THE PROBLEM OF OCCUPATIONAL BURNOUT IN GROUND HANDLING: A STUDY ON AIRPORT PASSENGER SERVICES EMPLOYEES

Year 2022, Volume: 6 Issue: 3, 11 - 36, 31.12.2022

Mustafa Kemal Yılmaz

Abstract

Occupational burnout, as a concept that the modern world has brought to working life with globalization, is a psychological condition that emerges over time with the effect of different variables in business life and employees are faced with the phenomenon of emotional exhaustion. In the aviation sector, situations such as shift working conditions, time pressure, intense work stress, high safety perception, rigidity of rules and procedures, being a laborintensive sector, etc., directly affect the employees and cause the perception of burnout. This situation affects many individual and organizational variables such as job satisfaction, performance, motivation, productivity, commitment to the company, etc. of the employees. For this purpose, the occupational burnout perceptions of shift workers working in ground handling services in the aviation sector constitute the main issue of the research. In this context, data were collected from 395 whitecollar employees working in shifts in the passenger services unit of the largest ground handling company operating at airports in Turkey, in order to reveal the attitudes of ground handling workers regarding their perceptions of occupational burnout. The obtained data were analyzed with quantitative analysis methods and the relationship of the variables with each other was examined. In this context, the relationship between the occupational burnout phenomenon faced by shift workers in ground handling services and the demographic variables of aviation workers is revealed. In this context, it is expected that the study will contribute to the literature and reveal the problem of professional burnout in ground handling services.

Keywords

Occupational Burnout, Ground Handling, Passenger Services, Aviation, Airline

YER HİZMETLERİNDE MESLEKİ TÜKENMİŞLİK SORUNSALI: HAVALİMANI YOLCU HİZMETLERİ ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Abstract

Küreselleşmeyle birlikte modern dünyanın çalışma hayatına getirdiği bir kavram olarak tükenmişlik, iş hayatında farklı değişkenlerin etkisiyle zamanla ortaya çıkan, çalışanların duygusal olarak tükenme olgusuyla karşı karşıya kaldığı psikolojik bir durumdur. Havacılık sektöründe ise, 7/24 esasına dayanan vardiyalı çalışma koşulları, zaman baskısı, yoğun iş stresi, yüksek emniyet algısı, kural ve prosedürlerin katılığı, emek yoğun bir sektör olması… vb. gibi durumlar çalışanları doğrudan etkilemekte, zamanla tükenmişlik algısının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu durum, çalışanların iş tatminini, performansını, motivasyonunu, verimliğini, çalıştığı işletmeye karşı olan bağlılığını… vb. gibi birçok bireysel ve örgütsel değişkeni etkilemektedir. Bu amaçla, havacılık sektöründe yer hizmetlerinde görev yapan vardiyalı çalışanların mesleki tükenmişlik algıları araştırmanın temel sorunsalını oluşturmaktadır. Bu kapsamda, yer hizmetleri çalışanlarının mesleki tükenmişlik algılarına ilişkin tutumlarını ortaya çıkarmak için, Türkiye'deki havalimanlarında faaliyet gösteren en büyük yer hizmetleri kuruluşunun yolcu hizmetleri biriminde vardiyalı olarak görev yapan 395 beyaz yakalı çalışanından anket yoluyla veri toplanmıştır. Elde edilen veriler, nicel analiz yöntemleri ile analiz edilmiş, değişkenlerin birbirleriyle olan ilişkisi incelenmiştir. Bu kapsamda, yer hizmetlerinde görev alan vardiyalı çalışanların iş hayatında karşılaştıkları mesleki tükenmişlik olgusunun havacılık çalışanlarının demografik değişkenleri ile arasındaki ilişki ortaya konmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın alan yazına katkı sunması ve yer hizmetleri özelinde yaşanan mesleki tükenmişlik sorununu ortaya çıkarması beklenmektedir.

