ELEKTRONİK TİCARETİN VERGİLENDİRİLMESİNDE SON GELİŞMELER

Year 2015, Volume: 8 Issue: 1, 1 - 28, 10.10.2017

Hakan Akar Yiğit Alp Yurter

Abstract

Teknolojik gelişmeler hem günlük yaşamda hem
de ticari faaliyetlerde birçok yenilik ve değişiklik getirmiştir. Sanayi
toplumundaki geleneksel ticaretin yerini bilgi toplumunda elektronik ticaret
almıştır. En çok bilinen tanımıyla elektronik ticaret (e-ticaret); işletmeleri,
bireyleri ve kamu kurumların arasındaki ticari faaliyetlere ait etkinliklerin
tüm aşamalarının bilgisayar ağları üzerinden yapılmasıdır. Elektronik ticaret,
1998 yılından itibaren internet teknolojisindeki gelişmelere bağlı olarak hızlı
bir artış sergilemiştir. Bu artış, ticaretin taraflarına bazı faydalar sağlasa
da vergi idareleri açısından ciddi sorunlara neden olmuştur. Mükellefler
kolaylıkla sınır aşan işlemleriyle vergi kaçırma ve vergiden kaçınma
olanaklarını genişletmişlerdir. Aynı zamanda elektronik ticaret dünya
ekonomilerini birbirine bağlamaktadır. Doğal olarak elektronik ticaretin
vergilendirilmesi dünya üzerindeki bütün ekonomileri etkilemektedir.
Dolayısıyla elektronik ticaretin uluslararası niteliği, vergi otoritelerinin işbirliğini
zorunlu kılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, günümüz dünyasında giderek artan
elektronik ticaretin vergileme üzerine etkileri, bu alana ilişkin sorunlar ve
geliştirilen çözüm yollarına ilişkin gelişmeleri inceleyip önerilerde
bulunmaktır.

Keywords

Küresel Rekabet, Elektronik Ticaret, Elektronik Ticaretin Vergilendirilmesi, Vergi Cennetleri, Vergileme İlkeleri

RECENT DEVELOPMENTS IN TAXATION OF ELECTRONIC COMMERCE

Abstract

Technological
developments have made change both in our lives and commerce. Electronic
commerce in information society has been getting the place of traditional
commerce in industry society. The best-known definition of electronic commerce
(e-commerce) is refers to all forms of transactions relating to commercial
activities, including firms, individuals and public institutions. Electronic
commerce has shown very fast increases since 1998 depending on the developments
in internet technology. Although this increase has brought advantages to the
producers and consumers, a serious problem has also brought up along with it
for the revenue authorities in this case. Taxpayers have expanded their tax
evasion and tax avoidance possibilities by cross-border transactions at the same
time electronic commerce is integrating
the world economies. Naturally, taxation of electronic trade is related to all
countries and economies all over the world. Therefore, the international
characteristic of electronic commerce necessitates cooperation between tax
authorities in solving this problem. The aim of this study is to examine the
developments in the effects of electronic commerce on taxation, the problems
related to this field and the ways of solutions developed in today’s world.

Keywords

Global Competition, Electronic Trade, Taxation of Electronic Trade, Tax Havens, Taxation Principles

