Sosyal Kaygının Yordayıcıları olarak Kaygı Duyarlığı, Benlik Saygısı ve Kişilerarası Duyarlık

Year 2011, Volume: 10 Issue: 1, 1 - 10, 26.06.2011

Atılgan Erözkan

Abstract

Bu çalışmanın amacı, sosyal kaygının önemli yordayıcılarını belirlemektir. Bu çalışma, sosyal kaygının kaygı duyarlığı, benlik saygısı ve kişilerarası duyarlık ile olan ilişkisini açıklamaya dönük betimsel bir çalışmadır. Araştırma, Muğla Üniversitesi Eğitim Fakültesinin farklı bölümlerinde öğrenim gören 402 kişi üzerinde (209 kız; 193 erkek) gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Sosyal Kaygı Ölçeği, Kaygı Duyarlığı İndeksi-Düzeltilmiş, Rosenberg Benlik Saygısı Envanteri ve Kişilerarası Duyarlık Ölçeği kullanılmıştır. Sosyal kaygıyı yordayan değişkenler için çoklu hiyerarşik regresyon analizi; değişkenler arasındaki ilişkileri belirlemek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonanalizi kullanılmıştır. Araştırma bulguları, üniversite öğrencileri için kaygı duyarlığının sosyal ortamlarda fark edilebilen kaygı belirtilerinden korkma alt boyutu; benlik saygısı ve kişilerarası duyarlığın kişilerarası farkındalık, onaylanma ihtiyacı veçekingenlik alt boyutlarının sosyal kaygının önemli yordayıcıları olduğunu göstermiştir

Keywords

Sosyal kaygı, kaygı duyarlığı, benlik saygısı, kişilerarası duyarlık, üniversite öğrencileri

Anxiety Sensitivity, Self-Esteem, and Interpersonal Sensitivity as Predictors of Social Anxiety

Abstract

The purpose of this study is to determine the important predictors of social anxiety. Descriptive
method was used in this study. Participants of the study were composed of 402 (209 females; 193 males) students
studying in different departments of the Faculty of Education at Mugla University. In order to gather data Social
Anxiety Scale, Anxiety Sensitivity Index-R, Rosenberg Self-Esteem Inventory, and Interpersonal Sensitivity
Measure were used. Multiple hierarchical regression analysis was used for explaining social anxiety; Pearson
Product-Moment Correlation analysis was also employed to search for relationships among all variables. The
findings showed that the fear of publicly observable anxiety reactions subdimension of anxiety sensitivity, selfesteem,
and interpersonal awareness, need for approval, and timidity subdimensions of interpersonal sensitivity
significantly predict social anxiety.

