NEO-NOIR AS A DANGEROUS STREET OF CINEMA: BLOOD SIMPLE AND FARGO

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 242 - 259, 27.05.2022

İkbal Bozkurt Avcı

https://doi.org/10.47107/inifedergi.978378

Öz

After the Second World War, emotions such as anxiety, chaos, violence and anger began to dominate social life. This situation has caused the world to be seen as a dark, unreliable and fearful place. This mood, which determines the relations between modern people, has started to come to the fore in the films of American directors. Thus, these films with a dark atmosphere were named as 'Film Noir' by the critics. Film Noir clearly differs from traditional Hollywood films in terms of dramaturgy and mise-en-scène. Since the 1940s, many films of this genre have been made for about twenty years, but after a while, the number of films made has decreased. By the 1970s, Film Noir was modernized and conceptualized as Neo-Noir, and films in this genre began to be made again. Neo-Noir, while adhering to the basic features of the classic Film Noir, differs from it in certain points. Therefore, this study aims to reveal in which aspects Neo-Noir differs from classical Film Noir. In line with this basic purpose, the films 'Blood Simple' (1984) and 'Fargo' (1996) from the filmography of Joel and Ethan Coen Brothers, one of the prominent directors of Neo-Noir, were selected by purposive sampling method. The films determined as samples were handled according to the genre criticism method. Genre criticism has been made according to the elements of "narrative, theme, characters and visual iconography". According to the results of the genre criticism, it has been determined that the theme of both films is "crime" (murder). Although there are basic characters such as "detective, victim, criminal" in accordance with the Noir genre in the films, it is seen that they differ from the characteristics and situation of the classic Film Noir characters. The analyzed films also differ from the classic Film Noir in terms of "color, camera technique, aesthetic style, visual iconography, design of time and space, staging and narrative editing." In the study, it was concluded that the films Blood Simple and Fargo can be evaluated within the scope of Neo-Noir.

Anahtar Kelimeler

Cinema, Neo-Noir, Genre Criticism, Blood Simple and Fargo

SİNEMANIN TEHLİKELİ BİR SOKAĞI OLARAK NEO-NOIR: BLOOD SIMPLE VE FARGO

Öz

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra toplumsal yaşama kaygı, kaos, şiddet ve öfke gibi duygular hâkim olmaya başlamıştır. Bu durum dünyanın karanlık, güvenilmez ve korku duyulan bir mekân olarak görülmesine neden olmuştur. Modern insanlar arasındaki ilişkileri belirleyen bu ruh hali, Amerikalı yönetmenlerin filmlerinde öne çıkmaya başlamıştır. Böylece karanlık bir atmosfere sahip bu filmler, eleştirmenler tarafından ‘Film Noir’ olarak adlandırılmıştır. Film Noir, dramaturji ve mizansen açısından geleneksel Hollywood yapımı filmlerden belirgin bir şekilde ayrılmaktadır. 1940’lı yıllardan itibaren yaklaşık yirmi yıl boyunca bu türde birçok film yapılmış fakat bir süre sonra yapılan film sayısı düşmüştür. 1970’li yıllara gelindiğinde Film Noir modernize olmuş ve Neo-Noir olarak kavramsallaştırılarak bu türde yeniden filmler yapılmaya başlanmıştır. Neo-Noir, klasik Film Noir’ın temel özelliklerine bağlı kalmakla birlikte belirli noktalarda ondan farklılık göstermektedir. Dolayısıyla bu çalışma, Neo-Noir’ın klasik Film Noir’dan hangi yönlerden farklılaştığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu temel amaç doğrultusunda Neo-Noir’ın öne çıkan yönetmenlerinden Joel ve Ethan Coen Kardeşlerin filmografisinden ‘Blood Simple’ (1984) ve ‘Fargo’ (1996) filmleri amaçsal örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Örneklem olarak belirlenen filmler, türsel eleştiri yöntemine göre ele alınmıştır. Türsel eleştiri, “anlatı, tema, karakterler ve görsel ikonografi” unsurlarına göre yapılmıştır. Türsel eleştiri sonucuna göre her iki filmin temasını da “suç” (cinayet) unsurunun oluşturduğu tespit edilmiştir. Filmlerde Noir türüne uygun olarak “dedektif, kurban, suçlu” gibi temel karakterler bulunmakla birlikte, klasik Film Noir karakterlerinin özelliklerinden ve durumundan farklılaştığı görülmektedir. Çözümlenen filmler “renk, kamera tekniği, estetik tarz, görsel ikonografi, zaman ve mekân tasarımı, sahneleme ve anlatının kurgulanması” açısından da klasik Film Noir’dan ayrılmaktadır. Çalışmada Blood Simple ve Fargo filmlerinin Neo-Noir kapsamında değerlendirilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sinema, Neo-Noir, Türsel Eleştiri, Blood Simple ve Fargo

