The Mediating Role of User Satisfaction in the Relationship Between the Quality of the Digital Tax Office System and Tax Compliance

Year 2025, Volume: 10 Issue: 1, 37 - 58, 30.06.2025

Candan Yılmaz Uğur , Naci Tolga Saruç

https://doi.org/10.30927/ijpf.1604728

Abstract

With the reflection of the digital transformation in public services on tax-related areas, digital applications come to the forefront, and these applications increase tax compliance by providing fast access and individualised services to taxpayers. With the Digital Tax Office, which entered into force on 7 October 2023 in Turkey, it is aimed to provide taxpayers with easy, fast and secure access to all applications and to present all tax-related transactions and the results of these transactions to those concerned electronically. In this context, it is important to determine the perception of taxpayers regarding the quality of the Digital Tax Office and the effect of this perception on tax compliance.
The purpose of this study is to examine whether the satisfaction of Digital Tax Office users has a mediating effect on the relationship between the quality of the Digital Tax Office System and tax compliance by using the data obtained from income and corporate taxpayers operating in Gümüşhane and using the Digital Tax Office system. Data from 171 taxpayers were analysed with mediation effect analysis. According to the results obtained, it is concluded that the quality of the Digital Tax Office system and perceived convenience increase tax compliance as long as the satisfaction of taxpayers using this system increases.

Keywords

Digital Tax Office , Digital Tax Office Quality , Tax Compliance

Dijital Vergi Dairesi Sisteminin Kalitesi ve Vergi Uyum Niyeti: Kullanıcı Memnuniyetinin Aracılık Rolü

Abstract

Kamu hizmetlerinde yaşanan dijital dönüşümün vergi ile ilgili alanlara yansıması ile dijital uygulamaların ön plana çıktığı, söz konusu uygulamaların vergi mükelleflerine hızlı erişim ve bireyselleştirilmiş hizmetler sunarak vergi uyumunu artırdığı görülmektedir. Türkiye’de 7 Ekim 2023 tarihinde yürürlüğe giren Dijital Vergi Dairesi ile mükelleflerin tüm uygulamalara kolay, hızlı ve güvenli bir şekilde erişim sağlaması, vergi ile ilgili tüm işlemlere ve bu işlemlerin sonuçlarının ilgililerine elektronik ortamda sunulması amaçlanmıştır. Bu bağlamda vergi mükelleflerin Dijital Vergi Dairesinin kalitesine ilişkin algısı ve bu algının vergi uyumu üzerindeki etkisinin belirlenmesi önem taşımaktadır.
Bu çalışmanın amacı Gümüşhane/Merkez’de faaliyet gösteren ve Dijital Vergi Dairesi sistemini kullanan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden elde edilen verileri kullanarak Dijital Vergi Dairesi Sisteminin kalitesi ile vergi uyumu arasındaki ilişkide Dijital Vergi Dairesi kullanıcılarının memnuniyetinin aracılık etkisi olup olmadığını incelemektir. Araştırmaya, Dijital Vergi Dairesi sistemini kullanan 171 gelir ve kurumlar vergisi mükellefi katılmış olup, veriler aracılık etki analizi ile incelenmiştir. Elde edilen bulgular, Dijital Vergi Dairesi sisteminin kalitesi ile algılanan kullanım kolaylığının, sistemi kullanan vergi mükelleflerinin memnuniyet düzeylerini artırarak vergi uyumunu olumlu yönde etkilediğini ortaya koymaktadır.

