Türkiye’de Yaşayan Iraklıların Suriyeliler ile Paylaştıkları Mültecilik Deneyimleri

Year 2023, Volume: 3 Issue: 2, 134 - 157, 01.12.2023

Bilge Deniz Çatak Aşkar Sibel Erdoğan

Abstract

Çeşitli ülkelerden farklı kültürel özelliklere sahip çok sayıda insan, Türkiye sınırlarına giriş yapmaktadır. Türkiye’de farklı statülerde yaşamlarını sürdüren bu insanlar, gündelik rutin içinde yerli halk ile karşılaştıkları gibi diğer göçmen gruplarla da karşılaşmaktadır. Türkiye’de yaşayan çok sayıdaki göçmen grup arasında Iraklılar ve Suriyeliler ise nüfus yoğunluğu açısından önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada, farklı savaş dönemlerinde birbirlerinden göçmen kabul eden iki farklı ülkenin vatandaşı olan Iraklılar ve Suriyelilerin ortaklaşan ve ayrışan deneyimleri ve bu deneyimler üzerinden kurdukları öteki olgusu üzerinde durulmuştur. Iraklılar ve Suriyeliler arasındaki etkileşim yok sayma, dikkat çekme, kimliğini vurgulama ve görünmez olmaya çalışma gibi stratejiler ile birlikte ele alınmıştır. Iraklılar ve Suriyelilerin Türkiye’deki göçmenlik deneyimleri etrafında gelişen etkileşimleri, on sekiz Iraklı ile gerçekleştirilen derinlemesine yüz yüze görüşmeden elde edilen bulgular çerçevesinde açıklanmıştır. Iraklıların Suriyelilerle her karşılaşması, Suriyeli imgesini inşa ederken aynı zamanda göçmen/ mülteci olma durumunun da tekrar tekrar kurgulanmasına sebep olmaktadır.

Keywords

Mülteciler, karşılaşma, ötekiler, yabancılık, etkileşim

References

• Ahmed, S. (2000). Strange encounters. Embodied others in post-coloniality. New York:Routledge
• Allport, G.W. (1988). The nature of prejudice. Massachusetts: Addison-Wesley Publishing Company.
• Bauman, Z. (1998). Postmodern etik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Bauman, Z. (2003). Modernlik ve müphemlik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Bauman, Z. (2016). Strangers at our door. Cambridge: Polity Press.
• Bourse, M. (2009). Melezliğe övgü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Chatelard, G. (2009). Migration from Iraq between the Gulf and the Iraq wars (1990-2003): Historical and sociospatial dimensions. Araştırma Raporu. Hal
• Connolly, W.E. (2011). Kimlik ve farklılık. Siyasetin açmazlarına dair demokratik çözüm önerileri. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design. Choosing among five approaches. California: Sage Publications.
• Danış, D. (2007). İstanbul’daki Iraklı göçmenlerin parçalı eklemlenme sürecinde toplumsal ağlar. Pusch, B. & Wilkoszewski, T. (Der.) Türkiye’ye uluslararası göç: Toplumsal koşullar - bireysel yaşamlar içinde (ss.191- 224). İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Danış, D. (2009). Arap dayanışması çözülürken: Suriye, Ürdün ve Lübnan’da Iraklı mülteciler. Ortadoğu Analiz, 1(9), 57-65.
• Diken, B. (1998). Strangers, ambivalence and social theory. London: Ashgate Publishing Limited.
• Erdoğan, M. (2020). Syrians barometer 2019: A framework for achieving social cohesion with Syrians in Turkey. Araştırma Raporu. Turkish-German University Migration and Integration Research Centre.
• Erlich, R. (2014). Inside Syria. The backstory of their civil war and what the world can expect. New York: Prometheus Books.
• Fisk, R. , Cockburn, P.& Sengupta, K. (2015). Suriye cehenneme düşüş. İstanbul: Matbuat Yayın.
• Goffman, E. (2017). Etkileşim ritüelleri. Yüz yüze davranış üzerine denemeler. Ankara: Heretik Yayınları.
• Göç İdaresi Başkanlığı (GIB), (2022). İstatistikler. Erişim tarihi: 11.06.2023, https://www.goc.gov.tr/gecicikoruma5638 Human Rights Council, (2018) Report of the special rapporteur on extrajudicial, summary or arbitrary executions on her mission to Iraq
• IOM, (2018). Iraq displacement crisis 2014-2017. Erişim tarihi: 07.06.2023, https://reliefweb.int/sites/reliefweb. int/files/resources/IOM-Iraq_Displacement_Crisis_2014-2017.pdf.
• IOM, (2022). World migration report 2022. Erişim tarihi: 03.06.2023, https://worldmigrationreport.iom.int/
• İçduygu, A. & Aksel Bayraktar, D. (2013). “Turkish migration policies: A critical historical retrospective”. Perceptions, 18(3), 167-190.
• Kaynak, M. (1992). The Iraqi asylum seekers and Türkiye (1988-1991). Ankara: Tanmak Yayınları.
• Kearney, R. (2012). Yabancılar, tanrılar ve canavarlar. Ötekiliği yorumlamak. İstanbul: Metis Yayınları.
• McHugo, J. (2015). Syria. A recent history. London: Saqi Books.
• Mülteciler Derneği, (2023). Türkiye’deki Suriyeli sayısı. Erişim tarihi: 11.06.2023, https://multeciler.org.tr/ turkiyedeki-suriyeli-sayisi/
• ORSAM, (2010). Irak’tan ırağa: 2003 sonrası Irak’tan komşu ülkelere ve Türkiye’ye yönelik göçler. Erişim tarihi: 23.04.2023 https://www.orsam.org.tr/tr/irak-tan-iraga-2003-sonrasi-irak-tan-komsu-ulkelere-veturkiye-ye-yonelik-gocler/
• Park, R.E. (1950). Race and culture. New York: The Free Press.
• Regional Refugee and Resilience Plan (3RP), (2022). Regional strategic overview. Erişim tarihi: 03.03.2023, https://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/RSO2022_0.pdf
• Siklawi, R. (2016). ‘Iraq between 1990 and 2015. Dimensions of conflict’. International Journal of Contemporary Iraqi Studies 10(3), 263-273.
• Sontag, S. (2004). Başkalarının acısına bakmak. İstanbul: Agora Kitaplığı UNHCR, (2006). Return advisory and position on international protection needs of Iraqis outside Iraq. Araştırma Raporu.
• UNHCR, (2019). Irak Cumhuriyeti’nden kaçan insanlarla ilgili uluslararası koruma konusunda dikkate alınması gereken hususlar. Erişim tarihi: 19.02.2023, https://www.refworld.org/cgibin/texis/vtx/rwmain/ opendocpdf.pdf?reldoc=y&docid=60361b824
• Üstübici, A. (2020). Görünmezlikten görünürlüğe: İstanbul’un kent dokusunda göçmenlik ve mültecilik deneyimleri. İmgelem. 4(7), 273-298.
• Yıldız, İ. (2018). Türkiye’ye uluslararası göçler ve Türkiye’nin göç politikası. İstanbul: Kırmızı Çatı Yayınları.