The effect of tourist guides' personality traits and lifestyle on innovative levels

Year 2025, Volume: 11 Issue: 4, 225 - 240

Ahmet Bakay , Sevda Sahilli Birdir

https://doi.org/10.24289/ijsser.1659700

Abstract

The study aims to determine the effect of tourist guides' personality traits and lifestyles on their innovativeness levels. The survey method was used as a data collection tool. The survey form was applied to the participants voluntarily between 08.11.2021 and 28.12.2021 with the convenience sampling method. A total of 226 questionnaires were collected. The data were analyzed using a statistical package program. As a result of the analyses, it was determined that the personality traits of tourist guides affect their innovativeness levels in different dimensions. When the effects of personality traits' sub-dimensions on innovativeness levels are examined, it can be said that the “early adopters” dimension is positively affected by emotional balance; the “latecomers” dimension is positively affected by agreeableness and negatively by emotional balance and extroversion. On the other hand, it can be stated that the “innovators” dimension is positively affected by emotional balance and extroversion. In addition, it has been determined that the lifestyles of professional tourist guides positively affect their innovativeness levels.

Keywords

Tourist guide , Personality characteristics , Lifestyle , Adopting innovations

Project Number

-

Turist rehberlerinin kişilik özelliklerinin ve yaşam tarzlarının yenilikçilik düzeylerine etkisi

Abstract

Çalışmanın amacı, turist rehberlerinin kişilik özelliklerinin ve yaşam tarzlarının yenilikçilik düzeylerine etkisini tespit etmektir. Veri toplama aracı olarak anket yönteminden yararlanılmıştır. Anket formu, kolayda örnekleme yöntemi ile gönüllülük esasına dayalı olarak, 08.11.2021-28.12.2021 tarihleri arasında uygulanmıştır. Toplam 226 anket toplanmıştır. Veriler, istatistik paket programına aktarılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, turist rehberlerinin kişilik özelliklerinin yenilikçilik düzeylerini farklı boyutlarda etkilediği belirlenmiştir. Kişilik özellikleri alt boyutlarının yenilikçilik düzeyleri alt boyutları üzerindeki etkisine bakıldığında ise, “erken benimseyenler” boyutunun duygusal dengeden pozitif; “geç kalanlar” boyutunun yumuşak başlılıktan pozitif ve duygusal denge ile dışa dönüklükten ise negatif yönde etkilendiği söylenebilir. Öte yandan, “yenilikçiler” boyutunun da duygusal denge ve dışa dönüklükten pozitif etkilendiği ifade edilebilir. Ayrıca profesyonel turist rehberlerinin yaşam tarzlarının yenilikçilik düzeylerine olumlu yönde etki ettiği belirlenmiştir.

Keywords

Turist rehberi , Kişilik özellikleri , Yaşam tarzı , Yenilikleri benimseme

Ethical Statement

Bu çalışma, Prof. Dr. Sevda Birdir danışmanlığında yapılan Ahmet Bakay’ın Yüksek lisans tezinin bir bölümünden üretilmiştir. Bu çalışmanın Etik Kurul Onayı, 25/08/2021 tarih ve 86 sayılı karar ile Mersin Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimleri Etik Kurulu’ndan alınmıştır. Tüm sorumluluk yazarlara aittir.

