TELEVİZYONDA ( DİZİLER BAĞLAMINDA) DİN ADAMI İMAJI(KERTENKELE DİZİSİ ÖRNEĞİ)

Year 2021, Volume: 1 Issue: 1, 85 - 106, 30.03.2021

Osman Dertli

Abstract

Televizyonda yayınlanan dizileri ve filmleri, insanların zihin dünyasını etkileyen, bireyleri herhangi bir konuda tavır almaya yönlendiren ve belli kişiler ve mekânlarla ilgili imaj oluşturma gücüne sahip temel araçlar olarak görmek mümkündür. Bu durum dizilerde yer alan din adamının rolü, tavır ve davranışları, görsel durumu ve kullandığı dil için de geçerlidir. Dizilerde din adamının karakterize ediliş tarzı, dizileri izleyen bireylerin zihin dünyalarında, o din adamına ve temsil ettiği fikre karşı bir düşünce oluşturmakta ve bu anlamda belli bir tasavvurun oluşmasına etki etmektedir. Bu makalede televizyon dizilerinde yer alan din adamı ve din adamı imajı, yazılı ve görsel medyada çokça tartışılan “Kertenkele” dizisi bağlamında değerlendirilecektir. Bu değerlendirme dizinin yayınlanan bölümleri üzerinden, yöntem olarak ise nitel araştırma yöntemi ve içerik analiz metodu kullanılarak yapılmaya çalışılacaktır. Kertenkele dizisini değerlendirmeden önce televizyon ve din ilişkisi üzerinde durulacak ve Cumhuriyetten günümüze sinema ve televizyonda yer alan din adamı imajı hakkında kısaca bilgi verilecektir.

Keywords

DİN SOSYOLOJİSİ, TELEVİZYON, DİZİ, DİN ADAMI, DİN ADAMI İMAJI, KERTANKELE DİZİSİ

References

• Aslan, Ali. “ Bir Sosyolojik Olgu Olarak Televizyon”. Uluslar Arası İnsan Bilimleri Dergisi, 1, (1), 2004.
• Aydeniz, Hediyetullah.“Din ile Dini Mekân ve Aktörlerin Medyatikleşmesi”, TDV. İstanbul Müftülüğü Din ve Hayat Dergisi, Sayı 20, 2013.
• Bilgin, Vejdi. “Popüler Kültür ve Din: Dindarlığın Değişen Yüzü”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergi-si, Cilt 12, Sayı 1, 2003.
• Bourdieu, Pierre, Televizyon Üzerine, çev. Turhan Ilgaz, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 1997.
• Çamdereli, Mete. “Medya ve Dinin Panoraması’, Medya ve Din Tartışmaları- Sempozyum Bildirileri-, İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2016.
• Çağlar, Bayram. “Kertenkele Dizisi ve Din Adamı Stereotipleştirmesi: İzleyici Yorumları Üzerine Hermenötik Bir Analiz,” 1.Uluslararası Sosyal ve İslami Bilimler Konferansı, 2017.
• Çakır, Hamza, Eken, Metin, “Kertenkele Dizisinde Din, Dindarlık ve Din Adamı Temsili”, Medya ve Din Tartış-maları-Sempozyum Bildirileri-, İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2016.
• Dönmezer, Sulhi. Sosyoloji, Savaş Yayınları, Ankara 1982. Giddens, Anthony. Sosyoloji, Yayına Hazırlayanlar: Hüseyin Özel, Cemal Güzel, Ayraç Yayınevi, Ankara 2000.
• Gültekin, Zeynep. “Iraktan Önce: Kurtlar Vadisi Dizisi”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi,Sayı 22, 2006.
• Güneş, Abdurrahman. “Medyanın Olumsuz Din Algısına Etkisi”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 28, Sayı, 1, 2018.
• Güven, Ali Murat. “Türk Sinemasının Din ve Dindarlıkla 95 Yıllık İmtihanı”, TDV. İstanbul Müftülüğü Din ve Hayat Dergisi, Sayı 3, 2009.
• Karaerkek, Ayşe. “Televizyon Karşısında Dindarlık Tutumları”, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Din Sosyolojisi Bilim Dalı, 2008.
• Lüleci, Yalçın, “Sinema ve Din: Türk Sineması Örneği”, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversite-si Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlahiyat Bilimleri Dalı, 2007.
• Mcluhan, Marschall. Powers, Bruce R., Global Köy, çev. Bahar Öcal Düzgören, Scala Yayıncılık, 2020.
• Menekşe, Ömer. “Türk Sinemasında Din ve Din Adamı İmajı”, II. Uluslararası Dini Yayınlar Kongresi Tebliğ ve Müzakereleri, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 2005.
• Okutan, Birsen Banu. “Türk Sinemasında Popüler Din ve Din Adamı İmajı”, Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, Sayı 20, 2009.
• Özkan, Recep. “Televizyon Dizilerinin Üniversite Öğrencileri Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesi”, Turkisch Studies, Sayı 8/12, 2013.
• Özkır, Yusuf. “Medyanın Din Bilgisi”, Medya ve Din, editör: Mete Çamdereli, Köprü Kitapları, İstanbul, 2014.
• Pösteki, Nigar. “Sinema ve Din İlişkisi: Karakterler Ve Görsel Algı Aracılığı İle Din Olgusunun Türk Sinemasın-da Değişim Süreci”, Medya ve Din Tartışmaları-Sempozyum Bildirileri-, İstanbul Ticaret Üniversitesi, 2016.
• Şahbaz, Pars. Kılıçlar, Arzu, “Filmlerin ve Televizyon Dizilerinin Destinasyon İmajına Etkileri”, İşletme Araştırma Dergisi, Sayı 1, 2009.
• Toprak, Bilal. “Kertenkele’nin Serencamı: Bir Film Üç Algı”, Sinema ve Din, Dem Yayınları, 2015.
• Turan, İbrahim. “Medyadaki Din Adamı İmajı Üzerine Bazı Düşünceler”, OMÜ İlahiyat fakültesi Dergisi, Sayı 24-25, 2007.
• www.diyanet.gov.tr. “Dizi Film Basın Açıklaması” Diyanet İşleri Başkanlığı resmi internet adresinde 01.11.2014 tarihinde yayınlanmıştır.
• www.sabah.com. tr. İlgili röportaj için:http://www.sabah.com.tr/medya/2014/10/29/yapımcısı eleştirilere cevap verdi.
• www.radikal.com.tr. Kertenkele’deki ‘Hırsız İmam’ Şikâyet Rekoru Kırdı. Erişim: 30.10.2014.