Türkçe Öğretmeni Adaylarının "Kültür" Kavramına Yükledikleri Anlamlar ve Popüler Kültüre Bakışları

Year 2012, Volume: 11 Issue: 2, 381 - 394, 26.06.2012

Ruhan Karadag Emine Lolac A. Halim Ulas

Abstract

Milli kültürümüzün yeni nesillere aktarılması ve ortak kültür yoluyla insanlar arasında birliğin sağlanması, milli eğitimin temel görevleri arasındadır. Bu görevin yerine getirilmesinde en büyük sorumluluk Türkçe öğretmenlerine, Türkçe öğretimi programlarına ve derslerine düşmektedir. Kültürümüzün en canlı, en birleştirici, milli şuuru besleyici, vatan ve millet sevgisini güçlendirici örnekleri Türkçe derslerinde işlenmektedir. Bu bağlamda Türkçe öğretmenlerinin hizmet öncesinde ve hizmet içinde iyi bir programla, nitelikli bir biçimde yetiştirilmesi gerekmektedir. Kültürümüzün geleceğe aktarılmasında önemli bir role sahip olan öğretmenlerin kültür konusunda hangi bilinç düzeyinde olduklarının değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkçe öğretmeni adaylarının “kültür” ve “popüler kültür” kavramlarına ilişkin algılarını ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın evrenini Adıyaman Üniversitesi Türkçe Eğitimi Programında öğrenim gören 129 Türkçe öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Araştırmada Türkçe öğretmeni adaylarının “kültür" kavramına yükledikleri anlamlar ve popüler kültüre bakışları açık uçlu anket yoluyla toplanan verilere dayalı olarak betimlenmeye çalışılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde nitel araştırma tekniklerinden içerik çözümlemesi kullanılmıştır. Elde edilen veriler, sıklıklarla birlikte çizelgeler biçiminde sunularak öğretmen adaylarının görüşlerinden doğrudan alıntılar yapılarak yorumlanmıştır.

Keywords

Türkçe öğretimi, öğretmen adayları, popüler kültür

Meanings Ascribed to the Concept of “Culture” by Prospective Turkish-Language Teachers and Their Attitude towards Popular Culture

Abstract

Transmitting our national culture to the following generations and securing the uniformity among
the people by means of a shared culture are among the essential tasks of the national education. The greatest
responsibility while performing such task will be incurred by Turkish-language teachers and Turkish-language
programs and courses. The liveliest, most integrative examples of our culture; those that sustain the national
conscience and enhance patriotism have been taught in Turkish classes. In this respect, Turkish-language
teachers should be trained well through a suitable program pre-service and in-service. Teachers, who have an
important role in transmitting our culture to the future, should be assessed as to which consciousness level they
are in the matter of culture. The aim of this study is to reveal the perceptions of prospective Turkish-language
teachers regarding “culture” and “popular culture” concepts. The population of the study consisted of
prospective Turkish-language teachers attending a Turkish-Language Education Program. This study attempted
to identify the meanings ascribed to the concept of “culture” by prospective Turkish-language teachers and their
attitude towards popular culture based on the data gathered through open-ended survey. The content analysis
from qualitative research techniques was utilized for the analysis of the data. The obtained data were interpreted
by directly quoting from the views of the prospective teachers and through presenting them in tables together
with their frequencies.

