Bir Araştırma”. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Özdevecioğlu, Mahmut (2003). “Algılanan Örgütsel Destek İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, D.E.Ü, İ.İ.B.F, Dergisi, 2: 113–130.
• Rhoades Linda ve Eisenberger Robert (2002). “Perceived organizational support: a review of the literatüre”. The Journal of applied psychology, 87 4, 698-714.
• Sabuncuoğlu Zeyyat ve Tüz Melek (1998). “Örgütsel Psikoloji”. Bursa: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Sarıkaya, Şeref (2019). ‘’Öğretmenlerin İş Doyumunun Yordayıcısı Olarak Örgütsel Güven Ve Örgütsel Destek Algısı’’, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul.
• Sirgy, Joseph M. (2012). The Psychology of Quality of Life: Hedonic Well-Being, Life Satisfaction, and Eudaimonia. New York: Springer Science & Business Media.
• Şafaklı, Veli Okan (2005). “KKTC'deki Kamu Bankalarında Liderlik Stilleri Üzerine Bir Çalışma”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6 (1), 132-143.
• Şimşek, Şerif M. (2005). “Yönetim ve Organizasyon” (8. Baskı), Konya: Günay Ofset.
• Taşkıran, Erkan (2006). “Otel İsletmelerinde Çalısan Yöneticilerin Liderlik Egilimleri: İstanbuldaki 5 Yıldızlı Otel isletmelerinde Bir Arastırma”, Anatolia: Turizm arastırmaları Dergisi, Cilt:17, Sayı:2, ss:169-183.
• Yavuz, Çiğdem (2006). “Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Öğrencilerinde Öznel İyi Olma Hali, Psikiyatrik Belirtiler ve Bazı Kişilik Özellikleri: Karşılaştırmalı Bir Çalışma”. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yetim, Ünsal (2001). “Toplumdan Bireye Mutluluk Resimleri”. İstanbul: Bağlam.
• Yılmam, Busecan (2019). “Bilinçli Farkındalık ve Öz-Duyarlılığın Öznel İyi Oluş Üzerindeki Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.