Keywords

Mesleki Tükenmişlik, Yer Hizmetleri, Yolcu Hizmetleri, Havacılık, Havayolu

References

• Ardıç K., Polatçı S. (2009). Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun Öbür Yüzü: İşle Bütünleşme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 32(1), S. 21-46.
• Cordes, C. L., Dougherty, T. W. (1993). A Review And In Integration Of Research On Job Burnout. Academy Of Management Review Magasine. 18(4): S.621-656.
• Çam, O. (1992). Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri Ve Tükenmişliği Et-kileyen Bazı Etmenlerin İncelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yükse-kokulu Dergisi. S.456–461.
• Demir, M. (2020). Yiyecek-İçecek İşletmelerinde Çalışanların Mesleki Tü-kenmişlik Düzeylerinin İşten Ayrılma Niyetine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi-antep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Dolgun, U. (2015). Tükenmişlik Sendromu. N. D. Ergun Özler (Ed.), Ör-gütsel Davranışta Güncel Konular İçinde (S. 287-308). Bursa: Ekin Basın Yayın Dağıtım
• Doğanay, A., Ataizi, M., Şimşek, A., Balaban S.J., Akbulut, Y. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Freudenberger, H.J. (1974). Staff Burnout. Journal Of Social Issues, S.159-165
• Izgar, H. (2003). Çalışanlarda Stres ve Tükenmişlik, Endüstri Ve Örgüt Psikolojisi, Konya: Eğitim Kitabevi, S.159-172.
• İl, Z. (2018). Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Tükenmişlik Du-rumlarının Araştırılması: Erzurum Ve Ezincan Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Kadıoğlu, R. (2019), Havacılık Organizasyonlarında Çalışan Lojistik Pro-fesyonellerinde İş Doyumu Ve Tükenmişlik: Kokpit Ve Kabin Personelleri Üze-rine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Karabey, C. N. (2019). Bilgi Kaynakları Ve İkinci Elden Veriler,Modelleme Ve Hipotez, Örnekleme. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (S. 91-131). İçinde Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Kızılcan, S., Demiral, G. (2021). Kabin Ekibinin Mesleki Tükenmişlik Dü-zeyinin İncelenmesi: Bir Özel Havayolu Şirketi Örneği. Havacılık ve Uzay Ça-lışmaları Dergisi. 2(1). S.17-46
• Konak, İ. (2020), Uçuş Ekiplerinde İş Doyumu, Örgütsel Stres, Psikosoma-tik Belirtiler İle Tükenmişlik Düzeyi Arasındaki İlişki: Bir Havayolu Şirketi Ör-neği. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Ensti-tüsü, İstanbul.
• Maslach, C., Jackson, S. E. (1981). The Measurement Of Experienced Bur-nout. Journal Of Occupational Behaviour, 2, s.99-131.
• Maslach, C., Schaufeli, W. B., Leiter, M. P. (2001). Job Burnout. Annual Review Of Psychology, 52(1), s.397-422.
• Maslach, C., Zimbardo, P. G. (1982). Burnout - The Cost Of Caring. New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
• Öztürk, E. (2019), Havacılık Sektöründe Tükenmişlik Sendromu Nedenleri Ve Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Schaufeli, W. B., & Dierendonck, D. V. (1993). The Construct Validity Of Two Burnout Measures. Journal Of Organizational Behavior, 14(7), S.631-647.
• Spector, Paul E. (2008). Industrial And Organizational Psychology, 5th Ed., John Wiley & Sons.
• Şahin, M. S. (2014), İş Stresinin Tükenmişlik Üzerine Etkisi Ve Devlet Ha-va Meydanları İşletmesi’nde Çalışan Hava Trafik Kontrolörleri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens-titüsü, İstanbul.
• Tuna, G. (2019), Kabin Memurlarının Tükenmişlik Düzeylerinin Örgütsel Bağlılık Ve Çalışma Performanslarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Li-sans Tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Üstün, P. (2018). Örnekleme Yöntemleri. Aralık 28, 2021 Tarihinde Phder-negi: https://Www.Phdernegi.Org/Wp-Content/Uploads/2016/03/%C3%B6rnekleme_ Yontemleri.Pdf Adresinden Alındı.