SOCIOLOGICAL AND PSYCHOLOGICAL EFFECTS OF THE TECHNOLOGY ON STATE EMPLOYEES

Yıl 2015, Sayı: 4, 549 - 561, 01.06.2015

Oğuzhan Çelikoğlu

Öz

This study was made for investigating the sense of the employees in the educational establishments about the psychological and sociological effects of the technology; and submitting solution offers identifying the sociological and psychological problems. The research sample generates from 220 people incidentally among the teachers and administrators who got masters degree of Educational administration and inspection in Ahmet Yesevi University in 2013-2014 and who are still furthering their education in 2014-2015 academic year. The Cronbach Alpha scale value used in the study was computed as 0,96. For analyzing the data it was benfited from the frequency (f), percentag (%), average (x), t test and ANOVA analysis statistics. At the result of the research, it was infered that using technology reduced the communication and social interaction sociologically between teachers in the institutions; that the teachers became introverted; and psychologically that it caused mental fatigue; increased breakoff phenomenon; and reduced the senses of teachers. When it was evaluated binding with demographical factors, it was seen that the teachers and administrators who were between 31-40 years and had 1-2 years professional experience had much trouble perceptions. It was concluded that the teachers who were working in both private and state schools had the same level perception about the psychological and sociological effects of the technology.

Anahtar Kelimeler

Technology, Sociological effects, Psychological effects, Educational Institutions.

KURUM PERSONELİNE TEKNOLOJİLERİN SOSYAL VE PSİKOLOJİK ETKİLERİ

Öz

Bu araştırma eğitim kurumu personelinin teknolojinin psikolojik ve sosyolojik zararlarına ilişkin algılarını incelemek ve yaşanan sosyal ve psikolojik sorunları tespit ederek çözüm önerilerinin sunulması amacıyla yapılmıştır. Araştırma örneklemini, 2013-2014 eğitim ve öğretim yılı içerisinde Ahmet Yesevi Üniversitesi Eğitim Yönetimi ve Denetimi alanında Yüksek Lisansını tamamlayan ve 2014-2015 eğitim ve öğretim yılı itibariyle halen eğitimine devam eden öğretmenler ve okul yöneticilerinden tesadüfi olarak seçilen 220 kişi oluşturmuştur. Araştırmada kullanılan ölçeğin Cronbach Alpha değeri 0,926 olarak hesaplanmıştır. Verilerin analizi için frekans (f), yüzde (%), ortalama ( ), t testi ve ANOVA analizi istatistiklerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucuna, sosyolojik olarak Kurumumda Teknoloji Kullanımının öğretmenler arasındaki sosyal etkileşimi ve iletişimi azalttığı, öğretmenlerin içe kapanık bir ruh hali almasına sebep olduğu, psikolojik olarak ise öğretmenlerde zihinsel yorgunluk yarattığı, yalnızlık duygusunu artırdığı ve duyuda azalma meydana getirdiği sonucuna varılmıştır. Demografik faktörle bağlamında değerlendirildiğinde ise, 31-40 yaş grubunda bulunan ve 1-2 yıl mesleki tecrübeye sahip, öğretmen ve okul yöneticilerinin, erkeklerin ve yönetici statüsünde olanların fazla sorun algısına sahip olduğu görülmüştür. Özel okulda ve devlet okulunda görev yapan öğretmenlerin teknolojinin psikolojik ve sosyolojik etkileri konusunda aynı düzeyde algıya sahip oldukları sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Teknoloji, Sosyolojik Etki, Psikolojik Etki, Eğitim Kurumu