Keywords

Dijital Vergi Dairesi , Dijital Vergi Dairesi Kalitesi , Vergi Uyumu

References

• Akram, M. S., Malik, A., Shareef, M. A. & Goraya, M. A. S. (2019). “Exploring the Interrelationships Between Technological Predictors and Behavioral Mediators in Online Tax Filing: The Moderating Role of Perceived Risk”. Government Information Quarterly. 36(2), 237 – 251. https://doi.org/10.1016/j.giq.2018.12.007.
• Bozkurt, S. (2023). PROCESS Makro İle Aracılık, Düzenleyicilik ve Durumsal Etki Analizleri. Bursa, Ekin Yayınevi.
• Chumsombat, N. (2014). Factors Influencing User Satisfaction of E-tax filing in Thailand The Study of Small and Medium Enterprises (SMEs). IEEE 11th International Conference on e-Business Engineering, 5 – 7 Ekim, Guangzhou / Çin.
• Çelik, İ. (2022). Türkiye'de E-Vergi Hizmetlerinin Benimsenmesi ve Başarısı: Bursa'daki İnteraktif Vergi Dairesi Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim Bilişim Sistemleri Anabilim Dalı.
• Delone, W. & McLean, E. (1992). “Information Systems Success: The Quest for the Dependent Variable. Journal of Management Information Systems”. 3 (4), 60 – 95. https://doi.org/10.1287/isre.3.1.60.
• Delone, W. & McLean, E. (2003). “The DeLone and McLean Model of Information Systems Success: A Ten-Year Update”. Journal of Management Information Systems. 19 (4), 9 – 30. https://doi.org/10.1080/07421222.2003.11045748.
• Dijital Vergi Dairesi (2023). Dijital Vergi Dairesi Hizmete Açıldı, https://dijital.gib.gov.tr/duyurular#0/641, Erişim Tarihi: 09/10/2024.
• Dikmen, S. ve Güçlü Çiçek, H. (2020). “Vergi İdaresinin Dijital Dönüşümü”. İçinde Göktuğ, M. & Öz, E. (Ed.), Bilişim Çağında Vergi Hukuku (153 – 173). Bursa: Ekin Yayınevi.
• Do, H. T. H., Mac, Y. T. H., Tran, H. T. V. & Nguyen, T. T.L. (2022). “The Impact of Attitude Towards an E-Tax System on Tax Compliance of Vietnamese Enterprises: Adoption of an E-Tax System as a Mediator”. Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation. 18 (1), 35 – 64. https://doi.org/10.7341/20221812.
• Eichfelder, S. & Schorn, M. (2012). “Tax Compliance Costs: A Business-Administration Perspective”. Finanz Archiv / Public Finance Analysis. 68 (2), 191-230. https://www.jstor.org/stable/23272525.
• Gelir İdaresi Başkanlığı (2021). 2021 Yılı Performans Programı. https://www.gib.gov.tr/sites/ default/files/fileadmin/yayinlar/Gib_2021_Performans_Programi.pdf, Erişim Tarihi: 05. 11. 2024.
• Gürbüz, S. & Bayık, M. E. (2021). “Aracılık Modellerinin Analizinde Yeni Yaklaşım: Baron ve Kenny’nin Yöntemi Hâlâ Geçerli mi?”. Türk Psikoloji Dergisi. 37(88), 1 – 14. DOI: 10.31828/tpd1300443320191125m000031.
• Gürbüz, S. (2021). Sosyal Bilimlerde Aracı, Düzenleyici ve Durumsal Etki Analizleri, Güncellenmiş 2. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınevi.
• Haruna, I. U., Nadzir, M. M. & Awang, H. (2023). “The Impact of Quality Factors on Continuous Usage of E-Taxation Filing Reporting System”. Journal of Advanced Research in Applied Sciences and Engineering Technology. 30 (2), 141 – 153. https://doi.org/10.37934/araset.30.2.141153.
• Hodzic, S. (2019). “Tax Administrative Challenges of the Digital Economy: The Croatian Experience”. EJournal of Tax Research, 16 (3), 762 - 779.
• Marti, O. L. (2010). “Taxpayers’ Attitudes and Tax Compliance Behavior in Kenya”. African Journal of Business and Management. 1 (1), 112 – 122. DOI: 10.9790/487X-1806026170.
• Night, S. & Bananuka, J. (2018). “The Mediating Role of Adoption of an Electronic Tax System in the Relationship Between Attitude Towards Electronic Tax System and Tax Compliance”. Journal of Economics, Finance and Administrative Science. 25 (49), 73 – 88. https://doi.org/10.1108/JEFAS-07-2018-0066.