Keywords

Social anxiety, anxiety sensitivity, self-esteem, interpersonal sensitivity

References

• Asmundson, G.J.G., Norton, P.J., & Veleso, F. (1999). Anxiety sensitivity and fear of pain in patients with recurring headaches. Behaviour Research and Therapy, 37, 703-713.
• Baldwin, M.W., & Main, K.J. (2001). The cued activation of relational schemas in social anxiety. Personality and Social Psychology Bulletin, 27, 1637-1647.
• Baldwin, M.W., & Sinclair, L. (1996). Self-esteem and “if...then” contingencies of interpersonal acceptance. Journal of Personality and Social Psychology, 71, 1130-1141.
• Ball, S.G., Otto, M.W., Pollack, M.H., Uccello, R., & Rosenbaum, J.F. (1995). Differentiating social phobia and panic disorder: a test of core beliefs. Cognitive Therapy and Research, 19, 473-482.
• Beck, A.T., Rush, A.J., Shaw, B.F., & Emery, G., (1979). Cognitive therapy of depression. Guilford Press: New York.
• Boyce, P., & Parker, G. (1989). Development of a scale to measure interpersonal sensitivity. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 23, 341-351.
• Boyce, P., Parker, G., Barnett, B., Cooney, M., & Smith, F. (1991). Personality as a vulnerability factor to depression. British Journal of Psychiatry, 159, 106-114.
• Boyce, P., Hickie, I., Parker, G., Mitchell, P., Wilhelm, K., & Brodaty, H. (1992). Interpersonal sensitivity and the one-year outcome of a depressive episode. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 26, 156-161.
• Butcher, J.N., Dahlstrom, W.G., Graham, J.R., Tellegen, A., & Kaemmer, B. (1989). The Minnesota Multiphasic Personality Inventory-2 (MMPI-2): Manual for administration and scoring. Minneapolis, University of Minnesota Press: MN.
• Catanzaro, S.J. (1993). Mood regulation expectancies, anxiety sensitivity and emotional disorders. Journal of Abnormal Psychology, 102, 327-330.
• Clark, D.M., & Wells, A. (1995). A cognitivemodel of social phobia. In: R.G. Heimberg, M.R. Liebowitz, D.A. Hope, & F.R. Schneier (Eds.), Social phobia: diagnosis, assessment, and treatment (pp. 69-93). Guilford Press: New York.
• Cohen, L.H., Burt, C.E., & Bjork, J.B. (1987). Life stress and adjustment: effects of life events experienced by young adolescents and their parents. Developmental Psychology, 23, 583-592.
• Çakmak, S.Ş. (2006). Psychometric properties of anxiety sensitivity index-revised and the relationship with drinking motives and alcohol use in Turkish university students and patients. Unpublished Master Thesis, Graduate School of Social Sciences, Middle East Technical University, Ankara.
• Çörüş, G. (2001). Son ergenlikte öz-değeri etkileyen ailesel değişkenler: Bilişsel kuram açısından bir değerlendirme. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çuhadaroğlu, F. (1986). Adolesanlarda benlik saygısı. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi. Hacettepe Üniveristesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Bölümü, Ankara.
• Davidson, J.R., Zisook, S., Giller, E., & Helms, M. (1989). Symptoms of interpersonal sensitivity in depression. Comprehensive Psychiatry, 30, 357-368.
• De Jong, P.J. (2002). Implicit self-esteem and social anxiety: differential self-favouring effects in high and low anxious individuals. Behaviour Research and Therapy, 40, 501-508
• Derogatis, L.R. (1994). Symptom Checklist-90-R: Administrative scoring and procedures manual. Minneapolis, NCS Pearson, MN.
• Erdur-Baker, Ö. ve Bıçak, B. (2004). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sorunları. XIII.Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Eren-Gümüş, A. (2006). Sosyal kaygının benlik saygısına ve işlevsel olmayan tutumlara göre yordanması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3, 63-75.
• Erozkan, A. (2009). The relationship between attachment styles and social anxiety: an investigation with Turkish university students. Social Behavior and Personality: an international journal, 37, 835-844.
• Erözkan, A. (2004). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası duyarlılıkları ile reddedilme duyarlılıklarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Erözkan, A. (2009). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinde depresyonun yordayıcıları. İlköğretim Online, 8, 334- 345.
• Gore, K.L., Carter, M.M., & Parker, S. (2002). Predicting anxious response to a social challenge: the predictive utility of the social interaction anxiety scale and the social phobia scale in a college population. Behaviour Research and Therapy, 40, 689-700.
• Güz, H. ve Dilbaz, N. (2003). Sosyal kaygı bozukluğu ile panik bozukluğu olgularının demografik ve bazı klinik özellikler açısından karşılaştırılması. Klinik Psikiyatri, 6, 32-38.
• Hope, D.A., Heimberg, R.G., & Klein, J.F. (1990). Social anxiety and the recall of interpersonal information. Journal of Cognitive Psychotherapy, 4, 185-195.
