Matematik Öğrenme Güçlüğü İle İlgili Eğitim Alanında Türkiye’de Yapılan Çalışmaların Tematik İncelenmesi

Year 2024, Volume: 11 Issue: 4, 150 - 165

Ahmet Kaçar , Nihal Düzalan

https://doi.org/10.17278/ijesim.1578847

Abstract

Bu araştırmanın amacı Türkiye’de eğitim alanında matematik öğrenme güçlüğü ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin tematik bir çerçevede incelenmesidir. Bu amaca ulaşabilmek için nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Araştırmada mevcut durumun değerlendirmesi yapıldığından çalışmanın doğası gereği böyle bir yöntem belirlenmiştir. Araştırmanın veri kaynağını 2013 yılından 2024 yılı Ekim ayının sonuna kadar eğitim alanında matematik öğrenme güçlüğünü konu edinen Türkçe ve İngilizce yazılmış ve Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi resmi sitesinin veri tabanındaki 32 lisansüstü tez oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak “Matematik Öğrenme Güçlüğü Konulu Lisansüstü Tezleri İnceleme Formu” kullanılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizinden yararlanılmıştır. Araştırmanın amacına göre ulaşılan tezler sınıflandırma analiz tekniği ile incelenmiştir. Tezler yayın yılı, tür, yayın dili, yöntem, örneklem grubu, örneklem büyüklüğü, veri toplama araçları, eğitimin farklı alanlarındaki dağılımı ve kullanılan anahtar kelimeler başlıkları altında sınıflandırılmıştır. Çalışmanın dikkat çeken sonuçlarından bazıları şu şekildedir. Elde edilen bulgularda özellikle 2023 yılından itibaren matematik öğrenme güçlüğünü konu edinen lisansüstü tezlerin sayısında önemli derecede bir artışın olduğu görülmüştür. Eğitimde Matematik Eğitimi ve Sınıf Eğitimi alanı dışındaki diğer alanlara yönelik yapılan tezlerin sayısının sınırlı olduğu görülmüştür. Tezlerde en fazla kullanılan yöntemin nitel yöntemlerden durum çalışması ve eylem araştırması olduğu tespit edilmiştir. Katılımcı sayısının 1-50 arasında olduğu küçük örneklem gruplarıyla yürütülen tezlerin daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Matematik öğrenme güçlüğü, diskalkuli ve sayı kavramına yönelik anahtar kelimelerin daha yoğun olarak kullanıldığı belirlenmiştir.

Keywords

matematik öğrenme güçlüğü, diskalkuli, tematik inceleme.

A Thematic Analysis of Studies Conducted in Turkey on Mathematics Learning Difficulties in the Field of Education

Abstract

The aim of this study is to conduct a thematic analysis of graduate theses on mathematics learning difficulties in the field of education in Turkey. To achieve this goal, document analysis, a qualitative research method, was employed. This method was chosen based on the nature of the study, which assesses the current state of research. The data source consists of 32 graduate thesis on mathematics learning difficulties and published in the National Thesis Center database of the Turkish Council of Higher Education from 2013 to the end of October 2024. The "Graduate Thesis Review Form on Mathematics Learning Difficulties" was used as the data collection tool, and content analysis was applied to analyze the data. The theses were examined using classification analysis techniques and categorized based on publication year, type, publication language, method, sample group, sample size, data collection tools, distribution across different areas of education, and keywords used. Some of the key findings are as follows: a significant increase in the number of theses on mathematics learning difficulties has been observed, especially starting in 2023. The number of theses focused on fields outside Mathematics Education and Primary Education is limited. The most frequently used methods were identified as case studies and action research among qualitative methods. Additionally, it was found that most theses were conducted with small sample groups, with participants numbering between 1 and 50. Keywords related to mathematics learning difficulties, dyscalculia, and the concept of number were more commonly used.