Kaynakça

• Ceyhun Y., Çağlayan M. U., Bilgi Teknolojisi Türkiye İçin Nasıl Bir Gelecek Hazırlamakta, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 1997, ss. 1-2.
• Cuff, E. C., Sharrock, W. W., Francis D. W., (1990), Perspectives İn Sociology, Third Edition, Unwin Hyman Ltd., London.
• Göktürk, M., Sosyo-Psikolojik Sorunlar Çerçevesinde Bilgi Teknolojileri Ve Yeni Çalışma Biçimleri, Selçuk Üniversitesi, Karaman İ.İ.B.F Dergisi, Sayı 12 Yıl 9 Haziran 2007
• Durna U., Yenilik Yönetimi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2002, s. 11.
• Emin, E., Yorgunluk ve Başa çıkma Yolları, Nobel Yayınları, ISBN: 975–591– 349–1, Ankara, 2002, s.14.
• Erdal, M. (2008). Teknoloji Yönetimi. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Habermas, J.. İdeoloji Olarak Teknik ve Bilim. 4. Baskı Çev. Mustafa Tüzel. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul,2001.
• İpçioğlu İ., Haşit G., Dertli D., Teknolojik Değişimin Yarattığı etki Türleri İle İşgörenlerin Demografik Özellikleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Bir Tekstil Firması Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi (C.X I,S I, 2009)
• Karasar, Niyazi (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Kalay, F.., (2009) Bilişim Teknolojilerinin i stresi ve iş doyumu üzerindeki etkileri: Kuram ve Türk Bankacılığı Sektöründe Bir Uygulama,Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Konya
• King, A.. “II. Dünya Savaşının Sonundan Bu Yana Bilim ve Teknoloji”. Bilim ve İktidar. 10. Basım. Derleme: Federico Mayor ve Augusto Forti, Çeviri: Mehmet Küçük TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları No. 48, Ankara, 1997. ss. 69-105.
• Kaleli, N. ve Şen, A. (2002). Bilgi Toplumunda Yönetim ve Organizasyon. I. Ulusal Bilgi Ekonomi ve Yönetim Kongresi. 10-11 Mayıs. Hereke,743-744.
• Öznur, B., ve diğ., “İş Tatminini Etkileyen İşletme İçi Faktörlerin Eğitim Sektörü Açısından Değerlendirilmesine Yönelik Bir Alan Araştırması”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 1, 2008, s. 19.
• Sağlam, F., (2007), İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Derslerinde Bilgi Teknolojisi Kaynaklarından Yararlanma Öz-Yeterlikleri Ve Etki Algılarının Değerlendirilmesi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
• Savcı, İ. (Mayıs-Haziran 2003). İs Sağlığı ve Güvenliği Bilgisayarın İnsan ve İlişkileri Üzerindeki Etkileri. Çalışma Ortamı, Sayı 68, 6.
• Sevinç, İ, (2006), Bilgi Teknolojileri Kullanımının Kamu Kurumları Üzerindeki Etkileri: Kavramsal ve Ampirik Bir Çalışma (Konya Örneği), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Fakültesi, İşletme Anabilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya
• Serpil, A., Aşkın, K., “İşsizliğin Çalışan Birey Üzerindeki Etkisi: İşsizlik Kaygısı”, İş-Güç Endüstri İlişkileri ve Kaynakları Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 2, 2004, s.34.
• Sebahattin, Ş., “Esnek Üretim ve Esnek Çalışma”, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt: 15-16, Sayı: 6-1, 1999-2000, s. 51.
• Taşkın H., Adalı M. R., Teknolojik Zeka ve Rekabet Stratejileri, Değişim Yayınları, İstanbul, 2004, s. 10.
• Terlik A., Büro Yönetiminde Kullanılan Teknolojilerin İşgücü Psikolojisi ve Sosyal İlişkileri Etkileme Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Büro Yönetimi Ana bilim dalı, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara
• Tekin, M., Güleş, Hasan Kürşat, Öğüt, Adem, Değişen Dünyada Teknoloji Yönetimi, Damla Ofset, Konya, 2000.
• Ülgüray M., Kalkınma Sorunu, Varlık Yayınevi, İstanbul, 1974, s. 27.