Yabancılara Türkçe Öğretiminde Balkanlardaki Türk Edebiyatı İle Anadolu Türk Edebiyatı’nın Mukayesesi “Balkan Ninnisi Dizi Örneği”
Yıl 2022,
Cilt: 5 Sayı: 2, 153 - 175, 30.12.2022
Serhat Küçük
,
Gülay Erbaş
Öz
Bu çalışmanın amacı, Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde Balkanlardaki Türk edebiyatının etkisi ve kitle iletişim araçlarının materyal olarak kullanımının dil öğretimine katkısını değerlendirmektir. Amaç, Balkan kültürünü ve ağzını yansıtan Balkan Ninnisi dizisi aracılığıyla bu dizide yer alan kültür unsularını ve ağız özelliklerini fişleyerek kitle iletişim araçlarının yabancı dil olarak Türkçe öğretimine olumlu ve olumsuz etkilerini otaya çıkarmaktır. Yapılan araştırmalarda gerek kültür ve sosyal yaşam gerek dil açısından Balkanlardaki Türk edebiyatıyla Anadolu Türk edebiyatı arasında benzerliklere ve farklılıklara rastlanmıştır. Balkan kültürü ve ağzı, Türk kültürü ve ağzı gibi oldukça zengindir. Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde, Türk milletlerinin kültür ve dil zenginliğini destekler niteliktedir.
Yapılan çalışmada Balkan Ninnisi dizisi aracılığıyla yabancı öğrencilere kültür aktarımı yapılması ve ağız özelliklerinin tanıtılması da hedeflenmiştir. Dizinin on bölümü izlenerek Balkan kültürüne ve ağzına ait unsurlar sınıflandırılıp farklılıklar ve benzerlikler mukayese edilerek ders sürecinde materyal olarak kullanımı sağlanmıştır. Bulunan bulgular yabancı dil olarak Türkçe eğitiminde dinleme-konuşma-okuma-yazma olarak bilinen dört beceriye hitap edecek şekilde düzenlenmiştir. Bunun yanı sıra Balkan ağız özelliklerinin dil öğretiminde olumsuz yansımaları üzerine eleştirel bir bakış açısı da çizilmiştir. Araştırmanın sonunda bu alanla ilgili çalışmaların geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Kaynakça
- Alievska, M, (2010). Geleneksel Makedon ve Türk Mutfağında Türkçe Kökenli Ortak Yemek İsimleri. Aynı Tadı Paylaşmak: Türkiye ve Makedonya Geleneksel Ortak Mutfağı Çalıştay Bildirileri, Ankara.
- ,Boyacıoğlu, A, (2019), Balkan Dil Birliği ve Türkçe, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balkan Çalışmaları Anabilim Dalı, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
- Canım, R, (2014). “Balkan Gezi Notları, Bir Üsküp Masalı”. Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, S.3(2): s.67-187.
- Durmuş, M, (2013), Yabancılara Türkçe Öğretimi, Grafiker Yayınları, Ankara.
- Ekinci, Ezgi, (2021), Türkiye ve Balkan Devletleri İlişkileri Kapsamında Mutfak Kültürünün İncelenmesi, Kocaeli Üniverstesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Gastonom ve Mutfak Sanatları Bilim Dalı, Yayınlanmış Yüksek Lisan Tezi. Kocaeli, s. 45
- Kaplan, M, (2018), Edebiyatımızın İçinden, Dergah Yayınları, İstanbul.
Köse, Büşra, (2021), Balkan Ağızlarında Devrik Cümle Yapısı, Trakya Üniversitesi, Ssoyal Bilimler Enstitüsü, Balkan Çalışmaları Anabilim Dalı, Yayınlamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
- Küçükusta, A, H, (2019), Batı Balkan Türk Ağızlarına Dair, Dil Araştırmaları, Bahar , Cumhurbaşkanlığı, İletişim Başkanlığı, Ankara, S. 24: ss. 89-105
- Postman N, (1994), Televizyon: Öldüren Eğlence Gösteri Çağında Kamusal Söylem, Çeviren: Osman Akınhay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, s. 96.
Nureddini, M., (2007). Makedonya’daki Müslümanlarda Doğum, Evlenme ve Ölüm ile İlgili İnanışlar ve Uygulamalar, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Felsefe ve Din Bilimleri ABD.
- Samancı, Ö, Croxford Sharon, (2006), XIX. Yüzyıl İstanbul Mutfağı, İstanbul: Medyatik Yayınları, s. 18-178.
Turan, Z. (2014), Geçmişten Günümüze Makedonya Türklerinin Evlenme ve Düğün Gelenekleri, Celal Bayar Üniversitesi ,NWSA- Fine Arts S.D0159: s.149-160,
- Tuna, S.T., (2006). Türk Dünyasındaki Düğünlerde Koltuklama ve Kırmızı kuşak Bağlama Geleneği, Ahmet Yesevi Üniversitesi Bilig Dergisi, S: 38, ss: 149-160.
- Ünalan, Ş, (2012), Dil ve Kültür, Eski Yeni Yayınları, Ankara.
- Balkan Ninnisi 1. Bölüm: https://www.youtube.com/watch?v=8PoyT0GgkDk
- Balkan Ninnisi 2. Bölüm: https://www.youtube.com/watch?v=9M8su_StNq8
- Balkan Ninnisi 3. Bölüm: https://www.youtube.com/watch?v=yAHZTpF5Zeg
- Balkan Ninnisi 4. Bölüm: https://www.youtube.com/watch?v=meKhwAt15qk
- Balkan Ninnisi 5. Bölüm: https://www.youtube.com/watch?v=Jyq-vKQyYYU
- Balkan Ninnisi 6. Bölüm: https://www.youtube.com/watch?v=WbMrK4b6MkM
- Balkan Ninnisi 7. Bölüm: https://www.youtube.com/watch?v=4-4OEmD5Q8A
- Balkan Ninnisi 8. Bölüm: https://www.youtube.com/watch?v=0g52_B7acl4
- Balkan Ninnisi 9. Bölüm: https://www.youtube.com/watch?v=K5pqqDUm9Yc
- Balkan Ninnisi 10. Bölüm: https://www.youtube.com/watch?v=gz3YeIGAAS0