Keywords

Turkish education, teacher training, popular culture

References

• Aksan, D. (1995). Her yönüyle dil. Ankara: TDK Yayınları.
• Alpay, N. (2004). Popüler kültür ve dil soruşturması. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 5 (57).
• Artun, E. (2008). Halk kültürü araştırmaları, "halk kültürlerinin gelecek kuşaklara taşınması".
• İstanbul: Kitabevi Yayınları, Bostancı, N. (2003). “Toplum ve kültür”, Sosyolojiye Giriş, 2. Baskı, Martı Yayınevi, Ankara, s. 109
• Börekçi, M. (1999). Kültür-Dil-Edebiyat Bağlamında Türk Kültürü-Türkçe ve Türk Edebiyatı. Türk Dili, 570, Haziran, 532-538.
• Çelik, E. (2008). Türkiye’de popüler kültürün turizm yapılarına yansımaları: 1980 sonrası konaklama tesisleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Devrim, H. (2004). Popüler Kültür ve Dil Soruşturması. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 5 (57).
• Doğan, A. (1990). Kitle kültürü karşısında seçkin kültür ve Türkiye’deki durumu. Kurgu Dergisi, 7, 120.
• Erdoğan, İ. ve Korkmaz, A. (1990). İletişim ve toplum kitle iletişim kuramları tutucu ve değişimci yaklaşımlar. İstanbul: Bilgi Yayınevi,
• _______. (1999). “Popüler kültür, kültür alanında egemenlik ve mücadele”, Popüler Kültür ve İktidar,
• Der. Nazife Güngör, Vadi Yayınları, Ankara, s. 18–52. Ergin, M. (1986). Üniversiteler İçin Türk Dili. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
• Ergül, H. (1998). Popüler kültürün olası tanımları ve yazılı basın alanından örneklerle kitle iletişiminde popüler kültür görünümleri. Kurgu Dergisi, 15, 192–211.
• Eşitgin, D. (2004). Popüler kültür aralığından edebiyata bakmak. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 5 (57).
• Güvenç, B. (1970). Kültür Kuramında Bütüncülük Sorunu Üzerine Bir Deneme. Ankara: Hacettepe Basımevi.
• Hepçilingirler, F. (2004). Popüler Kültür ve Dil Soruşturması. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 5 (57).
• Kafesoğlu, İ. (1992). Türk Millî Kültürü, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
• Kavcar, C. (1987). "Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi", A.Ü Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 20, 1-2.
• Kızıldağ, Ş. (2001). Pop Müzikten Popüler Kültüre Medya Çocukları. Şehir Yayınları, İstanbul,
• Kolaç, E. (2009). Somut olmayan kültürel mirası koruma, bilinç ve duyarlılık oluşturmada Türkçe eğitiminin önemi. Millî Folklor Dergisi (International and Quarterly Journal of Cultural Studies), 11 (82), 19-31.
• Okçabol, R. (2005). Öğretmen yetiştirme sistemimiz. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Oktay, A. (1994). Türkiye’de popüler kültür, 2.Baskı, YKY, İstanbul.
• Özbay, M. (2005). Türkçe eğitimi bölümleri için lisans programı önerisi. Eğitim Fakültelerinde
• Yeniden Yapılandırmanın Sonuçları ve Öğretmen Eğitimi Sempozyumu. Ankara: Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi, 22-24 Eylül 2005, ss: 311-334.
• ______. (2002). “Kültür aktarımı açısından Türkçe öğretimi”, Türk Dili, 602, 112-120.
• Özbek, M. (2003). Popüler kültür ve Orhan Gencebay arabeski, 6. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• ______. (1991). Popüler kültür ve Orhan Gencebay arabeski. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sözen, E. (2001). Popüler Kültür Retoriği, Doğu ve Batı Düşünce Dergisi, 4 (15), 55-66.
• Wells, C. (1972). İnsan ve dünyası (Çev. Erzen Onur), İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yaylagül, L. (2004). Yarışma programları ve ideolojisi, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, Yıl 5,
• Özel Sayı 57, MEB Yayınları, Ankara, s. 180–188. Yıldız, S. (2004). Televizyonlarda yayınlanan magazin, eğlence ve yarışma türü programların toplumsal kültür üzerine etkileri -Kırıkkale ve Ankara örneği-, Bilim ve Aklın Aydınlığında
• Eğitim, Yıl 5, Özel Sayı 57, MEB Yayınları, Ankara. Yılmaz, K. ve Horzum, M. B. (2005). Küreselleşme, bilgi teknolojileri ve üniversite. İnönü
• Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10). Yunşiang Y. (2003). “Çin’de devlet ve kültürel geçiş süreci”, Bir Küre Bin Bir Küreselleşme (Çağdaş
• Dünyada Kültürel Çeşitlilik, Editörler: Peter L. Berger, Samuel P. Huntington;, Çev: Ayla Ortaç, Kitap Yayınevi, İstanbul, s. 50.