ORUN (PLACE OF WORK) AND ÜLÜŞ (SHARING) UP TO TURKISH TRADITIONS BEFORE ISLAM

Year 2011, Volume: 2011 Issue: 3, 30 - 34, 01.09.2011

Kürşat Koçak

Abstract

For Turks who founded a migrant civilization in the endless steppe, customs and ceremonies were essential parts of state. Putting the exactly rules of orun and ülüş into practice strengthened the authority and power of the Ruler. The proof of carrying out customs and traditions about the state life in front of people was the traditional symbols of the Ruler. While orun refers to the place in the council, ülüş refers to officers’ shares. Obeying the rules of orun and ülüş means obedience to the Ruler; on the other side not obeying them means rebellion.

Keywords

state, orun, ülüş, ruler

İSLAMİYET’TEN ÖNCEKİ TÜRK DEVLET GELENEKLERİNE GÖRE ORUN VE ÜLÜŞ (MEVKİ VE PAY)

Abstract

Bozkır coğrafyasının uçsuz bucaksız sınırları içinde atlı konar göçer bir medeniyet kurmuş Türkler’de tören ve gelenekler devlet hayatının ayrılmaz bir parçası olmuştur. Orun ve Ülüş kurallarının eksiksiz uygulanması ise hükümdarın otoritesini ve gücünü pekiştirmiştir. Devlet hayatıyla ilgili tören ve geleneklerin halk gözünde uygulandığının ispatı ise hükümdarın kullanmış olduğu geleneksel sembollerdi. Bunlardan bir tanesi ise Orun ve Ülüş kurallarının hükümdar makamında uygulanmasıdır. Orun hükümdarın meclisinde oturulan yeri ifade ederken ülüş ise hükümdarın sofrasından devlet görevlilerinin almış olduğu pay anlamına gelmektedir. Orun ve ülüş kurallarına uymak hükümdara itaat anlamına gelirken bu davete katılmamak ise hükümdarın otoritesine itaatsizlik anlamına gelmekteydi.

Keywords

Devlet, Orun, Ülüş, Hükümdar

References

• CHAVANNES, Edouard;(2007) Batı Türkleri (Çin Kaynaklarına Göre), Terc. Mustafa KOÇ, Selenge Yayınları, İstanbul.
• EBERHARD, W.;(1942)Hsiung-nu’lar Hakkında Monografya, TTK, Tercüme No: 40-90a
• GUMİLEV, L. N.;(2004)Türkler, Terc. D. Ahsen BATUR, Selenge Yayınları, İstanbul.
• İBN FADLAN; (2005)BİN YIL ÖNCE TÜRKLER VE ÖTEKİLER,Terc. Sadık Şaşar, İstanbul.
• İBNi MÜHENNÂ LÛGATİ; (1988)Terc. Abdullah BATTAL, TDK Yayınları, Ankara.
• İNAN, Abdülkadir;(1998) Makaleler ve İncelemeler I, II, T.T.K. Yayınları, Ankara.
• KAFESOĞLU, İbrahim;(2000) Türk Milli Kültürü, İstanbul.
• KÂŞGARLI MAHMÛD;(1996) Divanü’l Lugati’t- Türk I, II, III, (Terc. Besim ATALAY) Ankara.
• KÖYMEN, M. Altay;(1993) Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi, Cilt I, TTK Yayınları, Ankara.
• Oğuz Destanı; (1972)Zeki Velidî TOĞAN, İstanbul.
• ÖGEL, Bahaeddin;(1982) Türklerde Devlet Anlayışı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• ÖGEL, Bahaeddin;(2001) Türk Kültürünün Gelişme Çağları, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, İstanbul.
• PRİSKOS;(1995) Avrupa Hunları, Terc. Ali AHMETBEYOĞLU, TDAV Yayınları, İstanbul.
• SEVİM, A. ve MERÇİL, E.;(1995) Selçuklu Devletleri Tarihi, TTK Yayınları, Ankara.
• TOGAN, Zeki Velidi;(1981) Umumi Türk Tarihine Giriş, Enderun Kitabevi, İstanbul.