Kaynakça

• Abisel, N. (2010). Popüler sinema ve türler. Ankara: İmge Kitabevi.
• Abrams, J. J. (2007). Space, time and subjectivity in neo-noir cinema. M.T. Conard (Ed.), The philosophy of neo-noir. (p. 7-20). Kentucky: The University Press of Kentucky.
• Biro, Y. (2011). Sinemada zaman: Ritmik tasarım; türbülans ve akış. (1. Baskı). (Çev. A. C. Altunkanat). İstanbul: Doruk Yayıncılık.
• Borde, R. ve Chaumeton, É. (2002). A panorama of American 1941-1953. San Francisco: City Lights Books.
• Buscombe, E. (2003). The idea of genre in the American cinema. B. K. Grant (Ed.), Film genre reader III. (p. 12-26). Austin: University of Texas Press.
• Conard, M. T. (2007a). Reservoir Dogs redemption in a postmodern world. M. T. Conard (Ed.), The philosophy of neo-noir. (p. 101-116). Kentucky: The University Press of Kentucky.
• Conard, M. T. (2007b). Introduction. M. T. Conard (Ed.), The philosophy of neo-noir. (p. 1-5). Kentucky: The University Press of Kentucky.
• Dimendberg, E. (2004). Film noir and the spaces modernity. Cambridge, Massachusetts, London: Harvard University Press.
• Fay, J. ve Nieland, J. (2014). Kara film: Sert modernite ve küreselleşme kültürleri. (1. Baskı). (Çev. A. N. Kanıyaş). İstanbul: Kolektif Kitap.
• Glitre, K. (2009). Under the neon rainbow: Colour and neo-noir. M. Bould, K. Glitre ve G. Tuck (Ed.), Neo-noir. (p. 11-27). London, New York: Wallflower Press.
• Grant, B. K. (2003). Introduction. B. K. Grant (Ed.), Film genre reader III. (p. xv-xx). Austin: University of Texas Press.
• Hanson, P. (2003). Kayıp kuşak filmleri. (1. Baskı). (Çev. K. Ertuğrul). İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları.
• Harvey, D. (1997). Postmodernliğin durumu. (1. Baskı). (Çev. S. Savran). İstanbul: Metis Yayınları.
• Hayward. S. (2012). Sinemanın temel kavramları. (1. Baskı). (Çev. U. Kutay ve M. Çavuş). İstanbul: Es Yayınları.
• Keesey, D. (2011). Neo-noir filmler. (1. Baskı). (Çev. S. Serezli). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Kemp, P. (2014). Sinemanın tüm öyküsü. (1. Baskı). (Çev. E. Yılmaz ve N. Yılmaz). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Kolker, R. (2010). Değişen bakış: çağdaş uluslararası sinema. (1. Baskı). (Çev. E. Yılmaz). Ankara: DeKi Basım Yayım.
• Kolker, R. (2011). Film, biçim ve kültür. (1. Baskı). (Çev. F. Ertınaz, A, Güney, Z. Özen, O. Şakır, B. Tokem, D. Tunalı ve E. Yılmaz). Ankara: DeKi Basım Yayım.
• Krutnik, F. (1991). In a lonely street: Film noir, genre, masculinity. London, New York: Routledge.
• Lindop, S. (2015). Postfeminism and the fatale figüre in neo-noir cinema. London: Palgrave Macmillan.
• Mutluer, O. (2008). Yeni yönelimler çerçevesinde “kara film”. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Naremore, J. (1995). American film noir: The history of an idea. Film Quarterly, 49(2), 12-28.
• Naremore, J. (2008). More than night: Film noir in its contexts. Berkeley, Los Angeles, London: University of California Press.
• Neale, S. (2000). Genre and Hollywood. London, New York: Routledge.
• Orr, J. (1997). Sinema ve modernlik. (1. Baskı). (Çev. A. Bahçıvan). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Özden, Z. (2014). Film eleştirisi: Film eleştirisinde temel yaklaşımlar ve tür filmi eleştirisi. Ankara: İmge Kitabevi.
• Özön, N. (2000). Sinema ve televizyon video, bilgisayarlı sinema sözlüğü. İstanbul: Kabalcı Kitabevi.
• Özön, N. (2008). Sinema sanatına giriş. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Place, J. A. ve Peterson, L. S. (2011). Film noirdaki bazı görsel motifler. E. Yılmaz (Ed.), Filmde yöntem ve eleştiri. (s. 289-308). Ankara: DeKi Basım Yayım.
• Roloff, B., SeeBlen, G. ve Weil, C. (1996). Erotik sinemanın estetiği: Cinsellik sinemasının tarihi ve mitolojisi. (1. Baskı). (Çev. V. Atayman). İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Savaş, H. (2003). Sinema ve varoluşçuluk. İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları.
• Schader, P. (1972). Notes on film noir. Film Comment, 8(1), 8-13.
• Schatz, T. (1981). Hollywood genres: Formulas, filmmaking and the studio system. New York: Random House.
• Silver, A. (1996). Son of noir: Neo-film noir and the neo-b picture. A. Silver and J. Ursini (Ed.), Film noir reader. (p. 331-338). New York: Limelight.
• Sobchack, T. (1975). Genre film: A classical experience. Literature/Film Quarterly, 3(3), 196-204.
• Tan Özdemir, S. (2011). Yeni kara filmler. Ankara: Nirengi Kitap.
• Tasker, Y. (2013). Women in film noir. A. Spicer and H. Helen (Ed.), A companion to film noir. (p. 353-368). USA, UK: Wileyblackwell.
• Taylan, A. (2015). Nitel ve nicel araştırmalarda evren ve örneklem seçimi ve sorunlar. B. Yıldırım (Ed.), İletişim araştırmalarında yöntemler: Uygulama ve örneklerle. (s. 47-83). Konya: Literatürk.
• Tudor, A. (2003). Genre. B. K. Grant (Ed.), Film genre reader III. (p. 3-11). Austin: University of Texas Press.
• Zizek, S. (2008). David Lynch: Ya da gülünç yücenin sanatı. (1. Baskı). (Çev. S. Gürses). İstanbul: Encore.