• İzgiç, F., Akyüz, G., Doğan, O. ve Kuğu, N. (2000). Üniversite öğrencilerinde sosyal fobi yaygınlığı Anadolu Psikiyatri Dergisi, 1, 207-214.
• Johnston, L.D., O’Malley, P.M., & Bachman, J.G. (2001). Monitoring the future national survey restuls on drug use, 1975-2000. Vol. I: Secondary school students (NIH Publication No. 01-4924). Bethesda, MD: National Institute on Drug Abuse.
• Jones, W.H., Briggs, S.R., & Smith, T.G. (1986). Shyness: conceptualization and measurement. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 629-639.
• Kashdan, B.T. (2007). Social anxiety spectrum and diminished positive experiences: theoretical synthesis and meta- analyss. Clinical Psychology Review, 27, 348-365.
• Klonsky, B.G., Dutton, D.L., & Liebel, C.N. (1990). Developmental antecedents of private self-consciousness, public self-consciousness and social anxiety. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 116, 275-297.
• Leary, M.R., & Kowalski, R.M. (1993). The Interaction anxiousness scale: construct and criterion-related validity. Journal of Personality Assesment, 61, 136-146.
• Leary, M.R., & Kowalski, R.M. (1995). The self-presentational model of social phobia. In R.G. Heimberg, M.R. Liebowitz, D.A. Hope, & F.R. Schneier (Eds.), Social phobia: Diagnosis, assessment and treatment ( pp. 94- 112). Guilford Press: New York.
• O’Connor, L.E., Berry, J.W., Weiss, J., & Gilbert, P. (2002). Guilt, fear, submission, and empathy in depression. Journal of Affective Disorders, 71, 19-27.
• Özbay, Y. ve Palancı, M. (2001). Sosyal kaygı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, ODTÜ, 5-7 Eylül Ankara.
• Öztürk, O. (2002). Ruh sağlığı ve bozuklukları. Hekimler Yayın Birliği, Ankara.
• Palancı, M. (2004). Üniversite öğrencilerinin sosyal kaygı sorunlarını açıklamaya yönelik bir model çalışması. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Rapee, R.M. (1995). Descriptive psychopathology of social phobia. In R.G. Heimberg, M.R. Liebowitz, D.A. Hope, & F.R. Schneier (Eds.), Social phobia: Diagnosis, assessment, and treatment (pp. 41-66). Guilford Press, New York.
• Rathus, S.A. (1973). A 30-item schedule for assessing assertive behavior. Behavior Therapy, 4, 398-406.
• Reiss, S., & McNally, R.J. (1985). Expectancy model of fear. In S. Reiss & R.R. Bootzin (Eds.), Theoretical issues in behavior therapy, (pp. 107-121) Academic Press: San Diego, CA.
• Reiss, S. (1991). Expectancy model of fear, anxiety, and panic. Clinical Psychology Review, 11, 141-153.
• Rodriguez, B.F., Bruce, S.E., Pagano, M.E., Spencer, M.A., & Keller, M.B. (2004). Factor structure and stability of the anxiety sensitivity index in a longitudinal study of anxiety disorder patients. Behavior Research and Therapy, 42, 79-91.
• Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton University Press: New Jersey.
• Sarason, I.G. (1988). Anxiety, self-preoccupation and attention. Anxiety Research, 1, 3-7.
• Scott, E,L., Heimberg, R,G., & Jack, M.S. (2000). Anxiety sensitivity in social phobia: comparison between social phobics with and without panic attacks. Depression & Anxiety, 12, 189-192.
• Spielberger, C.D., Gorsuch, R.L., & Lushene, R.E. (1970). Manual for the State-Trait Anxiety Inventory. Consulting Psychologists Press: Palo Alto, CA.
• Starcevic, V., & Uhlenhuth, E.H. (1996). Personality dimensions in panic disorder before and after effective treatment. Anxiety, 2, 87-104.
• Sübaşı, G. (2007). Üniversite öğrencilerinde sosyal kaygıyı yordayıcı bazı değişkenler. Eğitim ve Bilim, 32, 3- 15.
• Taylor, S., Koch, W.J., McNally, R.J., & Crockett, D.J. (1992). Conceptualizations of anxiety sensitivity. Psychological Assessment, 4, 245-250.
• Taylor, S. (1995). Anxiety sensitivity: Theoretical perspectives and recent findings. Behaviour Research and Threapy, 33, 243-258.
• Taylor, S., & Cox, B.J. (1998). An expanded anxiety sensitivity index: evidence for a hierarchic structure in a clinical sample. Journal of Anxiety Disorders, 12, 463-484.
• Turk, C.L., Lerner, J., Heimberg, R.G., & Rapee, R.M. (2001). An integrated cognitive-behavioral model of social anxiety. In S.G. Hofmann, & P.M. DiBartolo (Eds.), From social anxiety to social phobia: Multiple perspectives (pp. 281–303). Needham Heights, Allyn and Bacon, MA.
• Vidyanidhi, K., & Sudhir, P. M. (2009). Interpersonal sensitivity and dysfunctional cognitions in social anxiety and depression. Asian Journal of Psychiatry, 2, 25-28.
• Yörükoğlu, A. (2000). Çocuk ruh sağlığı. Özgür Yayınları, İstanbul.
• Zinbarg, R.E., Barlow, D.H., & Brown, T.A. (1997). Hierarchical structure and general factor saturation of the Anxiety Sensitivity Index: evidence and implications. Psychological Assessment, 9, 277-284.