• Okunogbe, O. & Pouliquen, V. (2022). “Technology, Taxation, and Corruption: Evidence from the Introduction of Electronic Tax Filing”. American Economic Journal: Economic Policy. 14(1): 341 – 372. https://doi.org/10.1257/pol.20200123.
• Pinho, J. C. & Macedo, I. M. (2008). “Examining the Antecedents and Consequences of Online Satisfaction within the Public Sector: The Case of Taxation Services”. Transforming Government: People, Process and Policy. 2 (3), 177 – 193. https://doi.org/10.1108/ 17506160810902185.
• Pinho, J. C. Macedo, I. M. & , Monteiro, A. P. (2007). “The Impact of Online SERVQUAL Dimensions on Certified Accountant Satisfaction: The Case of Taxation Services”. EuroMed Journal of Business. 2 (2), 154 – 172. https://doi.org/10.1108/ 14502190710826031.
• Qi, Y. & Azmi, A. C. (2020). “Factors Affecting Electronic Invoice Adoption and Tax Compliance Process Efficiency”. Transforming Government: People, Process and Policy. 15 (1), 150 – 168. https://doi.org/10.1108/TG-04-2020-0070.
• Rahman, F., Talukder, S., Lanrong, Y. & Khayer, A. (2020). “Why Do Citizens Use E-Tax System? Extending the Technology Continuance Theory”. International Journal of Research in Business and Social Science. 9 (7), 177 – 189. https://doi.org/10.20525/ijrbs.v9i7.946.
• Rotimi, O., Olugbenga, A. F., Adekunle, A. R. & Adebola, B. (2020). “E-Tax Administration and Tax Compliance among Corporate Taxpayers in Nigeria”. Accounting and Taxation Review. 4 (3), 93 – 101. https://www.atreview.org/admin/12389900798187/ Article%204(3)%2093-101.pdf.
• Saptono, P. B., Hodzic, S., Khozen, I., Mahmud, G., Pratiwi, I., Purwanto, D., Aditama, M. A., Haq, N. & Khodijah, S. (2023). “Quality of E-Tax System and Tax Compliance Intention: The Mediating Role of User Satisfaction”. Informatics. 10 (22), https://doi.org/10.3390/informatics10010022.
• Serçemeli, M. & Kurnaz, E. (2016). “Denetimde Bilgi Teknoloji Ürünleri Kullanımının Teknoloji Kabul Modeli (TKM) İle Araştırılması”. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 45 (1), 43 – 52.
• Stefanovic, D., Marjanovic, U., Delic, M., Culibrk, D. & Lalic, B. (2016). “Assessing the Success Of E-Government Systems: An Employee Perspective”. Information & Management. 53, 717 – 726. https://doi.org/10.1016/j.im.2016.02.007.
• Tolkun, S. & Tekin, A. (2022). “Türk Vergi Sisteminde Dijital Dönüşüm ve Vergi Güvenliği Etkinliği Üzerindeki Rolü”. Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 290 – 314.
• Turan, A. H. & Özgen, F. B. (2009). “Türkiye’de E-Beyanname Sisteminin Benimsenmesi: Geliştirilmiş Teknoloji Kabul Modeli İle Ampirik Bir Çalışma”. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10 (1), 134 – 147.
• Wang, Y. S. & Liao, Y.W. (2008). “Assessing eGovernment Systems Success: A Validation of the DeLone and McLean Model of Information Systems Success”. Government Information Quarterly. 25, 717 – 733. https://doi.org/10.1016/j.giq.2007.06.002.
• Yanar, U. E. (2024). E-Vergi Uygulamalarının Vergi Mükelleflerince Kullanımına Yönelik Bir Araştırma: Kocaeli İli Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Nişantaşı Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Muhasebe ve Finans Yönetimi Anabilim Dalı.
• Zaidi, S. K. R., Henderson, C.D. & Gupta, G. (2017). “The Moderating Effect of Culture on E-Filing Taxes: Evidence from India”. Journal of Accounting in Emerging Economies. 7 (1), 134 – 152. https://doi.org/10.1108/JAEE-05-2015-0038.