KÜLTÜR VE SANAT İLETİŞİMİ BAĞLAMINDA MÜZELERİN SOSYAL MEDYAYA ADAPTASYONU: DEVLET VE ÖZEL MÜZE KULLANIMLARINI KARŞILAŞTIRMAYA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 11 - 31, 01.05.2021

Hatun Boztepe Taşkıran

https://doi.org/10.47107/inifedergi.865697

Cited By: 1

Öz

Toplumların geçmişle olan temasının sağlanmasında önem taşıyan kültür ve sanat eserleri insanlığın ortak mirası olarak kabul edilmektedir. Kültür ve sanat eserlerine yönelik iletişim süreçlerinin stratejik biçimde yönetilmesi olarak tanımlanabilecek kültür – sanat iletişimi, kültür ve sanat eserleriyle ilişkili kurumlar tarafından yürütülen iletişim faaliyetlerini kapsamaktadır. Bu açıdan temel birer kültürel kurum olarak müzeler kültür ve sanat iletişimi açısından ön plana çıkmaktadır. Müzelerin sosyal medyaya adaptasyonunu kültür – sanat iletişimi kapsamında ele alan bu çalışmada, devlet ve özel müzelerin sosyal medya kullanım durumlarının tespit edilmesi ve devlet ile özel müze kullanımlarının karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi tekniğinin kullanıldığı araştırmada ise Topkapı Sarayı Müzesi ile Sakıp Sabancı Müzesi’nin 2020 yılında Facebook, Twitter ve Instagram üzerinden yaptığı paylaşımlar analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular Sakıp Sabancı Müzesi’nin, Topkapı Sarayı Müzesi ile kıyaslandığında sosyal medyayı iletişim uygulamalarına daha erken entegre ettiğine ve sosyal medyayı daha aktif biçimde kullandığına işaret etmiştir. Topkapı Sarayı Müzesi sosyal medyayı en çok müzeyi tanıtma amacı doğrultusunda kullanırken, Sakıp Sabancı Müzesi ise sosyal medyayı en çok dijital sergi ve arşivlere ilişkin hedef kitleleri bilgilendirme amacı doğrultusunda kullanmaktadır. Sosyal medya kullanıcıları ise müzelerle en çok Instagram üzerinden iletişime geçmekte; her iki müzenin sosyal medya paylaşımlarına yönelik kullanıcı yorumları incelendiğinde ise olumlu duygu ve düşünceleri paylaşma amacına dönük kullanıcı yanıtları ön plana çıkmaktadır. Ayrıca araştırmadan elde edilen diğer bulgular müzelerin sosyal medya platformlarında kullanıcıların yorum yapmasına izin verdiğine işaret etmiş; ancak her iki müzenin de sosyal medyanın diyaloga dayalı olma ve etkileşimsellik özelliği yönünden sunduğu kapasiteden yeterli ölçüde yararlanmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kültür ve sanat iletişimi, Müzeler, Sosyal medya

