2018-2019 Eğitim Öğretim Yılında Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Müslüman Türk Bilim İnsanlarının Yeri

Year 2019, Volume: 2 Issue: 2, 274 - 285, 16.12.2019

Cengiz Akalın

Abstract

Bütün dünyada eğitim ve öğretim faaliyetlerinin ilk ve en önemli materyali olarak ilk sıradaki yerini korumaya devam eden ders kitapları, ilköğretim çocuklarının temel eğitimi açısından kaynak niteliği taşımaktadır. Tanzimat dönemi öncesinden günümüze ‘Batılılaşma, Çağdaşlaşma’ adına ilköğretimden üniversite eğitimine kadar öğrencilerimize bilim ve teknoloji tarihi öğretiminde hep batılı veya yabancı bilim insanları tanıtılmış ve rol model olarak gösterilmiştir. Öyle ki; insanlık tarihi boyunca bilim ve teknoloji adına yapılan bütün icat ve keşifler, batılı veya yabancı mucit, kâşif ve bilim insanları tarafından yapılmıştır şeklinde öğretiliyor ve öğrencilerimiz bu yanlış algı ile yetişiyorlar. Miladi 750- 1200 yılları arasında hemen hemen bütün dünya toplumları Orta Çağ karanlığında yaşarlarken, “Müslüman Türk Bilim İnsanlarının” bilim ve teknolojinin temellerini atmış olduklarının öğrencilerimize ilköğretimden itibaren hatta üniversite eğitiminin sonuna kadar öğretilmesi gerekmektedir. Bu öncü şahsiyetleri olması gerektiği gibi tanıması, yapmış oldukları çalışmalardan haberdar olması öğrencilerimizin kendi özgüvenlerini kazanması, kendilerine rol model olarak görmeleri, milli- manevi değerlere bağlı veya saygılı ve milli bilinçlerinin oluşması bakımından elzemdir. Bu çalışma ile; yaklaşık bin yıllık Türk Milletinin milli, manevi ve kültürel değerlerinin temsilcileri olan “Müslüman Türk Bilim İnsanlarının” ilkokul 4 ve ortaokul 5, 6 ve 7. sınıflarında okutulan Sosyal Bilgiler ders kitaplarında,  öğrencilerimize köklerine bağlı ve köklerinden aldığı ilham ile geleceğe daha güvenli adımlarla ilerleyebileceğini sağlayacak ve geleceği şekillendirecek şekilde rol model olmaları açısından gerektiği ölçüde hayat hikayelerinin, karakterlerinin tanıtılıp, yaptıkları bilimsel çalışmalarla dünyadaki bilim ve teknolojinin temellerini attıklarının öğretilip öğretilmediğini tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği uygulanarak yapılmıştır.

Keywords

Milli Eğitim, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ders Kitapları, Sosyal Bilgiler, Müslüman Türk Bilim İnsanları

References

• Gültekin, G., Akpınar, M., Nohutçu, M., Özerdoğan, P. & Aygün S. (2018). MEB, TTKB, Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, 7. sınıf SBD kitabı, Ankara: Devlet Kitapları, Birinci Baskı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları (6764), Ders Kitapları Dizisi (1785)
• Millî Eğitim Bakanlığı, Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (4, 5, 6 ve 7. Sınıflar için), Ankara, 2018 http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686-SOSYAL%20B%C4%B0LG%C4%B0LER%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%20.pdf
• Şahin, E. (2018). MEB, TTKB, Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, 5. sınıf SBD kitabı, Ankara: Anadol Yayıncılık.
• Tüysüz, S. (2018). MEB, TTKB, Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, 4. sınıf SBD kitabı, Ankara: Tuna Matbaacılık AŞ.
• Yılmaz, F.G., Bayraktar, H., Özden, M.K., Akpınar, M. & Evin, Ö. (2018). MEB, TTKB, Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, 6. sınıf SBD kitabı, Ankara: Devlet Kitapları, Birinci Baskı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları (6780), Yardımcı Kaynak Kitaplar Dizisi (1029)