FLOREAL FORMLU ÖRGÜLER

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 880 - 899, 29.06.2025

Evren Çelen , Ceyhun Berkol

Öz

Tarihsel süreçte insanlığın temel ihtiyacı olan örtünme ve giyinmede önemli rol alan el örmeciliği; iklim, çevresel faktörler, ekonomik şartlar, göçler, kültürel değerler, dini inançlar, teknolojik gelişmeler ile oluşmuş ve bu zaman sürecindeki şartlar eşliğinde hızla gelişim göstermiştir. Çalışma kapsamında; giyinmedeki temel parçalardan olan el örgüsünün oluşum tarihinin çok eskilere dayandığı fakat toplumların ve bireylerin yaşam koşulları ve tarzları ile oluşan kişisel zevk ve tercihlerine göre şekillendiği, bu süre zarfındaki değişimin örgüye yansıma şekli irdelenmektedir. Örgü modellerinin ve tarzının değişimi bireylerin temel giyim ihtiyacı olarak adlandırdığı örgünün, asal giyim unsurundan sıyrılmasına aracılık etmiştir. Araştırmada, örme sektörünün hobiye dönüşmesi, sanatsal boyuta ulaşması, örgü severler ve örgü tasarımcılarının eşliğindeki çalışmalarla şekil ve form kazanması, sanat ve moda dünyasına da yansıması böylece tasarımcıların koleksiyonların da farklı boyut ve formlarda yer aldığı görülmüştür. Bu değişimle beraber gerek kıyafet bütünlüğünde, gerekse giyim üzerinde yer alacak aksesuarlarda boyutlu ve hacimli olan floreal desenler kullanmasına aracılık etmektedir. “Floreal” sözcüğü; Fransızca kökenli olup çiçekli/çiçeksi anlamına gelmektedir. Araştırmada yöntem olarak doğa da var olan deniz, orman, ağaç, güneş, yıldız, ay, çiçek, bulut, hayvanlar, su vb. varlıklardan biri olan çiçeğimsi yapıların estetik ve zarif görüntülerinden ve konuya ilişkin makale, tez ve kitaplardan yararlanılmıştır. Kaynaklardaki görsellerinden yararlanılarak çalışılan floreal formda örgüler oluşturulurken; şekil zemin ilişkisi, çizgiler, desenler, renkler, hareket ve algı unsurlarının bir araya gelmesi ile oluşan bütünlük ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

DOĞA , FLOREALFORMLAR , ÖRME , SANAT , TASARIM

Etik Beyan

Çalışmanın tüm süreçlerinin araştırma ve yayın etiğine uygun olduğunu, etik kurallara ve bilimsel atıf gösterme ilkelerine uyduğumu beyan ederim.

Destekleyen Kurum

Turgut Özal Üniversitesi

Proje Numarası

1

Teşekkür

Doç.Dr. Ceyhun BERKOL

Kaynakça

• Akçam, T. C. (2023). Örme giyim tasarımında heykelsi form oluşturma ve örnek koleksiyon hazırlama (Sanatta Yeterlilik Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Tekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı). İzmir: Danışman Doç. Dr. Selda Kozbekçi Ayranpınar.
• Berkol, C. (2008). Geçmişten günümüze Anadolu’da keten dokumacılığı (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü). İstanbul.
• Berkol, C. (2019). Tarihsel süreçte kemer ve kuşak kullanımı. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 42–62.
• Çelen, E. (2024). Floreal formda papatya çiçeği, yapraklar ve ortanca çiçeğinden esinlenilerek hazırlanmış bluz çalışması [Yazar tarafından hazırlanmış ürün].
• Çelen, E. (2024). İrlanda danteli tekniği ile çalışılmış kadın yeleği [Yazar tarafından hazırlanmış ürün].
• Çelen, E. (2024). Tığ tekniği ile kâğıt ip kullanılarak çalışılmış, lotus çiçeğinden esinlenerek form verilmiş şapka [Yazar tarafından hazırlanmış ürün].
• Çelen, E. (2024). İBB Enstitü İstanbul İSMEK Silahtarağa 2024/Doğadan Dokuya sergisinde yer almış, gül formunda çalışılmış çanta [Yazar tarafından hazırlanmış ürün].
• Çelen, E. (2024). Floreal formda çalışılmış aksesuar türleri [Yazar tarafından hazırlanmış ürün].
• Çelen, E. (2025). Üç boyutlu çiçek motifleri [Yazar tarafından hazırlanmış ürün].
• Çelen, E. (2025). Şiş tekniği ile düz örgü örülmüş modelde, kol ağızları ve etek uçlarına İrlanda danteli uygulanmış kazak [Yazar tarafından hazırlanmış ürün].
• Çelen, E. (2025). İBB Enstitü İstanbul İSMEK 2025 Baharda Karşılaşmalar Sergisi'nde yer almış, floreal formda çalışılmış hırka ve çanta [Yazar tarafından hazırlanmış ürün].
• Oğuz, B. B. (2021). Örgü model adlandırmaları üzerine bir inceleme. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 10(2). Retrieved from http://dergipark.org.tr
• Öztürk, T. (2021). Anadolu el örme sanatının günümüz kıyafet tasarımına uyarlanması (Yüksek Lisans Tezi, Arel Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Moda ve Tekstil Tasarımı Ana Sanat Dalı). İstanbul.
• Pinterest. (2025, May 4). Retrieved from https://tr.pinterest.com
• Tosun, Z. (2025, April 26). Retrieved from https://tr.zeyneptosun.com