Kaynakça

• Agostino, D., Arnaboldi, M. and Lampis, A. (2020). Italian state museums during the Covid-19 crisis: from onsite closure to online openness. Museum Management and Curatorship, 35(4), 362 – 372.
• Akça, S. (2020). Teknoloji ve bilgi çağında müzeler: genel bakış. Türk Kütüphaneciliği, 34(2), 263 – 274.
• Badell, J. (2015). Museums and social media: catalonia as a case study. Museum Management and Curatorship, 30(3), 244 – 263.
• Boztepe Taşkıran, H. (2018). Digitalization of culture and arts communication: a research on digital databases and digital publics. In B. Önay Doğan and D. Gül Ünlü (Ed.), Handbook of research on examining cultural policies through digital communication, (p. 144 – 160). Hershey: IGI Global.
• Budge, K. and Burness, A. (2018). Museum objects and Instagram: agency and communication in digital engagement. Continuum, 32(2), 137 – 150.
• Capriotti, P. and Kuklinski, H. P. (2012). Assessing dialogic communication through the internet in Spanish museums. Public Relations Review, 38, 619 – 626.
• Capriotti, P. and Losada Diaz, J. C. (2018). Facebook as a dialogic communication tool at the most visited museums of the World. El Profesional De La Informacion, 27(3), 642 – 650.
• Carr, C. T. and Hayes, R. A. (2015). Social media: defining, developing, and divining. Atlantic Journal of Communication, 23(1), 46 – 65.
• Çelik, T. (2020). Müzelerin tanıtım aracı olarak sosyal medya kullanımı üzerine bir inceleme: Troya Müzesi örneği. Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Dergisi, 15, 97 – 115.
• Drotner, K. and Schrøder, K. C. (2013). Introduction. In K. Drotner and K. C. Schrøder (Ed.), Museum communication and social media, (p. 1 – 14). New York: Routledge.
• Fahy, A. (1995). New Technologies for museum communication. In E. Hooper – Greenhill (Ed.), Museum, media, message, (p. 82 – 96). Oxon: Routledge.
• Fletcher, A. ve Lee, M. J. (2012). Current social media uses and evaluations in American museums. Museum Management and Curatorship, 27(5), 505 – 521.
• Karadeniz, C. (2017). Müze ve toplum: müzeyle topluma ulaşmak. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(8), 19 – 37.
• Karp, C. (2004). Digital heritage in digital museums. Museum International, 56 (1-2), 45 – 51.
• Lazzeretti, L., Sartori, A. and Innocenti, N. (2015). Museums and social media: the case of the Museum of Natural History of Florence. International Review on Public and Nonprofit Marketing, 12, 267 – 283.
• Lotina, L. and Lepik, K. (2015). Exploring engagement repertoires in social media: the museum perspective. Journal of Ethnology and Folkloristics, 9(1), 123 – 142.
• Martinez – Sanz, R. (2012). Digital communication strategy in the museum. El Profesional De La Informacion, 21(4), 391 – 395.
• Okan, B. (2018). Günümüz müzecilik anlayışındaki yaklaşımlar ve müze oluşumunu etkileyen unsurlar. Tykhe Sanat ve Tasarım Dergisi Düzce Üniversitesi Sanat Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Yayını, 3(4), 215 – 242.
• Özarslan, K. (2019). Müze pazarlaması bağlamında dünyada ve Türkiye’de en çok ziyaret edilen müzelerin ziyaretçi odaklı web tasarımları. Erciyes İletişim Dergisi, 6(2), 1065 – 1078.
• Rai, R. and Panna, K. (2010). Introduction to culture studies. Mumbai: Himalaya Publishing House.
• Rayudu, C. S. (2010). Communication. Mumbai: Himalaya Publishing House.
• Richardson, M. (2001). Experience of culture. London: Sage Publications.
• Russo, A. and Watkins, J. (2007). Digital cultural communication: audience and remediation. In F. Cameron and S. Kenderdine (Ed.), Theorizing digital cultural heritage: a critical discourse, (p. 149 – 164). Cambridge: Massachusetts Institute of Technology Press.
• Russo, A., Watkins, J., Kelly, L. and Chan, S. (2008). Participatory communication with social media. Curator, 51(1), 21 – 31.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü (2020). www.sozluk.gov.tr, Erişim tarihi: 15.11.2020.
• Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı En Çok Ziyaret Edilen Müzeler Listesi (2020). https://kvmgm.ktb.gov.tr/TR-43336/muze-istatistikleri.html, Erişim tarihi: 25.11.2020.
• Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Müzeler Listesi (2020). https://kvmgm.ktb.gov.tr/TR-135633/ozel-muzeler.html, Erişim tarihi: 17.11.2020.
• Uluslararası Müzeler Konseyi (2020). www.icom.museum, Erişim tarihi: 15.11.2020.
• Utvich, M. (2004). Thresholds of attetion. In Emerald Insight Staff (Ed.), Communication strategies. Bradford: Emerald Group Publishing Ltd.
• Zhang, Y., Yousaf, M. and Xu, Y. (2017). Chinese traditional culture and art communication in digital era strategies, issues and prospects. Journal of Media Studies, 32(1), 61 – 75.
• Zingone, M. (2019). Instagram as digital communication tool for the museums: a reflection on prospectives and opportunities through the analysis of the profiles of Louvre Museum and Metropolitan Museum of New York. European Journal of Social Science Education and Research, 6(3), 53 – 63.