Keywords

mathematics learning disability, dyscalculia, thematic review

References

• Akça, B. (2023). Ortaokul matematik öğretmenlerinin diskalkuliye yönelik bilgi düzeylerinin belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• American Psychiatric Association (APA). 2013. Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). American Psychiatric Publishing.
• American Psychiatric Association, DSM-5 Task Force. (2013). Diagnostic and statical manual of mental disorders: DSM-5™ (5th ed.). American Psychiatric Publishing.
• Avcı, A. (2020). Matematik öğrenme güçlüğü yaşayan ilkokul öğrencilerine yönelik öğretim uygulamalarının değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Bakırcı Saymaz, C. (2023). Matematik öğrenme güçlüğüne sahip ortaokul öğrencilerinin kesir kavramına yönelik oluşturulan varsayımsal öğrenme yol haritaları aracılığıyla öğretmen adaylarının farkındalıklarının belirlenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Baldemir, B. (2020). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının diskalkuliye ilişkin görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Bateman, B. D. (1965). Reading Disorders: A Multidisciplinary Symposium. Exceptional Children, 32(2), 124-125.
• Bintaş, J. (2007). Matematikte öğrenme güçlüğü olan öğrenciler için matematik eğitimi. eJournal of New World Sciences Academy, 2(4), 439-450.
• Ceylan, A., D. (2023). Ritim eğitiminin özgül öğrenme güçlüğü tanılı diskalkulik çocukların ritmik sayma becerilerine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Ceylan, M., Çetin, E. ve Karadaş, C. (2022). What do theses and dissertations tell us about learning disabilities? International Online Journal of Education and Teaching (IOJET), 9(1). 308-332.
• Chinn, S., ve Ashcroft, R. E. (Eds.). (2006). Mathematics for dyslexics: Including dyscalculia. John Wiley & Sons. Coştu, S. (2019). Matematik öğrenme güçlüğüne sahip (diskalkulik) bireylerin belirlenmesine yönelik model geliştirme çalışması (Yayınlanmamış doktora tezi). Trabzon Üniversitesi, Trabzon.
• Dias, M. D. A. H., de Britto Pereira, M. M., ve Van Borsel, J. (2013). Assessment of the awareness of dyscalculia among educators. Audiology-Communication Research, 18(2), 93-100.
• Doğmaz, S. (2022). Bilgisayar destekli matematik öğretiminin öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin sayı hissi, matematiksel üstbiliş farkındalık ve öz yeterlilik algısı üzerindeki etkililiği (Yayınlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Erdem, C. (2024). Matematiksel öğrenme güçlüğü (diskalkuli) olan öğrencilerin dört işlem problemi çözme sürecinde zihinden işlem stratejilerini nasıl kullandıklarının incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Erkam, C. (2023). Öğrenme güçlüğü olan öğrencilere uygulanan matematik müdahaleleri: bir meta-sentez çalışması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Filiz, T. (2022). Matematik öğrenme güçlüğü riski olan öğrenciler için gerçekçi matematik eğitimi ile öğretim tasarım modeli geliştirme, uygulama ve değerlendirme (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Trabzon Üniversitesi, Trabzon.
• Fu, S. H., ve Chin, K. E. (2017). An online survey research regarding awareness of dyscalculia among educators in Sandakan district, Sabah. International Journal of Academic Research in Progressive Education and Development, 6(2), 1-10. http://dx.d-oi.org/10.6007/IJARPED/v6-i2/2891
• Giarelli, E., ve Tulman, L. (2003). Methodological issues in the use of published cartoons as data. Qualitative health research, 13(7), 945-956.
• Hopcan, S. (2013). Öğrenme güçlüğü yaşayan 1.-3. Sınıf öğrencileri için web destekli uyarlanabilir öğrenme sistemi geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Kaçar, H. (2018). İlkokul öğrencilerinin matematik öğrenme güçlüğünün sınıf öğretmenlerinin gözlem ve deneyimlerine göre incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Karasakal, M. (2018). İlköğretim matematik öğretmenlerinin diskalkuli farkındalığı (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, Ankara.
• Kargın, P. (2023). Çalışma bellek düzeyi düşük diskalkulik öğrencilere toplama ve çıkarma işlemlerinde muhakeme stratejisi kullanımının öğretimi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
• Kasım, M. (2023). Teknoloji destekli matematiksel modelleme yönteminin matematik öğrenme güçlüğü yaşayan ilkokul 4. Sınıf öğrencisinin akademik başarısına etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Kılınç, N. (2023). Özel öğrenme güçlüğü olan bir ilkokul dördüncü sınıf öğrencisinin matematik becerilerini geliştirmeye yönelik bir eylem araştırması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ordu Üniversitesi, Ordu.
• Kirk, S.A. (1963). Proceedings of The Conference on Ecploration into The Perceptually Handicapped Child. Fund for Perceptually Handicapped Children, Inc. Evanson, IL.
