Öz
Eğitim insanları ve toplumları yetiştiren, geliştiren hayatın ayrılmaz bir parçasıdır. Eğitimsiz bir hayat düşünülemez. Tarihimize bakıldığında, eğitime uzun yıllardan beri önem verildiği, açılan çeşitli kurumlarla eğitimin desteklendiği görülmektedir. Kültür ve eğitim alanlarından biri olan “müzik”, Türkler için çok eski yıllardan beri önemli olmuş, dini ayin, savaş, barış, cenaze, düğün gibi çeşitli etkinlik ve kutlamalarda müzik her zaman kullanılmıştır. Tarih boyunca başa geçen hükümdarlar tarafından, sanatçı ve müzisyenler, teşvik ve himaye edilerek desteklemiş, müzik eğitimine önem verilmiştir. Osmanlı devletinde müzik eğitimi ülke çapına yayılmış çeşitli kurumlar tarafından verilmiştir. Bunlar içinde “Enderun-i Hümayun”, “Mehterhane-i Hümayun”, ve “Musika-i Hümayun”, saray içinde olan başlıca müzik eğitim kurumlarıdır. Bunların dışında “Mevlevihaneler”, “Özel meşkhaneler”, Sivil yapılanmalar (esnaf loncaları, cemiyet ve dernekler), “Tanzimat sonrası açılan müzik okulları” ise, saray dışında yürütülen başlıca müzik eğitim kurumları arasındadır. Osmanlı Döneminde müzik eğitimi “meşk” usulü denilen “usta-çırak” ilişkisiyle yürütülmekteydi. Yani meşk usulü, müziğimizi oluşturan makam, usul, repertuvar vb. bilgileri ve inceliklerini üstatdan dinleyerek öğrenme, tekrarlama, ezberleme esasına dayanan, böylelikle söz ve saz eserlerinin yüzyıllar boyu nesilden nesile intikalini sağlayan bir yöntem olarak, 19. yüzyılın ilk çeyreğine kadar sürdürülmüştür. Daha sonra Batı etkisiyle kurulan konservatuvarlarda da kısmen de olsa bu yöntem uygulanmıştır. Bu çalışmanın amacı, uzun bir süre tarihimizde hüküm sürmüş olan Osmanlı Devleti saraylarında uygulanan müzik eğitimi ve başlıca kurumlarını incelemek, saray dışında açılmış olan kurumların da sarayla olan bağlantısı ortaya koymaktır. Ayrıca bu kurumlardaki ders işleyişleri incelenerek müziğe verilen önemin derecesini ortaya koymaktır. Sonuç olarak, Osmanlı saraylarındaki müzik eğitim kurumlarının yapısal özellikleri ve önemi hakkında edinilen bilgilerle, eğitim kurumlarının işleyişi, düzeni ve kullandıkları öğretim metotları açısından genel değerlendirmeler yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Öz
Education is an indivsible of part of life which devolops people and societies. Whitout the education, life can not be thinking. When one examines our history, it can be seen that Education have been supported by the foundations that were open by Otoman and Turkish rulers. Music had been always used as one of the department of education system in some ceramonies like weddings, funerals, and religious rituals by Turkish tribes and states. Turkish rulers had supported musicans and patronized them. Music education was carried on by some foundations in Ottoman Empire. The most important of them were Enderun-i Hümâyûn, Mehterhâne-i Hümâyûn and, Musika-i Hümâyûn. Apart from these govermental foundations some non- govermental foundations had provided music education for people in the Ottoman state. These were, Meskhane (private music education centers), and private music schools. The main musical education system was “meskh” education system in Ottoman empire. This system was based on the musical relationship between pupils and tutors. Basically this sytem based on principal of ¨the pupil imitates tutor¨. The pupils memorise every rythmic and melodic aspects of musical pieces and immitates the way of his or her tutors do. This system that made possible to tranfer of the instrumental and vocal pieces along the generations, had been used by the first quarter of XIXth century. The aim of this study is examining to Otoman musical education systems that were carried on in palaces and the other foundations that were placed out of palaces, like the public schools and music societies. Otoman Empire has a special education that was based on life-long education principle. Adtionally, we carried out evaluation about fundamental aspects of these foundations and their importance for Ottoman music history in conclusion chapter of this work.
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Diğer ID | JA24DF86CK |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Temmuz 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Sayı: 2 |