References

• Akçaoğlu, S. Ertuğrul (2011). “Elektronik Ticaretin Vergilendirilmesi Ulusal Ve Uluslararası Perspektiften, Gelir Üzerinden Alınan Vergiler Bakımından Bir İrdeleme”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bacchetta, Marc; Patrick, Low; Aaditya, Mattoo; Ludger, Schuknecht; Hannu, Wagerand; Madelon, Wehrens (1998). Elektronic Commerce and the Role of the WTO. Geneva: WTO Publications.
• Bankalararası Kart Merkezi, İnternetten Yapılan Kartlı Ödeme İşlemleri, http://bkm.com.tr/internetten-yapilan-kartli-odeme-islemleri/, (e.t. 30.04.2017).
• Bozkurt, Veysel (2000). “Elektronik Ticaretin Ekonomik ve Toplumsal Boyutu”, Bozkurt, Veysel, (Der.)., Elektronik Ticaret, Bursa: Alfa Yayınevi.
• Buster, Jargon, Briefing Note: Electronic Commerce, https://www.wto.org/english/the wto_e/minist_e/mc9_e/brief_ecom_e.htm, (e.t. 15.5.2017).
• Cangir Niyazi (1999). Elektronik Ticarette Vergilendirme. Ankara.
• Cangir, Niyazi (1998). “Elektronik Ticaret ya da İnternetin Vergilendirilmesi II”. Yaklaşım Dergisi, 70.
• Canpolat, Önder (2001), E-Ticaret ve Türkiye deki Gelişmeler. Ankara: Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Hukuk Müşavirliği.
• Coppel, J. (2000), E-Commerce: Impacts and Policy Challenges, OECD Economics Department Working Papers, No. 252, Paris: OECD Publishing, (http://dx.doi.org/10.1787/801315684632)
• Coşkun, Neslihan (2003). “Elektronik Ticarette Vergilendirme Sorunları ve Uluslar Arası Düzeyde Çözüm Arayışlarının Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (1), 153-170.
• Cox Öztuna, Buket (2002). Avrupa Birliği Hukukunda Elektronik Ticaret ve Türkiye’deki Gelişmeler. İstanbul: Pusula Yayıncılık.
• Credit Suisse (2017). Emerging Consumer Survey.
• Çak, Murat (2002). Dünyada ve Türkiye de Elektronik Ticaret ve Vergilendirilmesi. İstanbul: Ticaret Odası.
• Çavdar, Fatih (2011). “Elektronik Ticaretin Vergilendirilmesinde Yaşanan Sorunlar Ve Vergi Denetimine Etkileri”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Dereli, Deniz Dilara (2015). “Yeni Ekonomide Elektronik Ticaret ve Türkiye’de Elektronik Ticaretin Boyutu ve Vergilendirilmesi”. İktisadi Yenilik Dergisi, 2(2), Ocak
• Dönmez, Recai (1998). “Vergi Hukuku Açısından Küreselleşme ve Elektronik Ticaret”. Eskişehir Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, XIV,(1-2), 415-452.
• Erbaşlar, Gazanfer; Dokur, Şükrü (2008). Elektronik Ticaret. Ankara: Nobel Yayın.
• Gefen, David (2000). “E-commerce The Role of Fmiliarity and Trust”. Omega, 28, 725-737.
• Gençer, Çağlayan Ahmet (2013). “Elektronik Ticarette Bağlanma Noktası Olan İşyeri Kavramı”. Vergi Sorunları Dergisi, 36(293), 18-23.
• Güleş, Hasan Kürşad; Öğüt, Adem; Bülbül, Hasan (2002). “İnternet Teknolojisi Açısından İşletmeler Arası Elektronik Ticaret ve Aracı Pazarlar”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 33-55.
• Hinnekens, Luc (1998). “The Challenges of Applying VAT and Income Tax Territorialty Concepts and Rules to International Elektronic Commerce”. Intertax, 2(26).
• Internet World Stats, “Internet Usage Statıstıcs”, http://www.internetworldstats.com/ stats.htm, (20.04.2017).
• İleri, Yusuf Yalçın; İleri, Hüseyin (2011). “İnternet Bankacılığı ve E-Ticaretin Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkileri”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO Dergisi, 14(1-2), ss.109-125.
• Keser, Aşkın (2000). “Küreselleşen Dünyanın Yeni Gerçeği Elektronik Ticaret”, Bozkurt, Veysel (Der)., Elektronik Ticaret, Bursa: Alfa Yayınevi.
• OECD, Measuring The Information Economy, Paris, 2002 Annex 4.
• Organ, İbrahim; Çavdar, Fatih (2012). “Elektronik Ticaretin Vergilendirilmesinde Uluslararası Alanda Yaşanan Sorunlar”. Pamukkale Üniversitesi İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 3(1), 63-84.
• Öz, N. Semih (2004). “Devletlerin Vergilendirme Yetkileri Sınırının E-Ticaret Açısından Değerlendirilmesi”, Maliye Dergisi, 147, 90-102.
• Özbay, Adem; Devrim, Jan (2000). E-Ticaret Rehberi. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
• Parlakkaya, Raif (2005). “Elektronik Ticaret ve Muhasebe Uygulamalarına Etkileri”. Selçuk Üniversitesi Karaman İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5 (2).
• Saraç, Özgür (2006). Küresel Vergi Rekabeti ve Ulusal Vergi Politikaları. Ankara: Maliye ve Hukuk Yayınları. Sarısakal, M. Nusret; Aydın, M. Ali (2003). “E-Ticaretin Yeni Yüzü Mobil Ticaret”. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 1 (2), 83-90.
• Şenyüz, Doğan; Yüce, Mehmet; Gerçek, Adnan (2015). Vergi Hukuku (Genel Hükümler). Bursa: Ekin Kitabevi.
• TÜSİAD, Dijital Pazarın Ortak Noktası E-Ticaret: Dünyada Türkiye’nin Yeri, Mevcut Durum ve Geleceğe Yönelik Adımlar, 2014.
• UNCTAD (2004). E-Commerce and Development Report 2004, New York and Geneva.
• WTO (1998). Work Programme on Electronic Commerce.
• WTO (2013). E-Commerce in Developing Countries: Opportunities and Challenges for Small and Medium-Sized Enterprises, Geneva.
• Yaltı, Billur (2003). Elektronik Ticarette Vergilendirme. İstanbul: DER Yayınları.
• Zeytin, Gözde (2014). “Gerçek Kişilerde Yerleşim Yeri”. Leges Hukuk Dergisi, 5(54), 32-40.
• Zhao, Yun (2005). Dispute Resolution in Electronic Commerce. Leiden and Boston, Martinus Nıjhoff Publishers.