• Koç, B. (2018). Diskalkulik öğrencilere toplama ve çıkarma öğretimine yönelik bir eylem araştırması (Yayınlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Mazzocco, M. M. M. Ve Myers, G. F. (2003). Complexities in identifying and defining mathematics learning disability in the primary school-age years. Annals of Dyslexia, 53, 218-253 https://doi.org/10.1007/s11881-003-0011-7
• Mutlu, Y. (2016). Bilgisayar destekli öğretim materyallerinin matematik öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerin sayı algılama becerileri üzerindeki etkilerinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Mutlu, Y. (2016). Matematik öğrenme güçlüğü (gelişimsel diskalkuli). Matematik Eğitiminde Teoriler (ss. 881-897). Pegem Akademi.
• Nuransoy Altınışık, S. (2023). Gelişimsel diskalkulisi olan öğrencilerin velilerinin diskalkuli hakkındaki görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Olkun, S. (2021). Diskalkulik çocuklarda sayı hissi. (Ed. Prof. Dr. Sinan Olkun, Doç. Dr. Levent Akgün, Doç.Dr. Mehmet Hayri Sarı, Doç.Dr. Yılmaz Mutlu). Diskalkuli - Matematik Öğrenme Güçlüğüne Sahip Çocuklara Matematik Öğretimi. Vizetek.
• Polat, E. (2013). Özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrenciler için web destekli uyarlanabilir öğretim sistemi tasarımı (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Saygı, H. (2023). Matematik öğrenme güçlüğü ile ilgili yapılan çalışmaların dokuman analizi ile incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Sevinç, E. (2019). Özel öğrenme güçlüğü olan ilkokul 4.sınıf öğrencilerinin matematik dersi geometri öğrenme alanındaki akademik başarı Düzeylerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.
• Sezer, S., ve Akın, A. (2011). Teachers’ opinions about dyscalculia seen in the students between the ages of 6–14. Elementary Education Online, 10(2), 757-775.
• Shalev, R. S., ve Gross-Tsur, V. (2001). Developmental dyscalculia. Pediatric Neurology, 24(5), 337-342. https://doi.org/10.1016/S0887-8994(00)00258-7
• Shalev, R. S., Manor, O., ve Gross‐Tsur, V. (2005). Developmental dyscalculia: A prospective six‐year follow‐up. Developmental Medicine & Child Neurology, 47(2), 121-125. https://doi.org/10.1111/j.1469-8749.2005.tb01100.x
• Soylu, F. (2020). Matematik öğrenme güçlüğünün (diskalkulinin) beyinsel ve kalıtımsal temelleri. Diskalkuli: Matematik Öğrenme Güçlüğü. (ss. 37-53). Pegem Akademi.
• Söylemez, İ. (2024). Matematik kaygısını gidermeye yönelik etkinliklerin diskalkuli riskli çocukların matematik performansına, matematik kaygısına ve çalışma belleğine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Şehit, A., G. (2023). Diskalkuli üzerine bir meta-sentez çalışması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Giresun Üniversitesi, Giresun.
• Şen, N. (2024). Matematik öğrenme güçlüğü olan öğrencilere sözlü problem çözme becerisinin öğretiminde sanal-yarı somut-soyut öğretim dizisinin etkililiği: karma yöntemler araştırması (Yayınlanmamış doktora tezi). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Şimşek, N. ve Arslan, K. (2022). Matematik Öğrenme Güçlüğü İle İlgili Çalışmaların Betimsel Analizi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(1), 433-449. DOI: 10.51460/baebd.983453
• Tecim, G. (2024). Matematik öğrenme güçlüğü (diskalkuli) ile ilgili çalışmaların bibliyometrik ve sistematik olarak derlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Tufan, S. (2024). Geliştirilen Temel Matematik Becerileri Öğretim Programı’nın (TEMABÖP) diskalkuli riski olan öğrencilerin matematik performanslarına etkisi: müdahaleye tepki modeli ikinci aşama uygulaması (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Tuğrul Kalaç, E. (2023). Özel öğrenme güçlüğü olan ilkokul öğrencilerinin sayı algısına yönelik geliştirilen matematik destek programının etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Uygun, N. (2019). Matematik öğrenme güçlüğü risk grubu olan bir dördüncü sınıf öğrencisi için destek eğitim programı geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması (Yayınlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Ülger, M. (2023). Sınıf öğretmenlerinin özel öğrenme güçlüğü alanına ilişkin yeterlik düzeylerinin belirlenmesi ve diskalkuliye ilişkin görüşlerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Yaşar, G. (2024). Matematik öğrenme güçlüğü yaşayan ortaokul öğrencilerinin matematiksel problem çözme süreçlerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Yavuz, B. (2024). Türkiye'de 2001-2024 yılları arasında yayımlanan diskalkuli (matematik öğrenme güçlüğü) konusu ile ilgili tezlere yönelik bir içerik analizi çalışması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Erzincan.
• Wach, E. (2013). Learning about qualitative document analysis.