Supporting Institution

yok

Project Number

-

Thanks

yok

References

• Ahipasaoglu, H. Suavi. (2001). Turizmde Rehberlik. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Al Jahwari, D. S., Sirakaya-Turk, E., & Tanrisever, C. (2017). Efficacy of the theory of communication competence and personality traits in predicting tour guides’ income. Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 16(2), 109-136.
• Ap, J., & Wong, K. K. (2001). Case study on tour guiding: Professionalism, Issues and Problems. Tourism Management, 22, 551-563.
• Aslan, Z., & Çokal, Z. (2016). Profesyonel turist rehberinin kültürel değerlere katkısına ilişkin turist algılamaları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), 53-69.
• Aslan, Y., & Pamukcu, H. (2024). Yönetici Kişilik Özellikleri ve İletişim Becerilerinin Turist Rehberlerinin İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Turist Rehberliği Dergisi (TURED), 7(1), 71-93.
• Atak, H. (2013). On-Maddeli Kişilik Ölçeği'nin Türk Kültürü'ne Uyarlanması. Archives of Neuropsychiatry/Noropsikiatri Arsivi, 50(4), 312-319.
• Batman, O., Yıldırgan, R. & Demirtaş, N. (2000). Turizm Rehberliği. Değişim Yayınları, Adapazarı.
• Bayram, G. E. (2019). Turist Rehberlerinde Duygusal Zekâ, Motivasyon, Performans İlişkisi. Turizm Akademik Dergisi, 6(2), 43-59.
• Bowie, D., & Chang, J. C. (2005). Tourist Satisfaction: A View from a Mixed International Guided Package Tour. Journal of Vocational Marketing, 11(4): 303-322.
• Boz, M., Eşitti, B., & Özkan, Ç. (2021). Turist rehberlerinin iş-aile ve aile-iş çatışması, kişilik özellikleri ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik bir araştırma. Troy Academy, 6(2), 697-711.
• Chaney, D. (1999). Yaşam Tarzları. (Çev.İ. Kutluk). Dost Kitabevi, İstanbul.
• Cohen, E. (1985). The Tourist Guide: The Origins, Structure and Dynamics of a Role, Annals of Tourism Research, 12(1): 5-29.
• Crook, A. E., Beier, M. E., Cox, C. B., Kell, H. J., Hanks, A. R., & Motowidlo, S. J. (2011). Measuring relationships between personality, knowledge, and performance using single‐response situational judgment tests. International Journal of Selection and Assessment, 19(4), 363-373.
• Dahles, H. (2002). The Politics of Tour Guiding; Image Management in Indonesia. Annals of Tourism Research, 29(3): 783-800.
• Deveci, B. (2020). Beş faktör kişilik özelliklerinin iş doyumu ve yaşam doyumuna etkisi: turist rehberleri üzerine bir araştırma.[Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Eker, N., & Zengin, B. (2016). Turist rehberliği eğitiminin değerlendirilmesi: Profesyonel turist rehberleri üzerine bir uygulama. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 65-74.
• Geva, A., & Goldman, A. (1991). Satisfaction Measurement in Guided Tours. Annals of Tourism Research, 18(2), 177-185.
• Gosling, S. D., Rentfrow, P. J., & Swann Jr, W. B. (2003). A very brief measure of the Big-Five personality domains. Journal of Research in personality, 37(6), 504-528.
• Güzel, F. Ö. (2007). Türkiye imajının geliştirilmesinde profesyonel turist rehberlerinin rolü (Alman turistler üzerine bir araştırma). [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Güzel, F. Ö., & Köroğlu, Ö. (2014). Turist rehberlerinin liderlik ve aracılık rollerinin tur deneyimine etkisi: Doğa turları üzerine bir araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13 (4), 939-960.
• Holloway, J. C. (1981). The guided tour a sociological approach. Annals of tourism research, 8(3), 377-402.
• İslamoğlu, A. H. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Beta Basım, İstanbul.
• Kabakulak, A. (2018). Kişilik özelliklerinin mesleki tutum ve iş doyumuna etkisi: turist rehberleri üzerine bir araştırma.[Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı. Afyon.
• Kabakulak, A., & Pelit, E. (2022). Turist rehberlerinin kişilik özelliklerinin liderlik davranışlarına etkisi. Turist Rehberliği Dergisi (TURED), 5(1), 46-66.
• Kalaycı, Ş. (2006). Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayınları, Ankara.
• Kalaycı, Ş. (2009). Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. (4. Baskı), Asil Yayınları, Ankara.
• Kalaycı, Ş. (2018). Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Dinamik Akademi, Ankara.
• Kılıç, M. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Sosyalleşme Taktikleri İle Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişki. . [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Karaman.
• Köroğlu, Ö.(2011). İş doyumu ve motivasyon düzeylerini etkileyen faktörlerin performansla ilişkisi: Turist rehberleri üzerine bir araştırma. [Yayımlanmamış Doktora Tezi], Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Köroğlu, Ö., Köroğlu, A., & Alper, B. (2012). Doğaya dayalı gerçekleştirilen turizm faaliyetleri içerisinde turist rehberlerinin rolleri üzerine bir inceleme. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012(1), 131-139.
• Köroğlu, Ö. (2013). Turist Rehberlerinin İş Yaşamındaki Rolleri Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16), 91-112.
• Leclerc, D.,& Martin, J. N. (2004). Tour guide communication competence: French, German and American tourists' perceptions. International Journal of Intercultural Relations, 28(3-4), 181-200.
• Micazoğlu, Çakmak, D. (2019). Tüketicilerin hedonik tüketim nedenlerinin yaşam tarzı tutumları ve yenilikçilik düzeyleri açısından incelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Bayburt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı. Bayburt.
• Min, J. C. H. (2010). Tour guides’ emotional intelligence in relation to demographic characteristics. African Journal of Business Management, 4 (15), 3730-3737.
• Min, J. C. (2011). Tour guides and emotional intelligence. Annals of tourism research, 38(1), 322-325.
• Nakip, M. (2003). Pazarlama Araştırmalarına Teknikler ve (Spss Destekli) Uygulamalar, (1. Baskı), Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Nakip, M. (2005). Pazarlama Araştırmalarına Giriş (Spss Destekli) (2. Baskı), Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Özoğul, G. (2017). Profesyonel turist rehberlerinin kişilik özellikleri ile mesleki bağlılık arasındaki ilişki üzerine psikolojik sermayenin aracılık etkisi. [Yayınlanmamış Doktora Tezi], Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı. Aydın.
• Seyidoğlu, H. (2000). Bilimsel Araştırma ve Yazma El Kitabı, (Geliştirilmiş 8. Baskı), Güzem Yayınları, İstanbul.
• Şahin, S. (2012). Turist rehberlerinin kültürlerarası iletişim yeterlilikleri: Alman, İngiliz ve Rus turistlerin algılamaları.[Yayınlanmamış Yüksek Doktora Tezi]. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Balıkesir.
• Tetik, N. (2006). Türkiye'de profesyonel turist rehberliği ve müşterilerin turist rehberlerinden beklentilerinin analizi (Kuşadası örneği).[Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Tsaur, S. H., & Teng, H. Y. (2017). Exploring tour guiding styles: The perspective of tour leader roles. Tourism Management, 59, 438-448.
• TUREB (2021). Profesyonel Turist Rehberleri Sayısı. Şu linkte bulunabilir: https://www.tureb.org.tr/, (Erişim tarihi: 10 Mart 2021).
• Türkmen, M. T. (2016). Turist rehberlerinin duygusal zeka yetenekleri ile liderlik davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Ural, A., & Kılıç, İ. (2013). Bilimsel Araştırma Süreci Ve SPSS İle Veri Analizi. 4. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Yarcan, Ş. (2007). Profesyonel turist rehberliğinde mesleki etik üzerine kavramsal bir değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(1), 33-44.
• Yazıcıoğlu, İ. Tokmak, C. & Uzun, S. (2008). Turist rehberlerinin rehberlik mesleğine bakışı, Üniversite ve Toplum Dergisi, 8 (2), 1-19.
• Yıldız, R., Kuşluvan, S., & Şenyurt, Y. (1997). Turist rehberliği öğretiminde yeni bir model: Nevşehir turist rehberliği bölümü programı ve değerlendirilmesi. Erciyes Üniversitesi Nevşehir Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Hafta Sonu Semineri IV, 9-14.
• Zhang, H. Q., & Chow, I. (2004). Application of importance-performance model in tour guides’ performance: evidence from mainland Chinese outbound visitors in Hong Kong. Tourism management, 25 (1), 81-91.